Ο Ισλάμ Καρίμοφ, ο ηγέτης του Ουζμπεκιστάν επί ένα τέταρτο του αιώνα, απεβίωσε σήμερα σε ηλικία 78 ετών, έπειτα από αιμορραγικό εγκεφαλικό επεισόδιο που υπέστη την περασμένη εβδομάδα.
Ο Καρίμοφ, άλλοτε απαράτσικ του Σοβιετικού Κομμουνιστικού Κόμματος, ήταν ο ηγέτης της πολυπληθέστερης χώρας της Κεντρικής Ασίας από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, μετά τη διάλυση της πρώην Σοβιετικής Ένωσης.
Ο Ισλάμ Αμπντουγκανίεβιτς Καρίμοφ γεννήθηκε το 1938 στη Σαμαρκάνδη. Μεγάλωσε σε ορφανοτροφείο και σπούδασε μηχανολογία στο Πολυτεχνείο Κεντρικής Ασίας και οικονομικά στο Ινστιτούτο Εθνικής Οικονομίας της Τασκένδης.
Ξεκίνησε την επαγγελματική του σταδιοδρομία ως εργοδηγός στη βιομηχανία αγροτικών μηχανημάτων της Τασκένδης και κατόπιν εργάστηκε ως μηχανικός και διευθυντικό στέλεχος του τμήματος σχεδιασμού της αεροναυπηγικής βιομηχανίας της Τασκένδης, η οποία υπήρξε ο κύριος κατασκευαστής μεταγωγικών αεροσκαφών της πρώην ΕΣΣΔ.
Το 1964 εντάχθηκε στο Κομμουνιστικό Κόμμα της Σοβιετικής Ένωσης (ΚΚΣΕ) στο οποίο παρέμεινε ως μέλος μέχρι το 1991. Μεταξύ 1983-86 ήταν υπουργός Οικονομικών και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης του Ουζμπεκιστάν, ενώ το 1989 ανέλαβε πρώτος γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚ του Ουζμπεκιστάν.
Στις 24 Μαρτίου 1990 εξελέγη πρόεδρος της Δημοκρατίας από το Ανώτατο Σοβιέτ του Ουζμπεκιστάν, ενώ στις πρώτες πανεθνικές προεδρικές εκλογές, τον επόμενο χρόνο, συγκέντρωσε ποσοστό μεγαλύτερο του 86%.
Το 1995 η θητεία του ανανεώθηκε με δημοψήφισμα μέχρι το 2000. Στις 16 Φεβρουαρίου 1999 γλίτωσε από βομβιστική επίθεση στο κέντρο της Τασκένδης, από την οποία σκοτώθηκαν 15 και τραυματίστηκαν 150 άνθρωποι.
Στις προεδρικές εκλογές του 2000, του 2007 και του 2014 εξελέγη πρόεδρος με ποσοστά άνω του 88%. Να σημειωθεί ωστόσο ότι μέχρι σήμερα οι Δυτικοί παρατηρητές δεν έχουν χαρακτηρίσει "ελεύθερη και δίκαιη" καμία εκλογική διαδικασία στο Ουζμπεκιστάν. Στις τελευταίες προεδρικές εκλογές δεν είχε επιτραπεί η συμμετοχή ανεξάρτητων υποψηφίων. Οι άλλοι τρεις υποψήφιοι προέρχονταν από κόμματα πιστά στον ίδιο τον πρόεδρο.
Οι σχέσεις της κυβέρνησης του Καρίμοφ με τη Δύση είχαν επιδεινωθεί ραγδαία μετά την αιματηρή καταστολή μιας εξέγερσης στην ανατολική πόλη Αντιτζάν το 2005, όταν είχαν χάσει τη ζωή τους εκατοντάδες διαδηλωτές.
Όμως οι σχέσεις του Ουζμπεκιστάν με τις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ένωση αναθερμάνθηκαν όταν η χώρα έγινε σημαντική δίοδος για τις ΝΑΤΟϊκές δυνάμεις στο γειτονικό Αφγανιστάν. Το ΝΑΤΟ μάλιστα ίδρυσε ένα γραφείο για την Κεντρική Ασία στην πρωτεύουσα του Ουζμπεκιστάν, την Τασκένδη.
Ο Καρίμοφ ήταν παντρεμένος με την Τατιάνα Ακμπάροβνα και είχε αποκτήσει δύο κόρες.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
