Το ζήτημα της πολυφωνίας και της ποιότητας του τηλεοπτικού προγράμματος, αναδείχθηκαν στην κορυφή του ενδιαφέροντος της συζήτησης που έγινε σήμερα στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής επί της εκθέσεως πεπραγμένων του ΕΣΡ για το έτος 2020.
Ο πρόεδρος του ΕΣΡ Αθανάσιος Κουτρουμάνος που άκουσε τις παρατηρήσεις των κομμάτων για τον χρόνο προβολής από τα ΜΜΕ και το περιεχόμενο των εκπομπών, υπογράμμισε πως καμία πρωτοβουλία δεν μπορεί να αναλάβει το ΕΣΡ εάν δεν υπάρχει η νομική βάση.
«Εάν δεν υπάρχει η νομική βάση, δεν είναι επιτρεπτό για κανέναν, να κάνει έστω και μισό βήμα», είπε για να προσθέσει πάντως πως η Ολομέλεια του ΕΣΡ ασχολήθηκε, ασχολείται και συνεχίζει να ασχολείται με το ζήτημα της πολυφωνίας. Εντός μάλιστα των ημερών, θα υπάρξει πόρισμα για το γενικότερο θέμα του πλουραλισμού στα ΜΜΕ, με πληροφόρηση για τα όσα ισχύουν σε όλες τις χώρες της ΕΕ και με επιστημονική τεκμηρίωση από το Πανεπιστήμιο Αθηνών.
«Δεν λέω ότι δεν υπάρχει πρόβλημα, ούτε λέω ότι λύσαμε το θέμα. Αλλά πάντως νομίζω ότι είναι άδικο να κατηγορούμεθα ότι αδρανούμε και ότι δεν ξέρουμε τι μας γίνεται», είπε ο κ. Κουτρουμάνος που πρόσθεσε ότι θα μπορούσαν ενδεχομένως τα κόμματα, σε θεσμικό επίπεδο, να συνεργάζονται με το ΕΣΡ και να παρέχουν πληροφόρηση για γεγονότα που έχει παραληφθεί η προβολή τους από τα κανάλια, ενώ ήταν, κατά την κρίση τους, άξια μεταδόσεως.
Ιδίως όταν για κάποιο γεγονός, προβάλλονται από τους τηλεοπτικούς σταθμούς οι ανακοινώσεις ενός ή δύο κομμάτων αλλά των υπολοίπων κομμάτων οι ανακοινώσεις παραλείπονται, αν και αφορούν το ίδιο γεγονός.
«Το πρόβλημα της πολυφωνίας τίθεται ως πρόβλημα αναζήτησης ισορροπημένης προσέγγισης, μεταξύ της επιβολής, με κρατική εξουσία, της αρχής της πολιτικής πολυφωνίας, και του σεβασμού της δημοσιογραφικής ελευθερίας. Από τη φύση τους, οι δύο έννοιες- η επιβολή και η ελευθερία- δεν συμβιβάζονται εύκολα. Υπάρχει όμως θεσμικός τρόπος να συμβιβαστούν. Αλλά δεν είναι εύκολη υπόθεση», είπε ο κ. Κουτρουμάνος και πρόσθεσε:
«Το ΕΣΡ, όχι μόνο για την πολυφωνία αλλά και για πολλά άλλα θέματα, θα υπερέβαινε τα όρια της δικαιοδοσίας του, εάν επρόκειτο να διατυπώσει γενικής φύσεως εκτιμήσεις για ζητήματα δημοσίου ενδιαφέροντος. Δεν είναι αυτός ο ρόλος του ΕΣΡ. Το ΕΣΡ δεν έχει ρόλο αμέτοχου, αδιάφορου, ανεύθυνου παρατηρητή των δρώμενων στα ΜΜΕ. Κινείται όπως ορίζει ο νόμος. Χειρίζεται ορισμένες κατηγορίες, σχηματίζει φακέλους και κρίνει επί συγκεκριμένων υποθέσεων».
Ποιότητα
Αναφερόμενος στο μείζον ζήτημα της ποιότητας των εκπομπών, ο πρόεδρος του ΕΣΡ υπενθύμισε ότι η Αρχή έχει συντάξει αναφορά πως αντιλαμβάνεται το θέμα, για να παρατηρήσει ωστόσο: «δεν είναι εύκολη υπόθεση η ποιότητα. Δεν μπορεί να έχει ειδικές προτιμήσεις το κράτος και μη έχοντας ειδικές προτιμήσεις, δεν έχει και αντίστοιχη δικαιοδοσία. Αν ο πολίτης θέλει να βλέπει σκουπίδια, δεν μπορεί να τον προστατεύσει εύκολα κανένα κράτος. Για την ανηλικότητα, υπάρχουν ειδικές ρυθμίσεις. Έχουν επιβληθεί κυρώσεις για περιπτώσεις που θίγουν ανηλίκους και σχεδόν σε κάθε ολομέλεια, αντιμετωπίζουμε τέτοιες υποθέσεις. Δεν το έχουμε αφήσει στο απυρόβλητο το ζήτημα».
Καθώς πολλοί βουλευτές αναφέρθηκαν στον τρόπο και το εύρος κάλυψης των γεγονότων της Πάτρας, ο πρόεδρος του ΕΣΡ ενημέρωσε την επιτροπή ότι έχουν σχηματιστεί τουλάχιστον 5 φάκελοι, εις βάρος ισάριθμων καναλιών, και πρόσθεσε με νόημα: «Ο καθένας θα κριθεί. Υπάρχουν ράμματα για όλες τις γούνες πλέον».
Η παραγραφή
Ο κ. Κουτρουμάνος, απαντώντας σε ερωτήσεις που τέθηκαν για την παραγραφή υποθέσεων, είπε ότι το ΕΣΡ δεν ρωτήθηκε για την παραγραφή που θεσμοθετήθηκε αλλά και δεν διαφώνησε με την εισαγωγή της, για τον απλό λόγο ότι «δεν είναι ανεκτό, ούτε με την τυπική λογική, ότι ένας φόνος στην ελληνική έννομη τάξη παραγράφεται στα 20 χρόνια, αλλά η υπέρβαση του διαφημιστικού χρόνου από ένα κανάλι, δεν παραγράφεται ποτέ». Δεν υπήρχαν διατάξεις περί παραγραφής, είπε ο κ. Κουτρουμάνος που πρόσθεσε πάντως ότι δεν έχει καταργηθεί-σβηστεί κανένα πρόστιμο, βάσει αυτής της διάταξης. Σε κάθε περίπτωση, όπως τόνισε, η παραγραφή δεν αφορά τις κυρώσεις, αφορά τα αδικήματα.
Ο «Πανόπτης»
Ο κ. Κουτρουμάνος ρωτήθηκε για τον μηχανισμό «Πανόπτης», δηλαδή τον μηχανισμό με τον οποίο το ΕΣΡ θα μπορεί σε χρόνο πραγματικό να έχει ίδια αντίληψη για το τι προβάλλουν οι τηλεοπτικοί σταθμοί. Αν δηλαδή ο μηχανισμός αυτός είναι σε λειτουργία ώστε να μην περιορίζεται το ΕΣΡ στα στοιχεία που δίνουν οι ίδιοι οι τηλεοπτικοί σταθμοί.
«Ο Πανόπτης ήταν ένα πανάκριβο, πολύ καλό μηχάνημα, το οποίο όμως καταστράφηκε, λόγω βομβιστικής πράξης που έγινε στο διπλανό κτήριο της τράπεζας. Αντί του μηχανήματος αυτού όμως, η τεχνολογία προχώρησε και συμβαλλόμαστε με εταιρεία που κάνει τις απαιτούμενες καταγραφές, και λιγότερο στοιχίζει και εξίσου αποτελεσματική είναι. Δηλαδή, δεν έχουμε πρόβλημα τουλάχιστον για τα βασικά. Έχουμε στοιχεία, σε παρόντα χρόνο, όχι φυσικά όλων των φορέων αλλά εκείνων που ανέλαβε την υποχρέωση η εταιρεία», απάντησε ο πρόεδρος της ΕΣΡ. Επισήμανε όμως ότι δεν είναι εύκολη η επεξεργασία τους σε χρόνο άμεσο, τονίζοντας ωστόσο ότι το κύριο πρόβλημα δεν είναι ο τεχνικός χειρισμός των θεμάτων αλλά ο νομικός.
Απαντώντας σε αιτιάσεις του προέδρου της Ελληνικής Λύσης ανέφερε ότι «όποιος απεχθάνεται τα πρόστιμα, αποφεύγει τα αδικήματα. Τόσο απλό. Το να μιλάει κανείς για πρόστιμα, χωρίς να μιλάει για τα αδικήματα, είναι προφανές ότι μετέρχεται συλλογισμούς ανεπαρκείς, ατελείς» και συνέχισε:
«Και επειδή έγινε λόγος και μάλιστα έντονος για τα πρόστιμα, θα μου επιτρέψετε να αναγνώσω από μια εκ των αποφάσεων, οι οποίες υποτίθεται ότι είναι σκανδαλώδεις και άδικες, πολύ μικρά αποσπάσματα. Είναι χαρακτηριστικά. Αυτό εδώ θα λύσει το πρόβλημά σας!
Ούτε ιό της γρίπης, ούτε H1N1, ούτε τον κορονοϊό! Λίγο στα χέρια σας, και δεν θα κολλάτε τίποτα! Αυτό εδώ είναι άλλο πράγμα! Το χρησιμοποιούν στην Αυστραλία και οι άνθρωποι το βρήκαν από τους ιθαγενείς στην περιοχή, γιατί έχει δύο βότανα, ισχυρά βότανα που δεν φαντάζεστε! Ούτε κορονοϊό να φοβάστε ούτε Η1Ν1, ούτε μικρόβια, ούτε γρίπες, ούτε τίποτα! Και στα παιδάκια λίγο το πρωί, λίγο στα χεράκια τους, τα σκουπίζετε καλά, μέχρι να πάνε στο σχολείο και να γυρίσουν είναι μια χαρά! Και να ακουμπήσουν κάπου που έχει μικρόβια ή τον ιό, δεν υπάρχει τίποτα! Και ξέρετε κορονοϊός τι σημαίνει. Πυρετούς κλπ!
Τους αποφεύγουμε με αυτό εδώ. Θα βάλετε μια το πρωί, μια το μεσημέρι, μια βράδυ και ακουμπήστε οπουδήποτε! Το αντισηπτικό που έχει μπει στους πόρους σας, τα διώχνει τα μικρόβια. Τα τελειώνει! Ούτε κορονοϊό, ούτε κορονοκόρη, ούτε τίποτα άλλο να φοβάστε!».
Αυτό και άλλα παρόμοια, λοιπόν, χαρακτηρίστηκαν με βάση αυτή την απόφαση και άλλες παρόμοιες- επειδή προβλήθηκε αυτό το πρόγραμμα σε πολλούς τηλεοπτικούς σταθμούς περιφερειακής εμβέλειας- θεωρήθηκε και κρίθηκε ότι συνιστά κίνδυνο για την υγεία, ακόμα και για τη ζωή πολιτών. Δεν έχουν όλοι οι πολίτες την ίδια νηφαλιότητα, για να αντιληφθούν ότι δεν προστατεύονται αν νίψουν τα χέρια με ένα διαφημιζόμενο προϊόν».
Ο πρόεδρος του ΕΣΡ εξήγησε λοιπόν ότι επιβλήθηκε για το παραπάνω και άλλα παρόμοια, κύρωση, η οποία θεωρήθηκε ότι συκοφαντεί και προσβάλλει τον παρουσιαστή των εκπομπών. Το ΕΣΡ δεν έχει δικαιοδοσία να τιμωρεί τον παρουσιαστή αλλά κανάλια και ραδιόφωνα, είπε ο κ. Κουτρουμάνος και πρόσθεσε πως έγινε μήνυση και αγωγές που επιδόθηκαν και αναφέρουν ότι το ΕΣΡ οφείλει 4,5 εκατ. ευρώ αποζημίωση και μάλιστα νομιμοτόκως. «Δεν μπορώ να σχολιάσω περισσότερο, παρά μόνο να χαρακτηρίσω την αστική πλευρά των απόψεων αυτών ως «ενδικοφανείς αρλούμπες» που θα κριθούν εκεί που εκκρεμούν», είπε ο κ. Κουτρουμάνος.
Η τοποθέτηση της ΝΔ
Στη συζήτηση που έγινε στην Επιτροπή Θεσμών ο βουλευτής της ΝΔ Γιάννης Λοβέρδος σχολιάζοντας τις καταγγελίες για έλλειψη πολυφωνίας στα κανάλια, παρατήρησε πως είναι λογικό να διατίθεται από τα κανάλια περισσότερος χρόνος στο κυβερνητικό έργο. «Λένε πολλοί ότι τα κανάλια υποστηρίζουν την κυβέρνηση. Η εντύπωση μου είναι, στα 37 χρόνια που υπηρετώ τη δημοσιογραφία, ότι πάντοτε τα κανάλια, στην αρχή τουλάχιστον της θητείας μιας κυβέρνησης, την υποστήριζαν.
Όταν αποφάσιζαν να της τραβήξουν το χαλί, την πετούσαν από την εξουσία», είπε ο κ. Λοβέρδος που κάλεσε πάντως όλες τις πλευρές να αναλογιστούν ότι η Νέα Δημοκρατία είναι αυτή που πρώτη κατήγγειλε τη σχέση επιχειρηματιών του Τύπου με πολιτικά πρόσωπα. «Πλέον δεν είμαστε όμως σε εκείνες τις εποχές. Σήμερα υπάρχει τέτοια εξέλιξη στα ΜΜΕ που πρέπει να δούμε το θέμα από άλλη οπτική. Σήμερα, το θέμα δεν είναι ο χρόνος που προβάλλονται τα κόμματα. Το κρίσιμο θέμα είναι ποια είναι τα μέσα ενημέρωσης σήμερα.
Όλα τα κανάλια ασχολούνται σήμερα με την υπόθεση Πισπιρίγκου. Δυστυχώς στην Ελλάδα σήμερα έχει πολύ περισσότερο χρόνο η υπόθεση της Πάτρας, από όσα συμβαίνουν στην Ουκρανία, από την εισαγόμενη ακρίβεια, από την ενεργειακή κρίση», είπε ο βουλευτής της ΝΔ που πρόσθεσε ότι μείζον θέμα είναι επίσης «ο κανιβαλισμός στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, που διαδραματίζουν ίσως σημαντικότερο ρόλο και από τις τηλεοράσεις» πολύ περισσότερο που «όλοι έχουν φτιάξει στρατό από τρολς, για να κατηγορεί ο ένας τον άλλον, με τρόπο ανοίκειο και υπερβολικό».