Βιβλιοπωλεία, ανθοπωλεία και κομμωτήρια θα είναι τα καταστήματα που θα μπορέσουν να ανοίξουν λίγες μέρες πριν τα Χριστούγεννα, κατά πάσα πιθανότητα από την ερχόμενη Δευτέρα. Όλα τα υπόλοιπα καταστήματα του λιανεμπορίου θα μπορέσουν να λειτουργήσουν πριν τις γιορτές, μόνο με σύστημα «παραλαβής από το κατάστημα» με ραντεβού, δηλαδή το σύστημα «click away».
Σχετικές ανακοινώσεις αναμένονται σήμερα από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο Στέλιο Πέτσα, μετά το χθεσινό "πράσινο φως" από την επιτροπή ειδικών του υπουργείου Υγείας.
Η επιτροπή συνεδρίασε χθες και έδωσε την ομόφωνη έγκρισή της να προχωρήσουμε προς τις γιορτές με αυτή την απόφαση και να επαναξιολογηθεί η κατάσταση, όπως θα έχει διαμορφωθεί σε ένα δεκαήμερο περίπου.
Στο σκεπτικό των ειδικών που κατέληξαν σε αυτή τη λύση ήταν ότι οποιαδήποτε απόφαση ληφθεί τελικά, θα πρέπει να μπορέσει να επιτηρηθεί. Και στην επιτήρηση μπαίνει το σύνολο του ελεγκτικού μηχανισμού, από την αστυνομία, τη δημοτική αστυνομία όπου υπάρχει, αλλά και κάθε ελεγκτικό μηχανισμό των περιφερειακών ενοτήτων.
Για το λόγο αυτό εξάλλου, παρότι προτάθηκε, δεν δόθηκε τελικά η δυνατότητα να ανοίξουν τα καταστήματα ανά περιφερειακή ενότητα, σε περιοχές που η επιδημιολογία του ιού και το τοπικό σύστημα υγείας θα μπορούσε να επιτρέψει ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Ο φόβος στην περίπτωση αυτή, ήταν οι μετακινήσεις των καταναλωτών - και του ιού επίσης - από τον ένα νομό στον άλλο, χωρίς δυνατότητα ελέγχου.
Το δίλημμα
Η επιτροπή βρέθηκε ανάμεσα σε "συμπληγάδες", αφού το πρόβλημα είναι οι απώλειες της οικονομικής δραστηριότητας, έναντι των πιέσεων που δέχεται το σύστημα υγείας.
Σε ότι αφορά την οικονομική ζωή της χώρας, η επιτροπή δέχθηκε εισήγηση από το υπουργείο Ανάπτυξης για το άνοιγμα του λιανεμπορίου, καθώς οι μικρές επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα επιβίωσης εξαιτίας του lockdown, ενώ αντίστοιχα οι μεγάλες επιχειρήσεις υφίστανται κλυδωνισμούς που για να ξεπεραστούν θα κινδυνεύσουν πολλές θέσεις εργασίας.
Από την άλλη πλευρά όμως, η επιδημιολογική εικόνα δεν είναι και η καλύτερη δυνατή, αφού η πανδημία δείχνει σημάδια σταθεροποίησης στα 1500 κρούσματα περίπου σε ημερήσια βάση, αντί να συνεχίζεται η πτωτική τάση που είχε αρχίσει να διαγράφεται. Πρόσθετο πρόβλημα, παραμένει η πίεση του συστήματος υγείας. Μόνο στην Αττική οι εντατικές έχουν πληρότητα 77% και στη Θεσσαλονίκη 91%, παρά το άνοιγμα ολοένα και περισσότερων κλινών ΜΕΘ για covid. Ο λόγος είναι ότι για την κάλυψη των διασωληνωμένων απαιτείται πολυήμερη νοσηλεία στην εντατική (φθάνει ακόμη και τρεις εβδομάδες) και νοσηλεία στη συνέχεια σε απλό θάλαμο, με αποτέλεσμα η απελευθέρωση κλινών στα νοσοκομεία να καθυστερεί σημαντικά. Την ίδια ώρα, ο αυξημένος αριθμός κρουσμάτων οδηγεί αναπόφευκτα σε μεγαλύτερο αριθμό ατόμων που χρειάζονται νοσηλεία, έστω και σε απλές κλίνες. Μόνο που τα εξιτήρια είναι σαφώς λιγότερα από τις εισαγωγές σε καθημερινή βάση, οπότε ήδη η πληρότητα του συστήματος υγείας είναι αυξημένη.
Αγορές από απόσταση
Την ίδια ώρα οι αγορές μέσω internet, έχουν δημιουργήσει ένα ασφυκτικό κλίμα στις εταιρίες courier, καθώς καταγράφονται 200.000 παραγγελίες την ημέρα, οι οποίες δεν μπορούν να εκτελεστούν από τους διανομείς και χρειαζόταν ένας τρόπος να αποσυμφορηθεί η όλη κατάσταση, με έναν τρόπο ασφαλή.
Γι' αυτό ακριβώς το λόγο και τέθηκε στο τραπέζι το ενδεχόμενο να μετατεθεί το άνοιγμα του λιανεμπορίου μια εβδομάδα αργότερα, γεγονός όμως που θα οδηγούσε σε μια αντίστοιχη «φρενίτιδα» σαν αυτή που είχε καταγραφεί δυο μέρες πριν την εφαρμογή του τρέχοντος lockdown. Τούτη όμως την φορά η «φρενίτιδα» θα λάμβανε χώρα μόλις τρεις μέρες πριν τα Χριστούγεννα.
Με ραντεβού
Έτσι οι ειδικοί κατέληξαν στο σύστημα "click away", όπου η συνεννόηση με το κατάστημα και η οργάνωση ραντεβού με τους καταναλωτές μπορεί να περιορίσει την κινητικότητα στα απολύτως απαραίτητα, απομακρύνοντας τον κίνδυνο του συνωστισμού.
Οι λοιμωξιολόγοι της επιτροπής, επισημαίνουν ότι τα κρούσματα παραμένουν υψηλά παρά το συνεχιζόμενο lockdown και σημαντικό ρόλο θα παίξει τις επόμενες ημέρες η κινητικότητα του πληθυσμού, μέσω της οποίας διευκολύνεται η μετάδοση του ιού.
Τονίζουν μάλιστα ότι καθώς η κινητικότητα είναι ήδη αυξημένη στο τρέχον απαγορευτικό έναντι εκείνου της άνοιξης που πέρασε, είναι απολύτως απαραίτητο για να μην προσβληθεί κανείς από τον ιό, να τηρεί πιστά τα ατομικά μέτρα προστασίας, δηλαδή την υγιεινή των χεριών, τη σωστή χρήση μάσκας με καλυμμένη τη μύτη και την τήρηση αποστάσεων τουλάχιστον ενός μέτρου και πλέον.