Έξι μήνες συμπληρώνονται σήμερα από την πρώτη αναφορά της Κίνας προς τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) για περιπτώσεις πνευμονίας άγνωστης αιτιολογίας, που οδήγησαν στην αναγνώριση του νέου κορονοϊού SARS-CoV-2.
Μέχρι σήμερα έχουν καταγραφεί πάνω από 10 εκατομμύρια κρούσματα και πάνω από 500.000 θάνατοι εξαιτίας του ιού αυτού.
Και παρότι σε πολλές χώρες αυστηρά περιοριστικά μέτρα δημόσιας υγείας κατάφεραν να μειώσουν δραστικά τα κρούσματα, εντούτοις ο ιός όχι μόνο δεν εξαλείφθηκε, αλλά όσο οι χώρες προσπαθούν να ανακτήσουν την οικονομική τους δραστηριότητα και αίρουν τα περιοριστικά μέτρα, ο αυτός βρίσκει πεδίο να επιταχύνει την εξάπλωσή του.
Τα μισά κρούσματα βρίσκονται στην Αμερικανική ήπειρο, με τις ΗΠΑ και την Βραζιλία να μετρούν η καθεμιά από το ένα τέταρτο του συνόλου της ηπείρου, καταγράφοντας καθημερινά 40.000 και 30.000 νέα κρούσματα, αντίστοιχα. Τρίτη στη σειρά η Ινδία με κάτω από 20.000 κρούσματα ημερησίως, ενώ στην τέταρτη θέση βρίσκεται η Ρωσία με 6.000-7.000 κρούσματα ημερησίως. Στην πρώτη 12αδα των χωρών, τις οποίες η νόσος έχει πλήξει περισσότερο, περιλαμβάνονται ακόμη το Ηνωμένο Βασίλειο, το Περού, η Χιλή, η Ισπανία, η Ιταλία, το Ιράν, το Μεξικό και το Πακιστάν.
Ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ δρ Τέντρος Αντάνομ Γκεμπρεγιέσους, υπογράμμισε στην τακτική ενημέρωση για την πορεία της νόσου στον κόσμο, ότι όλοι θέλουμε αυτός να τελειώσει, όμως ούτε κατά διάνοια δεν είμαστε κοντά στο τέλος, αντίθετα, "τα χειρότερα είναι μπροστά μας".
Ως κρισιμότερο στοιχείο, χαρακτήρισε την ανάγκη ισχυρής ηγεσίας απαλλαγμένης από διχαστικές πεποιθήσεις πολιτικής και κάθε άλλου είδους διαφοροποίηση, προκειμένου να υπάρξει συντονισμένη διεθνής απάντηση στον ιό, με τα υπάρχοντα μέτρα δημόσιας υγείας, τα οποία επαρκούν για την περιστολή του.
Οι συντονισμένες ενέργειες μπορούν να καταστείλουν τον ιό, με την απομόνωση των κρουσμάτων τα οποία θα δέχονται την κατάλληλη φροντίδα. Σε αντίθετη περίπτωση, αυτός θα βρίσκει περιθώρια να επεκταθεί και δεδομένου ότι δεν γνωρίζει σύνορα, αν η απάντηση δεν είναι συντονισμένη, τότε οι όποιες μεμονωμένες δράσεις δεν μπορούν να έχουν μακροπρόθεσμα αποτελέσματα.
Και οι νέοι νοσούν σοβαρά
Το πρόβλημα από την νέα ασθένεια, για την οποία δεν υπάρχουν ακόμη φάρμακα ή εμβόλιο, έρχεται να ενισχυθεί τώρα από νέες μελέτες που δημοσιεύονται σε επιστημονικά περιοδικά και σύμφωνα με τις οποίες η μεγάλη θνησιμότητα δεν περιορίζεται μόνο στις μεγάλες ηλικίες ή σε άτομα με συνοδές παθήσεις, αλλά επεκτείνεται και σε νέους ηλικίας 20-30 ετών. Και μάλιστα, επεκτείνοντας την ηλικιακή ομάδα στους μεταξύ 20-54 ετών, αμερικανική μελέτη διαπίστωσε ότι το 38% των νοσηλευομένων ήταν στις ηλικίες αυτές και επιπλέον, οι μισοί που χρειάστηκαν εντατική, ήταν κάτω των 65 ετών.
Το αμερικανικό κέντρο ελέγχου λοιμώξεων ανακοίνωσε ότι η ασθένεια COVID - 19 μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρή νόσηση ατόμων όλων των ηλικιών και συνέστησε σε ολόκληρο τον πληθυσμό να λαμβάνει μέτρα προστασίας.
Βέβαια, εδώ πρέπει να σημειώσουμε πως το γεγονός ότι ο ιός μεταδίδεται και από άτομα που έχουν προσβληθεί αλλά δεν έχουν συμπτώματα, βάζει την παγκόσμια κοινότητα στη θέση της προστασίας των άλλων καταρχήν και δευτερευόντως στην προστασία του ατόμου από τους άλλους (οι μάσκες προστατεύουν τους άλλους περισσότερο απ΄ ότι τους ίδιους που τις φορούν).
Πέντε μέτρα από τον ΠΟΥ
Δεδομένης της κατάστασης, ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ, υπογράμμισε πως μπορεί ένα εμβόλιο να είναι σημαντικό εργαλείο για τον έλεγχο της νόσου, όμως η έρευση του ακόμη θα αργήσει. Γι΄ αυτό - όπως είπε - προτιμότερο είναι να εφαρμόζουμε όλοι τα μέτρα που "έχουμε στα χέρια μας" και τα οποία είναι τα -γνωστά πλέον- μέτρα δημόσιας υγείας.
Ζήτησε λοιπόν ξανά από τις χώρες να επικεντρωθούν σε πέντε σημεία, προκειμένου να σωθούν ζωές, άμεσα:
1. Ενδυνάμωση κοινοτήτων. Κάθε πολίτης πρέπει να καταλάβει ότι δεν είναι αβοήθητος και ότι η υγεία του είναι στα χέρια του. Τα μέτρα προστατεύουν τους ίδιους και τους άλλους γύρω τους. Πρέπει να τηρείται η φυσική απόσταση, η υγιεινή των χεριών, η κάλυψη του στόματος και της μύτης σε περίπτωση βήχα, η παραμονή στο σπίτι εάν αισθάνονται άρρωστοι, η χρήση μάσκας και η ενημέρωση μόνο από αξιόπιστες πηγές. Ακόμη κι αν τα άτομα βρίσκονται σε κατηγορία χαμηλού κινδύνου, η τήρηση των μέτρων είναι ζήτημα ζωής και θανάτου για κάποιον άλλο.
2. Καταστολή της μετάδοσης. Ανεξάρτητα από το αν οι χώρες έχουν περιορισμένες εστίες, υπάρχουν μέτρα καταστολής της εξάπλωσης του ιού. Οι εργαζόμενοι στην υγεία πρέπει να είναι εκπαιδευμένοι και να διαθέτουν προστατευτικό εξοπλισμό. Η ιχνηλάτηση για νέα κρούσματα πρέπει να τηρείται απαρέγκλιτα, όσο εκτεταμένη κι αν είναι η μετάδοση της νόσου, ακόμη και από μη επαγγελματίες υγείας, εφόσον τα άτομα είναι εκπαιδευμένα. Αντίστοιχα πρέπει να εφαρμόζεται και απομόνωση των περιστατικών στο σπίτι ή σε δομή υγείας.
3. Διάσωση ζωών. Η έγκαιρη αναγνώριση κρουσμάτων και η κλινική φροντίδα σώζουν ζωές.
Η παροχή οξυγόνου και δεξαμεθαζόνης σε άτομα με σοβαρή και κρίσιμη ασθένεια σώζει ζωές. Όπως επίσης και η προστασία ατόμων υψηλού κινδύνου, καθώς και ηλικιωμένους σε δομές μακροχρόνιας περίθαλψης.
4. Επιτάχυνση της έρευνας. Πολλά ακόμη δεν γνωρίζουμε για τον νέο ιό. Έτσι, ο ΠΟΥ συγκαλεί σε 2η συνάντηση την επιστημονική κοινότητα για επανεκτίμηση των ερευνητικών προτεραιοτήτων για το επόμενο στάδιο της πανδημίας.
5. Χρειάζεται πολιτική ηγεσία. Απαραίτητη είναι η εθνική ενότητα και η παγκόσμια αλληλεγγύη για την εφαρμογή μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής για την καταστολή της μετάδοσης, τη διάσωση ζωών και την ελαχιστοποίηση των κοινωνικών και οικονομικών επιπτώσεων του ιού.
