Στα αρχικά στάδια της πανδημίας, επιστήμονες και αξιωματούχοι εκτιμούσαν ότι η εξάπλωση του κορονοϊού θα μπορούσε να ανακοπεί αποτελεσματικά αν εμβολιαζόταν ή μολυνόταν το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού.
Οι ελπίδες όμως ξεφούσκωσαν από την εμφάνιση νέων παραλλαγών που επιτρέπουν στον ιό να προσβάλλει εμβολιασμένα άτομα και να προκαλεί επαναλοιμώξεις. Κορυφαίοι ειδικοί που μίλησαν στο Reuters, το επιβεβαιώνουν.
«Το βλέπαμε συνεχώς στα μέσα μαζικής ενημέρωησης: Θα πετύχουμε την ανοσία της αγέλης όταν εμβολιαστεί το 60% του πληθυσμού’. Όμως δεν συνέβη. Μετά έλεγαν για 80%. Και πάλι δεν συνέβη» σχολίασε ο Φρανσουά Μπαγιού, καθηγητής του Πανεπιστημιακού Κολεγίου του Λονδίνου.
«Όσο άσχημο και αν ακούγεται, πιστεύω πως πρέπει να αποδεχτούμε ότι η συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων, ουσιαστικά όλοι μας, θα εκτεθεί στον SARS-CoV-2» εκτίμησε.
Προκαλεί ηπιότερη νόσο
Για ορισμένους ειδικούς, η εμφάνιση της Όμικρον δημιούργησε την ελπίδα ότι η συλλογική ανοσία μπορεί να επιτευχθεί, δεδομένου ότι πρόκειται για παραλλαγή που εξαπλώνεται γρήγορα και προκαλεί ηπιότερη νόσο.
Μελέτες που ακολούθησαν έδειξαν όμως ότι η υψηλή μεταδοτικότητα της Όμικρον οφείλεται εν πολλοίς στην ικανότητά της να παρακάμπτει την ανοσία που προσφέρει ο εμβολιασμός ή η φυσική λοίμωξη. Και αυτό αποτελεί ένδειξη ότι ο κορονοϊός θα συνεχίσει να βρίσκει τρόπους να ξεπερνά τη συλλογική ανοσία.
«Το να φτάσουμε ένα θεωρητικό όριο πέρα από το οποίο σταματά η μετάδοση είναι πιθανότατα μη ρεαλιστικό δεδομένης της εμπειρίας που αποκτήσαμε στην πανδημία» είπε ο δρ Ολιβιέρ ντε Πολέν, επιδημιολόγος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
Ενίσχυσης της άμυνας
Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι η ανοσία δεν προσφέρει οφέλη. Πολλοί από τους ειδικούς που μίλησαν στο Reuters δήλωσαν ότι τα εμβόλια και οι φυσικές λοιμώξεις ενισχύουν την άμυνα του πληθυσμού και περιορίζουν τη σοβαρότητα της νόσου.
«Για όσο διάστημα διατηρείται η ανοσία του πληθυσμού έναντι αυτής της παραλλαγής και άλλων που θα έρθουν στο μέλλον, θα παραμένουμε τυχεροί και η ασθένεια θα είναι διαχειρίσιμη» δήλωσε ο Ντέιβιντ Χέιμαν, καθηγητής επιδημιολογίας λοιμωδών νοσημάτων στη Σχολή Υγιεινής και Τροπικής Ιατρικής του Λονδίνου.
Στις αρχές του 2020, όταν παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα κλινικών δοκιμών που έδειχναν ότι τα εμβόλια mRNA είναι 90% αποτελεσματικά στην πρόληψη της συμπτωματικής λοίμωξης, πολλοί ήλπιζαν ότι η ανοσία της αγέλης είναι εφικτή.
Έκτοτε, η ελπίδα διαψεύστηκε λόγω δύο παραγόντων, δήλωσε ο Μαρκ Λίπσιτς, επιδημιολόγος του Χάρβαρντ.
«Ο πρώτος λόγος είναι ότι η ανοσία, ειδικά η ανοσία έναντι της λοίμωξης, που είναι και το σημαντικότερο είδος ανοσίας, υποχωρεί αρκετά γρήγορα, τουλάχιστον με τα εμβόλια που διαθέτουμε σήμερα» εξήγησε.
Ο δεύτερος λόγος είναι ότι ο ιός μεταλλάσσεται με τρόπο που του επιτρέπει να διαφεύγει της ανοσίας, ακόμα και πριν υποχωρήσουν τα επίπεδα προστασίας που προσφέρει ο εμβολιασμός.
