Στην ερώτηση για το αν θα έπρεπε να στείλει μία ομάδα σπουδαστών στην Αίγυπτο προκειμένου να κάνουν έρευνα, η απάντηση της Ιστορικού, Πασκάλ Γαζάλεχ είναι κατηγορηματική: “Όχι!”
“Νομίζω ότι δεν πρέπει, καθώς πέρα από όλες τις παρανοήσεις που μπορούν παραδοσιακά να συμβούν, πέρα από την ταλαιπωρία που μπορεί να υποστούν..., είναι ενδεχόμενο να σε βασανίσουν και να βρεθείς δολοφονημένος, ενώ πήγες εκεί για επιστημονική έρευνα,” σημείωσε με νόημα η Γαζάλεχ.
Η δολοφονία του Ιταλού μεταπτυχιακού φοιτητή Τζούλιο Ρετζένι, ο οποίος είχε εξαφανιστεί στις 25 Ιανουαρίου, στην επέτειο της κοινωνικής εξέγερσης του 2011 που τερμάτισε την 30χρονη παραμονή του προέδρου Χόσνι Μουμπάρακ στην εξουσία, προκάλεσε αποτροπιασμό στην ακαδημαϊκή κοινότητα, τόσο εντός, όσο και εκτός της Αιγύπτου.
Οι πανεπιστημιακοί στην Αίγυπτο δηλώνουν ότι εδώ και χρόνια εργάζονται υπό την απειλή της σύλληψης ή της απέλασης, αλλά η φρικτή δολοφονία του Ρετζένι, έχει καλλιεργήσει το φόβο ότι η αναζήτηση της γνώσης έπεσε θύμα της πιο σκληρής επίθεσης κατά της ελευθερίας στη σύγχρονη ιστορία της Αιγύπτου τα τελευταία χρόνια.
Το πτώμα του 28χρόνου σπουδαστή του πανεπιστημίου Cambridge, που ερευνούσε την αύξηση του αριθμού των ανεξάρτητων εργατικών σωματείων στην Αίγυπτο, μετά την εξέγερση του 2011, βρέθηκε στην άκρη ενός αυτοκινητόδρομου, εννέα ημέρες μετά την εξαφάνισή του.
Οι οργανώσεις υποστήριξης των ανθρώπινων δικαιωμάτων δήλωσαν ότι η δολοφονία του Ρετζένι φέρει τα σημάδια των αρχών ασφαλείας, ισχυρισμό που η Αίγυπτος απορρίπτει.
Οι πανεπιστημιακοί τόσο στο εσωτερικό, όσο και εκτός της Αιγύπτου, δίνουν έμφαση στα περιστατικά βίας κατά συναδέλφων τους, οι οποίοι μελετούν την ανάπτυξη του εργατικού και εργασιακού ακτιβισμού τη χώρα, απαιτούν τη διενέργεια ανεξάρτητης έρευνας, συμπεριλαμβανομένης και της πιθανότητας η δολοφονία να έγινε με την εμπλοκή της αστυνομίας ή των υπηρεσιών ασφαλείας.
Οι εργατικές εξεγέρσεις που σημειώθηκαν πριν από το 2011 βοήθησαν στην ενίσχυση των αιτημάτων για πραγματικές αλλαγές, ενώ η εξέγερση που έγινε την ίδια χρονιά “ανάστησε” το εξουθενωμένο εργατικό κίνημα. Ωστόσο, οι αρχές μετέφρασαν την εξέλιξη αυτή ως πιθανή εστία πρόκλησης μαζικής κινητοποίησης πολιτικού χαρακτήρα.
“Γνωρίζω έναν αριθμό άλλων ακαδημαϊκών που πραγματοποιούσαν έρευνα σε παρόμοια θέματα και συνελήφθησαν, κρατήθηκαν, τους αρνήθηκε η είσοδος στην Αίγυπτο ή αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη χώρα,” δηλώνει η Άμι Όστιν Χολμς, αναπληρώτρια καθηγήτρια Κοινωνιολογίας στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο στο Κάιρο. “Οι άνθρωποι συνήθως δεν το γνωρίζουν αυτό, καθώς όταν συμβαίνει οι ακαδημαϊκοί που αμφισβητούνται μένουν σιωπηλοί, ελπίζοντας ότι την επόμενη φορά θα πάρουν βίζα,” εξηγεί η Χολμς.
Η Ένωση Σπουδών στη Μέση Ανατολή, που ασκεί σημαντική επιρροή μεταξύ των ακαδημαϊκών κύκλων, έχει προειδοποιήσει τα 2.700 μέλη της, να εξετάζουν με ιδιαίτερη προσοχή ενδεχόμενα ερευνητικά σχέδια εργασίας στην Αίγυπτο. Η Middle East Studies Association, χαρακτηρίζει τη δολοφονία του Ρετζένι “μια τραγικά προβλέψιμη συνέπεια,” κλιμάκωσης της βίας, αλλά και της καταπίεσης των πανεπιστημιακών στην Αίγυπτο.
ΠΗΓΗ: ΑΠΕ – ΜΠΕ
