Το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ) είναι πλέον ανοιχτό για το κοινό. Έτοιμο να υποδεχτεί τους επισκέπτες, με τη μόνιμη συλλογή του, τις εκθέσεις και τις δράσεις του και μάλιστα τον πρώτο καιρό χωρίς εισιτήριο. Όπως είπε σε συνέντευξη Τύπου η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, η είσοδος θα είναι δωρεάν από την Παρασκευή και για ολόκληρο τον μήνα Μάρτιο.
Χρειάστηκε να περάσουν δέκα χρόνια από την έναρξη της λειτουργίας του, το 2000, 14 διαφορετικές πολιτικές ηγεσίες και μία περιπετειώδης πορεία, με τη σταδιακή ενεργοποίηση των χώρων των περιοδικών εκθέσεων το 2016 και την αναστολή της λειτουργίας του ΕΜΣΤ πριν από ένα χρόνο, προκειμένου να προχωρήσουν οι εργασίες εγκατάστασης της μόνιμης συλλογής και η προετοιμασία για την πλήρη λειτουργία του μουσείου. Το ΕΜΣΤ, ως βασικός φορέας δημιουργίας και προβολής του σύγχρονου Πολιτισμού, μπορεί να επιτελέσει τον σημαντικό ρόλο του. Η κυβέρνηση είχε υποσχεθεί ότι θα ανοίξει τον Φεβρουάριο του 20 όπως και έγινε. Κέρδισε έτσι το στοίχημα.
“Το ΕΜΣΤ ήρθε για να καλύψει μία τεράστια απουσία στην Αθήνα: την ύπαρξη ενός δημόσιου μουσείου Σύγχρονης Τέχνης ως ζωτικό κύτταρο του σύγχρονου πολιτισμού” σημειώνει η κα Μενδωνη. . “Η Αθήνα ήταν η μοναδική ευρωπαϊκή πρωτεύουσα που δεν διέθετε ανάλογο μουσείο. Αυτή η επώδυνη απουσία υπονοούσε την τραυματική σχέση της ελληνικής κοινωνίας με τη Σύγχρονη Τέχνη. Η εκπαίδευσή μας απέχει πολύ από το να μας μυεί και να μας διδάσκει τον τρόπο αντίληψης και κατανόησης της Σύγχρονης Τέχνης. Δεν παραβλέπω το μέγα βάρος, ίσως και υπερβολικό πολλές φορές, της πολιτιστικής κληρονομιάς που βαραίνει πιεστικά τη σύγχρονη δημιουργία. Ισως και δικαιολογημένα…
Σε μεγάλο βαθμό, η Σύγχρονη Τέχνη παραμένει άγνωστη, δυσνόητη ή ακατανόητη, απροσπέλαστη από το ευρύ κοινό. Δεν είναι τέχνη που απολαμβάνει κανείς μόνον με την αίσθηση της όρασης. Πίσω από κάθε έργο λειτουργεί μια πολυσύνθετη σκέψη που η προσέγγιση της συχνά απαιτεί περισσότερη ενημέρωση, συστηματικό διάβασμα, διάθεση χρόνου, προετοιμασία αναμέτρησης με το καινούργιο. Πιστεύουμε ότι το ΕΜΣΤ θα εξελιχθεί σε θέατρο γόνιμου διαλόγου για την Τέχνη, πεδίο εκπαίδευσης και παιδείας, διασκέδασης και ψυχαγωγίας, απόλαυσης και προβληματισμού.
Το ΕΜΣΤ καλεί το κοινό να συν-διαμορφώσει τη νέα του εποχή, στη μόνιμη στέγη του πλέον, και να το μετατρέψει σε αγαπημένο προορισμό.”
Στις αίθουσες της μόνιμης συλλογής παρουσιάζονται 172 έργα 78 Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών, με τρεις κατευθύνσεις: Αναφορές μνήμης - Διεκδικήσεις - Πολιτικές αφηγήσεις, Όρια και διελεύσεις και Ετεροτοπίες - Μυθολογίες του οικείου - Νέες προοπτικές.
Στην Αίθουσα Περιοδικών Εκθέσεων στο -1 παρουσιάζεται έκθεση με τίτλο ΕΜΣΤ Ανοιχτό. Το ΕΜΣΤ και οι ιστορίες του, όπου παρουσιάζεται η ιστορία του μουσείου, μέσα από ένα Οπτικό Χρονολόγιο, από την έναρξη της λειτουργίας του. Οι εκθέσεις, οι δράσεις, τα εκπαιδευτικά προγράμματα και η μετακίνηση του μουσείου από χώρο σε χώρο καθόρισαν την πορεία του μέχρι την εγκατάστασή του στη μόνιμη στέγη του. Το Χρονολόγιο συστήνει ξανά στο κοινό το παρελθόν του μουσείου που διαμόρφωσε το παρόν του. Τους επόμενους μήνες η έκθεση θα πλαισιωθεί με επιπλέον δράσεις.
Στο Project Room του μουσείου, στο οποίο θα παρουσιάζονται νέα έργα και παραγωγές, φιλοξενείται η βιντεο- εγκατάσταση In Vitro των καλλιτεχνών Larissa Sansour και Soren Lind, μια ταινία διάρκειας 28’, η οποία ήταν η επίσημη συμμετοχή της Δανίας στην Μπιενάλε της Βενετίας το 2019.
Καθοριστική για τη συνέχιση της δυναμικής πορείας του ΕΜΣΤ υπήρξε η έγκριση της δωρεάς των 3.000.000 ευρώ από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) τον Ιούλιο του 2018, η οποία επέτρεψε την εκτέλεση των εργασιών για την ολοκλήρωση του κύριου στρατηγικού στόχου του μουσείου, της πλήρους λειτουργίας του. Με τη δωρεά του ΙΣΝ υλοποιήθηκαν οι εργασίες διαμόρφωσης των εκθεσιακών χώρων, καθώς και προετοιμασίας και μεταφοράς της Μόνιμης Συλλογής. Επιπλέον, το ΙΣΝ υποστήριξε την προμήθεια εξοπλισμού συμβάλλοντας στη δημιουργία και αναβάθμιση, μεταξύ άλλων, του Χώρου Νέων Μέσων, του Εργαστηρίου Συντήρησης, της Βιβλιοθήκης και του Καλλιτεχνικού Αρχείου, και της Αίθουσας Προβολών.
Ανοίγοντας τις πόρτες του σε μια νέα εποχή, το ΕΜΣΤ άλλαξε την οπτική του ταυτότητα. To νέο λογότυπο, που σχεδιάστηκε από την εταιρεία MNP, έπειτα από κλειστό διαγωνισμό, έχει ως κύρια αναφορά το χαρακτηριστικό, παραλληλόγραμμο σχήμα του κτηρίου που είχε αρχικά δημιουργηθεί από τον αρχιτέκτονα Τάκη Ζενέτο. Η φόρμα του κτηρίου και η τοποθεσία του, συμβάλλουν σε μια εμφαντική ανάδειξη ενός οριζόντιου άξονα. Μέσα από την εικαστική του απλότητα, στοχεύει να περιγράψει έναν χώρο, ένα πλαίσιο που δεν αυτοπροσδιορίζεται αισθητικά αλλά ετεροπροσδιορίζεται κάθε φορά από τα έργα των καλλιτεχνών που ζωντανεύουν στο μουσείο.
Ανανεωμένη είναι και η ιστοσελίδα του ΕΜΣΤ στην οποία προστέθηκαν πληροφορίες για τα έργα και τους καλλιτέχνες της συλλογής του μουσείου. Η συλλογή αριθμεί περίπου 1.300 έργα, 965 στον τομέα Ζωγραφικής και Τρισδιάστατων έργων, 323 στον τομέα Φωτογραφίας και Νέων Μέσων και 8 στον τομέα Αρχιτεκτονικής και Βιομηχανικού Σχεδίου, 151 Ελλήνων και 105 ξένων καλλιτεχνών.
Ο διαγωνισμός για το καφέ και το εστιατόριο του μουσείου είναι σε εξέλιξη και οι χώροι αυτοί αναμένεται να είναι σε λειτουργία μέσα στον Μάρτιο.