Ένα σπάνιο φαινόμενο κατηγορίας «super cell», όπως χαρακτηρίζεται στην μετεωρολογία, ήταν η καταιγίδα που σάρωσε τη Χαλκιδική αφήνοντας πίσω της επτά νεκρούς και τεράστιες καταστροφές. Αγώνα δρόμου δίνουν οι κρατικές υπηρεσίες προκειμένου να ανακουφίσουν τους πληγέντες και να αποκαταστήσουν τις υποδομές που έχουν υποστεί σοβαρότατες ζημιές.
Όπως εξήγησε ο ομότιμος καθηγητής Μετεωρολογίας και Κλιματολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Θεόδωρος Καρακώστας, η καταιγίδα ήταν ένα σπάνιο και πολύ έντονο καιρικό φαινόμενο το οποίο εμφανίζεται δύο φορές στα τρία χρόνια, δηλαδή ούτε μια φορά το έτος.
Σε ό,τι αφορά την ένταση της καταιγίδας, υπογράμμισε ότι αυτή ανήκει στην κατηγορία «υπερκύτταρο» («super cell»), που είναι και η μεγαλύτερη διαβάθμιση, ενώ περιγράφοντας την πορεία του φαινομένου, επισήμανε ότι αρχικά το έναυσμα δόθηκε από την περιοχή των Πρεσπών.
«Από εκεί ξεκίνησε μια ατμοσφαιρική διαταραχή στην ανώτερη ατμόσφαιρα. Μια πολύ ψυχρή αέρια μάζα κινήθηκε από βορρά προς νότο, πέρασε όλη την περιοχή του Βερμίου και των Πιερίων και κατέβηκε στην κοιλάδα της Ημαθίας και της Πέλλας. Κάποια στιγμή έφτασε στα παράλια του Θερμαϊκού Κόλπου, ο οποίος είναι μια πολύ θερμή, αβαθής θάλασσα, με μεγάλη εξάτμιση και εμπλουτισμό της αέριας μάζας σε υδρατμούς. Έτσι η ψυχρή αέρια μάζα που ξεκίνησε από τις Πρέσπες πίεσε με καθοδικές κινήσεις τη θερμή και υγρή αέρια μάζα, την οποία ανάγκασε να κινηθεί προς τα πάνω. Η καταιγίδα ενισχύθηκε με υγρασία και δυνάμωσε ακόμη περισσότερο. Καθώς, μάλιστα, το φαινόμενο κινούνταν αρκετά γρήγορα, έγινε πάρα πολύ έντονο και έδωσε αυτά τα ανεπιθύμητα αποτελέσματα» επισήμανε.
Στο επίκεντρο της υπερκυττρικής καταιγίδας ήταν η νοτιοδυτική Χαλκιδική και η χερσόνησος της Κασσάνδρας. Όπως φαίνεται στον παρακάτω, στις 10:30 το βράδυ ώρα Ελλάδος το καταιγιδοφόρο νέφος ήταν ιδιαίτερα εκτεταμένο (κόκκινες αποχρώσεις), ενώ η κεραυνική δραστηριότητα ήταν εξαιρετικά ισχυρή, με πολλές δεκάδες κεραυνούς να πλήττουν την Κασσάνδρα.
Η σφοδρότητα των ανέμων, που αποτέλεσε και το βασικό αίτιο για την απώλεια ανθρωπίνων ζωών, οφείλεται τόσο στους πολύ ενισχυμένους ανέμους που έπονταν της βίαιης εισβολής του ψυχρού μετώπου στη Β. Ελλάδα, όσο και στα πολύ έντονα καθοδικά ρεύματα που συνοδεύουν τα κύτταρα των καταιγίδων.
Στο χάρτη που ακολουθεί παρουσιάζονται: η έντονη ηλεκτρική δραστηριότητα καταγράφηκε από το σύστημα ανίχνευσης ηλεκτρικών εκκενώσεων του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr "ZEUS" στη Β. Ελλάδα, οι περιοχές όπου χάθηκαν ανθρώπινες ζωές και οι μεγαλύτερες ταχύτητες ανέμου στους πλησιέστερους μετεωρολογικούς σταθμούς του δικτύου μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr.
Επτά νεκροί από την θεομηνία
Το μεσημέρι της Πέμπτης, εντοπίστηκε η σορός ενός άνδρα ανάμεσα στη Σωζόπολη και στη Νέα Καλλικράτεια, ανεβάζοντας τον θλιβερό απολογισμό σε επτά νεκρούς.
Η σορός που ανήκει στον μέχρι πρότεινος αγνοούμενο, τον 62χρονο ψαρά. Το Λιμενικό Σώμα περισυνέλεξε τον άτυχο άντρα και τον μετέφερε στο λιμάνι των Νέων Μουδιανών όπου η σορός του αναγνωρίστηκε από τους οικείους του.
Μεταξύ των θυμάτων είναι και δύο παιδιά, ενώ έχουν τραυματιστεί πάνω από 120 άνθρωποι, ένας εκ των οποίων νοσηλεύεται σε κρίσιμη κατάσταση. Μεγάλες είναι οι καταστροφές που έχουν σημειωθεί, ενώ χωρίς ρεύμα και νερό παραμένουν πολλές περιοχές.
Αναλυτικά, η σφοδρή κακοκαιρία που έπληξε την Χαλκιδική προκάλεσε τον θάνατο έξι ανθρώπων. Πρόκειται για 8χρονο παιδί από τη Ρουμανία, που βρισκόταν στην ταβέρνα στα Νέα Πλάγια όπου έπεσε το στέγαστρο, καταπλακώνοντας θαμώνες του καταστήματος. Εκεί τραυματίστηκε επίσης θανάσιμα η 54χρονη μητέρα του.
Τα ακραία καιρικά φαινόμενα στοίχισαν επίσης τη ζωή σε ζευγάρι ηλικιωμένων από την Τσεχία, που παραθέριζαν με τροχόσπιτο στη Σωζόπολη και το όχημα ανατράπηκε από τους σφοδρούς ανέμους. Μαζί τους παραθέριζε ο γιος τους που τραυματίστηκε και διακομίστηκε σε νοσοκομείο, καθώς και ο εγγονός τους, που κατά νεότερες πληροφορίες είναι 18 ετών, είναι καλά στην υγεία του αλλά έχει υποστεί σοκ.
Ακόμη δύο θάνατοι καταγράφηκαν στην Νέα Ποτίδαια, όπου δένδρο καταπλάκωσε 39χρονο Ρώσο και τον γιο του, περίπου δύο ετών, που διέμεναν σε ξενοδοχειακή μονάδα της περιοχής.
Από την πρώτη στιγμή τέθηκαν σε κατάσταση αυξημένης ετοιμότητας όλα τα νοσοκομεία και τα κέντρα υγείας της Βορείου Ελλάδας, τα οποία υποδέχθηκαν πολίτες για την παροχή των πρώτων βοηθειών. Τον συντονισμό όλων τον ενεργειών έχει ο υπουργός Υγείας, Βασίλης Κικίλιας και το ΕΚΕΠΥ σε συνεργασία με την Πολιτική Προστασία.
Σε εξέλιξη οι ενέργειες αποκατάστασης στη Χαλκιδική
Συνεχίζονται οι ενέργειες για την αποκατάσταση των ζημιών και την ανακούφιση των πληγέντων στη Χαλκιδική, μία ημέρα μετά το καταστροφικό πέρασμα της κακοκαιρίας που είχε ως τραγικό αποτέλεσμα τον θάνατο επτά ανθρώπων.
Σύμφωνα με σχετική ενημέρωση η κατάσταση έτσι όπως έχει διαμορφωθεί μέχρι αυτή τη στιγμή έχει ως εξής:
- Το εθνικό και επαρχιακό οδικό δίκτυο έχει αποκατασταθεί πλήρως (πλην του οδικού αξονα Μουδανιών-Κασσάνδρας, όπου και κατέρρευσαν οι πυλώνες της ΔΕΗ).
- Δέκα κάτοικοι που αντιμετώπισαν πρόβλημα στέγασης εξασφαλισαν περίθαλψη και φιλοξενία σε ξενοδοχεία και δωμάτια της περιοχής.
- Διατέθηκε υλικοτεχνική υποδομή για την αποκατάσταση καταυλισμού και φιλοξενία Ρομά στην Νέα Ποτίδαια.
- 15 συνεργεία με 30 μηχανικούς της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας από τις πρώτες πρωινές ώρες και μέχρι αυτήν την ώρα συνεχίζουν τις αυτοψίες για τον εντοπισμό ζημιών σε βασικές υποδομές και επιχειρήσεις. Παράλληλα, μηχανικοί της ΔΑΕΦΚ του Υπουργείου Υποδομών προχωρούν σε αυτοψίες μετά από αιτήσεις των πολιτών.
- Κλιμάκιο του ΙΓΜΕ μετέβη προς έλεγχο ευστάθειας επικίνδυνων πρανών και βράχων στην περιοχή Συκιάς του Δήμου Σιθωνίας.
Αγώνας δρόμου για την αποκατάσταση των ζημιών
Καθοδόν για τη Χαλκιδική βρίσκονται ηλεκτρογεννήτριες ισχύος 15 MW, οι οποίες αναμένεται να εγκατασταθούν το βράδυ και να τεθούν σε λειτουργία, ενώ άλλες ισχύος 15 MW, σύμφωνα με τον προγραμματισμό που υπάρχει αυτή τη στιγμή, θα εγκατασταθούν αύριο, Παρασκευή, το πρωί.
Αυτό ανέφεραν στο ΑΠΕ πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που συντονίζει την προσπάθεια για ηλεκτροδότηση της Χαλκιδικής με όποια μέσα είναι διαθέσιμα, έως ότου αποκατασταθεί η ζημιά στο δίκτυο υψηλής τάσης που προκλήθηκε από την κακοκαιρία.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις αρμοδίων, με ηλεκτροπαραγωγική ισχύ 30 μεγαβάτ μπορούν να καλυφθούν οι ανάγκες των βασικών υποδομών, νοσοκομείων, αντλιοστασίων κ.λπ. ενώ με εκ περιτροπής περικοπές, εφόσον χρειαστεί, θα παρέχεται ηλεκτροδότηση στο σύνολο της περιοχής.
Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστής Χατζηδάκης, δήλωσε το πρωί ότι στόχος είναι η αποκατάσταση της ηλεκτροδότησης το συντομότερο δυνατόν και σε συνθήκες ασφάλειας.
Στο μεταξύ μετά από εντολή του υπουργού Εθνικής Άμυνας, Νίκου Παναγιωτόπουλου, ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ έδωσε διαταγή για ενεργοποίηση τμημάτων του σχεδίου «Δευκαλίων» που αφορά στη συνδρομή των Ενόπλων Δυνάμεων για την αντιμετώπιση των συνεπειών από τα ακραία φαινόμενα που έπληξαν τη Χαλκιδική. Η εντολή δόθηκε χθες το βράδυ μετά το σχετικό αίτημα της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας.
Υπενθυμίζεται ότι στο πλαίσιο του σχεδίου «Δευκαλίων» τίθενται σε ετοιμότητα για την παροχή οποιασδήποτε βοήθειας προς τις αρχές όπου και εφόσον ζητηθεί, με εξειδικευμένες μονάδες των Ενόπλων Δυνάμεων, όπως το Μηχανικό, η Κινητη? Ομα?δα Αντιμετω?πισης Καταστροφω?ν (ΚΟΜΑΚ), η Κινητη? Ομα?δα Συντη?ρησης Υποβρυχι?ων και Θαλασσι?ων Εγκαταστα?σεων (ΚΟΣΥΘΕ), η 31η Μοι?ρα Επιχειρη?σεων Ε?ρευνας Δια?σωσης (ΜΕΕΔ) της Πολεμικής Αεροπορίας, ελικόπτερα CHINOOK της Αεροπορίας Στρατού και προσωπικο? για θε?ματα Διοικητικη?ς Με?ριμνας. Η συνδρομή αφορά, μεταξύ άλλων, και υποστήριξη στην αποκατάσταση υποδομών.
Στο πλαίσιο του σχεδίου τίθενται, επίσης, σε ετοιμότητα στρατιωτικά νοσοκομεία για την παροχή υγειονομικής υποστήριξης, εφόσον ζητηθεί.
Όπως έγινε γνωστό, διατίθενται 5 γεννήτριες για την κάλυψη των αναγκών αστυνομικών και πυροσβεστικών τμημάτων σε Νέα Μουδανιά, Νέα Καλλικράτεια, Νέο Μαρμαρά και Κασσάνδρα.
Ο διευθύνων σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ Μάνος Μανουσάκης δήλωσε εξάλλου ότι σε διάστημα 24 ωρών έως 30 ωρών θα έχει ομαλοποιηθεί η ηλεκτροδότηση στη Χαλκιδική Στο σημείο που έχουν σημειωθεί οι βλάβες στο δίκτυο λόγω της κακοκαιρίας έχει μεταφερθεί ειδικός φωτισμός προκειμένου τα συνεργεία που έχουν κατάσταση από όλη την Ελλάδα να δουλέψουν και κατά τις νυχτερινές ώρες.
Ειδικότερα σύμφωνα με την τελευταία ενημέρωση από τον ΑΔΜΗΕ:
-Εντατικοποιούνται οι ενέργειες για την αποκατάσταση των βλαβών στην Γραμμή Μεταφοράς 150 kV (κιλοβόλτ) Μουδανιών-Κασσανδρείας με κινητοποίηση Συνεργείων του Διαχειριστή και υπεργολάβων του από όλη τη χώρα.
-Η διακοπή της τροφοδοσίας του Υποσταθμού της Κασσανδρείας οφείλεται στη θέση εκτός λειτουργίας της Γραμμής Μεταφοράς 150 kV Μουδανιών - Κασσανδρείας, που προκλήθηκε από την απώλεια δύο ιστών της εν λόγω Γραμμής Μεταφοράς στην περιοχή της Ποτίδαιας εξαιτίας της σφοδρής κακοκαιρίας. Οι ζημιές αυτές δεν προκάλεσαν την πτώση των αγωγών από τους υπόψη ιστούς και πρέπει πριν από την αντικατάσταση των βλαβέντων ιστών να αφαιρεθούν οι αγωγοί από αυτούς. Η αφαίρεση των αγωγών μεταβάλλει τις δυνάμεις που ασκούνται στα υγιή τμήματα της Γραμμής Μεταφοράς και συνεπώς η έναρξή της προϋποθέτει την εξασφάλιση της σταθεροποίησης των υγιών τμημάτων της Γραμμής Μεταφοράς εκατέρωθεν της βλάβης. Με την ολοκλήρωση της διαδικασίας σταθεροποίησης θα ξεκινήσουν οι εργασίες αντικατάστασης των ιστών. Τα Συνεργεία του ΑΔΜΗΕ έχουν εγκαταστήσει ειδικό φωτισμό για να συνεχίσουν να εργάζονται κατά τη διάρκεια όλης της νύχτας και καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για την περάτωση των εργασιών το ταχύτερο δυνατό. Επιπλέον καλαθοφόρα οχήματα είναι διαθέσιμα για τις εργασίες επισκευής και όλος ο απαραίτητος εξοπλισμός έχει μεταφερθεί πλέον στον χώρο των επισκευών με κινητοποίηση από την Ν. Ελλάδα, την Αττική και όλη την Βόρεια Ελλάδα που ξεκίνησε κατά τη διάρκεια της νύχτας.
-Αναμένεται από τον ΔΕΔΔΗΕ εντός της ημέρας να προχωρήσει στην εξασφάλιση τροφοδότησης φορτίων 15 MW μέσω των κυκλωμάτων Μέσης Τάσης από την περιοχή των Μουδανιών.
-Ο ΑΔΜΗΕ έχει επίσης εξασφαλίσει από όλη την Ελλάδα τα διαθέσιμα Ηλεκτροπαραγωγά Ζεύγη (γεννήτριες δυναμικότητας 5 MW), τα φορτία των οποίων θα αξιοποιηθούν για την ηλεκτροδότηση κρίσιμων υποδομών, σε σημεία και εγκαταστάσεις που θα ορίσει η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας. Οι γεννήτριες μεταφέρονται στους χώρους εγκατάστασης και η σύνδεση τους θα πραγματοποιηθεί εντός της ημέρας.
Ομοσπονδία Ξενοδόχων: Χωρίς προβλήματα η διαμονή των τουριστών στη Χαλκιδική
Την άμεση και όσο το δυνατόν ταχύτατη αποκατάσταση των καταστροφών, ζητά η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξενοδόχων.
Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, η ΠΟΞ διευκρινίζει ότι δεν παρατηρούνται προβλήματα στη διαμονή των τουριστών, καθώς δεν έχουν σημειωθεί ζημιές σε δωμάτια ξενοδοχείων, παρά μόνο σε εξωτερικούς χώρους μονάδων που βρέθηκαν αντιμέτωπες με τα πρωτοφανή και ακραία καιρικά φαινόμενα.
Σε δηλώσεις του ο πρόεδρος της ΠΟΞ Γρηγόρης Τάσιος εξέφρασε τα ειλικρινή του συλλυπητήρια στις οικογένειες των θυμάτων, ενώ υπογράμμισε πως «οι ξενοδοχειακές κτιριακές υποδομές της Χαλκιδικής άντεξαν, διότι είναι σύγχρονες και ασφαλείς για τους τουρίστες».
Ταυτόχρονα, αναφέρθηκε στις εντατικές προσπάθειες του κρατικού μηχανισμού ώστε να αντιμετωπιστούν το συντομότερο δυνατόν οι μεγάλες καταστροφές στο οδικό δίκτυο, στην ηλεκτροδότηση και στις υποδομές, κάνοντας λόγο για «αγώνα δρόμου που ξεκίνησε από την πρώτη στιγμή και συνεχίζεται με αμείωτο ρυθμό».
Ο κ. Τάσιος υπενθύμισε το πάγιο αίτημα της ΠΟΞ για να αναβαθμιστούν οι φθίνουσες υποδομές αρκετών τουριστικών περιοχών της χώρας - μεταξύ των οποίων και η Χαλκιδική – που χρήζουν όπως είπε «άμεσων παρεμβάσεων, εκσυγχρονισμού και βελτίωσης της λειτουργικότητάς τους».