Αύξηση της απασχόλησης κατά 5,3% καταγράφεται για το 2015 από την Ετήσια Έκθεση Ελληνικού Εμπορίου που παρουσίασε σήμερα η Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας.
Η αύξηση αυτή μεταφράζεται σε 32.824 νέες θέσεις εργασίας στο εμπόριο μετά από πέντε χρόνια (2009-2014) διαρκούς μείωσης της απασχόλησης. Έτσι σήμερα στο εμπόριο απασχολούνται 657.319 άτομα που σημαίνει ότι η απασχόληση έχει επανέλθει στα επίπεδα του 1997.
Μιλώντας κατά τη διάρκεια εκδήλωσης της ΕΣΕΕ που παρουσιάστηκε η έκθεση, η αναπληρώτρια υπουργός Εργασίας Ράνια Αντωνοπούλου σημείωσε: "για να πάμε στην επόμενη μέρα πρέπει να βάλουμε όλοι πλάτη. Είναι πατριωτικό καθήκον για εργοδότες, συνδικαλιστικές οργανώσεις και κράτος".
Από τα υπόλοιπα στοιχεία της έκθεσης προκύπτει ότι για το 2016 προβλέπεται στασιμότητα στην απασχόλησης, ενώ για πρώτη φορά διακρίνεται σαφής ανάσχεση των λουκέτων στις επιχειρήσεις. Ιδιαίτερα σε ότι αφορά στα λουκέτα υπογραμμίζεται ότι το ποσοστό των επιχειρηματιών που πιθανολογούν ότι θα κλείσουν την επιχείρησή τους μειώνεται για πρώτη χρονιά ενώ παράλληλα σε κεντρικές αγορές της χώρας παρουσιάζεται μία στασιμότητα στο φαινόμενο των λουκέτων.
Η αναπληρώτρια υπουργός Εργασίας Ράνια Αντωνοπούλου στην ομιλία της, επεσήμανε τη συμβολή των κοινωνικών εταίρων στην ανόρθωση της οικονομίας.
Η επαναφορά των άνεργων πολιτών στην αγορά εργασίας είναι βασικό ζητούμενο για την κυβέρνηση, όπως είπε η ίδια, γι'' αυτό και μέσω των προγραμμάτων του υπουργείου Εργασίας το επόμενο διάστημα σχεδιάζεται η ανακοίνωση προγραμμάτων για την απασχόληση 104.000 ανέργων για εγγυημένη απασχόληση 6-12 μηνών με κάλυψη σε επαγγέλματα από όλους τους τομείς της οικονομίας με την κάλυψη του μισθολογικού κόστους μέχρι 450 ευρώ. Επίσης γίνεται έρευνα για τα επαγγέλματα που θα έχουν ζήτηση τα επόμενα χρόνια ώστε να είναι οχευμένοι οι πόροι της ΕΕ ενώ τα προγράμματα θα έχουν όλα πλέον μετρήσιμο αποτέλεσμα.
"Είναι πολύ σημαντική η συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους η οποία είναι η καλύτερη δυνατή, χτίζουμε γερά θεμέλια συνεργασίας με σύμπνοια αλλά η αντιμετώπιση της ανεργίας δεν είναι θέμα ενός υπουργείου. Χρειάζεται συνεργασία και συναίνεση" είπε η κυρία Αντωνοπούλου.
Ακόμη ανέφερε ότι το 30% των θέσεων εργασίας στο δημόσιο τομέα έχουν χαθεί και αυτές οι θέσεις δεν πρόκειται να αναπληρωθούν αν και ως συνολικό ποσοστό απασχόλησης, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ, το δημόσιο αποτελεί το 19% στο σύνολο της οικονομίας και στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό διαμορφώνεται χαμηλότερα και συγκεκριμένα στο 17,5%.
Ο πρόεδρος της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας Βασίλης Κορκίδης σημείωσε στην εκδήλωση, μεταξύ άλλων ότι σύμφωνα με τα στοιχεία η προέλευση των προϊόντων στα ελληνικά ράφια δείχνει αύξηση των ελληνικών προϊόντων.
Οι περαιτέρω επιβαρύνσεις, σύμφωνα με τον προϋπολογισμό, για το 2016 όπως είπε ο κ. Κορκίδης, δημιουργούν ανησυχία στο εμπόριο ότι θα αυξηθούν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές αλλά εκτίμησε ότι θα υπάρξουν θετικές εξελίξεις μέχρι το τέλος του χρόνου και θα αποφευχθούν οι προβλέψεις για αύξηση των λουκέτων και της ανεργίας. Μεσολαβούν σημαντικά γεγονότα που θα βοηθήσουν να λειτουργήσει η οικονομία μας σαν ελατήριο, είπε ο ίδιος.
Ο κ. Κορκίδης σημείωσε ότι το 2016 φαίνεται ότι θα υπάρχει σταθεροποίηση στην απασχόληση για την αύξηση του μισθολογικού κόστους όχι για την αύξηση του μη μισθολογικού κόστους.
Προβλέψεις για το 2016
Για το 2016 περίπου 4 στις 10 ΑΕ και ΕΠΕ όπως προκύπτει από τα συμπεράσματα της έκθεσης, αδυνατεί να κάνει προβλέψεις για το μέλλον, πάνω από 4 στις 10 ΟΕ ΕΕ και ΑτΕ προβλέπουν μείωση πλύσεων και κερδών το 2016 ενώ περίπου μία στις τρεις απέφυγε ή δεν ήταν σε θέση να προβλέψει την εξέλιξη. Όσον αφορά την απασχόληση, επικρατέστερη τάση είναι η στασιμότητα για το 2016 η οποία όμως συνοδεύεται και από μεγάλη αβεβαιότητα.
Η ελληνική αγορά εργασίας το 2015
Μετά από μια περίοδο συνεχούς συρρίκνωσης (2008-2013) και τη σταθεροποίηση το 2014 (0,1%), η απασχόληση στην Ελλάδα αυξήθηκε το 2015 κατά 2,4%. Ωστόσο παραμένει σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα, καθώς ο αριθμός των εργαζομένων, με εξαίρεση τα δύο προηγούμενα έτη, είναι λίγο μεγαλύτερος του αντίστοιχου του 1987.
Από τη βελτίωση της απασχόλησης επωφελήθηκαν οι γυναίκες, καθώς 7 στις 10 θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν τον τελευταίο χρόνο καλύφθηκαν από θήλεις, ενώ πολύ ισχυρή ήταν η αύξηση των εργοδοτών, ανεξαρτήτως φύλου.
Το ποσοστό ανεργίας συρρικνώθηκε σε 24,6% από 26,8% το 2014, ενώ σε απόλυτα μεγέθη οι άνεργοι είναι κατά 100.000 λιγότεροι σε σύγκριση με πέρυσι.
Μετά τις πρόσφατες οικονομικές εξελίξεις και την εκ νέου επιστροφή της ύφεσης για τα έτη 2015 και 2016, εκτιμάται ότι η ανοδική πορεία της απασχόλησης θα ανακοπεί και οι θέσεις εργασίας θα μειωθούν κατά 1,6% φέτος και κατά 1,0% το 2016.
Η απασχόληση στο εμπόριο αυξήθηκε κατά 5,3% φέτος μετά από συνεχή συρρίκνωση την περίοδο 2009-2014, ενισχυμένη κατά 32.824 θέσεις εργασίας. Εντούτοις, παραμένει κάτω από τις 700.000 για τέταρτη συνεχή χρονιά, ενώ με εξαίρεση τα έτη 2013 και 2014 βρίσκεται στα επίπεδα του 1997.
Παρά τις πιέσεις που δέχεται το εμπόριο καθ'' όλη τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, παραμένει ο σημαντικότερος εργοδότης της χώρας, με μερίδιο 18,1% στη συνολική απασχόληση και 20,8% στη μη αγροτική απασχόληση.
Το εμπόριο εξακολουθεί να συγκεντρώνει την υψηλότερη αναλογία των εργαζόμενων νέων κάτω των 25 ετών σε σύγκριση με το σύνολο της οικονομίας.
Στο εμπόριο συγκεντρώνεται το 31,2% του συνόλου των εργοδοτών, το 29,6% των αυτοαπασχολουμένων και το 39,6% των συμβοηθούντων μελών της συνολικής μη αγροτικής απασχόλησης, ενώ η συμμετοχή των μισθωτών περιορίζεται στο 17,0% (16,0% άνδρες μισθωτοί και 18,1% στις γυναίκες).
Παρά το γεγονός ότι ο κλάδος του εμπορίου συγκεντρώνει σχετικά νεανικό εργατικό δυναμικό, το εκπαιδευτικό επίπεδο των εργαζομένων στο εμπόριο υπολείπεται σημαντικά εκείνου που χαρακτηρίζει τους εργαζόμενους των λοιπών κλάδων της μη αγροτικής απασχόλησης.
Ο κλάδος του εμπορίου συγκεντρώνει τη μεγαλύτερη αναλογία εργαζομένων με μερική απασχόληση από το σύνολο της μη αγροτικής απασχόλησης. Αντίθετα με τη μερική απασχόληση, η εργασία ορισμένου χρόνου δεν συγκεντρώνει σημαντικό αριθμό εργαζομένων στο εμπόριο (8% στο σύνολο των μισθωτών του εμπορίου έναντι 12,5% στο σύνολο των μισθωτών στη μη αγροτική απασχόληση).
Κατά την περίοδο β΄ τρίμ. 2014 - β΄ τρίμ. 2015 το λιανικό εμπόριο κέρδισε 41.569 θέσεις εργασίας (9,4%), το χονδρικό εμπόριο έχασε 10.351 θέσεις εργασίας (-8,4%) και ο υποκλάδος των αυτοκινήτων επιστρέφει με κέρδη 1.606 θέσεων εργασίας (2,6%), μετά από αξιοσημείωτη συρρίκνωση της απασχόλησης του κλάδου κατά 15.544 θέσεις εργασίας την περίοδο β΄ τρίμ. 2013 - β΄ τρίμ. 2014.
Η πιθανότητα παραμονής σε κατάσταση απασχόλησης για έναν εργαζόμενο στο εμπόριο φθάνει το 2015 στο 95,1% από 93,9% το 2014. Ωστόσο, η πιθανότητα αυτή υπολείπεται σημαντικά της αντίστοιχης του 2008 (97,5%). Σημειώνεται πως η πιθανότητα παραμονής των εργαζομένων του κλάδου στην αγορά εργασίας ως απασχολούμενοι ενισχύεται φέτος έναντι του 2014 σε όλες τις κατηγορίες (εργοδότες, αυτοαπασχολούμενοι, μισθωτοί, συμβοηθούντα μέλη).
Η αύξηση της απασχόλησης στο εμπόριο κατά 5,3% υποστηρίχθηκε κυρίως από την ισχυρή αύξηση των εργοδοτών και των μισθωτών, ενώ επιβραδυντική ήταν η επίδραση από τη συρρίκνωση του αριθμού των αυτοαπασχολουμένων.
Οι εκτιμήσεις για το 2015
Εικόνα επιδείνωσης έχει επικρατήσει και στις δύο ομάδες επιχειρήσεων για το 2015.
Στις ΑΕ και ΕΠΕ η επιδείνωση ήταν απότομη, με την πλειοψηφία (52,7%) να εκτιμά ότι οι πωλήσεις θα μειωθούν.
Ακόμη εντονότερη είναι η αίσθηση της επιδείνωσης των πωλήσεων στις μικρότερες επιχειρήσεις. Σχεδόν οι 7 στις 10 ΟΕ, ΕΕ και ΑτΕ εκτιμούν νέα επιδείνωση των πωλήσεών τους το τρέχον έτος.
Εκτιμήσεις για επιδείνωση της κερδοφορίας το 2015 κάνουν η 1 στις 2 ΑΕ και ΕΠΕ και οι 3 στις 4 ΟΕ, ΕΕ και ΑτΕ.
Οι 6 στις 10 ΑΕ και ΕΠΕ και σχεδόν η 1 στις 2 ΟΕ, ΕΕ και ΑτΕ δήλωσαν στασιμότητα επενδύσεων το 2015.
Η πλειονότητα των επιχειρήσεων, ανεξάρτητα από τη νομική τους μορφή, δήλωσαν ότι διατήρησαν σταθερή την απασχόληση.
Ωστόσο, το 22,6% των ΑΕ και ΕΠΕ και σχεδόν το 38% των ΟΕ, ΕΕ και ΑτΕ προχώρησαν ξανά σε μειώσεις προσωπικού.
Η 1 στις 2 ΑΕ και ΕΠΕ και πάνω από 7 στις 10 ΟΕ, ΕΕ και ΑτΕ εκτιμούν και πάλι επιδείνωση της ρευστότητάς τους για το τρέχον έτος.
Οι προβλέψεις για το 2016
Οι προβλέψεις των εμπορικών επιχειρήσεων για το 2016 διαφοροποιούνται αναλόγως της νομικής μορφής, κοινή όμως συνισταμένη είναι οι «απαισιόδοξες» προβλέψεις.
Περίπου 4 στις 10 ΑΕ και ΕΠΕ εκτιμούν ότι οι πωλήσεις και τα κέρδη τους δεν θα παρουσιάσουν επιδείνωση το 2016 (προβλέπουν αύξηση ή σταθερότητα), ενώ σχεδόν ισοδύναμη μερίδα αδυνατεί να προβλέψει.
Στην πλευρά των ΟΕ, ΕΕ και ΑτΕ πάνω από 4 στις 10 προβλέπουν μείωση πωλήσεων και κερδών το 2016, ενώ περίπου 1 στις 3 απέφυγε ή δεν ήταν σε θέση να προβλέψει την εξέλιξη.
Όσον αφορά τις προβλέψεις για επενδύσεις, η πλειονότητα των ΑΕ και ΕΠΕ προβλέπει στασιμότητα το 2016, ενώ 1 στις 3 ΟΕ, ΕΕ και ΑτΕ προβλέπει μείωση των επενδύσεων.
Όσον αφορά την απασχόληση, επικρατέστερη τάση είναι η στασιμότητα για το 2016, η οποία όμως συνοδεύεται και από μεγάλη αβεβαιότητα.
Το 43% των ΑΕ και ΕΠΕ προβλέπουν ότι δεν θα υποστούν επιδείνωση της ρευστότητάς τους το 2016.
Αντίθετα, η σχετική πλειονότητα (43,5%) των ΟΕ, ΕΕ και ΑτΕ προβλέπει επιδείνωση ρευστότητας.
Η επιβίωση στην οικονομική κρίση
Οι 3 στις 10 ΑΕ και ΕΠΕ και σχεδόν 1 στις 2 ΟΕ, ΕΕ και ΑτΕ θεωρούν αρκετά ή πολύ πιθανό να μην μπορούν να ανταποκριθούν στις τρέχουσες υποχρεώσεις τους το 2015.
Το 16,5% των ΟΕ, ΕΕ και ΑτΕ και σχεδόν το 6% των ΑΕ και ΕΠΕ θεωρούν αρκετά ή πολύ πιθανή την παύση εργασιών τους (λουκέτο) μέσα στο 2015.
Ο περιορισμός του κόστους λειτουργίας (25,4%) είναι η κυριότερη επιλογή για τα μέτρα που προτίθενται να λάβουν οι ΑΕ και ΕΠΕ, ενώ για τις ΟΕ, ΕΕ και ΑτΕ δημοφιλέστερη επιλογή είναι η μείωση τιμών (22,5%).
Τα δύο τρίτα των ΟΕ, ΕΕ και ΑτΕ, ανεξαρτήτως τομέα δραστηριότητας, δηλώνουν ότι δεν έχουν εξασφαλίσει τη συνέχεια της επιχείρησης, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τις ΟΕ, ΕΕ και ΑτΕ είναι κάτω από 30%.
Η απόλυτη πλειοψηφία των επιχειρήσεων, ανεξαρτήτως νομικής μορφής, δήλωσε ότι η συνέχιση της επιχείρησης θα «περάσει» σε μέλος της οικογένειας.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
