Στη δημοσιότητα δόθηκε από τον ΕΒΕΑ μελέτη που εκπονήθηκε από την Ernst Young και αποσκοπεί στην καταγραφή των τάσεων και προοπτικών της τεχνολογίας του 5G, αναδεικνύοντας τα δυνητικά οφέλη, τις προκλήσεις που ενδέχεται να αναδυθούν, καθώς και τις ενδεικτικές δράσεις με στόχο την αξιοποίηση του 5G ως καταλύτη ψηφιακού μετασχηματισμού της ελληνικής οικονομίας.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΕΒΕΑ, όπως οι προγενέστερες γενιές ασύρματων δικτύων, το 5G αναμένεται να επιφέρει σημαντική αναβάθμιση στην ποιότητα των τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών, μέσω υψηλότερης ταχύτητας σύνδεσης, μεγαλύτερης χωρητικότητας ενεργών συνδέσεων, μικρότερου χρόνου απόκρισης και μεγαλύτερου όγκου δεδομένων.
Ωστόσο, σε αντίθεση με τις προηγούμενες γενιές, το 5G δεν απευθύνεται αποκλειστικά στους χρήστες φορητών συσκευών, αλλά στο σύνολο των κλάδων και της παραγωγικής δομής της οικονομίας. Οι δυνατότητές του 5G, αλλά και οι τεχνολογίες πάνω στις οποίες βασίζεται, επιτρέπουν την ευρύτερη αξιοποίησή του μέσω εφαρμογών που μπορούν να προσαρμόζονται στις ειδικές ανάγκες του εκάστοτε χρήστη (επιχειρήσεις, δημόσιο, νοικοκυριά).
Οι εφαρμογές αυτές, αναμένεται να αποτελέσουν καταλυτικό παράγοντα στην ψηφιοποίηση των κλάδων της οικονομίας, μεταμορφώνοντας ριζικά τη λειτουργία τους και την παραγωγική τους διαδικασία, με εκτιμήσεις να κάνουν λόγω για συνεπακόλουθη επίπτωση στην ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας κατά 13 τρισ. δολάρια έως το 2035.
Πέραν όμως των οικονομικών επιπτώσεων, αναμένονται σημαντικά περιβαλλοντικά και κοινωνικά οφέλη, οδηγώντας στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών και στη σχέση τους με το δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα. Ως εκ τούτου, τα δίκτυα 5ης γενιάς κρίνονται ως μια αναγκαία συνθήκη και ευκαιρία προς εκμετάλλευση για τον επιτυχή ψηφιακό μετασχηματισμό των κοινωνιών και οικονομιών.
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της ΕΥ για την περίπτωση της Ελλάδας, το 5G δύναται να κινητοποιήσει 3,9-6,5 δισ. ευρώ συνολικές επενδύσεις (έως το 2030) για την ανάπτυξη δικτύων και την εφαρμογή ειδικών κλαδικών λύσεων, με συνεπακόλουθο αντίκτυπο στο ΑΕΠ της τάξης του 7,3-12,4 δισ. ευρώ και δημιουργία έως και 69 χιλ. νέων θέσεων εργασίας έως το 2030.
Οι κλάδοι που αναμένεται να τύχουν έντονου μετασχηματισμού από την υιοθέτηση εξελιγμένων εφαρμογών είναι: μεταποίηση, μεταφορές, γεωργία και αλιεία, δημόσια διοίκηση, ενέργεια και κοινή ωφέλεια και χονδρικό και λιανικό εμπόριο (ήτοι, κλάδοι ύψιστης σημασίας για την ελληνική οικονομία).
Για την αξιοποίηση των ωφελειών του 5G, απαραίτητη είναι η ταχεία ανάπτυξη των υποδομών, καθώς και η γενικότερη κινητοποίηση του κατάλληλου οικοσυστήματος ενδιαφερόμενων δημόσιων και ιδιωτικών φορέων.
Tο ξέσπασμα της πανδημίας του COVID-19 άλλαξε τις καταναλωτικές συνήθειες, καθώς και τον τρόπο εργασίας επιδρώντας στο λειτουργικό μοντέλο των επιχειρήσεων και κατέστησε αναγκαία την επίσπευση του μετασχηματισμού του επιχειρηματικού μοντέλου, με όχημα την ψηφιοποίηση και καταλύτη το 5G.
Όσον αφορά στην ανάπτυξη των δικτύων, η Ευρώπη φαίνεται να υστερεί σε σχέση με την Ασία και τη Β. Αμερική, με τα αίτια να εντοπίζονται κυρίως στη χαμηλότερη οικονομική επίδοση των ευρωπαϊκών παρόχων, στον υψηλό κατακερματισμό της αγοράς, καθώς και στην ύπαρξη οικονομιών διαφορετικών ταχυτήτων εντός της ΕΕ. Επιπροσθέτως, παρουσιάζονται έντονες αποκλίσεις μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών αναφορικά με την ταχύτητα ανάπτυξης δικτύων 5G, όπως και του επιπέδου ψηφιακής ωριμότητας, με την Ελλάδα να κατατάσσεται στις τελευταίες θέσεις αλλά με ορατά σημάδια προόδου προς την ψηφιοποίηση της οικονομίας, ειδικότερα εν μέσω του 2020 (ολοκλήρωση δημοπρασίας φασματικών ζωνών, δημιουργία Βίβλου Ψηφιακού Μετασχηματισμού και σύσταση του Ταμείου «Φαιστός»).
Δεδομένης της ψηφιακής υστέρησης και με σκοπό την αξιοποίηση των ωφελειών του 5G, η Ελλάδα καλείται να αντιμετωπίσει μια σειρά από προκλήσεις που δύναται να επιβραδύνουν την ταχεία ανάπτυξη των δικτύων. Οι βασικότερες εξ αυτών εντοπίζονται:
- στην ανάγκη ανάπτυξης του κατάλληλου ισχυρού οικοσυστήματος που θα υποστηρίξει την ανάπτυξη των εφαρμογών,
- στις υψηλές κεφαλαιουχικές δαπάνες που απαιτούνται για την ανάπτυξη των υποδομών,
- στην ελλιπή πληροφόρηση των ιδιωτικών και δημοσίων φορέων αναφορικά με τις δυνατότητες, απαιτήσεις και τα δυνητικά οφέλη του 5G,
- στο υψηλό κόστος απόκτησης του αναγκαίου εξοπλισμού και ανάπτυξης των απαραίτητων δεξιοτήτων για την ενεργοποίηση και λειτουργία των εφαρμογών από τους χρήστες και
- στο γενικό δυσμενές μακροοικονομικό κλίμα που επικρατεί στην Ελλάδα τόσο λόγω της πολυετούς οικονομικής κρίσης, όσο και των επιπτώσεων της πανδημίας.
Για την αντιμετώπιση των ανωτέρω προκλήσεων και με στόχο την αξιοποίηση του 5G ως καταλύτη ψηφιακού μετασχηματισμού της ελληνικής οικονομίας, η κυβέρνηση έχει προβεί σε μια σειρά δράσεων και κινήτρων που επικεντρώνονται στην προώθηση της καινοτομίας, στις επενδύσεις με επίκεντρο τον ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων και του κράτους και στην ανάπτυξη του κατάλληλου υποστηρικτικού οικοσυστήματος 5G.
Από την πλευρά της αγοράς, η ολοκλήρωση της διαδικασίας απόδοσης των φασματικών ζωνών, οι προγραμματισμένες επενδύσεις και οι στρατηγικές συνεργασίες των παρόχων, έχουν δώσει το έναυσμα για την εκκίνηση των απαιτούμενων επενδύσεων για την ανάπτυξη των δικτύων, με το πρώτο μισό του 2021 να θεωρείται ορόσημο για τη γνωριμία των τελικών χρηστών με τις νέες τεχνολογικές δυνατότητες δικτύων σε μεγάλη κλίμακα.
Στο σύνολό τους, οι κυβερνητικές δράσεις και οι εξελίξεις στην αγορά των τηλεπικοινωνιών φαίνεται να προωθούν την επιτάχυνση ανάπτυξης των δικτύων και εφαρμογών, καθώς και υιοθέτησης της τεχνολογίας.
Πέραν όμως των ανωτέρω, για να αποτελέσει το 5G τον οδηγό ψηφιακού μετασχηματισμού της ελληνικής οικονομίας, κρίσιμη είναι η αποτελεσματική αξιοποίηση (από ιδιωτικούς και δημόσιους φορείς) των εθνικών και ευρωπαϊκών προγραμμάτων για την ανάπτυξη δικτύων και εφαρμογών, ενώ απαραίτητες κρίνονται και περαιτέρω δράσεις για την ενημέρωση, την ταχύτερη ανάπτυξη και ενεργοποίηση του γενικότερου οικοσυστήματος, καθώς και δράσεις για την προσέλκυση επενδύσεων σε υποδομές δικτύων και κλαδικές λύσεις.
Βάσει αυτών των αναγκών, στόχος του ΕΒΕΑ, όπως σημειώνεται, είναι να αποτελέσει κόμβο ενημέρωσης αναφορικά με τις δυνατότητες, τις εφαρμογές, τα οφέλη, τις ευκαιρίες και τις προκλήσεις του 5G, με σκοπό την κινητοποίηση των εταιρειών-μελών του και την ενίσχυση των δράσεων για την ενεργοποίηση και τη διεύρυνση του οικοσυστήματος.
