Αναπόφευκτες είναι οι επιπτώσεις του Brexit για τους Έλληνες που ζουν, σπουδάζουν και εργάζονται στο Ηνωμένο Βασίλειο, μετά την συμφωνία μεταξύ Βρετανίας και ΕΕ για τους όρους της αποχώρησης από την Ένωση.
Μεταξύ άλλων, η εφαρμογή του Brexit αναμένεται να οδηγήσει σε αύξηση των διδάκτρων για τους σπουδαστές στα αγγλικά πανεπιστήμια, ενώ στον «αέρα» βρίσκεται και η χορήγηση των φοιτητικών δανείων από βρετανικά πιστωτικά ιδρύματα.
Πιο αναλυτικά:
- Αναμένεται να αυξηθούν τα δίδακτρα για όσους εγγραφούν τώρα, καθώς θα υπάγονται στις ρυθμίσεις φοίτησης που αφορούν τους διεθνείς φοιτητές, των οποίων ο μέσος όρος του ύψους των διδάκτρων που καταβάλλουν ανέρχεται στα 16.500 ευρώ ετησίως. Αντίθετα, όσοι είναι ήδη εγγεγραμμένοι θα καταβάλουν το ίδιο ποσό που πληρώνουν και οι Βρετανοί φοιτητές, καθόλη τη διάρκεια της φοίτησής τους.
- Μια ακόμη παράμετρος είναι ότι πια οι Έλληνες φοιτητές δεν θα δικαιούνται τις κρατικές βρετανικές επιδοτήσεις των φοιτητικών δανείων για την πληρωμή διδάκτρων, ενώ και στο θέμα της φοιτητικής βίζας θα υπάρξουν αλλαγές, σύμφωνα με το νέο μηχανισμό (Student Route) που θα ισχύ για τις σπουδές μετά την 1η Ιανουαρίου 2021 για τους πολίτες κράτους-μέλους της Ε.Ε.
- Επιπλέον, οι Έλληνες φοιτητές χάνουν τα βρετανικά κρατικά φοιτητικά δάνεια για την πληρωμή διδάκτρων. Με απόφαση της υπουργού Δημοσίων Πανεπιστημίων Μισέλ Ντόνλαν αποφασίστηκε ότι από το ακαδημαϊκό έτος 2021-2022 φοιτητές από την Ε.Ε. και την Ελβετία δεν δικαιούνται πλέον το φοιτητικό δάνειο για την κάλυψη των διδάκτρων σε βρετανικά πανεπιστήμια.
Αποχωρεί η Βρετανία από το πρόγραμμα Erasmus, το αντικαθιστά με το Alan Turing
Ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Μπόρις Τζόνσον ανακοίνωσε επίσης την αποχώρηση της χώρας του από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα ανταλλαγής φοιτητών Erasmus, στο πλαίσιο της συμφωνίας που επιτεύχθηκε σήμερα με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο Τζόνσον επικαλέστηκε ως αιτιολογία το «κόστος» του προγράμματος, το οποίο θα αντικατασταθεί, όπως είπε από ένα «διεθνές» βρετανικό.
Επρόκειτο για μια «δύσκολη» απόφαση, πρόσθεσε ο Βρετανός πρωθυπουργός, τονίζοντας ότι, αν και ήταν «υπέροχο» να φιλοξενεί η χώρα του τόσους πολλούς Ευρωπαίους φοιτητές, το Erasmus ήταν «υπερβολικά ακριβό» για το Ηνωμένο Βασίλειο.
Η βρετανική κυβέρνηση θα αντικαταστήσει το Erasmus από το εθνικό πρόγραμμα Alan Turing (από το όνομα του γνωστού Βρετανού μαθηματικού), που θα βοηθά τους Βρετανούς φοιτητές να σπουδάζουν «στα καλύτερα πανεπιστήμια» παντού στον κόσμο και όχι μόνο στην Ευρώπη.
Εργασία
Στον τομέα της εργασίας τα πράγματα γίνονται δυσκολότερα, για όσους επιχειρήσουν να εργαστούν στη Βρετανία από το 2021 και μετά, διότι θα πρέπει να εκπληρώνουν περισσότερα κριτήρια προκειμένου να λάβουν την άδεια προσωρινής παραμονής. Θα προβλέπεται ένα point system για τους μετανάστες, όπου οι ενδιαφερόμενοι θα μοριοδοτούνται με βάση τις δεξιότητες, τις γνώσεις, τις σπουδές και την εμπειρία τους, ενώ θα περιλαμβάνεται και μια ξεχωριστή κατηγορία χορήγησης βίζας για ειδικευμένο εργατικό δυναμικό.
Οι αλλαγές και οι όροι- «κλειδιά» της εμπορικής συμφωνίας ΕΕ - Μ. Βρετανίας
Η εμπορική συμφωνία Ευρωπαϊκής Ένωσης - Βρετανίας η οποία θα ρυθμίζει σχέσεις των δύο πλευρών από την 1η Ιανουαρίου 2021 και εξής, μπορεί να «ανοίξει» εκ νέου εάν οι δύο πλευρές διαφωνούν στην εφαρμογή της ή και να ακυρωθεί πλήρως, σύμφωνα με πηγές με γνώση του ζητήματος τις οποίες επικαλείται το πρακτορείο Bloomberg.
Κίνδυνο αντιμετωπίζουν επίσης και οι επιχειρήσεις της Βρετανίας, καθώς οι όροι υπό τους οποίους θα λειτουργούν ή θα διεξάγουν συναλλαγές πιθανόν να υπόκεινται σε σοβαρές αλλαγές.
Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που καθυστέρησαν τη σύναψη της συμφωνίας ήταν το πώς θα λύνονται οι διαφορές σε εμπορικό επίπεδο, σε περίπτωση που ανακύψουν. Σύμφωνα με τις πηγές του Bloomberg, πιθανότατα ο μηχανισμός επίλυσης θα είναι ο εξής:
- Οποιαδήποτε από τις δύο πλευρές μπορεί να πλήξει την άλλη με δασμούς σε συγκεκριμένους κλάδους εάν θεωρεί ότι αυτό δικαιολογείται από τους όρους της εμπορικής συμφωνίας.
- Εάν η μία πλευρά θεωρεί άδικη την επιβολή των συγκεκριμένων δασμών, μπορεί να προσφύγει σε πάνελ διαιτησίας, το οποίο θα είναι ανεξάρτητο και δεν θα υπόκειται στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
- Ξεχωριστά τμήματα της εμπορικής συμφωνίας μπορούν να ανοίγουν ξανά και να τεθούν υπό διαπραγμάτευση σε σημεία για τα οποία υπάρχει διαφωνία.
- Προβλέπεται επίσης και «κόκκινο κουμπί» πλήρους ακύρωσης της συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου, εάν η διαμάχη δεν μπορεί να επιλυθεί, ωστόσο σε αυτή την περίπτωση η συμφωνία στον τομέα της Ασφάλειας θα παραμείνει σε ισχύ.
Σύμφωνα με το Bloomberg, η συμφωνία μεταξύ της Βρετανίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης προσφέρει ανακούφιση στον επιχειρηματικό κόσμο, ωστόσο σε καμία περίπτωση η κατάσταση δεν θα είναι όπως ήταν. Το πρακτορείο συνοψίζει κάποιες απο τις άλλες που θα επιφέρει η εμπορική συμφωνία.
Τελωνεία
Οι επιχειρήσεις που εξάγουν στην ΕΕ θα πρέπει να υποβάλουν τελωνειακές δηλώσεις. Για να μετακινήσει κανείς εμπορεύματα από το Ντόβερ στο Καλαι -το πιο πολυσύχναστο σημείο διέλευσης της Βρετανίας με την ΕΕ- τα φορτηγά θα χρειάζονται ειδική άδεια που θα εκδίδεται από την κυβέρνηση, δείχνοντας ότι έχουν τα σωστά έγγραφα και δεν θα παρακρατηθούν από Γάλλους αξιωματούχους.
Υπηρεσίες
Οι υπηρεσίες, που αποτελούν το 80% της οικονομίας της Βρετανίας και περιλαμβάνουν τομείς όπως ο έλεγχος, η αρχιτεκτονική και οι συμβουλευτικές υπηρεσίες, θα αντιμετωπίσουν νέους περιορισμούς. Οι επιχειρήσεις ενδέχεται να χρειαστεί να ιδρύσουν γραφεία στην ΕΕ για να συνεχίσουν τις συναλλαγές τους και ίσως χρειαστούν τοπική έγκριση για να πιστοποιήσουν τα επαγγελματικά τους προσόντα.
Ρυθμιστικά πλαίσια
Οι εταιρείες ενδέχεται να χρειαστεί να συμμορφωθούν με δύο ξεχωριστά ρυθμιστικά πλαίσια σε ό,τι αφορά τα εμπορικά προϊόντα προκειμένου να έχουν το δικαίωμα πώλησης και στις δύο αγορές.
Για παράδειγμα, ορισμένα προϊόντα θα πρέπει να φέρουν νέο σήμα συμμόρφωσης με το ρυθμιστικό πλαίσιο της Βρετανίας (UKCA) από την 1η Ιανουαρίου, αντί του σήματος CE της ΕΕ, προκειμένου να πωληθούν στη Βρετανία.
Διαβατήρια και κατοικίδια
Οι Βρετανοί επισκέπτες στην ΕΕ θα πρέπει το διαβατήριό τους να λήγει πέραν των έξι μηνών για να ταξιδέψουν.
Η παραμονή στην ΕΕ για περισσότερο από 90 ημέρες ενδέχεται να απαιτεί βίζα.
Οι επαγγελματίες οδηγοί μπορεί να χρειάζονται διεθνή άδεια οδήγησης.
Η μεταφορά του κατοικίδιου ζώου σας στη Γηραιά Ήπειρο θα προϋποθέτει εμβολιασμό και πιστοποιητικό υγείας - μια διαδικασία που μπορεί να διαρκέσει αρκετές εβδομάδες.
Αποχώρηση από το Erasmus
Σύμφωνα με τον Μισέλ Μπαρνιέ διαπραγματευτή της ΕΕ για το Brexit, το Λονδίνο αποφάσισε να αποχωρήσει από το πρόγραμμα Erasmus που δίνει τη δυνατότητα σε Ευρωπαίους φοιτητές εγγεγραμμένους σε Ίδρυμα Ανώτατης Εκπαίδευσης, σε όλα τα επίπεδα σπουδών (προπτυχιακό, μεταπτυχιακό, διδακτορικό) να μετακινηθούν γiα σπουδές σε συνεργαζόμενο Ίδρυμα του εξωτερικού με πλήρη αναγνώριση για το διάστημα των σπουδών τους και με διάρκεια κινητικότητα από 3-12 μήνες
Μετανάστευση
Η ελεύθερη κίνηση πολιτών, προϊόντων και κεφαλαίων μεταξύ της Βρετανίας και της ΕΕ θα τερματιστεί.Το Λονδίνο σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει ένα μεταναστευτικό κανονιστικό πλαίσιο βάσει του οποίου οι εργαζόμενοι στο εξωτερικό θα πρέπει να αποδείξουν ότι πληρούν ορισμένα κριτήρια πριν τους επιτραπεί να έρθουν στη Βρετανία για δουλειά.Τα κριτήρια περιλαμβάνουν την ομιλία αγγλικών, την υπάρχουσα προσφορά εργασίας και έσοδα περισσότερα από 20.480 στερλίνες ετησίως.
Οίνος και καπνός
Οι Βρετανοί ταξιδιώτες που ταξιδεύουν στην ΕΕ θα μπορούν να επωφεληθούν από τις αγορές αφορολόγητων ειδών σε λιμάνια και αεροδρόμια. Ωστόσο, δεν θα είναι πλέον δυνατή η επιστροφή απεριόριστων ποσοτήτων προϊόντων όπως το αλκοόλ και ο καπνός από την ΕΕ, υπό την προϋπόθεση της καταβολής των κατάλληλων φόρων. Αντ' αυτού, οι καταναλωτές θα μπορούν να έχουν αγοράσουν άνευ φόρου 200 τσιγάρα, 18 λίτρα κρασί και τέσσερα λίτρα οινοπνευματωδών ποτών.
