Ασφαλές εμβόλιο άμεσα, προς μαζική διάθεση, δεν θα έχουμε πριν από το φθινόπωρο του 2021. Μπορεί αυτό να έχει βρεθεί ακόμη και στις αρχές του επόμενου έτους, αλλά για να επιβεβαιωθεί ότι είναι ασφαλές και δεν προκαλεί παρενέργειες, θα περάσουν τουλάχιστον οκτώ – εννιά ακόμη μήνες.
Έως τότε, τα μόνα διαθέσιμα όπλα απέναντι στην πανδημία θα είναι τα σημερινά. Ευλαβική τήρηση της χρήσης μάσκας, πίστη εφαρμογή των αποστάσεων, αυστηροί περιορισμοί, μέτρα υγιεινής.
Το στίγμα ότι δεν πρέπει να τρέφουμε ανεδαφικές προσδοκίες σχετικά με το χρονοδιάγραμμα της μαζική κυκλοφορίας ενός ασφαλούς πανδημικού εμβολίου, στέλνουν δύο κορυφαίοι ερευνητές. Ο καθηγητής Φαρμακολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, Αχιλλέας Γραβάνης και ο επικεφαλής του τμήματος εμβολίων του Αμερικανικού Ινστιτούτου Καρκίνου, Γιώργος Παυλάκης.
Παρά την επιτάχυνση των διαδικασιών που μας επιτρέπουν η τεχνολογία και ο αγώνας δρόμου στον οποίο έχουν επιδοθεί οι φαρμακευτικές, δεν μπορούμε να συζητάμε για ένα μη τοξικό και αποτελεσματικό εμβόλιο κατά της πανδημίας, πριν από το επόμενο φθινόπωρο, ανέφερε ο Αχ.Γραβάνης στην διάρκεια εκδήλωσης του e-kyklos.
Στην ίδια κατεύθυνση, ο επικεφαλής του τμήματος εμβολίων του Αμερικανικού Ινστιτούτου Καρκίνου Γιώργος Παυλάκης εκτίμησε ότι στο τέλος του 2020 θα έχουμε τα πρώτα σοβαρά αποτελέσματα των κλινικών μελετών, ενώ τα τελικά αποτελέσματα θα έχουμε σε δύο χρόνια, γιατί μέχρι τότε δεν μπορούμε να έχουμε όλα τα δεδομένα και να ξέρουμε ότι είναι τελείως ασφαλή.
Μάλιστα ο Αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων στις 22 Οκτωβρίου θα παρουσιάσει μια πρώτη ανάλυση σχετικά με το αν κάποιο από τα υποψήφια εμβόλια έχει φτάσει σε δεδομένα τέτοια, ώστε να μπορεί να εγκριθεί για χρήση ανάγκης και όχι για τέλεια χρήση. Κατά τον επικεφαλής του τμήματος εμβολίων του Αμερικανικού Ινστιτούτου Καρκίνου η συνεργασία και η ταχύτητα στην κατεύθυνση της ανάπτυξης ενός πανδημικού εμβολίου είναι πρωτοφανής, ενώ αξιοσημείωτη είναι και η διαφάνεια στη δημοσιοποίηση στοιχείων από τις κλινικές μελέτες που διενεργούνται για το σκοπό αυτό. Στα κλινικά πρωτόκολλα παρακολουθούνται όλες οι λεπτομέρειες με μια πρωτοφανή διαφάνεια και συνεργασία, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η δυσπιστία. Σημείωσε μάλιστα πως αυτό χρειάζεται γιατί αν χαθεί η εμπιστοσύνη, τότε η καταστροφή θα είναι τεράστια.
Καθώς οι χρόνοι για την επιβεβαίωση της ασφάλειας του εμβολίου είναι αναμενόμενο ότι θα καθυστερήσουν οι δύο ερευνητές, προέβαλαν τη χρήση των μέτρων δημόσιας υγείας που ήδη διαθέτουμε. Σύμφωνα μάλιστα με τον κ. Παυλάκη, καθώς ο ιός είναι αερομεταφερόμενος, κανείς δεν μιλούσε για μάσκες, απόσταση, αποφυγή εσωτερικών χώρων, πολύ περισσότερο όταν είναι πιο επικίνδυνος από την γρίπη. "Οι υπερμεταδότες μπορούν να μεταδώσουν τη νόσο σε 5-100 άτομα σε πολύ λίγο χρόνο. Ο ιός ήρθε για να μείνει και μπορούμε να έχουμε τσουνάμι μολύνσεων και θανάτων ανά πάσα στιγμή", προειδοποιεί ο ειδικός.
Επιπλέον η ασθένεια που προκαλεί είναι καινούρια, προκαλεί μόνιμες βλάβες και αναπηρίες, που συνεπάγονται τεράστιο κόστος τα επόμενα χρόνια. Καθοριστικά επομένως είναι τα μέτρα δημόσιας υγείας, καθώς η καμπύλη της επιδημίας στη χώρα μας έχει αλλάξει και αν συνεχιστεί η πορεία αυτή, είναι ζήτημα δύο εβδομάδων να υπάρξει πρόβλημα με τις μονάδες εντατικής θεραπείας.
Να μην νοσήσουμε
Αντίστοιχα, ο κ. Γραβάνης σημείωσε πως πρέπει να κρατηθούμε μακριά από τον ιό, να μην νοσήσουμε.
Οι ασθένειες που προκαλεί, εκτός από την πνευμονία, περιλαμβάνουν διάχυτη θρόμβωση από λειτουργική επίδραση στους μηχανισμούς πήξης του αίματος, οι οποίες με τη σειρά τους μπορεί να προκαλέσουν άμεσα καρδιακή προσβολή. Μπορεί όμως να προκαλέσουν μυοκαρδίτιδα, μια φλεγμονή που οδηγεί σε απώλεια της ικανότητας της καρδιάς να λειτουργεί. Όσο για τον εγκέφαλο, παρεμβαίνει στους νευρώνες και μπορεί να προκαλέσει ψύχωση, κατάθλιψη, μετατραυματικό στρες, ακόμη και άνοια - παράμετρος που ακόμη δεν έχει περιγραφεί καλά. Επιπλέον, στο ένα τρίτο των ασθενών προκαλεί οξεία νεφρική ανεπάρκεια, ενώ στο 17% προσβάλλει το πάγκρεας.
"Και αυτά τα συμπτώματα είναι άμεσα. Δεν έχουμε ιδέα τι υπολειπόμενο θα μείνει 2-3 χρόνια μετά τη λοίμωξη. Πρέπει να μείνουμε οπωσδήποτε μακριά από τον ιό γιατί δεν ξέρουμε ποιά θα είναι τα μακροπρόθεσμα προβλήματα", παρατηρεί ο κ. Γραβάνης.
Καταλήγοντας ο καθηγητής, επεσήμανε ότι στο πλαίσιο της διεπιστημονικής συνεργασίας, η χώρα μας διαθέτει το κατάλληλο επιστημονικό δυναμικό και σε συνεργασία και με τους επιστήμονες της διασποράς, μπορούμε να προσελκύσουμε επενδύσεις ουσιαστικής έρευνας, που θα μπορούσε να φθάσει μέχρι και την παραγωγή ενός εμβολίου.
Χαρακτηριστικά αναφέρθηκε στην πρόσφατη ερευνητική δραστηριότητα του εργαστηρίου του, στο οποίο επιχειρείται η ανάπτυξη ανθρωπίνων ιστών - κατ΄ αρχήν εγκεφάλου - οι οποίοι θα μολυνθούν με τον ιό, για να διαπιστωθεί η επίδραση της νόσου, με το πλεονέκτημα ότι είναι εκτός ανθρωπίνου σώματος.