«Το μυαλό δεν είναι ένα δοχείο που πρέπει να γεμίσει, αλλά μια φωτιά που πρέπει ν’ ανάψει…» - Πλούταρχος
Η «εκπαιδευτική μεταρρύθμιση» θα μπορούσε, να αποτελεί ίσως την μείζονος σημασίας και χιλιοειπωμένη φράση σε κάθε προεκλογικό σχεδιασμό και αφήγημα. Το κρίσιμο ζητούμενο όμως, έχει να κάνει με το πως περνάμε από το αφήγημα στην πράξη και στην ολιστική αλλαγή και την μεταρρύθμιση. Διότι απαιτείται τόλμη και επιμονή να απαγκιστρώσουμε την χώρα από την ιδεοληψία, που έχει κωλυσιεργήσει την πρόοδο και την αναβάθμιση στον χώρο της εκπαίδευσης. Τα προβλήματα χρονίζουν, λιμνάζουν και σκιαγραφούν ένα εκπαιδευτικό σύστημα, που είναι περασμένων δεκαετιών, παρωχημένων ιδεών και άνευ αξιολογήσεων.
Η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών αποτελεί ήδη, πεδίο μαχών και άκρατης αντιπολιτευτικής κριτικής και είναι πραγματικά απορίας άξιο, διότι ανάμεσα σε όλους τους κλάδους του δημοσίου τομέα, ο χώρος της εκπαίδευσης είναι εκείνος, που επιτάσσει περισσότερο από κάθε άλλον την αξιολόγηση, με στόχο την βελτίωση και την αναβάθμιση. Δυστυχώς και κακεντρεχώς, η αξιολόγηση στην χώρα μας έχει συνδεθεί με την «τιμωρία» και όχι με την προοπτική για την πρόοδο και την προσωπική εξέλιξη των εκπαιδευτικών. Όταν το 90% των ευρωπαϊκών χωρών, εφαρμόζουν την αξιολόγηση σε τοπικό και κεντρικό επίπεδο, η Ελλάδα παραμένει δέσμια των ιδεοληψιών, ανήκουσα στην θλιβερή μειοψηφία, για ακόμη μια φορά…
Για την ώρα, διαθέτουμε ένα εκπαιδευτικό σύστημα στο οποίο επικρατεί συγκεντρωτισμός στην διοίκηση, έλλειψη ευελιξίας επί της εκπαιδευτικής δραστηριότητας και μια αδύναμη Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση, η οποία δεν συνδέεται άρρηκτα με την αγορά εργασίας, ως όφειλε.
Η νέα νομοθετική πρωτοβουλία του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, συγκεντρώνει ένα φάσμα αυτονόητων ρυθμίσεων, αφενός επενδύοντας στους εκπαιδευτικούς, ενισχύοντας την θέση τους και την αυτονομία τους επί της εκπαιδευτικής διαδικασίας και αφετέρου στοχεύοντας στην καλλιέργεια ενεργών πολιτών – μαθητών, μέσα από δεξιότητες, που σχετίζονται με την προσωπικότητα και τις ιδιαίτερες κλίσεις του μαθητή.
Ακόμη, στο επίκεντρο της μεταρρυθμιστικής πολιτικής, που εισάγεται με το υπό διαβούλευση νομοθέτημα, βρίσκεται η ισότιμη πρόσβαση στην εκπαίδευση για όλους, οι ίσες ευκαιρίες, γεγονός το οποίο επιβεβαιώνεται από την επέκταση του δικτύου των Πρότυπων και Πειραματικών Σχολείων, αλλά και από τα €112 εκατομμύρια, τα οποία θα διατεθούν μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης σε τεχνολογικό εξοπλισμό στις πιο ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, αλλά και στην ανάπτυξη ενός οριζόντιου σχεδίου δράσης για τα άτομα με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.
Επιπλέον, η Κυβέρνηση τολμά προωθώντας ρηξικέλευθες αλλαγές, αναφορικά με την αυτονομία της σχολικής μονάδας και την αποδέσμευσή της από τους στενούς κλοιούς του Υπουργείου και τα σαφή και οριοθετημένα πλαίσια που την περιχαρακώνουν. Μέσω δύο βασικών αξόνων, πρώτον της ενδυνάμωσης του ρόλου του διευθυντή, ο οποίος θα πλαισιώνεται από υπηρεσιακά εξειδικευμένα στελέχη και εν συνεχεία της ενίσχυσης της εμπιστοσύνης των εκπαιδευτικών, οι οποίοι θα κατέχουν πρωταρχικό ρόλο επί του έργου τους και πρόσθετο εύρος στην επιλογή εγχειριδίου και τρόπου διδασκαλίας, περνάμε σε ένα καινοτόμο μοντέλο αυτονομίας, λελογισμένης ελευθερίας και ενδυνάμωσης του ρόλου του εκπαιδευτικού.
Ενώπιον της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης, της τεχνολογικής έξαρσης, δεν θα έπρεπε ,να τρέχουμε να προφτάσουμε το παρόν, αλλά το μέλλον… Είναι αδιανόητο το γεγονός, ότι στην χώρα μας υφίστανται ανοικτά ζητήματα στον χώρο της παιδείας, ριζωμένα εδώ και δεκαετίες, που όμοια τους να μην παρουσιάζονται σε κανένα κράτος της Ευρώπης. Συζητήσεις επί συζητήσεων για τα αυτονόητα, αντιδράσεις και ανέξοδες «μάχες» ,για να μην αλλάξει το κατεστημένο και το παρωχημένο… Ως πότε όμως, η μόνη σελίδα που θα αλλάζουμε στην δημόσια παιδεία μας, θα είναι εκείνη των βιβλίων;
*Η Κατερίνα Παπακώστα-Παλιούρα είναι βουλευτής του Νομού Τρικάλων της Νέας Δημοκρατίας.