Η ΕΕ κινείται προς «βαθμιαία» αποκατάσταση των σχέσεων με το Ιράν

Η ΕΕ κινείται προς «βαθμιαία» αποκατάσταση των σχέσεων με το Ιράν

Η επικεφαλής της διπλωματίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα τεθεί επικεφαλής μιας αντιπροσωπείας επιτρόπων η οποία θα επισκεφθεί την Τεχεράνη το Σάββατο για συνομιλίες στο υψηλότερο επίπεδο, για πρώτη φορά έπειτα από μια δεκαετία και πλέον, σε μια προσπάθεια να κεφαλαιοποιηθεί η περσινή ιστορική συμφωνία των μεγάλων δυνάμεων με το Ιράν για το πυρηνικό πρόγραμμα της Ισλαμικής Δημοκρατίας.

Η Φεντερίκα Μογκερίνι και επτά Ευρωπαίοι επίτροποι θα έχουν συζητήσεις για ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, από την τραπεζική ως τα ανθρώπινα δικαιώματα, κατά τη διάρκεια της μονοήμερης επίσκεψής τους στην Τεχεράνη, η οποία έχει στόχο να συμβάλει στην αποκατάσταση της διμερούς σχέσης—στο παρελθόν η ΕΕ αποτελούσε τον μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο του Ιράν και τον δεύτερο σημαντικότερο πελάτη της ιρανικής πετρελαϊκής βιομηχανίας, αλλά η σχέση αυτή συνετρίβη από τις διεθνείς κυρώσεις για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.

Στόχος είναι η «βαθμιαία» αποκατάσταση των σχέσεων, επισήμανε ανώτερος Ευρωπαίος αξιωματούχος και πρόσθεσε πως θα συζητηθεί το άνοιγμα μιας μόνιμης αντιπροσωπείας της ΕΕ στην πρωτεύουσα του Ιράν.

Η επίσκεψη των επιτρόπων ακολουθεί μια σειρά ταξιδιών που έκαναν στην Τεχεράνη αρχηγοί ευρωπαϊκών κρατών και κυβερνήσεων, με πιο πρόσφατο αυτό του πρωθυπουργού της Ιταλίας Ματέο Ρέντσι αυτή την εβδομάδα.

Αν και δεν αναμένεται η αντιπροσωπεία της ΕΕ να καταλήξει σε συμφωνίες οικονομικού κι επιχειρηματικού ενδιαφέροντος, όπως έκαναν η Ιταλία και η Γαλλία μετά τη συμφωνία του Ιουλίου του 2015 για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, η επίσκεψη αναμένεται να διευκολύνει τις μικρότερες ευρωπαϊκές χώρες να κάνουν συναλλαγές με την Τεχεράνη αλλά και να επιτρέψει στην Κομισιόν να παρεμβαίνει εξ ονόματος ευρωπαϊκών κυβερνήσεων στην ιρανική ηγεσία.

Ευρωπαίοι αξιωματούχοι λένε πως ελπίζουν η ΕΕ να διαδραματίσει ρόλο στην προώθηση μεταρρυθμίσεων προς μια οικονομία της αγοράς, πολιτικών ελευθεριών καθώς και στη βελτίωση της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Ιράν.

Οι Ευρωπαίοι θεωρούν σημεία τριβής τις 1.000 και πλέον εκτελέσεις θανατοποινιτών στο Ιράν πέρσι, το βαλλιστικό πυραυλικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, τη χρηματοδότηση ένοπλων οργανώσεων που βρίσκονται στις ευρωπαϊκές μαύρες λίστες. Ακόμη, η υποστήριξη των Φρουρών της Επανάστασης στο καθεστώς του Μπασάρ αλ Άσαντ στη Συρία τοποθετεί το Ιράν και τη Δύση σε αντίπαλα στρατόπεδα όσον αφορά τη συριακή κρίση.

Η Μογκερίνι αναμένεται να συζητήσει για τη Συρία με τον υπουργό Εξωτερικών του Ιράν, Μοχαμάντ Τζαβάντ Ζαρίφ.

Η ΕΕ ανανέωσε τις κυρώσεις που επιβάλλει σε πάνω από 80 Ιρανούς αυτή την εβδομάδα εξαιτίας παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Ωστόσο οι επίτροποι δεν θα συναντηθούν με εκπροσώπους οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών στο Ιράν, επικαλούμενοι έλλειψη χρόνου.

Κατά τη διάρκεια των συναντήσεων των επιτρόπων, αναμένεται να εξεταστεί το πώς η ΕΕ θα μπορούσε να βοηθήσει το Ιράν να ενταχθεί στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου. Το Ιράν διαθέτει τεράστια αποθέματα αερίου.

Οι αξιωματούχοι της ΕΕ αναμένεται επίσης να έχουν συνομιλίες με Ιρανούς για το πώς θα μπορούσαν να ενθαρρυνθούν οι ευρωπαϊκές τράπεζες να δραστηριοποιηθούν εκ νέου στο Ιράν. «Χρειάζεται να βελτιώσουμε το κλίμα όσον αφορά τις επενδύσεις», σημείωσε ο ανώτερος Ευρωπαίος αξιωματούχος.

Παρά την άρση των οικονομικών κυρώσεων που σχετίζονταν με την πυρηνική συμφωνία, οι τράπεζες συνεχίζουν να διστάζουν να επιστρέψουν στο Ιράν λόγω ανησυχιών περί ξεπλύματος χρήματος, τη χρηματοδότηση από την Τεχεράνη οργανώσεων που βρίσκονται στις μαύρες λίστες της ΕΕ και των ΗΠΑ, αλλά και του ενδεχομένου να υποστούν αμερικανικές κυρώσεις. Η Ουάσινγκτον εξακολουθεί να απαγορεύει στους υπηκόους των ΗΠΑ, στις αμερικανικές τράπεζες και ασφαλιστικές εταιρείες να συνδιαλλάσσονται με το Ιράν.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ