Χειρότερη ακαδημαϊκή πορεία, συγκριτικά με τους υπόλοιπους φοιτητές του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), καταγράφουν οι φοιτητές κοινωνικών ομάδων, που εγγράφονται στις Σχολές και τα Τμήματά του ως ειδικές κατηγορίες, με ειδικές εξετάσεις και ποσοστώσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι σχεδόν τέσσερις στους 10 φοιτητές τέκνων Ελλήνων του εξωτερικού έχουν δυσκολία να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους.
Το συμπέρασμα προκύπτει από έκθεση στατιστικής ανάλυσης δεδομένων, που αντλήθηκαν από το Κέντρο Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (ΚΗΔ) του ΑΠΘ και τα οποία αφορούν τον τρόπο εισαγωγής των φοιτητών σε όλα τα Τμήματα και τις Σχολές του Ιδρύματος, καθώς και την κατηγοριοποίησή τους σε ενεργούς, επί πτυχίω και λιμνάζοντες,
Η έκθεση παρουσιάστηκε σήμερα, σε ημερίδα που διοργάνωσε στο πλαίσιο της "Φοιτητικής Εβδομάδας", το Παρατηρητήριο Φοιτητών Ευαίσθητων Κοινωνικών Ομάδων του ΑΠΘ. Τα ευρήματα παρουσίασαν τα μέλη του Παρατηρητηρίου του ΑΠΘ, καθ. του Τμήματος Πληροφορικής, Ελευθέριος Αγγελής και η αν. Καθηγήτρια του Τμήματος Ψυχολογίας, Ευγενία Γεωργάκα.
"Λιμνάζουν 4 στους 10 φοιτητές Ελλήνων του εξωτερικού"
Στην έρευνα εξετάστηκαν τα ποσοστά των λιμναζόντων φοιτητών, ως προς τις κατηγορίες τρόπου εισαγωγής. Οι κυριότερες ειδικές κατηγορίες που εξετάστηκαν αφορούν φοιτητές της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης, φοιτητές με παθήσεις και αναπηρίες, τέκνα Ελλήνων του εξωτερικού και αλλοδαπούς.
Συγκεκριμένα, ανά κατηγορία, προέκυψαν τα εξής:
-Φοιτητές της μουσουλμανικής μειονότητας Θράκης: Αποτελούν το 0,4% των εγγεγραμμένων φοιτητών, δηλαδή 268 φοιτητές στο σύνολο των φοιτητών του ΑΠΘ. Η ακαδημαϊκή πορεία τους παρουσιάζει μεγάλες διακυμάνσεις μεταξύ Τμημάτων, αλλά γενικά δεν είναι επιβαρυμένη σε σύγκριση με αυτή των υπόλοιπων φοιτητών. Το 17,9% των φοιτητών μουσουλμανικής μειονότητας είναι "λιμνάζοντες".
-Φοιτητές με παθήσεις και αναπηρίες: Στην κατηγορία περιλαμβάνονται άτομα με ένα μεγάλο εύρος διαπιστωμένων παθήσεων και τύπων αναπηρίας. Ενώ τα τελευταία χρόνια το προβλεπόμενο ποσοστό εισαγωγής αυτής της κατηγορίας φοιτητών είναι 5%, επί του συνόλου των εισακτέων ανά Τμήμα, στο σύνολο των εγγεγραμμένων φοιτητών του ΑΠΘ οι φοιτητές με παθήσεις και αναπηρίες ανέρχονται μόνο στο 1,5% (995 φοιτητές). Η ακαδημαϊκή πορεία τους εμφανίζεται ελάχιστα επιβαρυμένη, σε σύγκριση με τους υπόλοιπους φοιτητές, ωστόσο, το κεντρικό χαρακτηριστικό αυτής της κατηγορίας είναι η μεγάλη διαφοροποίηση της ακαδημαϊκής τους πορείας μεταξύ Τμημάτων. Το ποσοστό των "λιμναζόντων" φοιτητών είναι 25,4%.
-Τέκνα Ελλήνων εξωτερικού: Πρόκειται για ετερογενή κατηγορία φοιτητών, οι οποίοι έχουν τουλάχιστον έναν γονέα ελληνικής καταγωγής και έχουν ολοκληρώσει Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση στο εξωτερικό. Είναι μια αρκετά πολυάριθμη κατηγορία φοιτητών, που αριθμεί 2.346 φοιτητές, δηλαδή 3,6% των εγγεγραμμένων φοιτητών του ΑΠΘ. Το ποσοστό των "λιμναζόντων" φοιτητών στην κατηγορία των τέκνων Ελλήνων του εξωτερικού είναι 36,6%.
-Αλλοδαποί φοιτητές: Ως αλλοδαποί φοιτητές εγγράφονται άτομα που δεν έχουν γονείς ελληνικής καταγωγής και έχουν ολοκληρώσει Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση σε χώρες του εξωτερικού. Πρόκειται για την πολυπληθέστερη ειδική κατηγορία φοιτητών, με 3.445 εγγεγραμμένους φοιτητές, που ανέρχεται στο 5,3% των εγγεγραμμένων φοιτητών του ΑΠΘ. Η ακαδημαϊκή πορεία των φοιτητών της κατηγορίας αυτής είναι παρόμοια και εξίσου επιβαρυμένη, με αυτή των τέκνων Ελλήνων εξωτερικού, με το ποσοστό των λιμναζόντων φοιτητών να ανέρχεται στο 38,3%.
"Οι ανασταλτικοί παράγοντες"
Οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι φοιτητές των ειδικών κατηγοριών και λειτουργούν ως ανασταλτικοί παράγοντες για την επιτυχή ολοκλήρωση των σπουδών τους διαφέρουν ανά ομάδα, ωστόσο, δεδομένου ότι εισέρχονται στο Πανεπιστήμιο με ειδικές ποσοστώσεις και κατά κανόνα με βαθμολογία χαμηλότερη από αυτή των υπόλοιπων φοιτητών, κοινό στοιχείο έχουν το χαμηλότερο εκπαιδευτικό υπόβαθρο σε συνάρτηση και με τις απαιτήσεις του εκάστοτε προγράμματος σπουδών.
Για τους φοιτητές με παθήσεις και αναπηρίες, το είδος και η σοβαρότητα της πάθησης, και κυρίως η αναπηρία, δηλαδή η έκπτωση της λειτουργικότητας, που αυτή προκαλεί, είναι κρίσιμα στοιχεία για την πορεία των σπουδών τους. Αυτά μπορεί να λειτουργούν ανασταλτικά ως προς την πρόσβαση στο χώρο του Πανεπιστημίου, τη φοίτηση και τη γνώση για όλα τα προγράμματα σπουδών και εντείνονται σε προγράμματα σπουδών που έχουν ιδιαίτερες απαιτήσεις σε δεξιότητες, στις οποίες κάποιοι από τους εν λόγω φοιτητές ενδέχεται να υστερούν.
Αντίστοιχα, οι φοιτητές που έχουν ανατραφεί σε μη ελληνόφωνες χώρες ή έχουν ολοκληρώσει τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση σε γλώσσα άλλη από την ελληνική (κάτι που ισχύει για πολλά από τα τέκνα Ελλήνων του εξωτερικού και τους αλλοδαπούς φοιτητές) μπορεί να υστερούν σημαντικά ως προς τη γλωσσική επάρκεια. Η έλλειψη επαρκών δεξιοτήτων χρήσης της ελληνικής γλώσσας μπορεί να δυσχεραίνει για πολλούς την επιτυχή φοίτηση.
Επιπρόσθετα, οι φοιτητές που ανήκουν σε ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες μπορεί να αντιμετωπίζουν και άλλες δυσκολίες, όπως οικονομικές δυσχέρειες, δυσκολίες πολιτισμικής προσαρμογής, στίγμα και διακρίσεις λόγω εθνοτικής προέλευσης, νομικές δυσκολίες στην απόκτηση άδειας διαμονής κ.λπ
"Οι μισοί φοιτητές του ΑΠΘ σε 11 τμήματά του"
Ένα ακόμη ενδιαφέρον στοιχείο που ανέδειξε η έρευνα είναι οι μεγάλες διαφοροποιήσεις μεταξύ των Τμημάτων αναφορικά με τον αριθμό των εγγεγραμμένων φοιτητών, που κυμαίνονται από τη Νομική Σχολή, με 4.912 φοιτητές, έως το Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης, με 579 φοιτητές. Είναι χαρακτηριστικό ότι 50% του συνόλου των φοιτητών συγκεντρώνεται σε 11 από τα 41 Τμήματα του Πανεπιστημίου, στοιχείο που όπως επισημάνθηκε, ενδέχεται να σχετίζεται με την ακαδημαϊκή πορεία των φοιτητών, και ειδικά αυτών που ανήκουν σε ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες.
Μεγάλες διαφοροποιήσεις παρατηρούνται μεταξύ των Τμημάτων αναφορικά και με την ακαδημαϊκή πορεία των φοιτητών, όπως αυτή εκφράζεται στα ποσοστά των λιμναζόντων φοιτητών επί του συνόλου των φοιτητών. Τα ποσοστά λιμναζόντων φοιτητών κυμαίνονται από 53,6% στο Τμήμα Θεολογίας έως 0% στο Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης.
Το Παρατηρητήριο Φοιτητών Ευαίσθητων Κοινωνικών Ομάδων του ΑΠΘ, όπως επισήμανε η Πρόεδρός του, Καθηγήτρια του Τμήματος Δασολογίας, Θέκλα Τσιτσώνη "δεσμεύεται να συνεχίσει τη διερεύνηση της ακαδημαϊκής πορείας των φοιτητών που ανήκουν σε ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες και των παραγόντων που την επηρεάζουν και αφετέρου να υποβάλει προτάσεις για υπηρεσίες και πρακτικές υποστήριξης της φοίτησής τους".
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
Φωτογραφία: SOOC