Μία ημέρα αφού η εθνική ποδοσφαιρική ομάδα του Κατάρ απογοήτευσε τους οπαδούς της στο εναρκτήριο παιχνίδι του Παγκοσμίου Κυπέλλου που διεξάγεται στο μικρό αλλά πλουσιότατο εμιράτο του Περσικού Κόλπου, μία ανακοίνωση του διευθύνοντος συμβούλου της Qatar Energy πρέπει να έκανε τους Καταριανούς να ξεχάσουν λίγο τον πόνο τους. Η κρατική εταιρεία ενέργειας ανακοίνωσε τη σύναψη συμφωνίας με την κινεζική, υπό κρατικό έλεγχο, ενεργειακή εταιρεία Sinopec για την μακροχρόνια προμήθεια LNG από το Κατάρ προς την Κίνα.
Στην συγκεκριμένη περίπτωση η λέξη μακροχρόνια αποδίδει με ακρίβεια την κατάσταση. Οι δύο πλευρές υπέγραψαν συμβόλαιο διάρκειας 27 ετών, το οποίο προβλέπει πως το Κατάρ θα προμηθεύει την Sinopec, και κατ’ επέκταση την Κίνα, με 4 εκατομμύρια τόνους υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) ετησίως. Οι παραδόσεις θα αρχίσουν από το 2026 και θα κρατήσουν μέχρι το 2053.
Σύμφωνα με το Bloomberg, η αξία αυτού του συμβολαίου ανέρχεται στα εξήντα ένα δισεκατομμύρια δολάρια, δηλαδή περίπου 2,3 δισεκατομμύρια ετησίως με σημερινές τιμές. Όπως δήλωσε ο Σάαντ Αλ Καάμπι, η τιμή του υγροποιημένου φυσικού αερίου θα είναι συνδεδεμένη με αυτήν του αργού πετρελαίου, όπως γίνεται σε όλα τα συμβόλαια μακράς διαρκείας με τους Ασιάτες πελάτες, χωρίς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες. Η συμφωνία αυτή είναι η μεγαλύτερη σε χρονική διάρκεια που έχει κάνει ποτέ η Κίνα για προμήθεια LNG και μία από τις μεγαλύτερες σε αξία.
Όπως γνωρίζουμε, το Κατάρ είναι ένας από τους τρεις βασικότερους «παίκτες» της παγκόσμιας αγοράς LNG, μαζί με την Αυστραλία και τις ΗΠΑ. Η συμφωνία με την Sinopec εντάσσεται στα πλαίσια μίας σημαντικής επέκτασης της παραγωγικής δυναμικότητας της χώρας με την ανάπτυξη του Βόρειου Πεδίου και είναι η πρώτη που ανακοινώνεται. Το Βόρειο Πεδίο είναι το ένα κομμάτι του μεγαλύτερου γνωστού κοιτάσματος φυσικού αερίου στον κόσμο, το άλλο βρίσκεται στο Ιράν, και η εκμετάλλευσή του θα αυξήσει σημαντικά τη δυνατότητα της χώρας να υγροποιεί φυσικό αέριο.
Στο σχετικό ρεπορτάζ του Reuters αναφέρεται πως η ανάπτυξη του Βόρειου Πεδίου θα ανεβάσει τις ετήσιες ποσότητες LNG που θα μπορεί να εξάγει η χώρα από τα 77 εκατομμύρια τόνους που είναι σήμερα στα 126 εκατομμύρια τόνους το 2027. Αυτή την εποχή βρίσκονται σε εξέλιξη διαπραγματεύσεις για τη σύναψη συμφωνιών με πολλές χώρες οι οποίες επιθυμούν να εξασφαλίσουν την ενεργειακή τους σταθερότητα για πολλά χρόνια. Τα όσα συνέβησαν φέτος είναι πολύ πιθανόν να έχουν κάνει την δουλειά της Qatar Energy πολύ πιο εύκολη σε αυτόν τον τομέα. Ο επικεφαλής της εταιρείας, ο Σάαντ Αλ Καάμπι, δήλωσε πως συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις με άλλους δυνητικούς αγοραστές LNG από την Ευρώπη και την Κίνα.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις και τις πληροφορίες του Bloomberg όμως, οι συζητήσεις μεταξύ του Κατάρ και των Ευρωπαίων πιθανών πελατών του δεν πάνε και πολύ καλά. Ο λόγος είναι πολύ απλός: η Qatar Energy επιθυμεί τη σύναψη μακροχρόνιων συμβολαίων με τους πελάτες της και οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες διστάζουν να το κάνουν γιατί πιστεύουν πως σε μερικά χρόνια δεν θα τους είναι απαραίτητες τόσο μεγάλες ποσότητες φυσικού αερίου. Εδώ πρέπει να προσθέσουμε πως οποιαδήποτε διακρατική συμφωνία προμήθειας LNG μεταξύ κάποιας ευρωπαϊκής χώρας και του Κατάρ, θα πρέπει αφενός να είναι μακροχρόνια και αφετέρου θα ξεκινά το νωρίτερο το 2026.
Αυτό προκύπτει από χθεσινή ανακοίνωση του Ιαπωνικού Υπουργείου Εμπορίου, η έρευνα του οποίου αποκάλυψε πως αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει δυνατότητα σύναψης μακροχρόνιας συμφωνίας προμήθειας LNG η οποία θα ξεκινά πριν το 2026, γιατί πολύ απλά έχουν εξαντληθεί όλες οι διαθέσιμες ποσότητες από όλους τους παραγωγούς. Περισσεύει περίπου το 30%, το οποίο είναι διαθέσιμο για σύναψη βραχυχρόνιων συμφωνιών, με τιμές που εξαρτώνται από την προσφορά και την ζήτηση της στιγμής, όπως μάθαμε με πολύ πόνο το τελευταίο δωδεκάμηνο. Ο δισταγμός των Ευρωπαίων, πέρα από το γεγονός πως μπορεί να αναγκάσει πολλές χώρες να ψάχνουν για φυσικό αέριο και μετά το 2026 αν καθυστερήσουν να υπογράψουν συμφωνίες, εξηγεί κατά κάποιο τρόπο και την πολύ μεγάλη σημασία που δίνουν πλέον στους Ασιάτες πελάτες τους τρεις από τις μεγάλες πετρελαϊκές δυνάμεις του Περσικού Κόλπου: η Σαουδική Αραβία, τα Η.Α.Ε. και βέβαια το Κατάρ.
Για το Κατάρ δεν χρειάζεται να πούμε περισσότερα, ενώ η ηγεσία των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων έχει κάνει γνωστές τις προθέσεις της εδώ και καιρό. Άρθρο της S&P Global από το 2019 αναφερόταν στις επενδύσεις που είχε ήδη σκοπό να κάνει η κρατική ενεργειακή εταιρεία των Η.Α.Ε., το ύψος των οποίων ανερχόταν στα 45 δισεκατομμύρια δολάρια. Πέρα από τον εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεων διύλισης πετρελαίου εντός των Η.Α.Ε., το μεγαλύτερο μέρος των επενδύσεων σχεδιαζόταν για την Ινδία, την Κίνα και την Ινδονησία.
Τα σχεδιαζόμενα διυλιστήρια και πετροχημικά εργοστάσια, σε συνεργασία με τοπικές εταιρείες, έχουν ως σκοπό τη σύσφιξη των σχέσεων με τους πελάτες έτσι ώστε τα Η.Α.Ε. να εξασφαλίσουν μεγάλες μακροχρόνιες συμφωνίες πώλησης πετρελαίου. Δεν έχουμε παρακολουθήσει με λεπτομέρειες την εξέλιξη αυτών των σχεδίων αλλά δεν έχουμε αμφιβολία πως το ύψος των επενδύσεων θα είναι τώρα ακόμα μεγαλύτερο από 45 δις δολάρια.
Για τις κινήσεις της Σαουδικής Αραβίας έχουμε τρεις πολύ πρόσφατες ειδήσεις που επιβεβαιώνουν την πρόθεση της χώρας να κάνει πολύ πιο στενές τις σχέσεις της με τους πελάτες της στην Ασία. Ο διάδοχος του θρόνου του Βασιλείου της Σαουδικής Αραβίας και ουσιαστικός ηγέτης της χώρας, πρίγκηπας Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν, ταξίδεψε την προηγούμενη εβδομάδα στην Νότια Κορέα και συναντήθηκε με τον πρόεδρο της χώρας και τα ανώτατα στελέχη των μεγαλύτερων επιχειρήσεών της. Κατά την επίσκεψή του υπογράφτηκαν δεκάδες μνημόνια συνεργασίας μεταξύ των δύο πλευρών, ενώ η Aramco, η κρατική πετρελαϊκή εταιρεία της Σαουδικής Αραβίας, ανακοίνωσε επενδύσεις ύψους 7 δισεκατομμυρίων δολαρίων στις οποίες θα προχωρήσει μία κορεατική θυγατρική της για τον εκσυγχρονισμό του πετροχημικού της εργοστασίου.
Όπως επισήμανε το σχετικό ρεπορτάζ του Bloomberg, αυτές οι τεράστιες επενδύσεις έχουν σαν βασικό στόχο τη διασφάλιση της ζήτησης για το πετρέλαιό της. Στην περίπτωση της Νότιας Κορέας υπάρχει και άλλη όψη του νομίσματος, καθώς τα μνημόνια συνεργασίας δεν αναφέρονται μόνο στις επενδύσεις που θα κάνει η Aramco στη χώρα αλλά και στη συμμετοχή των κορεατικών επιχειρήσεων στα μεγάλα έργα που γίνονται ήδη μέσα στην Σαουδική Αραβία. Μετά την Νότια Κορέα ο πρίγκηπας επισκέφθηκε και την Ταϊλάνδη. Η επίσκεψη αυτή είχε ένα παραπάνω ενδιαφέρον καθώς οι δύο χώρες αποκατέστησαν φέτος τις διπλωματικές τους σχέσεις ύστερα από 33 χρόνια.
Εκ του αποτελέσματος μπορούμε να πούμε πως η αναθέρμανση των σχέσεων ήταν εντυπωσιακή. Οι συμφωνίες που υπέγραψαν οι δύο πλευρές έχουν κυρίως σχέση με την ενέργεια, αλλά και με τον τουρισμό. Η Σαουδική Αραβία συμφώνησε να επενδύσει στους τομείς του πετρελαίου αλλά και του πράσινου υδρογόνου και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας!! Η επίσκεψη του πρίγκηπα στο Πακιστάν τελικά δεν πραγματοποιήθηκε, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει πως δεν θα γίνουν οι επενδύσεις για τις οποίες συζήτησαν πρόσφατα στο Ριάντ ο πρίγκηπας με τον πρωθυπουργό του Πακιστάν.
Το βασικό σχέδιο προβλέπει την κατασκευή ενός μεγάλου διυλιστηρίου πετρελαίου που θα κοστίσει τουλάχιστον 10,5 δισεκατομμύρια δολάρια και θα έχει δυναμικότητα διύλισης 400.000 βαρελιών αργού πετρελαίου ημερησίως. Δεδομένου του ότι η παγκόσμια κατανάλωση πετρελαίου είναι της τάξης των 100 εκατομμυρίων βαρελιών αργού πετρελαίου ημερησίως, είναι φανερό πως πρόκειται για μία πολύ μεγάλη επένδυση.
Βλέποντας τον τρόπο με τον οποίον κινούνται στην Ασία οι τρεις πλουσιότατες ενεργειακά χώρες του Περσικού Κόλπου, μπορούμε να συμπεράνουμε με σχετική ασφάλεια πως έχουν αποφασίσει ότι το μέλλον τους ως προμηθευτών ενεργειακών πρώτων υλών βρίσκεται στην Ασία και θέλουν να δέσουν τους πελάτες τους για πολλά χρόνια ακόμα. Σε αυτά τα πλαίσια είναι πρόθυμες να ξοδέψουν μεγάλο μέρος των εσόδων τους κάνοντας μεγάλες επενδύσεις σε αυτές τις χώρες και δίνοντας δουλειά στις επιχειρήσεις τους.
Δείχνουν σαν να μην πιστεύουν πως έχει επιχειρηματικό νόημα η προσπάθεια να πουλήσουν περισσότερο πετρέλαιο και φυσικό αέριο στην Ευρώπη. Σε αυτό μάλλον έχουν δίκιο. Αν μπορούν να προπωλήσουν όλη σχεδόν την παραγωγή τους σε σίγουρους πελάτες που είναι πρόθυμοι να εξακολουθήσουν να αγοράζουν από αυτούς για τα επόμενα είκοσι χρόνια δεν χρειάζεται να επιδιώξουν συνεργασία με αυτούς που δεν είναι πρόθυμοι να το κάνουν. Εξ άλλου, και γιατί να το κρύψουμε, η πληθυσμιακή και οικονομική ανάπτυξη είναι πολύ πιο πιθανόν να έρθει τις επόμενες δεκαετίες από την Ασία παρά από την Ευρώπη.
