Ξεκινά σήμερα στην Κωνσταντινούπολη η δίκη πολλών δημοσιογράφων της αντιπολιτευόμενης εφημερίδας της Τουρκίας Cumhuriyet, μια δίκη που αποκρυσταλλώνει την ανησυχία για την ελευθερία του Τύπου στην Τουρκία.
Για τους υπέρμαχους των ανθρώπινων δικαιωμάτων αυτή η υπόθεση αποτελεί σύμβολο του πλήγματος στις ελευθερίας που παρατηρείται στην Τουρκία μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του περσινού Ιουλίου, μετά το οποίο ακολούθησαν μαζικές διώξεις φιλοκούρδων βουλευτών, δημοσιογράφων επικριτικών προς τον πρόεδρο Recep Tayyip Erdogan, ακόμη και μελών μη κυβερνητικών οργανώσεων.
Η δίκη ξεκινά μετά την όξυνση την προηγούμενη εβδομάδα των σχέσεων μεταξύ της Τουρκίας και πολλών ευρωπαϊκών χωρών, κυρίως της Γερμανίας, μετά τη σύλληψη πολλών υπέρμαχων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ανάμεσά τους και της διευθύντριας της Διεθνούς Αμνηστίας στην Τουρκία και ενός Γερμανού ακτιβιστή.
Συνολικά 17 δημοσιογράφοι, διευθυντικά στελέχη και συνεργάτες νυν ή πρώην της Cumhuriyet, μιας εφημερίδας που ιδρύθηκε το 1924, κατηγορούνται μεταξύ άλλων ότι υποστήριξαν διάφορες «ένοπλες τρομοκρατικές οργανώσεις». Αν κριθούν ένοχοι, κινδυνεύουν με έως και 43 χρόνια κάθειρξη.
Η Cumhuriyet (Δημοκρατία), μια από τις πιο παλιές τουρκικές εφημερίδες, η οποία έχει αποκτήσει τη φήμη ότι κάνει πολλές αποκαλύψεις που φέρνουν σε δύσκολη θέση τις κυβερνήσεις, καταγγέλλει ότι πρόκειται για πολιτική δίκη με στόχο να παταχθεί ένα από τα τελευταία ανεξάρτητα μέσα της χώρας.
«Η δίκη της Cumhuriyet είναι η δίκη της δημοσιογραφίας στην Τουρκία», δήλωσε ο Christophe Deloire, γενικός γραμματέας των Δημοσιογράφων χωρίς Σύνορα (RSF). «Δημοσιογράφοι αντιμετωπίζονται σαν τρομοκράτες επειδή έκαναν τη δουλειά τους», κατήγγειλε.
Κάποια από τα μεγαλύτερα ονόματα της τουρκικής δημοσιογραφίας θα βρεθούν σήμερα ενώπιον του δικαστηρίου, μεταξύ αυτών ο αρθογράφος Kadri Gursel, ο Ahmet Sik και ο σκιτσιογράφος Musa Katr.
Επίσης ο πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της εφημερίδας Akin Atalay και ο διευθυντής σύνταξης Murat Sabuncu.
Από τους κατηγορούμενους οι έντεκα βρίσκονται υπό προσωρινή κράτηση, οι περισσότεροι εκ των οποίων για διάστημα μεγαλύτερο των εννέα μηνών.
Μετά τη σύλληψη των δημοσιογράφων της, η εφημερίδα αφήνει κενό το κομμάτι της σελίδας όπου θα έπρεπε να φιλοξενούνται τα άρθρα τους.
Ο Can Dundar, επίσης ένας από τους κατηγορούμενους, θα δικαστεί ερήμην του καθώς βρίσκεται στη Γερμανία. Το 2014 είχε προκαλέσει την οργή του Erdogan όταν σε άρθρο του είχε καταγγείλει ότι η Άγκυρα δίνει όπλα στους ισλαμιστές στη Συρία.
Οι συνεργάτες της Cumhuriyet κατηγορούνται ότι βοήθησαν μία ή πολλές «ένοπλες τρομοκρατικές οργανώσεις», σύμφωνα με το κατηγορητήριο, το οποίο αναφέρεται στους Κούρδους αυτονομιστές αντάρτες του PKK, μια ακροαριστερή ομάδα, την DHKP-C, και το κίνημα του αυτοεξόριστου στις ΗΠΑ πρώην ιεροκήρυκα Fethullah Gulen.
Σύμφωνα με τον ιστότοπο P24, που ειδικεύεται στην ελευθερία του Τύπου, 167 δημοσιογράφοι κρατούνται στην Τουρκία, οι περισσότεροι από τους οποίους στο πλαίσιο της κατάστασης έκτακτης ανάγκης που κηρύχθηκε μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 2016.
Η Τουρκία βρίσκεται για το 2017 στην 155η θέση σε σύνολο 180 χωρών αναφορικά με την ελευθερία του Τύπου, σύμφωνα με τους RSF.
Σε μια πρόσφατη ανακοίνωσή του η Ομάδα Εργασίας του ΟΗΕ για τις Αυθαίρετες Κρατήσεις ζήτησε από την Άγκυρα να απελευθερώσει «αμέσως» τους συνεργάτες της Cumhuriyet.
Η Libetation δίνει το λόγο στους δημοσιογράφους της Cumhuriyet
Σε συντάκτες και συνεργάτες της τουρκικής εφημερίδας Τζουμχουριέτ ανοίγει σήμερα τις σελίδες της η γαλλική εφημερίδα Λιμπερασιόν, με την ευκαιρία της έναρξης στην Τουρκία της δίκης 17 δημοσιογράφων της εφημερίδας.
«Σε ένδειξη της υποστήριξής μας προς τους αδιάλλακτους της ελευθερίας, η Λιμπερασιόν τους δίνει σήμερα τον λόγο», εξήγησε ο διευθυντής της Λιμπέ, Λοράν Ζοφρέν.
Τόλμησαν να πουν ότι «ο σουλτάνος ήταν γυμνός» και βρέθηκαν πίσω από τα κάγκελα των φυλακών
«Ειδική έκδοση: Η Λιμπερασιόν με την Τζουμχουριέτ, μια από τις τελευταίες ανεξάρτητες εφημερίδες, θύμα της αυταρχικής καταστολής της εξουσίας», υπογραμμίζεται στο πρωτοσέλιδο.
Στο πεντασέλιδο αφιέρωμα, Τούρκοι αρθρογράφοι, πανεπιστημιακοί συνεργάτες της Τζουμχουριέτ, συγγραφείς και σκιτσογράφοι δίνουν τις δικές τους μαρτυρίες και αναλύσεις για την πορεία της χώρας:
- Για την «αυταρχική πορεία του Ερντογάν που επιταχύνθηκε από το 2013 με την αποκάλυψη των σκανδάλων διαφθοράς του περιβάλλοντός του (...) για να καταλήξει "βουλιμικός για εξουσία"», όπως αναλύει ο πανεπιστημιακός Αχμέτ Ινσέλ.
- Ή ακόμα για το πώς μεταμορφώθηκε ο Ερντογάν σε «μακιγιαρισμένο ισλαμοεθνικιστή», ένα κείμενο του δημοσιογράφου Ογιά Μπαϊντάρ. Σύμφωνα με τον Μπαϊντάρ, όταν αναλάμβανε την εξουσία το 2003, ο δυτικός κόσμος χαιρέτιζε ένα «δημοκράτη» μουσουλμάνο ηγέτη. Την εποχή εκείνη, τόσο οι φιλελεύθεροι όσο και οι σοσιαλιστές στην Τουρκία αποδέχθηκαν θετικά το άνοιγμα των διαπραγματεύσεων με την ΕΕ, τις προσπάθειες επίλυσης του κουρδικού, την πολιτική ειρηνικής γειτονίας.
Υπήρχαν όμως και εκείνοι που δεν εμπιστεύονταν τον Ερντογάν λόγω της ισλαμιστικής (πολιτικής) καταγωγής (του) και τον υποπτεύονταν μάλιστα, ότι ακολουθούσε ένα μυστικό σχέδιο (...)». Σήμερα είμαστε υποχρεωμένοι να αναγνωρίσουμε ότι είχαν δίκιο, αφού για τον Ερντογάν «η δημοκρατία δεν ήταν παρά μια ασπίδα για να αντισταθεί στα κτυπήματα του στρατού» υποστηρίζει ο συντάκτης.
«Μεταμορφωμένος σήμερα σε ισλαμιστή μονάρχη, ο Ερντογάν είναι όλο και πιο απομονωμένος στην κορυφή της εξουσίας. Το περιβάλλον του τον αποκαλεί αποκλειστικά και μόνο "reis" (αρχηγό), δεν τολμά να εκφράσει την παραμικρή κριτική ακόμα και για τις πιο παρανοϊκές καταστάσεις εξαιτίας της φοβίας του μην πέσει θύμα δολοφονίας», καταλήγει το δημοσίευμα.
Ο Ορχάν Ερίντς, πρεσβύτερος της σύνταξης της Τζουμχουριέτ, αναλύει του «τον εκβιασμό του Ερντογάν προς τη Ευρωπαϊκή Ένωση».
Ο έμπειρος δημοσιογράφος υποστηρίζει ότι ο Ερντογάν έχει κατορθώσει να δημιουργήσει ένα μοντέλο του πολιτικού Ισλάμ τέλεια προσαρμοσμένο στο παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα και στην παγκοσμιοποίηση. Είναι επομένως έτοιμος να αποδεχθεί τα κριτήρια του Μάαστριχτ, ενώ αντίθετα «τα κριτήρια της Κοπεγχάγης (για τις αξίες) αποτελούν έναν πραγματικό εφιάλτη» γι'' αυτόν.
Καλεί την Ευρώπη να μην υποχωρήσει στους εκβιασμούς του Ερντογάν σε σχέση με την τήρηση των ευρωπαϊκών αξιών και να υποστηρίξει την δημοκρατική εσωτερική αντιπολίτευση στην Τουρκία.
«Ένα αγκάθι στο πόδι του Σουλτάνου» είναι ο τίτλος του άρθρου του συγγραφέα και συνεργάτη της Τζουμχουριέτ Αϊντίν Ενγκίν, που με τη δική του μαρτυρία εξηγεί πως η εφημερίδα που έχει σήμερα 93 χρόνια, όσα και η τουρκική Δημοκρατία, από σημείο αναφοράς που ήταν στο παρελθόν και υποστηρίκτρια των αξιών της εκσυγχρονισμένης Τουρκίας, έχει καταντήσει αγκάθι για τον Ερντογάν που κάνει τα πάντα για να τη φιμώσει.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
Φωτογραφία SOOC
