Το γερμανικό υπουργικό συμβούλιο ενέκρινε την Τετάρτη ένα νομοσχέδιο που απαγορεύει τα περισσότερα νέα συστήματα θέρμανσης με πετρέλαιο και φυσικό αέριο από το 2024, δήλωσε ο υπουργός Οικονομίας, μια πολιτική που έχει σχεδιαστεί για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, αλλά που οι επικριτές προειδοποίησαν ότι θα μπορούσε να είναι δαπανηρή για τα φτωχότερα νοικοκυριά.
Ο κυβερνητικός συνασπισμός του Βερολίνου συμφώνησε τον περασμένο μήνα ότι σχεδόν όλα τα νεοεγκατεστημένα συστήματα θέρμανσης στη Γερμανία θα πρέπει να λειτουργούν με 65% ανανεώσιμη ενέργεια από το 2024, τόσο σε νέα όσο και σε παλαιά κτίρια.
Το σχέδιο αποτελεί μέρος της φιλοδοξίας της Γερμανίας να καταστεί κλιματικά ουδέτερη έως το 2045, καθώς ο κατασκευαστικός τομέας ήταν υπεύθυνος για 112 εκατομμύρια τόνους εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου πέρυσι ή το 15% των εκπομπών της χώρας.
Τα σπίτια θα μπορούν επίσης να χρησιμοποιούν αντλίες θερμότητας που λειτουργούν με ανανεώσιμη ηλεκτρική ενέργεια, τηλεθέρμανση, ηλεκτρική θέρμανση ή ηλιακά θερμικά συστήματα ως αποδεκτές εναλλακτικές λύσεις για τη θέρμανση με ορυκτά καύσιμα, σύμφωνα με το νομοσχέδιο, το οποίο είδε το Reuters.
Η πολιτική έχει συναντήσει αντίσταση από το εσωτερικό του συνασπισμού του καγκελάριου Όλαφ Σολτς, με τους επικριτές να την χαρακτηρίζουν υπερβολικά δαπανηρή και επιβάρυνση για τα νοικοκυριά και τους ενοικιαστές με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα.
Πάνω από 9 δισ. ευρώ ετησίως η μετάβαση
Μια τέτοια στροφή θα μπορούσε να κοστίσει στους Γερμανούς περίπου 9,16 δισεκατομμύρια ευρώ (10 δισεκατομμύρια δολάρια) ετησίως μέχρι το 2028, όπως προκύπτει από το νομοσχέδιο. Το κόστος θα μειωθεί στα 5 δισεκατομμύρια από το 2029, καθώς το Βερολίνο αναμένει ότι η επέκταση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και η αύξηση της παραγωγής αντλιών θέρμανσης θα καταστήσουν τη μετάβαση φθηνότερη.
Η κυβέρνηση θα προσφέρει επιδότηση 30% για κατοικίες που κατοικούνται από ιδιοκτήτες και 10% επιπλέον εάν οι ιδιοκτήτες επιλέξουν την αλλαγή θέρμανσης φιλική προς το κλίμα νωρίτερα από ό,τι απαιτεί ο νόμος, ανεξάρτητα από το εισόδημα του νοικοκυριού.
Οι ιδιοκτήτες κατοικιών που λαμβάνουν επιδόματα πρόνοιας που σχετίζονται με το εισόδημα θα μπορούσαν να λάβουν 20% επιπλέον επιδότηση για τη μετάβαση.
Τα χρήματα θα προέλθουν από το Ταμείο για το κλίμα και τον μετασχηματισμό, έναν συμπληρωματικό προϋπολογισμό για την προώθηση των πράσινων επενδύσεων, με περίπου 180 δισεκατομμύρια ευρώ που προορίζονται για την περίοδο 2023-2026.
«Η χρηματοδότηση είναι εξασφαλισμένη», δήλωσε ο υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ στους δημοσιογράφους σε συνέντευξη Τύπου κατά την παρουσίαση του νομοσχεδίου. Ο Χάμπεκ αρνήθηκε να δώσει έναν αριθμό για το πόσο θα κοστίσει αυτό στην κυβέρνηση, αλλά το ποσό θα είναι «μέτριο».
Το νομοσχέδιο προβλέπει ορισμένες εξαιρέσεις, για παράδειγμα για τους ιδιοκτήτες ακινήτων που είναι άνω των 80 ετών και ζουν σε δύσκολη κατάσταση.
Όσοι παραβιάζουν τους νέους κανόνες αντιμετωπίζουν πρόστιμο 5.000 ευρώ, αναφέρει το σχέδιο νόμου, το οποίο θα συζητηθεί τώρα στο κοινοβούλιο.
Η προσπάθεια της Γερμανίας να καταργήσει σταδιακά το φυσικό αέριο στη θέρμανση έγινε πιο επείγουσα μετά την εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία, η οποία ώθησε το Βερολίνο να σταματήσει τις εισαγωγές ρωσικών ορυκτών καυσίμων.
Η θέρμανση καταναλώνει περισσότερο από το 40% της ετήσιας κατανάλωσης φυσικού αερίου της Γερμανίας, καθώς σχεδόν τα μισά από τα 41 εκατομμύρια νοικοκυριά της χώρας θερμαίνονται με φυσικό αέριο, ενώ σχεδόν το 25% χρησιμοποιεί πετρέλαιο θέρμανσης.
«Ξεκινάμε συγκριτικά αργά με αυτό. Άλλες χώρες το έχουν κάνει νωρίτερα», δήλωσε ο Χάμπεκ, αναφέροντας τον τομέα της θέρμανσης στις σκανδιναβικές χώρες που εξαρτώνται πολύ λιγότερο από τα ορυκτά καύσιμα για να κρατήσουν τα σπίτια τους ζεστά.
Το νομοσχέδιο σημαίνει ότι η Γερμανία θα πρέπει να κλείσει περισσότερο από το 90% του δικτύου διανομής φυσικού αερίου των 500.000 χιλιομέτρων (310.685 μιλίων) μέσα στα επόμενα 20 χρόνια, όπως έδειξε την Τρίτη μελέτη της δεξαμενής σκέψης Agora.
Εναντίον της μετάβασης οι Γερμανοί
Περίπου το 78% των Γερμανών είναι κατά του σχεδιαζόμενου νόμου, έδειξε έρευνα της εταιρείας δημοσκοπήσεων Forsa που δημοσιεύθηκε από τους ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς ntv και RTL την Τετάρτη. Περίπου το 62% των ερωτηθέντων αναμένει ότι οι λογαριασμοί θέρμανσης θα αυξηθούν μετά τη μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, έδειξε η δημοσκόπηση.
Η ένωση τοπικών επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας της Γερμανίας, VKU, δήλωσε ότι ο νόμος αποτελεί «συναισθηματικό οδοστρωτήρα», καθώς ο χρόνος που δόθηκε για τις αλλαγές που απαιτεί ήταν πολύ σύντομος.
«Οι προθεσμίες θα πρέπει επομένως να παραταθούν. Τουλάχιστον χρειάζονται επειγόντως μεταβατικές περίοδοι», ανέφερε η VKU σε ανακοίνωσή της.
Η περιβαλλοντική οργάνωση Greenpeace χαρακτήρισε το νομοσχέδιο «ορόσημο» για την προστασία του κλίματος στη Γερμανία και «καθυστερημένο» από καιρό.
«Με αυτόν τον τρόπο, η Γερμανία μπορεί να επιτύχει στο μέλλον τους στόχους προστασίας του κλίματος, τους οποίους ο κτιριακός τομέας έχει υπερβεί εδώ και τρία χρόνια», ανέφερε.
