Το γεγονός ότι δεν έχει επιβεβαιωθεί όφελος από τη χορήγηση υδροξυχλωροκίνης ή χλωροκίνης, όταν χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με ή χωρίς άλλα φάρμακα σε ασθενείς με κορονοϊό τονίζει σε ανάρτησή του ο Ηλίας Μόσιαλος, επικαλούμενος πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στην έγκυρη ιατρική επιθεώρηση The Lancet.
Όπως αναφέρει σε ανάρτησή του, αν και οι δύο αυτές ουσίες χρησιμοποιούνται ευρέως για εγκεκριμένες ενδείξεις όπως στα αυτοάνοσα νοσήματα ή στην ελονοσία, η ασφάλεια και το όφελος αυτών των θεραπευτικών αγωγών κατά της νόσου COVID-19, δεν είχαν αξιολογηθεί επαρκώς.
Αντίθετα από τη μελέτη που διενεργήθη σε 96,032 εργαστηριακά επιβεβαιωμένους για SARS-CoV-2 ασθενείς προέκυψε ότι κάθε ένα από αυτά τα φάρμακα συσχετίστηκε με μειωμένα ποσοστά επιβίωσης στο νοσοκομείο και αυξημένη συχνότητα κοιλιακών αρρυθμιών όταν χρησιμοποιήθηκε για τη θεραπεία του COVID-19.
Αναλυτικά ο Ηλίας Μόσιαλος αναφέρει τα εξής:
«Η υδροξυχλωροκίνη ή η χλωροκίνη, χρησιμοποιούνται ευρέως για τη θεραπεία του COVID-19, συχνά σε συνδυασμό με αντιβιοτικά δεύτερης γενιάς όπως οι μακρολίδες, παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχουν πειστικά στοιχεία για το όφελος τους. Αν και χρησιμοποιούνται ευρέως για εγκεκριμένες ενδείξεις όπως στα αυτοάνοσα νοσήματα ή στην ελονοσία, η ασφάλεια και το όφελος αυτών των θεραπευτικών αγωγών κατά της νόσου COVID-19, δεν είχαν αξιολογηθεί επαρκώς.
Μια μελέτη που ανέλυσε μητρώα δεδομένων ασθενών σχετικά με τη χρήση υδροξυχλωροκίνης ή χλωροκίνης σε συνδυασμό με μακρολίδες (+Μ) για τη θεραπεία του COVID-19 δημοσιεύτηκε στο Lancet. Εξήχθησαν δεδομένα από 671 νοσοκομεία σε έξι ηπείρους και από 96,032 εργαστηριακά επιβεβαιωμένους για SARS-CoV-2 ασθενείς, που νοσηλεύτηκαν μεταξύ 20 Δεκεμβρίου 2019 και 14 Απριλίου 2020. (https://www.thelancet.com/…/PIIS0140-6736(20)31180…/fulltext)
Οι ασθενείς που έλαβαν μία από τις θεραπείες-στόχους εντός 48 ωρών από τη διάγνωσή τους συμπεριλήφθηκαν σε μία από τις τέσσερις ομάδες θεραπείας (χλωροκίνη μόνο, χλωροκίνη+Μ, μόνο υδροξυχλωροκίνη, ή υδροξυχλωροκίνη+Μ) και ασθενείς που δεν έλαβαν καμία από αυτές τις θεραπείες (η ομάδα ελέγχου). Ασθενείς που είχαν ξεκινήσει μία από τις παραπάνω θεραπείες αργότερα από 48 ώρες από τη διάγνωσή τους ή ενώ βρίσκονταν σε αναπνευστική υποστήριξη, καθώς και ασθενείς που έλαβαν remdesivir, αποκλείστηκαν.
Τα αποτελέσματα αναλύθηκαν για πολλούς παράγοντες (ηλικία, φύλο, φυλή ή εθνικότητα, δείκτης μάζας σώματος, υποκείμενες καρδιαγγειακές παθήσεις και παράγοντες κινδύνου, σακχαρώδη διαβήτη, υποκείμενη πνευμονοπάθεια, κάπνισμα, ανοσοκαταστολή και σοβαρότητα της βασικής νόσου).
Η μελέτη προσανατολίστηκε στη σύγκριση της θνησιμότητας κατά τη διάρκεια της νοσηλείας, και την εμφάνιση των de-novo κοιλιακών αρρυθμιών (μη συνεχούς ή παρατεταμένης κοιλιακής ταχυκαρδίας ή κοιλιακής μαρμαρυγής).
Παραθέτω τα βασικά σημεία του σχεδιασμού και των αποτελεσμάτων της μελέτης:
• 96 032 ασθενείς με COVID-19 νοσηλεύτηκαν κατά τη διάρκεια της μελέτης και πληρούσαν τα κριτήρια ένταξης (μέση ηλικία 53,8 ετών, 46,3% γυναίκες).
• Από αυτούς, 14,888 ασθενείς βρίσκονταν στις ομάδες θεραπείας: 1868 έλαβαν χλωροκίνη, 3783 έλαβαν χλωροκίνη με μακρολίδες, 3016 έλαβαν υδροξυ-χλωροκίνη και 6221 έλαβαν υδροξυ-χλωροκίνη με μακρολίδες.
• Η ομάδα ελέγχου αποτελούνταν από 81,144 ασθενείς που δεν είχαν λάβει κάποιο θεραπευτικό σχήμα.
• 10 698 (11,1%) από αυτούς τους ασθενείς κατέληξαν στο νοσοκομείο.
• Σε σύγκριση με τη θνησιμότητα στην ομάδα ελέγχου (9,3%) η κάθε μία από αυτές τις θεραπείες συσχετίζεται ανεξάρτητα, με αυξημένο κίνδυνο θνησιμότητας κατά τη διάρκεια της νοσηλείας.
• Η θνησιμότητα των ασθενών που έλαβαν υδροξυχλωροκίνη ήταν 18%, υδροξυχλωροκίνη+Μ 23,8%, χλωροκίνη 16,4%, και χλωροκίνη+Μ 22,2%.
• Επίσης, ο κίνδυνος κοιλιακής αρρυθμίας κατά τη νοσηλεία σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου (που υπολογίστηκε στο 0,3%), συσχετίστηκε με αυξημένα ποσοστά κατά τη χρήση των άλλων σχημάτων: υπολογίστηκε στο 6,1% για την υδροξυχλωροκίνη, 8,1% για την υδροξυ-χλωροκίνη+Μ, 4,3% για τη χλωροκίνη και 6,5% μετά από χρήση της χλωροκίνης+Μ.
Συμπερασματικά, κάθε ένα από αυτά τα φάρμακα συσχετίστηκε με μειωμένα ποσοστά επιβίωσης στο νοσοκομείο και αυξημένη συχνότητα κοιλιακών αρρυθμιών όταν χρησιμοποιήθηκε για τη θεραπεία του COVID-19.
Τέλος, να επισημάνω πως, παρότι η παραπάνω ανάλυση δεν αποτελεί προϊόν τυχαιοποιημένης κλινικής δοκιμής (RCT), δεν επιβεβαιώθηκε το όφελος της υδροξυ-χλωροκίνης ή της χλωροκίνης, όταν χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με ή χωρίς μακρολίδες σε ασθενείς COVID-19. Περιμένουμε τα αποτελέσματα των καλά σχεδιασμένων τυχαιοποιημένων κλινικών δοκιμών, που θα δώσουν εμπεριστατωμένες απαντήσεις για την ωφελιμότητα και τις πιθανές παρενέργειες των παραπάνω θεραπευτικών σχημάτων στη θεραπεία του COVID-19.»
