Στις 3 Ιουλίου 1936, μια αυτοκτονία διακόπτει τη συνεδρίαση της Κοινωνίας των Εθνών στη Γενεύη. Ο Τσεχοσλοβάκος δημοσιογράφος Στέφαν Λουξ παρεισφρέει στην αίθουσα της ολομέλειας, φωνάζει δυνατά «κύριοι, αυτή είναι η χαριστική βολή», και στρέφοντας το περίστροφο στην καρδιά του, αυτοκτονεί.
Με αυτή του την πράξη θέλησε, όπως εξηγούσε σε επιστολή του προς τον Γενικό Γραμματέα της Κοινωνίας των Εθνών, να προσελκύσει την προσοχή της διεθνούς κοινότητας στην κατάσταση των εν Γερμανία εβραίων και τον κίνδυνο της ανόδου των Ναζί.
Στον Στέφαν Λουξ αλλά και όλους όσοι προσπάθησαν να κρούσουν τον κώδωνα του κινδύνου για την αυξανόμενη ναζιστική απειλή, τη δεκαετία του '30, ήταν αφιερωμένη η χθεσινοβραδινή εκδήλωση μνήμης, στη συναγωγή Hekhal Haness στη Γενεύη, για τα 83 χρόνια από τη «Νύχτα των Κρυστάλλων» (Kristallnacht»), της σειράς πογκρόμ κατά του εβραϊκού πληθυσμού που εξαπέλυσαν οι Ναζί στη Γερμανία και στα προσαρτημένα εδάφη της, όπως εξηγεί στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο αντιπρόσωπος του Παγκόσμιου Εβραϊκού Συνεδρίου στα Ηνωμένα Έθνη Δρ Λεόν Σαλτιέλ.
Το μάθημα της πρόβλεψης
«Επικεντρωνόμαστε στο πρόσωπο αυτό, τον Στέφαν Λουξ, γιατί είναι μια ιστορία και της Γενεύης και του ΟΗΕ (τότε Κοινωνία των Εθνών), αλλά και σε άλλους που προσπάθησαν να αφυπνίσουν τους ηγέτες της διεθνούς κοινότητας για τη ναζιστική απειλή», αναφέρει ο Λεόν Σαλτιέλ, υπογραμμίζοντας πως «αυτό το μάθημα της πρόληψης και της πρόβλεψης είναι σημαντικό να μην το ξεχάσουμε, ειδικά με την άνοδο του αντισημιτισμού τα τελευταία χρόνια».
Η εκδήλωση, που διοργάνωσε η Εβραϊκή Κοινότητα της Γενεύης, οι Φίλοι του Yad Vashem στην Ελβετία και το Παγκόσμιο Εβραϊκό Συνέδριο (World Jewish Congress), ετέθη υπό την αιγίδα της Μόνιμης Αντιπροσωπείας της Ελλάδας στα Ηνωμένα Έθνη και του Γενικού Προξενείου της Ελλάδας, στο πλαίσιο της ελληνικής προεδρίας στη Διεθνή Συμμαχία για τη Μνήμη του Ολοκαυτώματος (International Holocaust Remembrance Alliance/IHRA).
Η εκδήλωση έγινε παράλληλα με τη Σύνοδο της Θεσσαλονίκης του IHRA, που λόγω της υγειονομικής κατάστασης λαμβάνει χώρα διαδικτυακά.
Στους συνδιοργανωτές περιλαμβάνονταν, επίσης, οι Μόνιμες Αντιπροσωπείες της Γερμανίας, του Ισραήλ και της Ελβετίας στα Ηνωμένα Έθνη, το Γενικό Προξενείο της Βραζιλίας και ο οργανισμός «Casa Stefan Zweig».
Καταπολέμηση του αντισημιτισμού
Μιλώντας στην εκδήλωση, ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στα Ηνωμένα Έθνη, πρέσβης Παναγιώτης Στουρνάρας, διαβεβαίωσε ότι «η Ελλάδα, όπως και ολόκληρη η διεθνής κοινότητα δεν θα ξεχάσει ποτέ το πογκρόμ που εξαπέλυσαν οι Ναζί εναντίον των Γερμανών εβραίων τη νύχτα της 9ης Νοεμβρίου 1938, κάνοντας λόγο για μια «οργανωμένη πράξη άκρας βαρβαρότητας».
«Το τραύμα της Kristallnacht δεν είναι η μόνη πληγή που φέρει η κοινή εβραϊκή μνήμη. Στο πέρασμα των αιώνων, οι διώξεις που υπέστησαν οι εβραϊκές κοινότητες σε όλο τον κόσμο είναι αμέτρητες», υπογράμμισε ο Έλληνας πρέσβης, επισημαίνοντας πως όλα αυτά τα γεγονότα, που σημάδεψαν την ιστορία, την ταυτότητα και τον πολιτισμό μας, δεν πρέπει ποτέ να ξεχαστούν και πάνω από όλα, είναι τα εκατομμύρια των θυμάτων που προέρχονται από αυτές τις γενοκτονικές πρακτικές, που δεν πρέπει ποτέ να διαγραφούν από τη συλλογική μας μνήμη.
Στο πλαίσιο αυτό, ο Π. Στουρνάρας έκανε ιδιαίτερη μνεία στη συμβολή της παιδείας και της εκπαίδευσης στη διατήρηση της συλλογικής μνήμης, διαβεβαιώνοντας πως κατά τη διάρκεια της ελληνικής προεδρίας στην IHRA, η Ελλάδα στοχεύει να εκπαιδεύσει όχι μόνο τη νέα γενιά αλλά και ολόκληρη την κοινωνία για το τι σημαίνει το Ολοκαύτωμα, ώστε να μην επαναληφθεί ποτέ.
«Όποιος σώζει μια ζωή, σώζει τον κόσμο όλο»
«Επιπλέον, η Ελλάδα, με έντονο αίσθημα ευθύνης, αναλαμβάνει να προωθήσει το έργο της Διεθνούς Συμμαχίας για τη Μνήμη του Ολοκαυτώματος, ώστε η τελευταία να παραμείνει ζωντανή στους αιώνες», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Έλληνας πρέσβης, χαρακτηρίζοντας «πυξίδα» της όλης προσπάθειας τον στίχο του Ταλμούδ ότι, «όποιος σώζει μια ζωή, σώζει τον κόσμο όλο».
Στην εκδήλωση παρέστησαν αρκετοί πρέσβεις και διπλωμάτες από περίπου 20 χώρες, όπως και ο Γενικός Πρόξενος της Ελλάδας στη Γενεύη, Αλέξανδρος Γεννηματάς, ο οποίος διαδραμάτισε και σημαντικό ρόλο στην οργάνωση της εκδήλωσης, όπως επισημαίνει ο κ. Σαλτιέλ, καθώς και άλλα μέλη της ελληνικής διπλωματικής αποστολής στα Ηνωμένα Έθνη.
