Γράφουν οι Αλεξία Σβώλου και Γιώργος Φιντικάκης
Τα «παράθυρα» του συστήματος μετακινήσεων που συντηρούν τον συνωστισμό και δημιουργούν νέες εστίες διασποράς, επιχειρεί να κλείσει η κυβέρνηση, ανακοινώνοντας πιθανώς και σήμερα πιο αυστηρά μέτρα, έχοντας φυσικά κατά νου την κόπωση της κοινωνίας από το εδώ και τέσσερις μήνες lockdown.
Κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι στόχος είναι να μπει τέλος στις άσκοπες μετακινήσεις και στο φαινόμενο της ευρύτατης χρήσης των κωδικών 2 και 6 στο SMS 13033, όχι μόνο για άθληση και για μετάβαση σε σούπερ μάρκετ, αλλά περισσότερο για βόλτες, για καφέ, ακόμη και για take away, παραβιάζοντας νομότυπα πολλές φορές μέσα στην ημέρα τις απαγορεύσεις. Κεντρικό επίσης στοιχείο των μέτρων που εξετάζεται να ανακοινωθούν σήμερα η επέκταση τους και σε άλλες περιοχές, πέραν της Αττικής, αφού παντού στη χώρα και ειδικά στη Βόρεια Ελλάδα, καταγράφεται αναζωπύρωση «μικρών πυρκαγιών».
Στόχος είναι να περιοριστεί η καταχρηστική χρήση τους, να καθιερωθεί νέα λογική στην λειτουργία τους, όπως για παράδειγμα να επιτρέπονται αλλά για μετακινήσεις μόνο με τα πόδια και όχι με το αυτοκίνητο σύμφωνα με ένα σενάριο, και γενικώς τα νέα μέτρα, που θα κληθεί να εισηγηθεί σήμερα η επιτροπή των ειδικών στον υπ. Υγείας Β.Κικίλια, να είναι δομημένα, έτσι ώστε ούτε να υπάρξει πισωγύρισμα, ούτε όμως να πυροδοτήσουν ακόμη μεγαλύτερη κόπωση στον πληθυσμό.
Σε αυτή τη φάση, των σταθερά αυξητικών αριθμών (2.352, τα χθεσινά κρούσματα), της επιδείνωσης των «σκληρών» δεικτών (422, οι διασωληνωμένοι), της ανοδικής τάσης των εισαγωγών στα νοσοκομεία (291, ο μέσος όρος του τελευταίου επταήμερου), το βασικό ζητούμενο είναι το σύστημα υγείας να μην ζοριστεί περισσότερο από τις αντοχές του.
Όσο για εκείνους που εισηγούνται, να μετατραπούν όλες οι ΜΕΘ των νοσοκομείων σε ΜΕΘ-Covid, ξεχνούν ότι είναι πρακτικά αδύνατο να φιλοξενηθούν όλοι αυτοί οι ασθενείς σε ιδιωτικά θεραπευτήρια. Στην κυβέρνηση φαίνεται να επικρατεί αναγκαστικά η λογική του «ακορντεόν». Της αυξομείωσης δηλαδή των μέτρων, ώστε με σύμμαχο πάντα το πρόγραμμα εμβολιασμών και το γεγονός ότι όσο προχωρούν οι εμβολιασμοί στις μεγάλες ηλικιακές ομάδες, τόσο θα περιορίζονται οι διασωληνώσεις, να εκτονωθούν κάποια στιγμή μέσα στον Απρίλιο οι πιέσεις στο ΕΣΥ.«Ανάμεσα στο άνοιγμα των καταστημάτων και την δημόσια υγεία, η απάντηση είναι προφανής», απαντούν κυβερνητικές πηγές, εξηγώντας ότι θα πρέπει να θεωρούμε δεδομένη την ανακοίνωση μέτρων που θα βάζουν φρένο στην κινητικότητα.
Ποια μέτρα εισηγούνται οι ειδικοί
Τα έξυπνα μέτρα που εισηγούνται οι ειδικοί, αξιοποιώντας και την εμπειρία άλλων χωρών, είναι πολλά, χωρίς να σημαίνει ότι όλα θα γίνουν αποδεκτά. Εκτός της αλλαγής χρήσης των κωδικών 2 και 6, στο τραπέζι βρίσκονται επίσης η κατάργηση του μέτρου απαγόρευσης της κυκλοφορίας στις 6.00 το απόγευμα τα Σαββατοκύριακα, η αύξηση του αριθμού τεστ στους εργασιακούς χώρους, η υποχρεωτική χρήση διπλής μάσκας στα μέσα μαζικής μεταφοράς και σε σούπερ μάρκετ, ακόμη και η επιστροφή των μαθητών στα θρανία εκ περιτροπής, μέτρο εξαιρετικά δύσκολο να γίνει αποδεκτό.
Κοινός παρονομαστής όλων των παραπάνω εισηγήσεων είναι ο περιορισμός της κινητικότητας, αλλά και η ανάγκη, πέραν των όποιων «έξυπνων» λύσεων υιοθετηθούν, ο κάθε πολίτης να δείξει υπευθυνότητα, ξεπερνώντας την σωματική και την ψυχική κόπωσή του.
Σημάδια κόπωσης δείχνει και η Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων, με τις διχογνωμίες που έχουν προκύψει τις τελευταίες εβδομάδες να κορυφώνονται, ειδικά σε ό,τι αφορά το παρατεταμένο κλείσιμο των σχολείων και την συμβολή του σχολείου στην διασπορά της Covid. Οι παιδίατροι της Επιτροπής υποστηρίζουν ότι τα σχολεία πρέπει να ανοίξουν άμεσα, τονίζοντας πως η ζημιά στα παιδιά είναι πλέον ανεπανόρθωτη και αντιτίθενται στην άποψη άλλων μελών της Επιτροπής-που κατηγορούν τα σχολεία για τη διασπορά του κορoνοϊού-λέγοντας πως τα παιδιά κολλούν στο σπίτι από τους γονείς που φέρνουν τον κορoνοϊό από το γραφείο ή το λεωφορείο.
Η κόντρα των «μεν» και των «δε» καλά κρατεί και οι διχογνωμίες κλιμακώνονται και για άλλα ζητήματα όπως το άνοιγμα του λιανεμπορίου, που από κάποιους θεωρείται απόλυτα επιβεβλημένο. Τα έξυπνα μέτρα που εισηγούνται οι ειδικοί, αποτελούν διέξοδο και από αυτό το κλίμα αντιπαράθεσης που διαχέει στην κοινότητα δημιουργώντας μια δυσάρεστη περιρρέουσα ατμόσφαιρα, εντείνοντας την συνωμοσιολογία. Όσα πρόκειται να συζητηθούν αύριο στην Επιτροπή, περιλαμβάνουν:
Ενισχυμένο testing με την διενέργεια πολύ περισσότερων τεστ σε κλειστές δομές, ειδικούς πληθυσμούς, επαγγελματικές ομάδες που έχουν άμεση επαφή με το κοινό, μεγάλους επαγγελματικούς χώρους και βιομηχανικές μονάδες εκεί όπου δεν μπορεί να εφαρμοστεί η τηλεργασία.
Εκμάθηση της ορθής χρήσης της μάσκας καθώς μέχρι τώρα δεν φαίνεται να έχει αυτή κατανοητή από όλο τον κόσμο και σύσταση για χρήση διπλής μάσκας πρωτίστως στα μέσα μαζικής μεταφοράς (ΜΜΜ) εκεί όπου οι συνωστισμοί βρίσκονται στο «κόκκινο» και είναι πρακτικά αδύνατον να τηρήσει κάποιος τις προβλεπόμενες αποστάσεις. Η χρήση της διπλής μάσκας έχει συζητηθεί και για άλλα μέρη όπως τα σουπερμάρκετ, τα νοσοκομεία και τα ιατρεία όπου υπάρχει συνωστισμός.
Εφαρμογή της τηλεργασίας σε μεγαλύτερο ποσοστό (έως 80%) με αυστηρότερους ελέγχους για τους εργοδότες που παρανομούν.
Τροποποίηση των κωδικών 2 και 6 στο 13033, ώστε οι πολίτες να μπορούν να βγαίνουν βόλτα για φυσική δραστηριότητα ή με το κατοικίδιο τους μόνο με τα πόδια και να μην μετακινούνται με οχήματα, καθώς επίσης να σταματήσουν οι άσκοπες μετακινήσεις με πρόσχημα την επίσκεψη στα σούπερ μάρκετ.
Έξυπνη τηλεκπαίδευση στα μισά παιδιά ανά τάξη ή σχολική βαθμίδα. Το μέτρο αυτό μπορεί να εφαρμοστεί ώστε να πηγαίνουν εκ περιτροπής οι μαθητές κάθε τάξης στο σχολείο, καθώς έχει διαπιστωθεί ότι η τηλεκπαίδευση δεν αποδίδει στα παιδιά και δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να θεωρηθεί υποκατάστατο της δια ζώσης διδασκαλίας.
Τέλος είναι διάχυτη η εντύπωση στην επιτροπή των εμπειρογνωμόνων ότι το μέτρο της απαγόρευσης της κυκλοφορίας στις 6.00 το απόγευμα τα Σαββατοκύριακα στην Αττική όπου ζει η μισή Ελλάδα είναι περισσότερο βλαπτικό απ’ ό,τι βοηθητικό, καθώς επιβαρύνει ψυχικά τους πολίτες, στερεί τη δυνατότητα άσκησης σε ανθρώπους που εργάζονται τα Σαββατοκύριακα, δημιουργεί ουρές ταλαιπωρίας έξω από σουπερμάρκετ, μίνι-μάρκετ, φούρνους και café (για take away) και μεγάλους συνωστισμούς πρωί και απόγευμα στα μέσα μαζικής μεταφοράς.
Τι συμβαίνει σε Γερμανία, Αυστρία, Γαλλία
Η συσσωρευμένη κόπωση, που καταγράφεται στην χώρα μας διαπιστώνεται και στον Γερμανικό λαό. Σύμφωνα με έρευνα για λογαριασμό της BILD, το 75% των πολιτών ζητά άνοιγμα του λιανικού εμπορίου, ενώ μόνο το 17% έχει αντίθετη άποψη. Σε ανάλογη δημοσκόπηση για το Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων, το 49% δηλώνει ότι θεωρεί ιδιαίτερα σημαντική την επαναλειτουργία των καταστημάτων, το 43% ζητά πιο χαλαρούς κανόνες για την επαφή των πολιτών και το 42% θέλει να ανοίξουν και πάλι οι επιχειρήσεις εστίασης.
Άνοιγμα των σχολείων ζητά το 32%, ενώ μόνο το 18% θεωρεί σημαντική την επαναλειτουργία επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών όπως τα κομμωτήρια ή τα κέντρα αισθητικής και το 16% το άνοιγμα των γυμναστηρίων. Ήδη έχουν ανοίξει τα ανθοπωλεία και αγορές ειδών κήπου στη Βάδη – Βυρτεμβέργη, που έχει ανακοινώσει ότι τα καταστήματα θα λειτουργήσουν με τη μέθοδο του «click and meet» από τις 8 Μαρτίου, ενώ ακόμη τέσσερα κρατίδια έχουν ανακοινώσει την πρόθεσή τους να προχωρήσουν με παρόμοιο τρόπο. Το «click and meet» είναι συνώνυμο με το «click in shop», επιτρέπει στον πελάτη να δοκιμάσει το προϊόν που επιθυμεί να αγοράσει και μπορούν να προσέλθουν μαζί στο κατάστημα, αφού κλείσουν ραντεβού, τα μέλη του ίδιου νοικοκυριού, αλλιώς κάθε πελάτης μόνος του.