Δεκαεπτά σοβαρά ερωτήματα θέτουν στην υπουργό Πολιτισμού Λυδία Κονιόρδου 58 βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας. Την επίκαιρη επερώτηση, που κατατέθηκε στη Βουλή και έχει σκορπίσει πανικό στο υπουργείο, υπογράφουν ανάμεσα σε άλλους, ο αντιπρόεδρος της ΝΔ Κωστής Χατζηδάκης, η υπεύθυνη του τομέα Πολιτισμού Όλγα Κεφαλογιάννη και πρώην υπουργοί πολιτισμού όπως η Ντόρα Μπακογιάννη, ο Κωνσταντίνος Τζαβάρας και ο Κωνσταντίνος Τασούλας. Οι εφ' όλης της ύλης ερωτήσεις, παρουσιάζουν ανάγλυφα την κατάσταση στον πολιτισμό, όπου το έργο της κυβέρνησης είναι μηδενικό, καθώς δεν υπάρχει ούτε ένας τομέας για τον οποίο μπορεί να υπερηφανεύεται. Το θέμα θεωρήθηκε τόσο σοβαρό από το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ώστε να υπογράφει μεγάλο μέρος από το σύνολο των βουλευτών του.
Το ΕΣΠΑ αφαιρείται από τη Γενική Γραμματέα
Το θέμα που θίγεται πρώτο- πρώτο είναι αυτό του ΕΣΠΑ. Και πριν αλέκτωρα φωνήσαι, πριν δηλαδή συζητηθεί στη Βουλή η επερώτηση, αποκαλύπτεται πως η τραγική κατάσταση ως προς αυτό, οδήγησε την κα Κονιόρδου να αφαιρέσει την αρμοδιότητα από τη γενική γραμματέα Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη. Στον νέο Οργανισμό του υπουργείου, που βρίσκεται για έλεγχο στο ΣτΕ και κατόπιν θα γίνει Προεδρικό Διάταγμα, αναφέρεται πως η Επιτελική Δομή ΕΣΠΑ υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού υπάγεται πλέον στον υπουργό, αντί στον γενικό γραμματέα που ίσχυε μέχρι τώρα.
Οι αριθμοί είναι ενδεικτικότατοι. Το 2010, το Γ ΚΠΣ έκλεισε με απορροφητικότητα μεγαλύτερη του 100%. Αυτό σημαίνει πως απορρόφησε το τελευταίο ευρώ που του αναλογούσε και άλλα ευρώ, από έργα άλλων υπουργείων που δεν ήταν ώριμα. Τα απορρόφησε, επειδή είχε έτοιμες μελέτες.
Το 2016, το ΕΣΠΑ έκλεισε με ποσοστό 92,5%. Ο πολιτισμός έχασε περισσότερα από 50 εκατομμύρια ευρώ. Αυτό σημαίνει πως πρέπει να βρεθούν τώρα, είτε από νέα προγράμματα ΕΣΠΑ (σε βάρος των έργων φυσικά) είτε από εθνικούς πόρους (τραγωδία για ένα χρεωκοπημένο κράτος).
Αδικαιολόγητη υστέρηση
«Το ΕΣΠΑ 2014-2020 παρουσιάζει αδικαιολόγητη υστέρηση» αναφέρεται στην επίκαιρη ερώτηση της ΝΔ. «Δεν υπάρχει στρατηγικός σχεδιασμός για την επιλογή και την ένταξη των έργων.»
«Ο αριθμός των ενταγμένων έργων, δύο χρόνια τώρα, μετά βίας ξεπερνά τα 30. Αλλά και όσα έχουν ενταχθεί εμφανίζουν τεράστιες καθυστερήσεις στην υλοποίησή τους. Βασικά τεχνικά θέματα δεν έχουν επιλυθεί σε κεντρικό επίπεδο, ώστε να μπορούν οι περιφερειακές υπηρεσίες, που είναι οι φορείς υλοποίησης των έργων, να προχωρήσουν τις διαδικασίες εκτέλεσης του προγράμματός τους. Ακόμα και έργα που έχουν προγραμματιστεί από τις Περιφέρειες να χρηματοδοτηθούν από το οικείο ΠΕΠ δεν προχωρούν, καθώς οι Διευθύνσεις του Υπουργείου και οι Εφορείες Αρχαιοτήτων έχουν αφεθεί χωρίς συντονισμό και παρακολούθηση.»
«Ενδεικτικό είναι το παράδειγμα της ανάδειξης του αρχαιολογικού χώρου των Φιλίππων. Μετά την ένταξη του χώρου στον Κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, δεν έχει προχωρήσει καμία ενέργεια ωρίμανσης και ένταξης των έργων που περιλαμβάνονται στον φάκελο υποψηφιότητας, αν και η Περιφέρεια έχει δεσμεύσει τους πόρους τουλάχιστον ενάμισι χρόνο πριν.»
«Πολύτιμοι πόροι των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων μένουν αδιάθετοι και ανενεργοί, αναμένοντας την ηγεσία του Υπουργείου να αποφασίσει να προωθήσει τις διαδικασίες και να συντονίσει τις Υπηρεσίες της. Εν τω μεταξύ οι καθυστερήσεις του Υπουργείου ευθύνονται και συμπαρασύρουν προς τα κάτω τα ποσοστά απορρόφησης των Περιφερειακών Προγραμμάτων στερώντας βασικά στοιχεία της δυναμικής τους.»
«Καθώς το ΥΠΠΟΑ έχει αναπτύξει απόλυτη εσωστρέφεια, δεν αξιοποιεί καθόλου, το πρόγραμμα ΕΣΠΑ για την ανοιχτή καινοτομία στον πολιτισμό, αν και οι πόροι του Υπουργείου Ανάπτυξης είναι οι μόνοι διαθέσιμοι πόροι για τον τομέα. Παράλληλα, η πολιτιστική επιχειρηματικότητα, αντί να ενισχύεται, διαρκώς επιβαρύνεται από τις γενικότερες κυβερνητικές αποφάσεις.»
Η εγκατάλειψη της Αμφίπολης
Η ΝΔ καταγγέλλει «φωτογραφικές διατάξεις» για την τακτοποίηση υμέτερων στον Οργανισμό του υπουργείου. Υπενθυμίζει πως είμαστε στα μέσα Μαΐου και ακόμα υπάρχουν αρχαιολογικοί χώροι αι μουσεία που λειτουργούν με χειμερινό ωράριο, ενώ το ηλεκτρονικό εισιτήριο δεν φαίνεται στον ορίζοντα. Το μνημείο στο λόφο Καστά της Αμφίπολης έχει αφεθεί στην τύχη του για τρίτη συνεχή χρονιά. Η εικόνα που παρουσιάζει είναι απαξιωτική και επικίνδυνη. Η αναπτυξιακή μελέτη της ευρύτερης περιοχής, που προωθείτο το 2014, έχει διακοπεί, οπότε η οποιαδήποτε σύνδεση του αρχαιολογικού χώρου της Αμφίπολης και του τύμβου Καστά με την τουριστική ανάπτυξη της περιοχής απλώς δεν υφίσταται.
«Με μεγάλη άνεση η Υπουργός Πολιτισμού, έκανε δηλώσεις για το θέμα της διεκδίκησης των γλυπτών του Παρθενώνα αναφέροντας τη στρατηγική που ακολούθησαν όλες οι προηγούμενες κυβερνήσεις –την οποία φαίνεται να μην έχει επαρκώς κατανοήσει- φερόμενη να πλειοδοτεί υπέρ μίας «συναισθηματικής» προσέγγισης επί του θέματος» αναφέρεται σε άλλο σημείο της ερώτησης.
Οι Βρετανοί υποβιβάζουν το θέμα των γλυπτών του Παρθενώνα
«Η αρμόδια Υπουργός δεν συνειδητοποιεί ότι έχει να αντιμετωπίσει την άρνηση της Βρετανικής Κυβέρνησης να ανοίξει επίσημη συζήτηση, και ότι παραπέμπει την Ελλάδα στο Βρετανικό Μουσείο ως τον αρμόδιο συνομιλητή υποβιβάζοντας το θέμα. Το Βρετανικό Μουσείο με τη σειρά του, αρνείται τη διαμεσολάβηση της UNESCO για την επίλυση του θέματος. Η «στρατηγική» αυτή, απομειώνει όσα διαπραγματευτικά πλεονεκτήματα διαθέτει η Χώρα μας, προκειμένου να υποστηρίξει το δίκαιο του αιτήματος της επιστροφής των παρθενωνείων.»
Γίνεται επίσης αναφορά στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και στην Εθνική Πινακοθήκη, των οποίων η λειτουργία καθυστερεί, καθώς και άλλων σύγχρονων πολιτιστικών φορέων. Και παρατίθενται προβληματισμοί για τις επιχορηγήσεις θιάσων που εξήγγειλε η υπουργός. Τα ερωτήματα που θέτουν στην κα Κονιόρδου είναι τα ακόλουθα:
Τα 17 ερωτήματα:
- Υπάρχει εθνική στρατηγική για τον Πολιτισμό και αν ναι, σε ποιες δράσεις εξειδικεύεται;
- Ποιος είναι ο στρατηγικός σχεδιασμός του ΥΠΠΟΑ για την απορρόφηση των πόρων του ΕΣΠΑ 2014-2020. Ποιος είναι ο κατάλογος των έργων που προωθούνται και ένταξη, και σε τι στάδιο ωριμότητας βρίσκεται το κάθε έργο που προτείνεται;
- Σε ποιο στάδιο βρίσκεται το πρόγραμμα του ΕΣΠΑ για την ανοικτή καινοτομία στον Πολιτισμό;
- Πότε θα δοθεί στην δημοσιότητα το σχέδιο του οργανισμού του ΥΠΠΟΑ, όπως αυτό διαμορφώθηκε μετά την επεξεργασία στο γραφείο Υπουργού; Πότε θα ολοκληρωθούν οι εσωτερικοί κανονισμοί λειτουργίας των εποπτευόμενων φορέων του; Ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα γι' αυτούς;
- Σε ποιο στάδιοβρίσκονται οι διαδικασίες επιλογής και τοποθέτησης των Διοικητικών/Οικονομικών Διευθυντών στα ΝΠΙΔ που εποπτεύονται από το ΥΠΠΟΑ;
- Τι ισχύει με τη φύλαξη των Μνημείων και των Μουσείων; Καλύπτονται επαρκώς οι ανάγκες;
- Πότε προβλέπεται να μπει σε ισχύ το ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης του ηλεκτρονικού εισιτηρίου;
- Ποιος είναι ο σχεδιασμός σας για τους μείζονες αρχαιολογικούς χώρους, συμπεριλαμβανομένης της Αμφίπολης, προς όφελος της χώρας και των τοπικών κοινωνιών; Ποιος είναι ο προγραμματισμός σας σχετικά με τη διασύνδεσή τους με τον Τουρισμό; Και ποιος είναι γενικότερα ο προγραμματισμός του ΥΠΠΟΑ σχετικά με τη διασύνδεση του Πολιτισμού με τον Τουρισμό;
- Ποια είναι επακριβώς η στρατηγική δράσης του ΥΠΠΟΑ για το εθνικό ζήτημα της επιστροφής των γλυπτών του Παρθενώνα;
- Πότε ενεργοποιείται η δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος στο ΕΜΣΤ και βάσει ποιου σχεδίου εξαγγέλθηκε από την Υπουργό η έναρξη λειτουργίας του Μουσείου εντός του τρέχοντος έτους;
- Ποιο το ακριβές χρονοδιάγραμμα για την πλήρη επανέναρξη λειτουργίας της Εθνικής Πινακοθήκης;
- Ποια είναι η κατάσταση που επικρατεί στην περίμετρο του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου και στην γύρω περιοχή;
- Πώς αντιμετωπίζονται τα συσσωρευμένα διοικητικά και οικονομικά προβλήματα στον Οργανισμό της Καμεράτα;
- Ποιο είναι το ακριβές χρονοδιάγραμμα για τη συγκοινωνιακή διασύνδεση του ΚΠΙΣΝ με το κέντρο της Αθήνας, ώστε αυτό να είναι προσβάσιμο από τους επισκέπτες;
- Πώς διασφαλίζεται η βιωσιμότητα του Οργανισμού Μεγάρου Μουσικής Αθηνών; Υπάρχει αναπτυξιακός σχεδιασμός;
- Τι ισχύει εν τέλει με το θεσμό των επιχορηγήσεων στο Θέατρο και τον Κινηματογράφο;
- Ποιος είναι ο στρατηγικός σχεδιασμός του ΥΠΠΟΑ σε επίπεδο τριετίας τουλάχιστον, στο πλαίσιο της πολιτιστικής διπλωματίας; Ποιο το επίπεδο συνεργασίας ΥΠΠΟΑ και ΥΠΕΞ για την άσκηση πολιτιστικής διπλωματίας;
Αντιγόνη Καρατάσου
