Η κερδοσκοπία επανακάμπτει, η Ευρώπη διαβουλεύεται
Φωτογραφία αρχείου
Φωτογραφία αρχείου
Κρίση

Η κερδοσκοπία επανακάμπτει, η Ευρώπη διαβουλεύεται

Η κερδοσκοπία επανακάμπτει, οι τιμές φυσικού αερίου με πρόσχημα τον καιρό έχουν εκτιναχθεί 60% μέσα σε τρεις εβδομάδες, ωστόσο, η βραχυκυκλωμένη Ευρώπη ακόμη διαβουλεύεται και παρακολουθεί «αμέτοχη» το πάρτι στον χρηματιστηριακό κόμβο συναλλαγών της Ολλανδίας.

Η μια μετά την άλλη οι συναντήσεις για κοινή ευρωπαϊκή λύση, όπως η χθεσινή, αποβαίνουν άκαρπες. Την ίδια στιγμή, η ακριβή ενέργεια πυροδοτεί παρενέργειες μακράς διαρκείας καθώς οι ανατιμήσεις των πρώτων υλών δοκιμάζουν ολοένα και περισσότερο την αγορά τροφίμων και τη βιομηχανία. Και μπορεί η τιμή χθες στα παράγωγα Ιανουαρίου να υποχώρησε κάτω από τα 140 ευρώ η μεγαβατώρα, τίποτα ωστόσο δεν εγγυάται ότι το πάρτι δεν θα έχει συνέχεια και δεν θα εκτιναχθεί ξανά στα 160 ή 170 ευρώ, με πρόσχημα την πτώση της θερμοκρασίας και την αύξηση της ζήτησης.

Εκτόξευση τιμών σε τέτοια επίπεδα, στο όνομα της αυξημένης κατανάλωσης, παραπέμπει μόνο σε πάρτι κερδοσκόπων και traders παρά σε οτιδήποτε άλλο, αφού με τις ευρωπαϊκές αποθήκες γεμάτες κατά 95%, δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα επάρκειας.

Την ίδια στιγμή στις Βρυξέλλες, η εικόνα που μεταδίδεται από τις διαβουλεύσεις για το πλαφόν, ακόμη και αν επιλεγεί κάποια άλλη κοινή λύση, διαφορετική από το ανώτατο όριο τιμών που ζητούν η Ελλάδα και μια ομάδα έξι ακόμη χωρών, παραπέμπει περισσότερο σε προσπάθεια να συμφωνηθεί ένα πλαίσιο, που θα ενσωματώνει όλες τις αντικρουόμενες θέσεις, χωρίς νικητές και ηττημένους, παρά σε ουσία.

Το μπαλάκι της λύσης

Το δείχνει η διαδρομή που κάνει εδώ και ενάμιση μήνα, το μπαλάκι της εύρεσης λύσης: Από τη Σύνοδο Κορυφής του Οκτωβρίου πίσω στην Κομισιόν, από εκεί στους υπουργούς Ενέργειας, και μετά στους μόνιμους αντιπροσώπους των χωρών-μελών (Coreper), που συνεδρίασαν για μια ακόμη φορά χθες, έχοντας στα χέρια προσχέδιο πρότασης της τσεχικής προεδρίας για πλαφόν στα 264 ευρώ, ήτοι μόλις 11 ευρώ χαμηλότερα από την αρχική της Επιτροπής (275 ευρώ), χωρίς φυσικά να καταλήξουν κάπου.

Το απόλυτο βραχυκύκλωμα της Ε. Επιτροπής αποτυπώνεται στην παρακάτω εικόνα από τη συνεδρίαση του Coreper: Επτά χώρες, μεταξύ των οποίων η Ελλάδα, ζήτησαν πλαφόν στα 160 ευρώ /μεγαβατώρα, τις στήριξε ένας ευρύτερος κύκλος 7-8 χωρών, ενώ Γερμανία και Ολλανδία επέμειναν στην άρνησή τους, οι Γάλλοι τήρησαν επαμφοτερίζουσα στάση και η τσεχική προεδρία δεσμεύτηκε να φέρει ξανά, μια νέα αναθεωρημένη πρόταση τη Δευτέρα, προκειμένου να συζητηθεί σε ομάδα εργασίας την Τρίτη και πάλι σε Coreper την Τετάρτη...

Αποκλίσεις και παρενέργειες

Το μόνο βέβαιο είναι ότι οι πολίτες της Ευρώπης δεν πρέπει να περιμένουν λύση από τις Βρυξέλλες, παρά μόνο να ποντάρουν σε ένα ήπιο χειμώνα, χωρίς να είναι καθόλου σίγουρο ότι θα έχουν τον καιρό με το μέρος τους, και ενώ τα πρώτα κρύα στρώνουν το έδαφος για σπέκουλα. Από τα χαμηλά των 105 ευρώ η μεγαβατώρα στα μέσα Νοεμβρίου, τα συμβόλαια Ιανουαρίου ξεπέρασαν την Πέμπτη τα επίπεδα των 160 ευρώ, φτάνοντας για ένα 20λεπτο και στα 165 ευρώ, δηλαδή στην υψηλότερη τιμή από τις 13 Οκτωβρίου, για να υποχωρήσουν χθες στα 139 ευρώ.

Με τις ευρωπαϊκές αποθήκες γεμάτες, και τη ζήτηση υποτονική, καθώς η Κίνα δεν έχει ακόμη πάρει μπροστά λόγω των lockdowns και της πολιτικής μηδενικής ανοχής στην Covid, τίποτα στην παρούσα φάση δεν δικαιολογεί τέτοιες τιμές εκτός και αν είχε ενσκήψει ένας πολύ σκληρός με διάρκεια χειμώνας. Στην ουσία, ο όγκος των εικονικών συναλλαγών στα παράγωγα Ιανουαρίου αγοράζεται και ξαναπουλιέται πολλές φορές και μέσα σε αυτό τον κύκλο δημιουργούνται αδικαιολόγητες αυξήσεις εξαιτίας των προσδοκιών των παικτών που παίζουν στον TTF.

Το πάρτι

Στην αγορά γίνονται εικασίες ότι στο πάρτι, εκτός από traders, μπορεί να συμμετέχουν, και εμπορικοί παίκτες που προκειμένου να μην γράψουν ζημιές, πουλώντας το ακριβό αέριο με το οποίο γέμισαν τις αποθήκες, σε χαμηλότερες τιμές, παίζουν ψηλά τις τιμές στα παράγωγα.

Ένα πάρτι στο οποίο, εκτός από αμερικανικές εταιρείες, τις οποίες ο πρόεδρος Μακρόν κατηγορεί ότι παράγουν φθηνό αέριο αλλά το πωλούν τρεις και τέσσερις φορές ακριβότερα στην Ευρώπη, συμμετέχουν, όπως έγραψε πρόσφατα το Politico, και ευρωπαϊκές εταιρείες.

Τον Οκτώβριο, μιλώντας στους αναλυτές μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων εννεαμήνου, ο οικονομικός διευθυντής της TotalEnergies, Ζαν Πιερ Σμπρέρ, είχε αναφέρει ότι η εταιρεία έχει πρόσβαση σε πάνω από 10 εκατομμύρια τόνους αμερικανικού LNG, προσθέτοντας ότι δεδομένης της τιμής του, κάθε φορτίο αντιπροσωπεύει τιμή 80 ή και 100 δολάρια.

Σημειωτέον ότι στον αμερικανικό κόμβο Henry Hub, όπου γίνονται πραγματικές και όχι εικονικές συναλλαγές όγκων, η τιμή κινείται σταθερά όλο το τελευταίο διάστημα στα 20 -25 ευρώ / MWh (6 - 8 δολ/ MMBTu). Αυτό σημαίνει ότι αθροίζοντας τα μεταφορικά (περίπου 9 ευρώ/ Mwh) και κάνοντας τη μετατροπή της συναλλαγματικής ισοτιμίας, το αμερικανικό LNG φτάνει στην Ευρώπη στα 30 ευρώ. Το φορτίο αυτό μπορεί να πουληθεί 50-60 ευρώ η μεγαβατώρα στον Ευρωπαίο αγοραστή και παλαιότερα ακόμη και 80-90 ευρώ, σε συνθήκες υψηλές ζήτησης, όπως παραδέχτηκε και ο CFO της Total.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή όχι μόνο δεν δείχνει να έχει απαντήσεις για τα παραπάνω, αλλά και συνεχίζει τις διαπραγματεύσεις για την επιβολή ανώτατης τιμής στο φυσικό αέριο, οι οποίες ακόμη και αν κάποια στιγμή καταλήξουν σε συμφωνία, ουδείς εγγυάται ότι αυτή θα εφαρμοστεί, όταν για παράδειγμα μεγάλοι παραγωγοί, όπως η Νορβηγία, ο μεγαλύτερος αυτή τη στιγμή προμηθευτής της, έχουν ταχθεί απέναντι στο μέτρο. «Αν η Ευρώπη περιορίσει την τιμή του φυσικού αερίου, θα της γυρίσει μπούμερανγκ», είχε δηλώσει πρόσφατα στη γαλλική Les Echos ο Γιόνας Γκαρ Στέρε, πρωθυπουργός της Νορβηγίας, του κορυφαίου προμηθευτή αερίου της Ευρώπης.