Τρεις φάσεις εξέλιξης του εμβολιαστικού προγράμματος κατά του πανδημικού ιού, αλλά και τέσσερα σημεία που χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή για να μη σπάσει η εμβολιαστική αλυσίδα, περιλαμβάνει το Επιχειρησιακό Σχέδιο Εμβολιασμών «Ελευθερία», που έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο Υγείας.
Σύμφωνα με τον προγραμματισμό που έχει γίνει, η χώρα μας θα προμηθευτεί πάνω από 28 εκατ. δόσεις εμβολίου, σταδιακά ως το τέλος του 2021, με την αρχή να γίνεται στις 26 Δεκεμβρίου, όπου θα φτάσουν 9.750 δόσεις, ώστε να ξεκινήσει η εφαρμογή του προγράμματος από την επομένη, στις 27 Δεκεμβρίου, με τον εμβολιασμό της πολιτικής και πολιτειακής ηγεσίας της χώρας, αλλά και 250 υγειονομικών, συμβολικά.
Ο μεγαλύτερος όγκος της προμήθειας των εμβολίων προβλέπεται να γίνει μέσα στο πρώτο τρίμηνο του νέου έτους, με στόχο να έχουν εμβολιαστεί οι πιο ευπαθείς ομάδες πληθυσμού ως τον Ιούνιο.
Έτσι, ενώ η αρχή θα γίνει τις επόμενες ημέρες με το εμβόλιο των Pfizer/BioNTech (η συνολική προμήθεια θα φτάσει τα 4,7 εκατ. δόσεις), αναμένεται εντός Ιανουαρίου η προμήθεια εμβολίων από την Moderna (συνολική προμήθεια 1,8 εκ. δόσεις), το Φεβρουάριο από την AstraZeneka/Οξφόρδη (7,1 εκ. δόσεις συνολικά), τον Μάρτιο και Απρίλιο από την Curevac (5,3 εκ. δόσεις συνολικά), τον Απρίλιο από την Johnson & Johnson (4,7 εκ. δόσεις συνολικά) και στο 4ο τρίμηνο του 2021 της Sanofi/GSK (4,7 εκ. δόσεις συνολικά).
Τρεις φάσεις εμβολιασμού
Οι εμβολιασμοί θα γίνουν σε 480 εμβολιαστικά κέντρα με 1018 γραμμές εμβολιασμού, που θα λειτουργήσουν εντός των νοσοκομείων και κέντρων υγείας της χώρας, αλλά και με τη συμμετοχή των κινητών μονάδων που είναι διαθέσιμες.
Στην πρώτη φάση θα εμβολιαστούν οι υγειονομικοί, οι τρόφιμοι κλειστών δομών και κέντρων αποκατάστασης και το προσωπικό για κρίσιμες λειτουργίες της Κυβέρνησης.
Στη δεύτερη φάση θα εμβολιαστούν τα άτομα 70 ετών και πάνω, κλιμακωτά ανά ηλικιακή ομάδα με διαφορά πενταετίας, οι ασθενείς σε πολύ υψηλό κίνδυνο λόγω συνοδών νοσημάτων, κρατικοί λειτουργοί, άτομα 60 ετών και άνω και ασθενείς με νοσήματα υψηλού κινδύνου για σοβαρή νόσηση από κορονοϊό ηλικίας 18-59 ετών.
Στην τρίτη φάση θα εμβολιαστούν άτομα 18 ετών και άνω χωρίς συνοδά νοσήματα.
Ο εμβολιασμός από τον Ιανουάριο και μετά θα γίνεται με ραντεβού το οποίο θα κλείνεται είτε από τον υπολογιστή του ενδιαφερομένου και θα επιβεβαιώνεται με sms στο κινητό τηλέφωνο από το 5ψήφιο τηλέφωνο 13034, είτε θα κλείνεται στο ΚΕΠ ή το φαρμακείο.
Τρεις ημέρες πριν το ραντεβού θα στέλνεται ειδοποίηση στο κινητό για υπενθύμιση της ημέρας και ώρας του ραντεβού, μαζί με οδηγίες προετοιμασίας.
Στο εμβολιαστικό κέντρο θα πιστοποιείται η ταυτότητα του πολίτη, θα λαμβάνεται το κατάλληλο ιατρικό ιστορικό ανάλογα με το διαθέσιμο εμβόλιο και μετά την ιατρική αξιολόγηση θα διενεργείται ο εμβολιασμός, ενώ κατάλληλη εφαρμογή θα επιβεβαιώνει την πραγματοποίησή του.
Τέσσερα σημεία προσοχής
Ολόκληρη η αλυσίδα του εμβολιασμού, έχει οργανωθεί με τέτοιον τρόπο ώστε να υπάρχουν δικλείδες ασφαλείας στην περίπτωση που κάτι δεν πάει καλά.
Τα σημεία που έχει δοθεί μεγαλύτερη έμφαση είναι η προστασία των εμβολίων, η διατήρηση της συνέχειας της λειτουργίας της αλυσίδας και η άμεση αντιμετώπιση των προβλημάτων που ενδέχεται να προκύψουν, η σωστή λειτουργία των πληροφοριακών συστημάτων και η ασφάλειά τους.
Προστασία των εμβολίων
Λόγω των αυστηρών προδιαγραφών συντήρησης των εμβολίων του περιορισμένου αριθμού διαθέσιμων δόσεων και της γεωγραφικής ιδιαιτερότητας της χώρας, θα πραγματοποιηθούν:
• Εκπαίδευση όλων των εμπλεκόμενων μερών (Κέντρα Αποθήκευσης, Διανομείς, Υγειονομικό Προσωπικό στα Κέντρα Εμβολιασμού) βάσει πρωτοκόλλων ασφαλείας και προδιαγραφών των εταιρειών που παράγουν τα εμβόλια και θα διεξαχθούν ασκήσεις προσομοίωσης εμβολιασμού.
• Τα Σώματα Ασφαλείας θα υποστηρίξουν την πυρασφάλεια και φύλαξη των Κέντρων Αποθήκευσης των εμβολίων, παρέχοντας συνοδεία στη μεταφορά στα Κέντρα Εμβολιασμού και στις παραλαβές, φορτώσεις και απογραφές των εμβολίων.
Επιχειρησιακή συνέχεια
Απρόσμενα περιστατικά που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την αδιάλειπτη λειτουργία του προγράμματος, έχει προβλεφθεί να μην μπορούν να επηρεάσουν τη συνέχεια εφαρμογής των εμβολιασμών. Γι΄ αυτό έχει γίνει:
• Προσδιορισμός των κρίσιμων διαδικασιών και αξιολόγηση της σημαντικότητας και πιθανότητας των σχετικών κινδύνων, καθώς και
• Σχεδιασμός δικλείδων ασφαλείας και εναλλακτικών διαδικασιών για ανάκαμψη μετά από απρόσμενη διακοπή μιας κρίσιμης διαδικασίας.
Πληροφοριακά συστήματα και εφαρμογές
Το πρόγραμμα εμβολιασμών υποστηρίζεται από Πληροφοριακά Συστήματα και ψηφιακές εφαρμογές μέσω των οποίων προβλέπεται:
• σχεδιασμός αλγορίθμου διαχείρισης του αποθέματος για βέλτιστη διαχείριση των εμβολίων και την εξασφάλιση της μη απόρριψης εμβολίων λόγω της παρέλευσης της ημερομηνίας λήξεως αλλά και
• ανάπτυξη ψηφιακών εφαρμογών, που θα καλύπτουν όλες τις διαδικασίες του Προγράμματος, από την παραλαβή των εμβολίων έως την εκτέλεση των εμβολιασμών (π.χ. προγραμματισμός ραντεβού, ιστοσελίδα ενημέρωσης πολιτών, διαχείριση και παρακολούθηση του Προγράμματος, τηλεφωνικό κέντρο, παραγωγής προγράμματος εφοδιασμού και διανομής εμβολίων κλπ.)
Ασφάλεια πληροφοριακών συστημάτων και υποδομών
Η ασφάλεια είναι άλλος ένας τομέας που έχει συμπεριληφθεί στον προγραμματισμό, τόσο σε ότι αφορά την κυβερνοασφάλεια, όσο και τη φυσική επιτήρηση των υποδομών.
Έτσι, έχουν προβλεφθεί:
• Επαρκές επίπεδο ασφάλειας του Πληροφοριακού Συστήματος,
• Προστασία των πληροφοριών, που σχετίζονται με τη λειτουργία του προγράμματος εμβολιασμού,
• Φυσική και περιβαλλοντική ασφάλεια των κρίσιμων υποδομών και του επιχειρησιακού κέντρου με αξιολόγηση κινδύνων και έλεγχο της αποτελεσματικότητας.