Xώρες της Ανατολικής Ευρώπης έχουν εγκρίνει τη «μυστική» πώληση όπλων αξίας πάνω από 1 δισ. ευρώ, τα τελευταία τέσσερα χρόνια, σε χώρες της Μέσης Ανατολής οι οποίες είναι γνωστό ότι αποστέλλουν όπλα στη Συρία, σύμφωνα με τα στοιχεία έρευνας, την οποία αναφέρει ο Guardian.
Συγκεκριμένα, χιλιάδες τουφέκια, όπως τύπου AK-47 (καλάζνικοφ), όλμοι, εκτοξευτήρες ρουκετών, αντιαρματικά όπλα και βαρέα πολυβόλα δρομολογούνται μέσω ενός νέου αγωγού όπλων από τα Βαλκάνια στην Αραβική χερσόνησο και τις χώρες που συνορεύουν με τη Συρία.
Η βασική υποψία είναι ότι ένα μεγάλο μέρος του οπλισμού έχει σταλεί στη Συρία, τροφοδοτώντας τον πενταετή εμφύλιο πόλεμο, σύμφωνα με ομάδα δημοσιογράφων από το Balkan Investigative Reporting Network (BIRN) καθώς και του project αναφοράς Οργανωμένου Εγκλήματος και Διαφθοράς (Organised Crime and Corruption Reporting Project - OCCRP).
Στοιχεία για τις εξαγωγές όπλων, εκθέσεις του ΟΗΕ, αεροπορικές παρακολούθησεις και συμβάσεις που εξετάστηκαν κατά τη διάρκεια της ενός έτους έρευνας, αποκαλύπτουν πως τα πυρομαχικά στάλθηκαν από τη Βοσνία, τη Βουλγαρία, την Κροατία, τη Τσεχίας, το Μαυροβούνιο, τη Σλοβακία, τη Σερβία και τη Ρουμανία.
Από την εποχή της κλιμάκωση της συριακής σύγκρουσης το 2012, οι οκτώ χώρες έχουν εγκρίνει την αποστολή των όπλων και πυρομαχικών αξίας 1,2 δισ. ευρώ, προς τη Σαουδική Αραβία, την Ιορδανία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και την Τουρκία, που αποτελούν βασικές αγορές όπλων για τη Συρία και την Υεμένη.
Κατά το παρελθόν, η περιοχή δεν είχε κανένα ιστορικό αγοράς από την κεντρική και ανατολική Ευρώπη, ωστόσο οι αγορές φαίνεται να κλιμακώνονται, με μερικές από τις μεγαλύτερες συμφωνίες να εγκρίνονται το 2015.
Οι άδειες εξαγωγής όπλων χορηγήθηκαν παρά τους φόβους ειδικών στο εσωτερικό των κυβερνήσεων, ότι τα όπλα ήταν δυνατό να καταλήξουν στη συριακή ένοπλη αντιπολίτευση, κατά ξεκάθαρη παράβαση εθνικών, ευρωπαϊκών και άλλων διεθνών συμφωνιών.
Όπλα και πυρομαχικά από την ανατολική και κεντρική Ευρώπη, αναγνωρίστηκαν σε βίντεο και φωτογραφίες που έχουν αναρτηθεί σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, να χρησιμοποιούνται από μονάδες του υποστηριζόμενου από τη Δύση Ελεύθερου Συριακού Στρατού, αλλά επίσης και στα χέρια μαχητών ισλαμικών ομάδων, όπως η Ανσάρ αλ-Σαμ, η συνδεδεμένη με την αλ Κάιντα, Jabhat al-Nusra, καθώς και υπο-ομάδες του Ισλαμικού Κράτους και δυνάμεις σουνίτων στην Υεμένη.
Επιπλέον, σημάνσεις για τον εντοπισμό της προέλευσης και την ημερομηνία παρασκευής σε μέρος του οπλισμού αποκαλύπτουν ότι σημαντικές ποσότητες προέρχονται από γραμμές παραγωγής μόλις το 2015.
Σε συνέχεια των συμπερασμάτων της έρευνας, ο Patrick Wilcken, ερευνητής ελέγχου όπλων της Διεθνούς Αμνηστίας, και ο Bodil Valero, εισηγητής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τα όπλα, δήλωσαν ότι τουλάχιστον ορισμένες από τις μεταφορές κατά πάσα πιθανότητα παραβίασαν κοινοτικούς, διεθνείς και εθνικούς νόμους για τις εξαγωγές όπλων.
«Τα στοιχεία συνηγορούν σε μία συστηματική εκτροπή όπλων σε ένοπλες ομάδες που κατηγορούνται για τη διάπραξη σοβαρών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», δήλωσε ο Wilcken. «Αν αυτή είναι η περίπτωση, οι μεταφορές είναι παράνομες σύμφωνα με ... το διεθνές δίκαιο και θα πρέπει να σταματήσουν αμέσως», τόνισε.