Το αυξημένο σύστημα επιτήρησης που έχουν υιοθετήσει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ΠΟΥ, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Λοιμωδών Νοσημάτων ECDC και το αντίστοιχο Αμερικανικό Κέντρο CDC βοηθά να εντοπίζονται εγκαίρως τα κρούσματα ευλογιάς των πιθήκων και ήδη σε 21 χώρες έχουν καταγραφεί 400 κρούσματα εκ των οποίων τα 361 έχουν καταγραφεί σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι ειδικοί θεωρούν ότι κάποια στιγμή θα υπάρξει κρούσμα ευλογιάς των πιθήκων και στην Ελλάδα αφού καμιά χώρα δεν είναι ανεξάρτητη και αποκομμένη από το παγκόσμιο χωριό στο οποίο ζούμε και οι αποστάσεις πλέον εκμηδενίζονται, ειδικά κατά την θερινή περίοδο όπου τα ταξίδια πολλαπλασιάζονται.
Στον χάρτη που έχει ανέβει στην πλατφόρμα healthmap.org και ο οποίος επικαιροποιείται διαρκώς, αναφέρονται 106 κρούσματα στο Ηνωμένο Βασίλειο, 106 κρούσματα στην Ισπανία -αυτές είναι και οι δύο χώρες με το μεγαλύτερο αριθμό κρουσμάτων -και μετά ακολουθεί με 74 κρούσματα η Πορτογαλία, με 26 κρούσματα ο Καναδάς, με 21 κρούσματα η Γερμανία, με 12 κρούσματα έκαστη η Ιταλία και η Ολλανδία, με εννέα κρούσματα οι Ηνωμένες Πολιτείες, με επτά κρούσματα η Γαλλία με έξι το Βέλγιο, με 5 η Τσεχία, με 4 η Ελβετία, με 2 έκαστη η Σουηδία η Αυστραλία, η Δανία και η Σλοβενία, ενώ ένα κρούσμα έχουν αναφέρει το Ισραήλ, η Αυστρία, η Αργεντινή, τα Αραβικά Εμιράτα και η Φιλανδία.
Η Ελλάδα μαζί με το Μαρόκο, το Σουδάν και τη Βολιβία παραμένει στο γκρουπ των χωρών που δεν έχουν κανένα κρούσμα μέχρι στιγμής- κάτι βέβαια που μπορεί να ανατραπεί.
Από πλευράς μέτρων οι πρώτες δύο χώρες που έλαβαν απόφαση για την απομόνωση – καραντίνα των κρουσμάτων για 21 μέρες είναι το Βέλγιο και η Γερμανία, ενώ οι περισσότερες χώρες έχουν εκδώσει ανάλογη σύσταση. Οι Εθνικές Επιτροπές Εμβολιασμών των χωρών (όπως συνέβη και στην Ελλάδα με την Εθνική μας Επιτροπή Εμβολιασμών) εξέδωσαν σύσταση για τη χορήγηση του εμβολίου της ευλογιάς τόσο στους ίδιους τους νοσούντες κατά τις πρώτες μέρες όσο και στις στενές τους επαφές μέχρι τέσσερις μέρες από την έναρξη των συμπτωμάτων. Ειδικότερα περιλαμβάνονται σε αυτή τη σύσταση οι υγειονομικοί που θα χειριστούν αυτά τα περιστατικά όπως και οι εργαστηριακοί- οι άνθρωποι που δουλεύουν σε εργαστήρια οι οποίοι θα χειριστούν τα δείγματα.
Σε διαφορετικό μήκος κύματος, η πολιτεία της Νέας Υόρκης στις ΗΠΑ επανάφερε το μέτρο της μάσκας στους εσωτερικούς χώρους αλλά εδώ να διευκρινίσουμε πως εδώ και πολύ καιρό δεν υπήρχε μάσκα στην Αμερική σε κανένα χώρο μέσα ή έξω, ενώ στην Ελλάδα ακόμα και τώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές η μάσκα είναι ακόμα υποχρεωτική σε όλους τους εσωτερικούς χώρους.
Από την επιτροπή των εμπειρογνωμόνων ο αναπληρωτής καθηγητής επιδημιολογίας Δημήτρης Παρασκευής Α΄αντιπρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας υγείας ΕΟΔΥ επισημαίνει πως η μετάδοση της νόσου προϋποθέτει πολύ κοντινή επαφή με το κρούσμα και συνεπώς η μάσκα δεν είναι ένα μέτρο που μπορεί να προφυλάξει και θυμίζει ότι ακόμα και μετά την 1η Ιουνίου σε χώρους που εξαιρούνται από την άρση του μέτρου όπως είναι όλα τα νοσοκομεία, οι μονάδες φροντίδας και τα μέσα μαζικής μεταφοράς, η μάσκα πρόκειται να παραμείνει υποχρεωτική.
Επιπλέον πέρα της άρσης της υποχρεωτικής χρήσης της, θα τη φορούν οι μαθητές και οι φοιτητές στη διάρκεια των εξετάσεων σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες- που θα προσέλθουν να γράψουν με μάσκα- και υπάρχει διαρκής σύσταση στους ηλικιωμένους ανθρώπους, τους ανοσοκατασταλμένους και γενικά τους ευπαθείς ανεξαρτήτως ηλικίας να χρησιμοποιούν τη μάσκα τους όπως έκαναν όλα αυτά τα δυόμιση χρόνια, όταν εκείνοι κρίνουν πως είναι απαραίτητο.
Ο καθηγητής πνευμονολογίας – εντατικής θεραπείας Παναγής Γαλιατσάτος υπεύθυνος της μονάδας Covid στο JohnsHopkins στη Βαλτιμόρη λέει χαρακτηριστικά πως ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων δεν είναι από τις λοιμώξεις που γεμίζουν τα νοσοκομεία είναι όμως από κείνες τις λοιμώξεις που σε υποχρεώνουν να μην πας στη δουλειά σου- άρα αδειάζει το γραφείο.
Ο Παναγής Γαλιατσάτος προσθέτει ότι η συντριπτική πλειονότητα των περιστατικών από τη στιγμή που διαγνώστηκαν και ζήτησαν ιατρική συμβουλή, μετά πέρασαν τη λοίμωξη ήπια στο σπίτι. Το πρόβλημα είναι ότι με αυτά τα εξανθήματα (τις φουσκάλες με το υγρό) δεν πρέπει να έρθουν σε επαφή με άλλους ανθρώπους και απομονώνονται υποχρεωτικά.
Το εμβόλιο για τον ιό της ευλογιάς υπάρχει και μόλις αποσαφηνιστεί ο μηχανισμός διάθεσης του -ο οποίος μάλλον θα γίνει με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο τα ευρωπαϊκά κράτη προμηθεύτηκαν το εμβόλιο για τον κορονοϊό -θα ξεκινήσουν στοχευμένοι εμβολιασμοί για εκείνες τις ομάδες και τις περιπτώσεις όπου υπάρχει η σύσταση από την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών. Φυσικά ο μηχανισμός προμήθειας και διανομής των εμβολίων θα αφορά πολύ μικρότερες παρτίδες αυτή τη φορά.
Αυτή τη στιγμή η Ελλάδα σαν χώρα (όπως και οι περισσότερες χώρες) δεν έχει άμεσα διαθέσιμο εμβόλιο της ευλογιάς στα φαρμακεία, καθώς τα προγράμματα μαζικού εμβολιασμού έχουν σταματήσει μετά το 1980 αφού εκεί κατά το 1970 εκριζώθηκε η νόσος μετά τον μαζικό εμβολιασμό. Ωστόσο, επειδή η ευλογιά είναι μία νόσος πολύ θανατηφόρα, με συγκρίσιμη θνησιμότητα με αυτή του ιού Έμπολα (περισσότερο από το 30% όσων κολλήσουν πεθαίνουν) τέτοιου είδους ιοί αντιμετωπίζονται διεθνώς σαν δυνητικά βιολογικά όπλα και γι’ αυτό ακόμα και αν σταματήσει να υπάρχει η ανάγκη διάθεσης των εμβολίων, διατηρείται στοκ εμβολίων σε ορισμένα κράτη.