Ο εμβολιασμός κατά του κορονοϊού είναι η κύρια αποτελεσματική απάντηση στην πανδημία, όπως τεκμηριώνεται πλέον από την εφαρμογή του στις χώρες που έχουν ελέγξει αποτελέσματα την βαριά νόσηση και τον θάνατο.
Έξι μήνες μετά την χορήγηση διεθνώς περίπου 1,4 δισεκατομμυρίων δόσεων εμβολίων κατά του κορονοϊού (ποτέ πριν στην ιστορία της ιατρικής δεν έχει χορηγηθεί τόσο μεγάλος αριθμός δόσεων οποιουδήποτε φαρμάκου σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα) τα υπάρχοντα εμβόλια αποδεικνύεται εξαιρετικά αποτελεσματικά καθόσον εκμηδενίσουν την βαριά νόσηση και τον θάνατο για τα περισσότερα γνωστά στελέχη του κορονοϊού.
Η εμβολιαστική δε προφύλαξη αποδεικνύεται εξαιρετικά ασφαλής όταν στη χώρα μας μετρούμε μόνο 2 απώλειες ζωής μετά από την χορήγηση 6.000.000 δόσεων εμβολίων ενώ ο κορoνοϊός μας έχει μέχρι στιγμής στοιχίσει περίπου 12.500 ψυχές, δίχως να υπολογίζουμε τους χρόνια πάσχοντες λόγω του ιού.
Η ανοσία της κοινότητας αποτελεί άμεσο ζητούμενο μέσα στο καλοκαίρι: πλησιάζουμε στο 40% ανοσίας της 1ης δόσης (επιστημονικά τεκμηριωμένα η 1η δόση όλων των εμβολίων παρέχει σημαντική προστασία 50-80% ανάλογα με το εμβόλιο, είκοσι μέρες από τον εμβολιασμό), η φυσική ανοσία λόγω της λοίμωξης με τον κορoνοϊό θα πλησιάζει το 10-15% μέσα στο καλοκαίρι (ήδη γνωρίσουμε επιστημονικά τεκμηριωμένα ότι διαρκεί τουλάχιστον ένα χρόνο ως ανοσία μνήμης Β και Τ λεμφοκυττάρων) και βέβαια έχουμε ήδη ξεπεράσει το 20% πλήρους εμβολιαστικής ανοσίας με την συμπλήρωση και της 2ης δόσης του εμβολίου.
Η άμεση προώθηση του πλήρους εμβολιασμού με δύο δόσεις επιπλέον 3.000.000 πολιτών μέσα στο καλοκαίρι (περίπου 85.000 δόσεις ανά ημέρα για την συμπλήρωση 6.000.000 δόσεων μέχρι τέλους Αυγούστου) αποτελεί επιτακτική ανάγκη ώστε να μπούμε στο φθινόπωρο με τουλάχιστον 70-75% ανοσία της κοινότητας. Είναι ένας εφικτός στόχος μιας και διαθέτουμε το αριθμό των αναγκαίων δόσεων (περίπου 7.600.000 δόσεις τους επόμενους δυο μήνες).
Αν δεν θέλουμε να ξαναζήσουμε το «κακόηχο» αλλά επιβαλλόμενο για λόγους δημόσιας υγείας ακορντεόν κοινωνικού και οικονομικού αποκλεισμού πρέπει τάχιστα να κόψουμε τον βήχα στον κορονοϊό να μολύνει όλο και περισσότερους, να γίνεται δηλαδή όλο και πιο σοφός να ξεφεύγει από τον έλεγχο του ανοσοποιητικού μας συστήματος.
Όσο περισσότερους μολύνει τόσο αυξάνει ο κίνδυνος των μεταλλάξεων. Παρότι δεν είναι καν μονοκύτταρος οργανισμός (είναι ένα πακέτο γενετικού υλικού, όχι αυθύπαρκτου, μιας και μας έχει απόλυτη ανάγκη να επιβιώνει και να αναπαράγεται) έχει περισσότερο μυαλό από πολλούς πολυκύτταρους ανθρώπινους οργανισμούς που τον αγνοούν και του δίνουν χώρο και χρόνο να τους μολύνει πιο επικίνδυνα πιο αποτελεσματικά μέσω των μεταλλάξεων.
Ένα ισχυρό 4o κύμα τον χειμώνα θα μας πάει πάλι πίσω. Η επίδραση των μελλοντικών lockdown μπορεί να είναι ανεξέλεγκτη σε μια κοινωνία, μια οικονομία κουρασμένες από την σχεδόν 2ετη παρουσία του ιού και τα αλλεπάλληλα lockdown.
Η ταχύτερη δυνατή επίτευξη ισχυρής ανοσίας στην κοινότητα μέσα στο καλοκαίρι απαιτεί δραστικές παρεμβάσεις. Ανήμερα τα Χριστούγεννα του προηγούμενου χρόνου είχαμε προτείνει με τον συνάδελφο Γ. Βασιλόπουλο τον υποχρεωτικό εμβολιασμό όλων των υγειονομικών (Καθημερινή 25 Δεκεμβρίου 2020).
Η κυβέρνηση τον προγραμματίζει για το φθινόπωρο, όμως τότε θα είναι αργά και κοντά σε πιθανό 4ο κύμα. Ο υποχρεωτικός εμβολιασμός της ΕΜΑΚ φαντάζει οξύμωρος μπροστά σε αυτόν των υγειονομικών.
Ο εμβολιασμός των παιδιών πρέπει επίσης να προχωρήσει όσο ταχύτερα γίνεται προς το τέλος του καλοκαιριού. Γνωρίζουμε πλέον τεκμηριωμένα ότι τα παιδιά είναι από τις κύριες πηγές ασυμπτωματικής διασποράς του ιού στην κοινότητα και στην οικογένεια. Δεν είναι τυχαίο ότι η μια μετά την άλλη οι μεγάλες χώρες που πλήρωσαν βαρύ τίμημα σε θανάτους λόγω της πανδημίας ξεκινούν ήδη τον εμβολιασμό των παιδιών.
Παράλληλα, η πολιτεία οφείλει να αναπτύξει και μια πολιτική προώθησης του εμβολιασμού με την εφαρμογή κινήτρων που στηρίζεται σε επιστημονικά δεδομένα.
Ήδη το Αμερικανικό αλλά και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου Νόσων (CDC, ECDC) έχουν προτείνει την μη χρήση μάσκας και αποστάσεων στους πλήρως εμβολιασμένους σε εξωτερικούς χώρους και προσανατολίζονται να το επεκτείνουν και σε εσωτερικούς χώρους, όπου όλοι οι παρόντες είναι πλήρως εμβολιασμένοι.
Η αεροπορική εταιρεία Quantas ζητά από τους επιβάτες της πιστοποιητικό εμβολιασμού επικαλούμενη την νομοθεσία προστασίας της υγείας των εργαζόμενων της και των οικογενειών τους αλλά και των πελατών της.
Είναι ηθικά και υγειονομικά επιβεβλημένο να εφαρμοστεί άμεσα η χρήση του πιστοποιητικού εμβολιασμού στην προτεραιότητα ελεύθερης μετακίνησης των πλήρως εμβολιασμένων, της αποκλειστικής πρόσβασης τους σε κλειστούς χώρους εμπορικών συναλλαγών, της διασκέδασης και της αναψυχής.
Ηθικά διότι ο εμβολιασμός συνεισφέρει ενεργητικά στην προστασία του κοινωνικού συνόλου πέραν της προσωπικής προφύλαξης. Υγειονομικά διότι είναι πλέον επιστημονικά τεκμηριωμένο ότι τα εμβόλια ελαττώνουν δραστικά το ιικο φορτίο σε περίπτωση λοίμωξης του εμβολιασμένου, περιορίζοντας την μετάδοση του ιού.
Εξάλλου η χώρα μας πρωτοστάτησε στην προώθηση και εφαρμογή του πιστοποιητικού-διαβατηρίου εμβολιασμού στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
* O Αχιλλέας Γραβάνης είναι καθηγητής Φαρμακολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστήμιου Κρήτης και συνεργαζόμενος καθηγητής έρευνας στο Κέντρο Ανάπτυξης Φαρμάκων του Πανεπιστημίου Northeastern της Βοστώνης
