Με πρόσκληση της Διεθνούς Πρωτοβουλίας για την Ειρήνη στη Συρία, μια σειρά προσωπικότητες από την σπαρασσόμενη χώρα, που δεν υποστηρίζουν το καθεστώς Άσαντ, αλλά είναι μακριά και από τον ισλαμικό εξτρεμισμό, συζήτησαν επί τριήμερο τις παραμέτρους μιας πιθανής ειρηνευτικής φόρμουλας και ιδίως τη συνταγματική δομή της, στο κάστρο Σλέινινγκ, κοντά στα σύνορα της Αυστρίας με την Ουγγαρία.
Η πρωτοβουλία έχει ως σκοπό να δώσει ιδέες και να διευκολύνει τις συνεχιζόμενες, χωρίς όμως μεγάλη πρόοδο, "επίσημες", διαπραγματεύσεις στη Γενεύη.
Οι σύνεδροι περιέγραψαν την τραγική κατάσταση που επικρατεί τώρα στη χώρα, ένας μάλιστα είπε χαρακτηριστικά ότι δεν έχει συμβεί κάτι παρόμοιο από την εποχή του Τζεγκίς Χαν. Δύο μετέχοντες στις διαπραγματεύσεις της Γενεύης ταξίδεψαν μέχρι το Σλέινινγκ για να ενημερώσουν τους συμμετέχοντες για το τι διημείφθη στον τελευταίο γύρο των διαπραγματεύσεων.
Η εικόνα που μετέφεραν ήταν μάλλον αδιεξόδου, όπου η μεν πλευρά του καθεστώτος δεν θέλει να δώσει τίποτα, ενώ η άλλη πλευρά, των διαφόρων "αντιπολιτευομένων", τα θέλει όλα. Αν και αναγνώρισαν ότι, πιθανώς, η τελευταία πρόταση της κυβέρνησης της Δαμασκού για έλεγχο της μεταβατικής περιόδου από τα μεταβατικά όργανα συνιστά ενδεχομένως ελπιδοφόρο άνοιγμα.
Ένα μείζον πρόβλημα που εντοπίστηκε είναι το γεγονός ότι οι Σύροι εκπρόσωποι στη Γενεύη είναι χωρισμένοι σε ομάδες Μόσχας, Καΐρου, Ριάντ, γεγονός που αντανακλά στην πραγματικότητα την συνεχιζόμενη διάθεση επέμβασης στα εσωτερικά της χώρας. Είναι γεγονός ότι η Ρωσία του Πούτιν και οι ΗΠΑ του Ομπάμα μοιάζουν να επιδιώκουν ειλικρινώς μια συμφωνία ειρήνευσης. Εντούτοις δεν είναι αυτή η περίπτωση άλλων περιφερειακών παικτών. Αλλά και η παραμένουσα εμμονή ορισμένων ευρωπαϊκών κυβερνήσεων στην απομάκρυνση Άσαντ καθιστά εξαιρετικά δύσκολη την επίτευξη συμφωνίας.
Οι ίδιοι οι συμμετέχοντες στη διάσκεψη είχαν αρκετά διαφορετική στάση απέναντι στον Άσαντ και το καθεστώς. Υπήρχαν αυτοί που παρέμεναν ανυποχώρητα εχθρικοί, υπήρχαν όμως και άλλοι με πιο μετρημένη τοποθέτηση. «Έμεινα 13 χρόνια φυλακή για μια ομιλία που εκφώνησα», είπε ένας από τους συνέδρους, «αλλά είμαι εναντίον τώρα της απομάκρυνσης του Άσαντ, γιατί αν έφευγε η χώρα θα βυθιζόταν στο χάος».
Ακόμα και αν θεωρήσουμε ότι πραγματοποιήθηκε στη Συρία μια "δημοκρατική επανάσταση" το 2011-12, η επέμβαση ξένων δυνάμεων την "εξέτρεψε", νομιμοποιώντας, τουλάχιστον στα μάτια ενός τμήματος του πληθυσμού, εκ νέου το καθεστώς. Πιασμένοι στην τανάλια μεταξύ της φοβερής αμερικανικής κατοχής του Ιράκ και της σιϊτικής πίεσης, οι Σουνίτες του Ιράκ εξέθρεψαν, με τη βοήθεια δυτικών μυστικών υπηρεσιών και των συμμάχων τους στην περιοχή, το Ισλαμικό Κράτος, που εξήχθη στη συνέχεια και στους σουνιτικούς πληθυσμούς της Συρίας.
Η επιστροφή στο status quo ante μοιάζει τώρα πολύ δύσκολη, αλλά δεν υπάρχει και κάποια άλλη ρύθμιση που θα μπορούσε να ικανοποιεί την προοπτική της ειρήνευσης στην όλη περιοχή.
Η διακήρυξη του Σλάινιγκ
Η πλειονότητα των συμμετεχόντων στη διάσκεψη στην Αυστρία υπέγραψαν ένα κείμενο-πρόταση προς τις ομάδες που διαπραγματεύονται στη Γενεύη με τις αρχές που πρέπει, κατά τη γνώμη τους, να περιέχει η νέα συνταγματική ρύθμιση για τη Συρία. Σύμφωνα με αυτή η Συρία:
- Πρέπει να είναι δημοκρατικό, μη σεχταριστικό κράτος, που αναγνωρίζει την πλήρη και ισότιμη υπηκοότητα των πολιτών του και στηρίζεται στον πολιτικό πλουραλισμό και την αποκέντρωση, διανέμοντας την εξουσία μεταξύ του κέντρου και τοπικών φορέων εντός της ενότητας της συριακής επικράτειας.
- Το συριακό κράτος πρέπει να τηρεί απόλυτη ουδετερότητα απέναντι σε όλες τις θρησκείες (Ισλάμ, Χριστιανισμό, Ιουδαϊσμό και Γεζιδισμό) και τις εθνικότητες, ενώ πρέπει να τηρείται ο διαχωρισμός των τριών εξουσιών.
- Όλοι οι πολίτες, άνδρες και γυναίκες, πρέπει να έχουν δικαίωμα να κατέχουν δημόσια αξιώματα, ενώ το Σύνταγμα πρέπει να κατοχυρώνει ίσα δικαιώματα για όλες τις εθνικές συνιστώσες και για τις γυναίκες, όπως και το δικαίωμα των γυναικών να αποδίδουν την υπηκοότητά τους στους συζύγους και τα παιδιά τους.
- Στη Συρία πρέπει επίσης να ισχύουν οι διεθνείς νόμοι για τα ανθρώπινα και πολιτικά δικαιώματα.
Το κείμενο αναφέρει ρητά τις εθνικές συνιστώσες ως τους Άραβες, τους Κούρδους, τους Σύριους Ασσύριους, όπως επίσης και τους Σύρους Τουρκμένους, τους Αρμένιους και τους Τσιρκάσιους.
Την διακήρυξη υπογράφουν οι Αμπντελκαντέρ Ελ Κετάνι (ισλαμικός στοχαστής και συγγραφέας), Αχμάντ Αλ Ρομόν (ισλαμιστής συγγραφέας), Αχμέντ Τομά Αλχεντέρ (από την "Προσωρινή Κυβέρνηση"), Αλί Ραχμούν (του κινήματος Μάαν), Αμίρ Ζαϊντάν (της "Συριακής Εθνικής ''Ενωσης"), Χαλέντ ''Ισα του κουρδικού PYD, Αρέφ Νταλίλα (του NCC), Αϊχάμ Ταχάν, Μπασάμ Ισχάκ (Συριακό Εθνικό Συμβούλιο), Φάντουα Κεϊλάνι (ειδικός στα ΜΜΕ), Φαϊκ Χβαζέχ (συνταγματολόγος), Φουάντ Εϊλιά (Δήλωση Δαμασκού), Χαουάς Σαντούν (Κουρδικό Μεταρρυθμιστικό Κίνημα), Ισμαήλ Γιασίν (Ισλαμιστής ειδικός), Καράμ Νταουλί (Ασσυριακή Δημοκρατική Οργάνωση), Μαζντολίν Χασσάν (Συμβουλευτικό Συμβούλιο της επιτροπής Ντε Μιστούρα), Μεσγκίν Γιοσέφ (Γραφείο του Συμβουλίου Σύριων Γιαζίντι), Νομπχάρ Μουσταφά (Συνέδριο Αστέρος), Ριάντ Ντραρ (ειδικός επί του Ισλάμ), Ρόνα Έιντ (δικηγόρος με ειδίκευση τα ανθρώπινα δικαιώματα), Σαλίμ Χεϊρμπέκ (πολιτικός), Σενάμ Μοχάμμαντ (Ροτζάβα), Σερουάν Χασσάν (Συριακό Δημοκρατικό Συμβούλιο), Ταλάλ Χαέκ (Εργατικό Κομμουνιστικό Κόμμα).
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
