Το στέλεχος Όμικρον έχει ήδη ανιχνευθεί σε 23 χώρες-παρότι επιβλήθηκαν έγκαιρα περιορισμοί στα ταξίδια μετά την πρώτη ταυτοποίηση του στην Μποτσουάνα- και οι πρώτες ενδείξεις υποδηλώνουν πως είναι πιο μεταδοτικό από το στέλεχος Δέλτα, τουλάχιστον κατά μιάμιση φορά, ενώ παραμένει ακόμα άγνωστο το κατά πόσο μπορεί να προκαλέσει βαρύτερη νόσο. Με ολόκληρο τον κόσμο να βρίσκεται αντιμέτωπος με τη νέα δυνητικά πιο επικίνδυνη μετάλλαξη του κορονοϊού, που απειλεί τη δημόσια υγεία και την οικονομία, στην πιο κρίσιμη συγκυρία, τη στιγμή που η οικονομική ζωή προσπαθεί να ορθοποδήσει χτυπημένη από τα προηγούμενα πανδημικά κύματα, ανοίγει η συζήτηση για την υποχρεωτικότητα των εμβολιασμών στην Ευρωπαϊκή Ένωση, δια στόματος της προέδρου της Κομισιόν.
Η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν επισημαίνει πως «ήρθε η ώρα να συζητήσουμε για τους υποχρεωτικούς εμβολιασμούς», με στόχο να ανακοπεί το ενδεχόμενο ενός νέου κύματος που θα σαρώσει τα συστήματα υγείας των Ευρωπαϊκών κρατών τα οποία ήδη πιέζονται σε οριακό σημείο και θα δώσει τη χαριστική βολή στην προσπάθεια ανάκαμψης της Οικονομίας. Με αυτή τη δήλωση η πρόεδρος της Κομισιόν βάζει πολύ ψηλά το θέμα της υποχρεωτικότητας των covid εμβολιασμών στην ατζέντα των συζητήσεων, σε επίπεδο Συνόδου Κορυφής, μεταξύ των ηγετών των Ευρωπαϊκών κρατών, έχοντας συμμάχους κραταιές δυνάμεις της δυτικής και της κεντρικής Ευρώπης, εκείνες τις χώρες που πρωτοστάτησαν στους υποχρεωτικούς εμβολιασμούς σε επαγγελματικές ή ηλικιακές ομάδες.
Μπροστάρης στο κίνημα για τους υποχρεωτικούς εμβολιασμούς είναι η Αυστρία, με την κυβέρνησή της να έχει ήδη εξαγγείλει την εφαρμογή του μέτρου καθολικά στον ενήλικο πληθυσμό από την 1η φεβρουαρίου του 2022 και με τσουχτερά πρόστιμα, ύψους από 3.600 ευρώ έως 7000 ευρώ για όσους δεν συμμορφωθούν, παρότι η χώρα σύμφωνα με τους πίνακες με τα ποσοστά εμβολιασμού ανά ηλικιακή ομάδα του ECDC έχει καλή επίδοση με το 88,3% των ατόμων ηλικίας άνω των 60 ετών να είναι εμβολιασμένοι.
Στον ίδιο δρόμο ακολουθεί η Γερμανία με τον μελλοντικό Σοσιαλδημοκράτη καγκελάριο Όλαφ Σολτς να τάσσεται ξεκάθαρα υπέρ του υποχρεωτικού εμβολιασμού για τους ενήλικους και να έχει σε αυτή την κίνηση τη στήριξη της νέας τρικομματικής κυβέρνησης, με ορίζοντα εφαρμογής του μέτρου το πρώτο τρίμηνο του 2022. Στόχος του Σολτς είναι να κατατεθεί πρόταση Νόμου μέχρι το τέλος της χρονιάς, με τη στάση της Γερμανίας να έχει ιδιαίτερη σημειολογία καθώς η χώρα δεν ήθελε καν να ακούσει περί υποχρεωτικού εμβολιασμού και δεν είχε καθιερώσει καν τον υποχρεωτικό εμβολιασμό των υγειονομικών.
Έως τώρα γιατροί, νοσηλευτές και λοιποί εργαζόμενοι στα νοσοκομεία και τις δομές υγείας υποχρεώνονται να κάνουν τακτικά τεστ-είτε είναι εμβολιασμένοι είτε όχι, με τον ECDC να μην έχει αναρτήσει ποσοστά εμβολιασμού των Γερμανών ανά ηλικιακή ομάδα, καθώς δεν διαθέτει τα σχετικά στατιστικά στοιχεία.
Από τους πρωτοστάτες του υποχρεωτικού εμβολιασμού υπήρξε και η Ιταλία, με τον Μάριο Ντράγκι να καθιερώνει πρώτος στην Ε.Ε. τον υποχρεωτικό εμβολιασμό για τους υγειονομικούς και τους εργαζόμενους στις Μονάδες Φροντίδας Ηλικιωμένων -ένα απαραίτητο μέτρο που αργότερα ίσχυσε και στην χώρα μας και που τώρα στην γειτονική Ιταλία επεκτείνεται σε εκπαιδευτικούς, στρατιωτικούς κι ένοπλες δυνάμεις, με το πρόστιμο για όσους δεν συμμορφωθούν να διαμορφώνεται στα 1000 ευρώ. Στην κατάταξη του ECDC η Ιταλία έχει επίσης καλή επίδοση με το 89,5% των ατόμων άνω των 60 ετών να είναι εμβολιασμένοι αλλά το γεγονός αυτό δεν εμπόδισε τον Μάριο Ντράγκι από το να αυστηροποιήσει την πολιτική του έναντι στους ανεμβολίαστους, έχοντας την υποστήριξη όλων των κομμάτων και συνδικάτων. Και στη Γαλλία, που υστερεί ελάχιστα με το 86,3% των 60άρηδων κι άνω να είναι εμβολιασμένοι, ο Εμανουέλ Μακρόν καθιέρωσε υποχρεωτικό τον εμβολιασμό στους υγειονομικούς και επέκτεινε το μέτρο καθιστώντας μάλιστα με το τελευταίο του διάγγελμα υποχρεωτική την 3η δόση στους άνω των 65 ετών.
Μια άλλη χώρα της ΕΕ, η Σλοβακία με αρκετά χαμηλή επίδοση και μόλις το 67,8% των ατόμων άνω των 60 ετών εμβολιασμένους προτρέπει τους μεσήλικες και ηλικιωμένους πολίτες της να εμβολιαστούν προσφέροντας σαν κίνητρο ένα voucher 500 ευρώ στον καθένα που μπορεί να εξαργυρωθεί σε εκδηλώσεις πολιτισμού και ψυχαγωγίας όπως είναι για παράδειγμα οι συναυλίες.
Ουραγοί στον εμβολιασμό παραμένουν η Βουλγαρία με μόλις το 33,6% των ατόμων άνω των 60 ετών να έχουν εμβολιαστεί, η Ρουμανία με 43,5% και η Λετονία με 68,1%, ενώ ακολουθούν η Κροατία με 70,8%, η Εσθονία με 73,2%, η Πολωνία με 74,9%, η Λιθουανία με 75,8% και η Ελλάδα με 79,8% στην συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα, σύμφωνα με τους πίνακες του EDCD. Στον αντίποδα «Πρωταθλητές» του εμβολιασμού -εκεί όπου δεν θα τεθεί θεμα υποχρεωτικότητας είναι η Ισλανδία και η Ιρλανδία αμφότερες με το 100% των πολιτών άνω των 60 ετών εμβολιασμένους, την Πορτογαλία με 99,6% την Ισπανία με ανάλογη επίδοση, τη Δανία με 99,1%, τη Μάλτα με 98,8%, τη Νορβηγία με 97,9%, τη Φιλανδία και το Βέλγιο με 93,6% και την Κύπρο με 92,7%.
Για τις υπόλοιπες χώρες που κινούνται λίγο πιο πάνω και λίγο πιο κάτω από το δικό μας επίπεδο, η συζήτηση για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό έχει ανάψει για τα καλά, ξεπερνώντας νομικά κωλύματα, περί αντισυνταγματικότητας, με την Ελλάδα να ακολουθεί στα βήματα της Αυστρίας, της Ιταλίας, της Γαλλίας και της Γερμανίας και μάλιστα αρκετά μέλη της εγχώριας επιστημονικής κοινότητας να υποστηρίζουν ότι αργήσαμε να λαβουμε αυτή την απόφαση.
Στην επιτροπή των εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας οι ειδικοί μεταξύ των οποίων και ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου Αθανάσιος Εξαδάκτυλος είχαν αρκετές φορές επισημάνει στο προγενέστερο διάστημα ότι η υποχρεωτικότητα είναι ένα μέτρο που δουλεύει καθώς στις μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων πριν εφαρμοστεί το μέτρο το ποσοστό εμβολιασμού δεν ξεπερνούσε το 40% και μετά την εφαρμογή του εκτινάχθηκε πάνω από το 90%.
Αντιστοίχως, στους έως και χθες πεισματικά αμετακίνητους μεσήλικες και ηλικιωμένους άνω των 60 ετών από την ώρα που εξαγγέλθηκε το μέτρο του υποχρεωτικού εμβολιασμού και του προστίμου των 100 ευρώ για όσους δεν συμμορφωθούν (και δεν εξαιρούνται λόγω πιστοποιητικού νόσησης ή σοβαρού λόγου υγείας), μέχρι το βράδυ της Τετάρτης 1ης Δεκεμβρίου είχαν κλειστεί 27.000 ραντεβού σε αυτή την ηλικιακή ομάδα όταν το μέσο όρο των κλεισμένων ραντεβού ανά 24ωρο για τους άνω των 60 δεν ξεπερνούσε τα 2.600.
Στην Ελλάδα ένας στους πέντε ηλικιωμένους παραμένει μη εμβολιασμένος με το ποσοστό αυτό να είναι υψηλότερο στους άνω των 80 ετών, την ώρα που το 90% των θανάτων από τη λοίμωξη covid καταγράφονται στην ηλικιακή ομάδα των 60 ετών κι άνω. Συνολικά στην χώρα μας έχουν εμβολιαστεί με δύο δόσεις 6.618.872 πολίτες, ενώ μέσα στην πρώτη ημέρα του Δεκέμβρη έγιναν 92.736 εμβολιασμοί, αριθμός που παραπέμπει σε στατιστικά του περασμένου Ιουνίου, με τις μακριές ουρές να επιστρέφουν μετά από μήνες στην είσοδο του Εμβολιαστικού Κέντρου «Προμηθέας» (και όχι μόνο).