Διπλή είναι η μετάλλαξη που παρουσιάζει ο νέος κορονοϊός, καθώς ένα νέο στέλεχος έχει εντοπιστεί στο Ηνωμένο Βασίλειο, την Ισλανδία, Ιταλία, Ολλανδία, Δανία και Αυστραλία και ένα ξεχωριστό στη Ν. Αφρική. Οι μεταλλάξεις και των δύο εντοπίζονται στην πρωτεΐνη - ακίδα που χρησιμοποιεί ο ιός για να μας προσβάλλει, με αποτέλεσμα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) να θέτει υπό αξιολόγηση όλα τα τεστ που διαπιστώνουν την μόλυνση μέσω της πρωτεΐνης αυτής.
Καθώς τα εμβόλια δεν επηρεάζονται από την μετάλλαξη αυτή, ο ΠΟΥ δίνει έμφαση στην έναρξη των εμβολιασμών κατά της νόσου, δημιουργώντας μια παγκόσμια πλατφόρμα που κατ΄ αρχήν θα παρακολουθεί τις επιδημικές νόσους για τις οποίες υπάρχουν εμβόλια, ενώ μέσω της ίδιας πλατφόρμας, θα ξεκινήσει και παρακολούθηση του εμβολιασμού σε παγκόσμια βάση, για την παρακολούθηση της ανοσίας που παρέχεται.
Με αφορμή τις σχετικές ανακοινώσεις, ο επίκουρος καθηγητής Επιδημιολογίας Γκίκας Μαγιορκίνης, τόνισε στο liberal.gr, ότι «δεν πρέπει να υπερεκτιμούμε την κατάσταση, ούτε και να την υποτιμούμε ταυτόχρονα. Παρακολουθούμε την εξέλιξη, όμως δεν πρόκειται για μια κατάσταση μεγαλύτερη από αυτήν που όλοι βιώνουμε καθημερινά».
Όπως εξήγησε, «η μετάλλαξη της πρωτεΐνης-ακίδας και στα δύο νέα στελέχη, είναι κοινή. Και έχει διαπιστωθεί ήδη, ότι επηρεάζει την πρόσδεση του ιού στο ανθρώπινο κύτταρο. Αυτό που δεν ξέρουμε όμως ακόμη, είναι αν η αλλαγή αυτή επιδρά στη μεταδοτικότητα του ιού. Και αυτό είναι ιδιαίτερα δύσκολο να αποδειχθεί. Με καλλιέργεια του ιού στο εργαστήριο, μπορεί να διαπιστωθεί αν διευκολύνεται η μόλυνση του κυττάρου στο δοκιμαστικό σωλήνα. Όμως το πείραμα δεν μπορεί να εφαρμοστεί στον άνθρωπο, οπότε θα υπάρχει πάντα η αμφιβολία σχετικά με το τι συμβαίνει στην πραγματικότητα.
Μέχρι τώρα η αύξηση της μεταδοτικότητας εκτιμάται επιδημιολογικά. Όμως οι αυξομειώσεις στο δείκτη αναπαραγωγής στην Αγγλία, είναι τέτοιες που μπορεί να έχουν επηρεαστεί από τη συμπεριφορά. Δεν είναι απαραίτητο να οφείλεται στη μετάλλαξη αυτή, αποκλειστικά».
Σε ό,τι αφορά τα εμβόλια, ο κ. Μαγιορκίνης σημείωσε ότι δεν φαίνεται μέχρι στιγμής να επηρεάζει την αποτελεσματικότητά τους, όμως χαρακτήρισε θετικό το στοιχείο ότι ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκου, ζήτησε τη συνέχιση των κλινικών μελετών του εμβολίου επί διετία, για την παρακολούθηση των εμβολιαζομένων. Επεσήμανε μάλιστα, ότι η μακροχρόνια ανοσία είναι το ζητούμενο προοπτικά, εξαιτίας της θνησιμότητας που προκαλεί η νόσος, για να προσθέσει ότι «ακριβώς αυτός είναι και ο λόγος που υπάρχει ακόμη έντονη ερευνητική δραστηριότητα και για τη γρίπη, παρότι έχουμε εμβόλιο, έστω και σε ετήσια βάση».
Σε ό,τι αφορά τις παρατηρήσεις της παγκόσμιας επιστημονικής κοινότητας, οι επιτελείς του ΠΟΥ τόνισαν ότι συνεχίζεται η πλήρης γονιδιακή αλληλουχία του ιού, προκειμένου να διαπιστωθεί αν πρόκειται για παραλλαγή του ιού ή μετάλλαξη που έχει διαφύγει. Στη δεύτερη περίπτωση υπάρχει κίνδυνος τα αντισώματα από το εμβόλιο να μην καλύπτουν τους εμβολιασθέντες. Αντίστοιχα βέβαια, υπάρχει και ο κίνδυνος για νέες μολύνσεις σε ανθρώπους που έχουν ήδη προσβληθεί από τον ιό και το ξεπέρασαν. Για το λόγο αυτό, ξεκινούν μελέτες στο πλάσμα που έχει συλλεγεί από ασθενείς που έχουν ήδη αναρρώσει.
Ταυτόχρονα, με την πλατφόρμα που δημιουργείται από τον ΠΟΥ για τον παγκόσμιο εμβολιασμό που ξεκινά, θα υπάρχει δυνατότητα παρακολούθησης της ανοσίας που επιτυγχάνεται στον παγκόσμιο πληθυσμό, σε πραγματικό χρόνο και με πραγματικά δεδομένα δημόσιας υγείας.
Οι ειδικοί του οργανισμού τόνισαν ακόμη, ότι η αλλαγή στο δείκτη αναπαραγωγής του ιού στο Ηνωμένο Βασίλειο, αυξήθηκε από 1,1 στο 1,5. Η διαφορά αυτή είναι πολύ μικρή και μπορεί να έχει επηρεαστεί από τη συμπεριφορά των πολιτών, καθώς δεν πρόκειται για ιλαρά που ο φυσικός δείκτης αναπαραγωγής κυμαίνεται μεταξύ 12-18.
Η νόσος παραμένει αερομεταδιδόμενη και τα μέτρα δημόσιας υγείας συνεχίζουν να είναι αποτελεσματικά, όπως έχουμε δει στην πορεία της πανδημίας όπου οι δείκτες Ro και Rt μεταβάλλονται ανάλογα με τα περιοριστικά μέτρα και την εφαρμογή των ατομικών μέτρων προστασίας.
Δεν έχουμε ακόμη στοιχεία σχετικά με την αύξηση της νοσηρότητας ή της θνησιμότητας εξαιτίας των νέων στελεχών που εμφανίστηκαν πρόσφατα.
Σε κάθε περίπτωση όμως, οι ειδικοί του οργανισμού υπογράμμισαν για μια ακόμη φορά ότι τα μέτρα δημόσιας υγείας και οι περιορισμοί των επαφών πρέπει να συνεχιστούν και ενδεχομένως και να ενταθούν, καθώς ο ιός πρέπει να περιοριστεί όσο το δυνατόν περισσότερο, γιατί όσο κυκλοφορεί, αυξάνονται και οι πιθανότητες για μετάλλαξη.
