Η Τουρκία βρίσκεται αντιμέτωπη με νέες ανησυχίες μετά τη βομβιστική επίθεση που σημειώθηκε στην Άγκυρα και, ανέδειξε τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό.
Σύμφωνα με το CNBC, οι ειδικοί ανησυχούν πως η κυβέρνηση του Recep Tayyip Erdogan, έχει εγκλωβιστεί στην αδυναμία της να προβεί στις αναγκαίες οικονομικές διαθρωτικές μεταρρυθμίσεις, στην αναζωπύρωση των συγκρούσεων με τους Κούρδους μαχητές, στην αυξανόμενη απειλή του Ισλαμικού Κράτους (ΙΚ) και στην άνευ προηγουμένου προσφυγική κρίση – σε συνδυασμό με το συριακό πόλεμο που βρίσκεται στο κατώφλι της.
Πληθώρα εχθρών
Η Άγκυρα αντιμετωπίζει αυξανόμενο αριθμό εχθρών εντός και εκτός συνόρων. Η Τουρκία, η οποία εκτιμάται πως έχει τον 10ο μεγαλύτερο στρατό παγκοσμίως, δεν μάχεται μόνο κατά του ΙΚ πλάι στις δυνάμεις του διεθνούς συνασπισμού, αλλά βρίσκεται αντιμέτωπη με τις Κουρδικές Μονάδες Λαϊκής Προστασίας (YPG) στη Βόρεια Συρία και το Κουρδικό Εργατικό Κόμμα (PKK) στο Ιράκ.
Η κατάρρευση της κατάπαυσης του πυρός με το PKK μετά από μια διετή περίοδο σχετικής ειρήνης είχε ως αποτέλεσμα την έξαρση της βίας, των επιθέσεων και την επιβολή αυστηρότερων μέτρων καταστολής από την κυβέρνηση. Το PKK, το οποίο μάχεται για την ανεξαρτησία του Κουρδιστάν, έχει αναγνωριστεί ως τρομοκρατική οργάνωση από την Τουρκία και τους δυτικούς συμμάχους της καθώς έχει κατηγορηθεί για πολλαπλές επιθέσεις.
Ωστόσο, η Τουρκία κατηγόρησε για τις επιθέσεις που σημειώθηκαν την Τετάρτη στην Άγκυρα το YPG, την κουρδική οργάνωση της Συρίας την οποία η Τουρκία προσπαθεί να κατατάξει στον κατάλογο των διεθνών τρομοκρατικών οργανώσεων. Μέχρι στιγμής οι προσπάθειες αυτές είναι άκαρπες μιας και το YPG βοηθά τις ΗΠΑ στον πόλεμο κατά του ΙΚ στη Συρία. Παράλληλα, κάποιοι εκτιμούν ότι οι χερσαίες στρατιωτικές επιχειρήσεις της Τουρκίας στη Συρία έχουν ως σκοπό εν μέρει να εξαλείψουν την υποτιθέμενη κουρδική απειλή.
Εν τω μεταξύ, το ΙΚ είναι υπεύθυνο για επιθέσεις που συγκλόνισαν την παγκόσμια κοινή γνώμη τους τελευταίους μήνες, όπως για την επίθεση στην Άγκυρα τον Οκτώβρη που προκάλεσε το θάνατο σε περισσότερα από 100 άτομα και για εκείνη στην Κωνσταντινούπολη τον Ιανουάριο που κόστισε την ζωή σε 10 τουρίστες.
Οι προσπάθειες εξάλειψης της κουρδικής απειλής ενδέχεται να απομονώσουν περαιτέρω την Τουρκία από τους γείτονες της, ωστόσο, «η Τουρκία αδιαφορεί παντελώς», δήλωσε ο συμπρόεδρος της εταιρείας ανάλυσης πολιτικού κινδύνου Teneo Intelligence, Wolfango Piccoli.
Προτεραιότητες της τουρκικής κυβέρνησης είναι η υποταγή των Κούρδων ανταρτών, η αποπομπή του καθεστώτος του Assad και η παρεμπόδιση της ανάπτυξης αυτόνομων κουρδικών περιοχών στη Βόρεια Συρία, πρόσθεσε. Με απλά λόγια, η ανησυχία για τυχόν περιθωριοποίησή της «δεν είναι μέρος της εξίσωσης», δήλωσε ο Piccoli.
Η διαμάχη με τη Ρωσία
Υπάρχει μια μάχη γοήτρου ανάμεσα στο Ρώσο πρόεδρο Vladimir Putin και τον Recep Tayyip Erdogan που εντάθηκε μετά από την κατάρριψη του ρωσικού μαχητικού τον περασμένο Νοέμβριο, το οποίο φέρεται να αγνόησε τις προειδοποιήσεις μετά την είσοδό του στον τουρκικό εναέριο χώρο.
Οι εντάσεις μεταξύ των πρώην συμμάχων έχουν επίσης επιδεινωθεί έπειτα από την επίσημη παρέμβαση της Ρωσίας στο συριακό πόλεμο το Σεπτέμβριο, που είχε σαν στόχο να στηρίξει το καθεστώς Assad.
Η Ρωσία έχει περιορίσει από τότε τον τουρισμό της στην Τουρκία, έχει βάλει εμπάργκο στις εισαγωγές γεωργικών προϊόντων του πρώην εμπορικού της εταίρου και έχει επιβάλει αυστηρότερα κριτήρια στις βίζες επηρεάζοντας, ακόμα περισσότερο, την τουρκική οικονομία.
«Οι σχέσεις μεταξύ Putin και Erdogan δεν φαίνεται να αναθερμαίνονται», δήλωσε στο cnbc ο επικεφαλής της Verisk Maplecroft, Anthony Skinner. «Η Ρωσία απολαμβάνει να πιέζει την Τουρκία μέσω της Συρίας», συμπλήρωσε ο ίδιος.
Οι οικονομικές επιπτώσεις
Ίσως το πιο ανησυχητικό για τους επενδυτές, είναι οι επιπτώσεις στην τουρκική οικονομία από όλες αυτές τις πιέσεις. Αν και η Άγκυρα έχει υποβαθμίσει την επίδραση των ρωσικών κυρώσεων, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης εκτιμά πως η διαμάχη μεταξύ των δύο χωρών θα μπορούσε να μειώσει κατά 0,4% την ανάπτυξη της τουρκικής οικονομίας, χωρίς να υπολογίζεται το κόστος της προσφυγικής κρίσης.
Οι εκτιμήσεις της κυβέρνησης για την ανάπτυξη έχουν ήδη περικοπεί τόσο για το 2015 όσο και για το 2016 κατά 1% στο 3% και 4% αντίστοιχα, με τους αναλυτές να προειδοποιούν πως η πορεία της Τουρκίας δεν είναι βιώσιμη καθώς υπάρχουν δυνητικά μεγαλύτερα προβλήματα να λυθούν.
«Αυτή την στιγμή, η οικονομική ζημιά που προκαλείται από τη μείωση των τουριστών, τις επιπλοκές όσον αφορά το εμπόριο με την Ρωσία, είναι αναμφισβήτητα σοβαρή, ωστόσο, μπορεί να απορροφηθεί όσο οι τιμές του πετρελαίου παραμένουν χαμηλές».
«Ωστόσο, το πιο σημαντικό είναι πως όλα αυτά αποσπούν την προσοχή της Τουρκίας από το να προχωρήσει σε σημαντικές οικονομικές μεταρρυθμίσεις – το PKK, η Συρία, η προσφυγική κρίση, η Ρωσία – δεν της αφήνουν ενδιαφέρον, χρόνο ή περιθώριο να εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται ώστε να ξαναμπεί σε λειτουργία η αναπτυξιακή μηχανή», δήλωσε ο Piccoli.
«Όλες αυτές οι προκλήσεις αυξάνονται».