Έδωσε γενναία μάχη στο νοσοκομείο, όπως με γενναιότητα έδινε όλες τις μάχες της ζωής του. Ο Άγγελος Δεληβορριάς έχασε τη μάχη αυτή. Έφυγε σε ηλικία 81 ετών, ακριβώς τις μέρες που θα αναγορευόταν και επίσημα μέλος της ακαδημίας Αθηνών.
Αν και είχε φύγει από διευθυντής του αγαπημένου του Μουσείου Μπενάκη, συνέχιζε να εργάζεται και να ονειρεύεται γι'' αυτό. Γενικώς ήταν ένας ακάματος άνθρωπος, ταγμένος στην επιστήμη του (είχε σπουδάσει αρχαιολόγος) και στις τέχνες.
Είχε γεννηθεί το 1937. Σπούδασε αρχαιολογία-ιστορία στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Freiburg. Το 1965 διορίστηκε, έπειτα από διαγωνισμό, στην Αρχαιολογική Υπηρεσία από την οποία παραιτήθηκε το 1969. Κατά το διάστημα 1969-1972 συνέχισε τις σπουδές αρχαιολογίας στο Tubingen με υποτροφία Alexander von Humboldt, το 1972 έλαβε το δίπλωμα του διδάκτορος με βαθμό Magna cum laude και κατά το διάστημα 1972-1973 έκανε μεταδιδακτορικές σπουδές στο Παρίσι στη Σορβόνη και στην Ecole Pratique des Hautes Etudes.
Ως μέλος της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας υπηρέτησε στην Κεντρική Υπηρεσία, στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Αττικής, στην Πάτρα και στη Σπάρτη.
Το 1973 έγινε Διευθυντής του Μουσείου Μπενάκη από το οποίο αποχώρησε το 2014. Το 1992 εξελέγη καθηγητής Ιστορίας της Τέχνης στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών και κατά το διάστημα 1998-2003 διετέλεσε Διευθυντής Προγράμματος μεταπτυχιακών σπουδών στο ίδιο Τμήμα. Το 2005 αποχώρησε από το Πανεπιστήμιο ως ομότιμος.
Είχε παραμείνει για μελέτη και επιστημονική ενημέρωση, κατόπιν προσκλήσεως ή με ειδική υποτροφία, στο Λονδίνο, το Μόναχο, το Βερολίνο, τις Ηνωμένες Πολιτείες (Princeton, Malibu, Paul Getty, Νέα Υόρκη), και ήταν μέλος επιστημονικών Εταιρειών και Σωματείων, είναι αντεπιστέλλον μέλος της Accademia Nationale dei Lincei, μέλος της Αcademia Scientiarum et Artium Europae ως και της Academia Europaea. Έχει λάβει ελληνικά και ξένα παράσημα και το αργυρό μετάλλιο της Ακαδημίας και είναι επίτιμος διδάκτωρ των Πανεπιστημίου Αιγαίου, του Δημοκριτείου Θράκης και του Αριστοτελείου Θεσσαλονίκης.
Μετείχε σε ανασκαφές και έρευνες στη Θράκη υπό τον Γ. Μπακαλάκη, στην Ακαδημία Πλάτωνος, στο ιερό της Νύμφης νοτίως της Ακροπόλεως, στο ιερό της Αρτέμιδος Βραυρωνίας, στην Αχαΐα και έχει διενεργήσει ο ίδιος πολλές και εκτεταμένες ανασκαφές στη Σπάρτη και τη Λακωνία. Από ετών ερευνούσε συστηματικώς το ιερό του Αμυκλαίου Απόλλωνος και τα αποτελέσματα της έρευνας δημοσιεύει σε επιστημονικά περιοδικά.
Ως φοιτητής είχε την τύχη να εργασθεί στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείου υπό τις οδηγίες και τη διεύθυνση των αειμνήστων Διευθυντών του Χρήστου και Σέμνης Καρούζου, από τους οποίους μυήθηκε στο θέμα της Μουσειολογίας από την πλευρά της Ιστορίας της Αρχαίας Τέχνης.
Ο Άγγελος Δεληβορριάς ήταν κλασικός αρχαιολόγος που ασχολήθηκε με την γενική αρχαιολογία ως Επιμελητής Αρχαιοτήτων, με την ιστορία της αρχαίας Τέχνης στις μελέτες του, με τη μουσειολογία ως Επιμελητής Αρχαιοτήτων του Δημοσίου και ως Διευθυντής του Μουσείου Μπενάκη. Επιπλέον, κατά το παράδειγμα διακεκριμένων μελών της Ακαδημίας, του Χρήστου Καρούζου, του Μανόλη Ανδρόνικου, του Στυλιανού Αλεξίου, μελέτησε και τις νεώτερες περιόδους της ελληνικής Τέχνης, της λογοτεχνίας και της ιστορίας και μας έδωσε σημαντικές μελέτες.
Έχει εκτενές γραπτό έργο (βιβλία η μελέτες σε διεθνή περιοδικά) για τον Σκόπα, τους αγαλματικούς τύπους Αφροδίτης κ.α. Ανάμεσα στα έργα του που αφορούν στην μεγάλη αρχαία γλυπτική, ξεχωρίζει το εξαιρετικά μεθοδικό και διαφωτιστικό βιβλίο του «Η ζωφόρος του Παρθενώνος».
Στην αριστερή όχθη του Ευρώτα, κοντά στη Σπάρτη, ο κ. Δεληβορριάς ανέλαβε την έρευνα του ιερού του Αμυκλαίου Απόλλωνος που πρώτος έσκαψε, το 1890 ο Χρήστος Τσούντας, διαπρεπές μέλος της Ακαδημίας και ακολούθησαν άλλοι. Η νέα έρευνα έφερε σε φως ακόμη μέλη του περίφημου θρόνου του Απόλλωνος που επέτρεψαν μια ακριβέστερη αναπαράσταση του μνημείου. Μελετήθηκε ακόμη το μυθολογικό, το επιγραφικό μέρος της παλαιάς και νέας ανασκαφής, η κεραμική, τα νομίσματα και διαφωτίστηκε η ιστορία του ιερού από τα αρχαιότατα χρόνια έως την περίοδο της ρωμαιοκρατίας.
Εύρημα πραγματικό είναι η στο μουσείο της Σπάρτης ταύτιση κεφαλής αγάλματος με μία κακότεχνη απεικόνισή της στη δημοσίευση της Expedition Scientifique de Moree. Πρόκειται για κεφάλι αγάλματος Διονύσου του δεύτερου μισού του 4ου π.Χ. αιώνα, πιθανώς καθιστού, που με δικαιολογημένη τόλμη, ο Άγγελος Δεληβοριάς αποδίδει στον γνωστό από τον Παυσανία, ναό του Διονύσου Κολωνάτα.
Η μουσειολογία, ήταν ο τομέας στον οποίο αφιέρωσε τις γνώσεις του και την πείρα του επί μακράν σειράν ετών με αποτελέσματα που ξεπερνούν κάθε άλλη μουσειολογική προσπάθεια ή επίτευγμα τις τελευταίες δεκαετίες στην Ελλάδα.
Ανέλαβε πολύ νέος τη διεύθυνση του Μουσείου Μπενάκη και έκανε την επανέκθεσή του με βασική επιδίωξη αυξημένη ως προς το αποτέλεσμα της αναδημιουργίας του σημαντικού αυτού Μουσείου. Έθεσε ως στόχο τη δημιουργία ενός πνευματικού κέντρου που θα αναδείκνυε τη συνέχεια και τη συνοχή του ελληνικού πολιτισμού.
Έχει γράψει, εκτός πολλών άλλων, δύο ογκώδη βιβλία περιγραφικά του μουσείου Μπενάκη, όπου εκθέτει διεξοδικά και με σαφήνεια τις αρχές και τις αντιλήψεις του περί μουσειολογίας. Είναι τα: «Οδηγός του Μουσείου Μπενάκη, Αθήνα 2000» και «Η Ελλάδα του Μουσείου Μπενάκη, Αθήνα 1997».
Το μουσειολογικό έργο του δεν περιορίζεται στο μουσείο Μπενάκη. Μνημονεύεται ότι έχει οργανώσει ή έχει συμμετάσχει το μουσείο από το 1974 έως το 2014 σε εκατόν τριάντα εκθέσεις στην Ελλάδα και 39 εκθέσεις σε μεγάλες πόλεις του εξωτερικού, που αποτέλεσαν καλλιτεχνικά γεγονότα.
Τέλος, δημιούργημά του είναι το μουσείο Ισλαμικής Τέχνης όπως και το έξοχο ως σύλληψη και πραγματοποίηση μουσείο Νίκου Χατζηκυριάκου Γκίκα, που βεβαίως και τα δύο δεν αφορούν την αρχαία Τέχνη αλλά δείχνουν την οικειότητα του νέου Ακαδημαϊκού με την πνευματική δημιουργία άλλων εποχών της ιστορίας μας, πράγμα που φαίνεται με μικρότερα δημοσιεύματα και ομιλίες για επιστημονικά και πνευματικά ζητήματα. Λίγες έχουν περιληφθεί στον τόμο «Πάρεργα, άκαιρα, ανεπίκαιρα, επικαιρικά».
Η κηδεία του Άγγελου Δεληβορριά θα γίνει δημοσία δαπάνη την Παρασκευή 27/4 από το Α΄Νεκροταφείο, στις 14.00.
Αγγελική Κώττη
Διαβάστε ακόμα:
- Κυρ. Μητσοτάκης: O Άγγελος Δεληβοριάς σφράγισε με την παρουσία του την πολιτιστική ζωή του τόπου μας
- Μουσείο Μπενάκη: Δυσβάστακτη η απώλεια του Άγγελου Δεληβορριά
