Το Eurogroup καλωσορίζει το γεγονός ότι επιτεύχθηκε πλήρης συμφωνία σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων μεταξύ Ελλάδας και θεσμών. Επίσης το Eurogroup σημειώνει με ικανοποίηση το γεγονός ότι οι ελληνικές αρχές και οι ευρωπαϊκοί θεσμοί έφθασαν σε συμφωνία και για τον προληπτικό δημοσιονομικό μηχανισμό, στο πλαίσιο όσων συμφωνήθηκαν στο Eurogroup της 9ης Μαΐου αναφορικά με ενδεχόμενη υιοθέτηση μόνιμων διαρθρωτικών μέτρων, συμπεριλαμβανομένων και μέτρων για τα έσοδα, που θα συμφωνηθούν με τους θεσμούς.
Ως εκ τούτου, προσφέρεται περαιτέρω διαβεβαίωση ότι η Ελλάδα θα επιτύχει το πρωτογενές πλεόνασμα που έχει τεθεί ως στόχος στο πρόγραμμα του ESM (3,5% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα), χωρίς να παραβλέπονται οι υποχρεώσεις της Ελλάδας βάσει του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης και του Δημοσιονομικού Συμφώνου.
Το Eurogroup καλωσορίζει, επίσης, την υιοθέτηση από το ελληνικό Κοινοβούλιο των περισσότερων εκ των συμφωνηθέντων προαπαιτούμενων για την πρώτη αξιολόγηση, κυρίως την υιοθέτηση της νομοθεσίας για εφαρμογή δημοσιονομικών παραμετρικών μέτρων που αντιστοιχούν στο 3% του ΑΕΠ και τα οποία θα επιτρέψουν την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων του 2018, προκειμένου να ανοίξουν την αγορά πώλησης δανείων και να οδηγήσουν στη δημιουργία του συμφωνημένου Ελληνικού Ταμείου Ιδιωτικοποιήσεων και Επενδύσεων, που θα λειτουργεί με πλήρη ανεξαρτησία.
Το Eurogroup δίνει την εντολή στο EWG να επιβεβαιώσει, εντός των επόμενων ημερών, την υιοθέτηση των προαπαιτούμενων που εκκρεμούν βάσει της αξιολόγησης των θεσμών και κυρίως της βελτίωσης της νομοθεσίας που ανοίγει την αγορά πώλησης δανείων και τη συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση, καθώς και την ολοκλήρωση των όλων προαπαιτούμενων που θα σχετίζονται με τις δράσεις της κυβέρνησης για τις ιδιωτικοποιήσεις.
Με την ολοκλήρωση της υιοθέτησης όλων των προαπαιτούμενων και υπό την προϋπόθεση ότι θα εγκριθούν από τα εθνικά κοινοβούλια, τα διοικητικά όργανα του ESM αναμένεται να αποδεχθούν το συμπληρωματικό Μνημόνιο Κατανόησης και να εγκρίνουν την εκταμίευση της δεύτερης δόσης του προγράμματος του ESM. Η δεύτερη δόση υπό το πρόγραμμα του ESM που αντιστοιχεί σε 10,3 δισ. ευρώ θα εκταμιευθεί στην Ελλάδα σταδιακά, ξεκινώντας τον Ιούνιο (7,5 δισ. ευρώ) ώστε να καλύψει την εξυπηρέτηση του χρέους και να καταστεί δυνατή η εκκαθάριση ενός αρχικού μέρους των ληξιπρόθεσμων οφειλών ως μέσο στήριξης της πραγματικής οικονομίας.
Οι επόμενες εκταμιεύσεις θα χρησιμοποιηθούν για την εκκαθάριση ληξιπρόθεσμων οφειλών του δημοσίου και την κάλυψη επιπλέον εξυπηρέτησης του χρέους και θα δοθούν μετά το καλοκαίρι. Αυτές οι εκταμιεύσεις θα δοθούν εφόσον υπάρχουν θετικές αξιολογήσεις από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Οι επιπλέον εκταμιεύσεις για την εξυπηρέτηση του χρέους θα συνδεθούν με τα προαπαιτούμενα που αφορούν τις ιδιωτικοποιήσεις, συμπεριλαμβανομένων της δημιουργίας του Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων και Επενδύσεων, της διακυβέρνησης των τραπεζών, της Υπηρεσίας Εσόδων και του ενεργειακού τομέα και θα εγκριθούν από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, από το EWG και από τη διοίκηση του ESM.
Σε πλήρη συμμόρφωση με την ανακοίνωση του Eurogroup της 9ης Μαΐου, και υπό την προϋπόθεση της πλήρους συμμόρφωσης όλων των προαπαιτούμενων από την Ελλάδα και κατόπιν της ολοκλήρωσης της πρώτης αξιολόγησης το Eurogroup εξέτασε σήμερα τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους.
Το Eurogroup συμφώνησε να αξιολογήσει τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους βάσει των ακόλουθων σημείων αναφοράς (benchmarks) για την κάλυψη των μικτών χρηματοδοτικών αναγκών (gross financing needs - GFN): σύμφωνα με το βασικό σενάριο, αυτές θα πρέπει να διατηρηθούν χαμηλότερα από το 15% του ΑΕΠ και μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος και για μεσοπρόθεσμο διάστημα και στη συνέχεια χαμηλότερα του 20% του ΑΕΠ.
Το Eurogroup επαναλαμβάνει τις ακόλουθες γενικές αρχές που συμφωνήθηκαν στις 9 Μαίου για πιθανά πρόσθετα μέτρα αναφορικά με το χρέος:
(α) Πρόσβαση στις αγορές προκειμένου το καλυπτόμενο με δημόσιο χρήμα χρέος να καλυφθεί με ιδιωτικό χρήμα,
(β) Χαλάρωση του προφίλ αποπληρωμής του χρέους,
(γ) Παροχή κινήτρων για συνέχιση της προσαρμογής της χώρας ακόμη και μετά το πέρας του προγράμματος και
(δ) Ευελιξία για κάλυψη της αβεβαιότητας αναφορικά με την πορεία του ΑΕΠ και των επιτοκίων στο μέλλον.
Στις 9 Μαίου το Eurogroup επιβεβαίωσε, επίσης, ότι αποκλείεται το «κούρεμα» της ονομαστικής αξίας και ότι όλα τα μέτρα που θα ληφθούν θα είναι πλήρως εναρμονισμένα με τους υπάρχοντες νόμους της Ευρωπαϊκής Ένωσες και με το νομικό πλαίσιο λειτουργίας των ESM και EFSF.
Πάνω σε αυτές τις αρχές και υπό την προϋπόθεση ολοκλήρωσης του τεχνικού μέρους της όλης εργασίας από το EWG, το Eurogroup συμφώνησε σήμερα σε ένα πακέτο μέτρων για το χρέος, τα οποία θα εφαρμοστούν σταδιακά, ούτως ώστε να καλύψουν τις χρηματοδοτικές ανάγκες και θα είναι εκ των προτέρων και πλήρως ευθυγραμμισμένο με το πρόγραμμα του ESM.
Σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, το Eurogroup συμφωνεί σε ένα πρώτο πακέτο μέτρων, τα οποία θα τεθούν σε εφαρμογή μετά την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης έως και το τέλος του προγράμματος και περιλαμβάνουν:
- Χαλάρωση του προφίλ αποπληρωμών των δανείων του EFSF βάσει του τρέχοντος χρονικού ορίζοντα αποπληρωμής,
- Χρήση της διευρυμένης στρατηγικής χρηματοδότησης των ESM/EFSF ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος αναφορικά με τα επιτόκια, χωρίς πρόσθετη οικονομική επιβάρυνση για τις χώρες που συμμετείχαν στο προηγούμενο πρόγραμμα,
- Επιβολή ορίου (waiver) του περιθωρίου των step-up επιτοκίων που αφορούν τη δόση αποπληρωμής του χρέους που συνδέεται με το ελληνικό πρόγραμμα για το έτος 2017.
Το Eurogroup ζήτησε από τις διοικήσεις ESM και EFSF να θέσουν σε εφαρμογή αυτά τα μέτρα βάσει των κανονισμών τους, αφού έχει γίνει πρώτα προπαρασκευαστική εργασία από το EWG και, όπου είναι απαραίτητο, να προετοιμαστεί η λήψη αποφάσεων από τα αρμόδια όργανα των ESM και EFSF. Η απόφαση της χαλάρωσης του «προφίλ» πληρωμών των δανείων του EFSF και της μείωσης του κινδύνου των επιτοκίων είναι δράσεις που πρέπει να έχουν προτεραιότητα.
Σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, το Eurogroup αναμένει την εφαρμογή του δεύτερου μέρους των προαπαιτούμενων μέτρων, μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος. Αυτά τα μέτρα θα τεθούν σε εφαρμογή εάν η επικυρωμένη ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους, που θα συντάξουν οι θεσμοί στο τέλος του προγράμματος, δείξει ότι είναι απαραίτητα ώστε να επιτευχθεί το όριο των μικτών χρηματοδοτικών αναγκών (GFN). Τα μέτρα θα υπόκεινται στη θετική αξιολόγηση των θεσμών και του Eurogroup για την εφαρμογή του προγράμματος.
- Κατάργηση του περιθωρίου των step-up επιτοκίων που σχετίζονται με τη δόση επαναγοράς χρέους του 2ου ελληνικού προγράμματος από το 2018
- Χρήση των κερδών του ESM το 2014 από τα SMP και αποκατάσταση της μεταφοράς των κερδών στην Ελλάδα (από το οικονομικό έτος 2017), ως εσωτερικό «μαξιλάρι» του ESM για τη μείωση των μελλοντικών μικτών χρηματοδοτικών αναγκών.
- Διαχείριση κινδύνων - πρόωρη μερική εξόφληση των υφιστάμενων επίσημων δανείων προς την Ελλάδα με τη χρήση αχρησιμοποίητων πόρων στο πλαίσιο του προγράμματος του ESM, για μείωση των επιτοκίων και επέκταση της περιόδου ωρίμανσής τους. Θα πρέπει να ληφθεί δεόντως υπόψη η εξαιρετικά υψηλή επιβάρυνση ορισμένων κρατών μελών.
- Εάν είναι απαραίτητο, στοχευμένη μερική αναδιαμόρφωση των δανείων του EFSF (π.χ. επέκταση των μέσων σταθμισμένων περιόδων ωρίμανσης, αναδιαμόρφωση του προφίλ των τοκοχρεωλύσιων του EFSF, καθώς και ανώτατο όριο και μετάθεση καταβολής τόκων) στο βαθμό που απαιτείται για να κρατήσει τις μικτές χρηματοδοτικές ανάγκες (GFN) κάτω από το συμφωνηθέν σημείο αναφοράς, ώστε να συμπίπτει με το ΔΝΤ και χωρίς να συνεπάγεται κανένα επιπλέον κόστος για τις χώρες που συμμετείχαν στο προηγούμενο πρόγραμμα ή στο EFSF.
Σε μακροπρόθεσμο επίπεδο, το Eurogroup είναι πεπεισμένo ότι η εφαρμογή της συμφωνίας για τα κύρια χαρακτηριστικά των μέτρων του χρέους, σε συνδυασμό με την επιτυχή εφαρμογή του προγράμματος του ESM για την Ελλάδα και την εκπλήρωση των στόχων πρωτογενούς πλεονάσματος, όπως αναφέρθηκαν ανωτέρω, θα οδηγήσει το δημόσιο χρέος της Ελλάδας σε βιώσιμη πορεία μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα και θα διευκολύνει τη σταδιακή επιστροφή στη χρηματοδότηση της αγοράς.
Παράλληλα, το Eurogroup συμφωνεί σε ένα προληπτικό μηχανισμό για το χρέος, που θα ενεργοποιηθεί μετά το πρόγραμμα του ESM, για την εξασφάλιση της βιωσιμότητας του χρέους μακροπρόθεσμα σε περίπτωση που υλοποιηθεί κάποιο πιο δυσμενές σενάριο. Το Eurogroup θα εξετάσει την ενεργοποίηση του μηχανισμού, υπό την προϋπόθεση ότι απαιτούνται πρόσθετα μέτρα για το χρέος προκειμένου να εκπληρωθούν τα σημεία αναφοράς των μικτών χρηματοδοτικών αναγκών (GFN) που ορίζονται ανωτέρω, και θα υπόκειται σε απόφαση του Eurogroup, επιβεβαιώνοντας ότι η Ελλάδα συμμορφώνεται με τις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.
Τέτοιος μηχανισμός θα μπορούσε να συνεπάγεται μέτρα όπως η περαιτέρω αναδιαμόρφωση των δανείων του EFSF και μετάθεση της καταβολής τόκων. Επίσης, το Eurogroup δεσμεύεται σε μακροπρόθεσμη τεχνική βοήθεια για την ενίσχυση της ελληνικής ανάπτυξης.
Το Eurogroup αναγνωρίζει ότι σε εξαιρετικά μεγάλο χρονικό ορίζοντα για την αξιολόγηση της βιωσιμότητας του χρέους δεν μπορούν να υπάρχουν προβλέψεις αλλά μόνο υποθέσεις, δεδομένου του αρκετά μεγάλου βαθμού αβεβαιότητας για τις μακροοικονομικές εξελίξεις.
Στο πλαίσιο της επικείμενης επιτυχούς ολοκλήρωσης της πρώτης αξιολόγησης και της συμφωνίας για την ελάφρυνση του χρέους, το Eurogroup χαιρετίζει την πρόθεση της διοίκησης του ΔΝΤ να εισηγηθεί στο Εκτελεστικό Συμβούλιο του Ταμείου να εγκρίνει μια συμφωνία χρηματοδότησης πριν από το τέλος του 2016, η οποία θα στηρίξει την εφαρμογή των συμφωνημένων δημοσιονομικών και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.
Αναγνωρίζεται ότι, σύμφωνα με τις πολιτικές του ΔΝΤ, η έγκριση αυτής της συμφωνίας θα βασίζεται επίσης σε μια νέα ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους (DSA) και στην αξιολόγηση των πιθανών μέτρων ελάφρυνσης του χρέους που αναφέρθηκαν παραπάνω. Η πιθανή ελάφρυνση του χρέους θα πρέπει να λάβει χώρα στο τέλος του προγράμματος, στα μέσα του 2018, και το πεδίο εφαρμογής θα καθοριστεί από το Eurogroup βάσει της αναθεωρημένης ανάλυσης βιωσιμότητας του χρέους, σε συνεργασία με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, λαμβάνοντας υπόψη το ευρωπαϊκό πλαίσιο πολιτικής, με την επιφύλαξη της πλήρους εφαρμογής του προγράμματος.
Το Eurogroup είναι έτοιμο, σύμφωνα με τη συνήθη πρακτική, να υποστηρίξει την ολοκλήρωση των μελλοντικών αξιολογήσεων υπό την προϋπόθεση ότι η δέσμη μέτρων που εξετάστηκε σήμερα, συμπεριλαμβανομένου του μηχανισμού έκτακτης ανάγκης, εφαρμόζεται όπως έχει προγραμματιστεί. Το Eurogroup επιβεβαιώνει ότι η εφαρμογή του προγράμματος, καθώς και οι πολιτικοί όροι και στόχοι, θα επανεξετάζονται τακτικά με βάση τα στοιχεία των θεσμών.
