Στον υποχρεωτικό εμβολιασμό ηλικιακών ή επαγγελματικών ομάδων πληθυσμού και στη λήψη νέων περιοριστικών μέτρων σπρώχνει η Όμικρον την Ευρώπη, με την Ολλανδία να καθίσταται η πρώτη Ευρωπαϊκή χώρα που βρίσκεται ήδη σε σκληρό lockdown μέχρι τις 14/1 με στόχο να επιβραδυνθεί η διασπορά του νέου στελέχους, ώστε να κερδηθεί πολύτιμος χρόνος για τη διενέργεια των αναμνηστικών δόσεων.
Αντίστοιχα, η Αυστρία σε 40 ημέρες από σήμερα θα καταστεί η πρώτη χώρα εντός ΕΕ που θα επιβάλλει υποχρεωτικό εμβολιασμό για όλους τους πολίτες ηλικίας 14 ετών και άνω, με βαριά πρόστιμα για όσους δεν συμμορφωθούν με το συγκεκριμένο μέτρο. Εντός των συνόρων δύο ειδικοί, ο καθηγητής Μικροβιολογίας του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής (ΠΑΔΑ), Άλκης Βατόπουλος, και ο ομότιμος καθηγητής Ιατρικής ΕΚΠΑ, Ιωάννης Τούντας, σκιαγραφούν την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η χώρα μας και εκθέτουν τις απόψεις τους για καθολικό εμβολιασμό, κάτι που πιστεύουν ότι πρέπει να ισχύσει προκειμένου να φρενάρουμε την αναμενόμενη επέλαση του νέου υπερμεταδοτικού στελέχους του κορονοϊού.
Στο μεταξύ περιοριστικά μέτρα λαμβάνονται σε ολοένα και περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες με όλα τα κράτη της ΕΕ να παρακολουθούν με ανησυχία τους επιδημιολογικούς δείκτες στη Μεγάλη Βρετανία, που αποτελεί τη χώρα «πιλότο» στην επιδημιολογική πορεία του 5ου κύματος. Η Μ. Βρετανία θα είναι μοιραία είναι το πρώτο κράτος που θα δείξει στην κλινική πράξη αν θα επιβεβαιωθεί ή θα διαψευσθεί ή μελέτη του Imperial College London σχετικά με το αν η Όμικρον προκαλεί πιο βαριές ή πιο ήπιες νοσήσεις σε σχέση με το στέλεχος Δέλτα.
Στη Μ. Βρετανία τα εφιαλτικά προγνωστικά μοντέλα εκτιμούν ότι τα κρούσματα της «Ο» θα φτάσουν τα 2 εκατ. ημερησίως, αν δεν αποφασιστούν εγκαίρως πρόσθετοι περιορισμοί, τους οποίους ωστόσο διστάζει να αποφασίσει ο πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον και αναβάλει την όποια λήψη μέτρων για μετά τις γιορτές. Παρόλα αυτά λήφθηκε η απόφαση να ακυρωθούν οι εορταστικές εκδηλώσεις με πυροτεχνήματα για την αποφυγή του συνωστισμού.
Η επιδημιολογική επιβάρυνση της Μ. Βρετανίας οδηγεί τη Γερμανία και τη Γαλλία να επιβάλλουν περιορισμούς στα ταξίδια από και προς τη χώρα και καραντίνα στις αφίξεις των ταξιδιωτών από το Ηνωμένο Βασίλειο έως και 14 ημέρες ενώ κλείσιμο των συνόρων της μελετά η Ρωσία. Στη Γερμανία, ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς επέβαλε μια σειρά από περιορισμούς λίγο πριν εκπνεύσει το 2021. Ο Σολτς ανακοίνωσε ότι από τις 28 Δεκεμβρίου θα υπάρξουν περιορισμοί στις συναθροίσεις, καθώς μέχρι 10 εμβολιασμένα άτομα θα επιτρέπεται να παρευρεθούν σε ιδιωτική συγκέντρωση. Στα άτομα δεν περιλαμβάνονται τα παιδιά κάτω των 14 ετών, ενώ ανάλογοι περιορισμοί ισχύουν για όσους έχουν νοσήσει και αναρρώσει από την Covid-19. Για τους ανεμβολίαστους ο κλοιός σφίγγει ακόμα περισσότερο καθώς έχουν το δικαίωμα να δεχθούν στο σπίτι τους μόλις δύο άτομα πλην εκείνων που ζουν στον ίδιο χώρο.
Παράλληλα, από τις 28 Δεκεμβρίου απαγορεύονται θεατές σε αθλητικές εκδηλώσεις, πολιτιστικές παραστάσεις, συναυλίες και άλλες δημόσιες εκδηλώσεις. Επίσης, κλαμπ και ντίσκο θα είναι κλειστά, ενώ επιβάλλεται η τηλεργασία όπου είναι δυνατό και οι εμβολιασμοί θα συνεχιστούν χωρίς αργίες, την παραμονή των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς.
Οι αρχές της Πορτογαλίας έλαβαν την απόφαση να κλείσουν τα νυχτερινά κέντρα και τα μπαρ και στους πολίτες δόθηκε η σύσταση να εργαστούν από το σπίτι από την 26η Δεκεμβρίου έως τουλάχιστον την 9η Ιανουαρίου, προκειμένου να ελεγχθεί η διασπορά της Covid κατά την περίοδο των εορτών. Ο πρωθυπουργός, Αντόνιο Κόστα, ανακοίνωσε ότι η επίδειξη αρνητικού τεστ κορονοϊού θα είναι υποχρεωτική για διαμονή στα ξενοδοχεία της χώρας και δήλωσε ότι οι αρχές θα περιορίσουν τις υπαίθριες συγκεντρώσεις σε 10 άτομα ανά ομάδα την παραμονή της Πρωτοχρονιάς.
Στην άλλη όχθη του Ατλαντικού, ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν τονίζει πως ο εμβολιασμός είναι πατριωτικό καθήκον για τους Αμερικανούς και δίνει μπόνους 100 δολάρια σε όποιον προσέλθει να κάνει την αναμνηστική δόση μέχρι και τις 31/12. Επίσης, προετοιμάζει 1.000 στρατιωτικούς επαγγελματίες γιατρούς για να βοηθήσουν σε «υπερφορτωμένα» νοσοκομεία, να δημιουργήσουν νέες ομοσπονδιακές τοποθεσίες για τεστ και να συντονίσουν εκατοντάδες ομοσπονδιακούς για τον εμβολιασμό των πολιτών. Παράλληλα ετοιμάζεται να διανείμει δωρεάν 500 εκατομμύρια rapid τεστ στο κοινό, από αρχές Ιανουαρίου. Εκφράζοντας τον προσωπικό του προβληματισμό στο διάγγελμά του προς τον Αμερικανικό λαό, ο πρόεδρος των ΗΠΑ είπε ότι όσοι είναι μη εμβολιασμένοι έχουν με την Όμικρον πολύ υψηλότερο ρίσκο να κολλήσουν, να το μεταδώσουν στους οικείους τους, να νοσήσουν και να πεθάνουν.
Την ίδια στιγμή, η χώρα «πρότυπο» που τα έκανε όλα πρώτη σε αυτή την πανδημία, το Ισραήλ, ήδη αποφάσισε τη χορήγηση 4ης (αναμνηστικής) δόσης στους άνω των 60 ετών και το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό.
Επιστέφοντας στα καθ’ ημάς, η επέκταση της τηλεργασίας και η επιβολή ωραρίου σε εστίαση/διασκέδαση (κυρίως σε μπαρ, κλαμπ και μεγάλες πίστες) είναι τα δύο μέτρα που θα τεθούν άμεσα σε εφαρμογή, μετά τις ημέρες των γιορτών (ή και νωρίτερα από τα Θεοφάνια αν χρειαστεί) σε περίπτωση που η επιδημιολογική εικόνα της χώρας επιδεινωθεί.
Σχολιάζοντας το πού πάμε από εδώ και εμπρός, ο καθηγητής Μικροβιολογίας του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής (ΠΑΔΑ) Άλκης Βατόπουλος, επισημαίνει στο Liberal πως μαζί με τον εμβολιασμό, τα τρία «όπλα» που διαθέτουμε είναι οι μάσκες, το συχνό testing και η τήρηση των αποστάσεων. H επιτροπή των εμπειρογνωμόνων έχει να συνεδριάσει αρκετές μέρες, οπότε δεν έχει γίνει μεταξύ των ειδικών συζήτηση για άλλα μέτρα. Αυτό που τώρα πρέπει να γίνει είναι η στενή παρακολούθηση των επιδημιολογικών δεικτών ώστε να προληφθεί η διασπορά της Όμικρον.
Στη δεδομένη χρονική συγκυρία δεν αντιμετωπίζουμε στην Ελλάδα τον κόκκινο συναγερμό που αντιμετωπίζουν άλλες χώρες και είναι πολύ σημαντικό να προλάβουμε να αυξήσουμε το ποσοστό του εμβολιασμού μέχρι να αρχίσουν να καταγράφονται περισσότερα κρούσματα. Ο καθηγητής Μικροβιολογίας από το ΠΑΔΑ υπογραμμίζει πως ο εμβολιασμός πρέπει να είναι υποχρεωτικός και καθολικός γιατί έτσι όπως έχουν τα πράγματα, περισσότερα κρούσματα καταγράφονται αυτή την εποχή στα παιδιά, όποτε θα πρέπει και όλα τα παιδιά να εμβολιαστούν για τη δική τους προστασία.
«Δεν μπορούμε να κλείσουμε τα σύνορα ούτε να σταματήσουμε την οικονομική ζωή του τόπου, οπότε θα πρέπει να εφαρμόζουμε τα υφιστάμενα μέτρα και να κάνουμε συχνά self-test κατά τη διάρκεια των γιορτών που θα συναντήσουμε και άλλους ανθρώπους» λέει ο Α. Βατόπουλος. Ο καθηγητής μικροβιολογίας δηλώνει κατά ενός ενδεχόμενου κλεισίματος των σχολείων που έχει αρνητικό αντίκτυπο στα παιδιά και δημιουργεί σωρεία προβλημάτων στη ζωή των οικογενειών και παραδέχεται πως καθώς βρισκόμαστε προ των πυλών της επέλασης της Όμικρον, είμαστε δέσμιοι μιας πολύ δύσκολης κατάστασης κατά την οποία πρέπει να ληφθούν δύσκολες αποφάσεις, αφού ζυγιστούν προσεκτικά όλες οι παράμετροι. Για να ανακοπεί το πανδημικό κύμα πρέπει όλοι να εμβολιαστούμε και είναι αρμοδιότητα της Πολιτείας να διευθετήσει τα νομικά ζητήματα ώστε να ισχύσει καθολικά ο υποχρεωτικός εμβολιασμός για ενήλικες και παιδιά.
Από τη μεριά του ο Ομότιμος Καθηγητής Ιατρικής ΕΚΠΑ, Ιωάννης Τούντας, Διευθυντής Ινστιτούτου Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής δηλώνει και αυτός υπέρμαχος του υποχρεωτικού εμβολιασμού και επισημαίνει μιλώντας στο Liberal: «Προς το παρόν η διεύρυνση της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού θα πρέπει να ισχύσει σε επιπλέον κατηγορίες - με βάση το επάγγελμα - για όλες τις παραγωγικές ηλικίες. Μετά τις γιορτές ίσως, θα χρειαστεί να συζητήσουμε για υποχρεωτικό εμβολιασμό όλων των πολιτών άνω των 60 ετών».