Τη βελτίωση του τρόπου διαχείρισης παρακολούθησης και απεικόνισης των βιβλίων και των οικονομικών των κομμάτων, συγκριτικά με τα αποτελέσματα του ελέγχου των οικονομικών καταστάσεων έτους 2015 και 2016 παρατήρησε η Επιτροπή Πόθεν Έσχες κατά τη διάρκεια των ελέγχων της. «Λαμβάνοντας υπόψη ότι η εξέταση των αποτελεσμάτων του οικονομικού ελέγχου των ετών 2016 και 2017, πραγματοποιήθηκε ταυτόχρονα, η Επιτροπή κατέληξε στα ίδια συμπεράσματα», αναφέρεται στο σχετικό ενημερωτικό δελτίο.
Ειδικότερα, παρατηρήθηκε ότι:
1. Σε ορισμένα κόμματα/συνασπισμούς κομμάτων τα έσοδα ή και δαπάνες αυτών δεν διακινήθηκαν στο σύνολό τους μέσω των ειδικών τραπεζικών λογαριασμών, που όφειλαν να τηρούν σε τραπεζικά ιδρύματα, κατά παρέκκλιση των οριζόμενων στο άρθ. 5 παρ. 1 Ν. 3023/2002, ως ισχύει.
Ωστόσο, η Επιτροπή, λαμβάνοντας υπόψη:
α) Την ευνοϊκότερη ρύθμιση του άρθ. 5 παρ.1 Ν. 3023/2002, όπως τροποποιήθηκε με το άρθ. 37 του Ν.4472/2017, σύμφωνα με την οποία, «Κατ' εξαίρεση, κάθε πολιτικό κόμμα ή συνασπισμός κομμάτων δύναται, προς κάλυψη των δαπανών του, να πραγματοποιεί πληρωμές προς τρίτους, χωρίς χρήση των λογαριασμών της παρούσας παραγράφου, εφόσον οι πληρωμές αυτές συνολικά δεν υπερβαίνουν το ποσό των είκοσι χιλιάδων (20.000) ευρώ ετησίως και συνοδεύονται από τις αντίστοιχες αποδείξεις, τιμολόγια και συναφή παραστατικά που αποδεικνύουν τη δαπάνη»,
β) Το γεγονός ότι η διάταξη του άρθ. 65 παρ.3 Ν.4509/2017, που αντικατέστησε τη διάταξη του άρθ.24 παρ.4 Ν.3023/2002 και προβλέπει πλέον σαφώς την επιβολή κυρώσεων για τη “μη διακίνηση εσόδων ή δαπανών κατά παράβαση των διατάξεων της παραγράφου 1 του άρθρου 5”, ισχύει από 1-1-2018 και
γ) ότι τα κόμματα/συνασπισμοί κομμάτων ανταποκρίθηκαν σε πολύ μεγάλο ποσοστό στη σχετική σύσταση που είχε γίνει κατά τον έλεγχο των οικονομικών του έτους 2015 και 2016 με αποτέλεσμα, στην παρούσα χρήση του έτους 2017, το σχετικό πρόβλημα να έχει περιοριστεί στο ελάχιστο, αποφάσισε κατά πλειοψηφία τη μη επιβολή διοικητικών κυρώσεων για την ανωτέρω αιτία, πλην, όμως τη σύσταση άμεσης συμμόρφωσης στις επιταγές του Νόμου.
Σύμφωνα με τη μειοψηφία, θα μπορούσε να τύχει εφαρμογής η παρ.10 του αρθ.24 Ν. 3023/2002 και να επιβληθούν οι δέουσες κυρώσεις.
2. Σε κάποια κόμματα/συνασπισμούς κομμάτων, ποσά της κρατικής χρηματοδότησης που χορηγήθηκαν για ερευνητικούς κι επιμορφωτικούς σκοπούς [άρθ. 1 παρ. 1 περ (β΄) υποπερ. (βγ΄) Ν. 3023/2002] είτε δεν δαπανήθηκαν στο σύνολό τους, και το μη διατεθέν χρηματικό ποσό μετεφέρθη στην επόμενη χρήση, είτε δεν δαπανήθηκαν για τους σκοπούς αυτούς, κατά παρέκκλιση του αρθ.1 παρ. 5 Ν.3023/2002.
Η Επιτροπή αποφάσισε:
α) ομόφωνα, ότι η μέχρι τώρα τηρούμενη από τα κόμματα πρακτική μεταφοράς μη διατεθέντος χρηματικού ποσού της εν λόγω χρηματοδότησης στην επόμενη χρήση, δεν πρέπει να καταλογιστεί, για λόγους επιείκειας, ως παραβίαση των σχετικών διατάξεων του Ν.3023/2002, δοθέντος ότι τμήμα του χορηγούμενου ποσού εκταμιεύεται στο τέλος του έτους, γεγονός που καθιστά δυσχερή τη χρησιμοποίησή του. Έκρινε, ωστόσο, ότι πρέπει να γίνουν άμεσες συστάσεις προς τα κόμματα για προσαρμογή στο νομοθετικό πλαίσιο, προκειμένου η δαπάνη να λογιστικοποιείται εντός του έτους κατά το οποίο χορηγείται η εν λόγω χρηματοδότηση και να εξοφλείται εντός εύλογου χρονικού διαστήματος.
β) κατά πλειοψηφία, ότι στις περιπτώσεις που διαπιστώθηκε ότι παρακρατήθηκε από τα τραπεζικά ιδρύματα η εν λόγω χρηματοδότηση, με αποτέλεσμα να μην υλοποιηθούν από τα κόμματα οι αντίστοιχες δαπάνες για ερευνητικούς κι επιμορφωτικούς λόγους, καταστρατηγείται ο σκοπός του νομοθέτη, και συστήνει να σταλεί ενημερωτική επιστολή προς τα κόμματα και την Ένωση Ελληνικών Τραπεζών, σύμφωνα με την οποία θα γίνεται γνωστή η θέση της Επιτροπής, ήτοι ότι θεωρεί την ως άνω χρηματοδότηση, λόγω του ειδικού της σκοπού, ανεκχώρητη και συνεπώς από τούδε και στο εξής πρέπει να χρησιμοποιείται εξ ολοκλήρου για τους αναφερθέντες σκοπούς και να μην παρακρατείται ούτε να εκχωρείται άλλως να επιστρέφεται κατ' εφαρμογή του άρθ. 1 παρ. 5 Ν.3023/2002.
Σύμφωνα με τη μειοψηφία, η ως άνω χρηματοδότηση εντάσσεται στη συνολική κρατική χρηματοδότηση.
3. Ότι το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδος δεν θεώρησε για τη χρήση του έτους 2017, τα κουπόνια που εξέδωσε για τη χρηματοδότησή του, κατά παρέκκλιση της διάταξης του άρθ. 7 παρ. 4 Ν.3023/2002.