Κι όμως οι τιμές του ρεύματος επέστρεψαν σε προπολεμικά επίπεδα «κανονικότητας», φθινοπώρου 2021, προτού φουντώσει η ενεργειακή κρίση!
Τι συνέβη; Μεσολάβησαν δύο μήνες με πολλούς αέρηδες και ήλιο, είναι η απάντηση. Τα φθηνά αιολικά και φωτοβολταικά έφτασαν να καλύπτουν τον Μάρτιο από 40% ως και 60% του εθνικού ενεργειακού μείγματος. Εκτόπισαν τις ακριβές μονάδες αερίου και λιγνίτη, έριξαν την χονδρική τιμή και οι προμηθευτές μετακύλησαν τις χαμηλότερες χρεώσεις στην λιανική.
Κάπως έτσι ήρθαν οι μειώσεις από 16% έως 25% αναλόγως τον πάροχο, στα τιμολόγια Απριλίου που ανακοινώθηκαν χθες βράδυ. Η ΔΕΗ με τα περίπου 6 εκατομμύρια πελάτες, κατέβασε το οικιακό τιμολόγιο στα 16,5 λεπτά ανά κιλοβατώρα για τις πρώτες 500 kWh. Η Protergia με τιμολόγια που ξεκινούν από τα 14 λεπτά/ kWh, ο Ηρωνας στα 15,7 λεπτά / kWh, η Elpedison (12,50 λεπτά για το Economy, 19,50 ευρώ για το ElectricityHome day), για να αναφέρουμε την πρώτη τετράδα της αγοράς.
Και αν είχαμε περισσότερες ΑΠΕ; Θα είχαμε ακόμη χαμηλότερη χονδρεμπορική τιμή, οι πάροχοι θα μετακήλυαν ακόμη μεγαλύτερες μειώσεις στην λιανική και τα τελικά τιμολόγια θα ήταν ακόμη χαμηλότερα, όπως συμβαίνει στον ευρωπαϊκό Βορρά.
Συμπέρασμα: Επιτάχυνση άμεσα των «πράσινων» επενδύσεων, οι οποίες χωρίς νέα δίκτυα, θα παραμείνουν γράμμα κενό, όπως κυρίως χωρίς μπαταρίες, δηλαδή τη τεχνολογία που αποθηκεύει την περίσσεια ενέργεια όταν δεν υπάρχει ζήτηση, προκειμένου να διατεθεί στο σύστημα όταν δεν φυσάει ή δεν έχει ήλιο.
Η πραγματικότητα
Οι «δράκοι» της πράσινης μετάβασης παραμένουν, όπως μπορούν να βεβαιώσουν όσοι ασχολούνται με το αντικείμενο. Εκτός από τις τοπικές κοινωνίες που τις ενοχλούν οι ΑΠΕ και τις προσφυγές στα δικαστήρια, βασικό πρόβλημα είναι η απόσταση που χωρίζει τις εξαγγελίες από την υλοποίηση. Καθυστερήσεις σπρώχνουν συνεχώς προς τα πίσω τους διαγωνισμούς για τις «standalone» μπαταρίες, δηλαδή τα πρώτα συστήματα αποθήκευσης, τα οποία, ακριβώς επειδή επιδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης, πρέπει να τρέξουν έως τον Ιούνιο. Και όσο μετατίθενται πιο πίσω οι διαγωνισμοί για μπαταρίες, τόσο πάει πίσω και η επίτευξη των υπεριφιλόδοξων στόχων 3πλασιασμού των ΑΠΕ, από τα 10,2 GW στα 28 GW μέχρι το 2030, άρα και ο στόχος για ακόμη χαμηλότερες τιμές στο ρεύμα.
Αυτή είναι η σειρά των πραγμάτων, δεν υπάρχει άλλη. Αν το ελληνικό ενεργειακό μοντέλο είχε σήμερα περισσότερες ΑΠΕ, τότε τα τιμολόγια Απριλίου δεν θα ήταν στα 16 λεπτά, αλλά στα 13 ή και χαμηλότερα, πλησιάζοντας τα προ ενεργειακής κρίσης επίπεδα, τότε, που αρχές του 2021, η ΔΕΗ τιμολογούσε στα 11 λεπτά η κιλοβατώρα. Χαμηλότερα 30% από σήμερα.
Η ευκαιρία
Η συγκυρία για να «τρέξουν» όλα τα παραπάνω, πριν μας προλάβει το φθινόπωρο και η αγωνία αν γέμισαν οι ευρωπαϊκές αποθήκες, είναι πιο ευνοϊκή παρά ποτέ. Από το ρεκόρ των 399,36 ευρώ / Mwh που είχε κάνει στις 14 Δεκεμβρίου η χονδρεμπορική τιμή στο ελληνικό χρηματιστήριο ενέργειας, τον Μάρτιο κινείται μεσοσταθμικά στα 126 ευρώ, πτώση που συνδέεται με την βουτιά του αερίου, το οποίο χθες έσπασε το ψυχολογικό «φράγμα» των 40 ευρώ στο ολλανδικό χρηματιστήριο. Η πτωτική τάση της χονδρεμπορικής τιμής είναι σταθερή, καθώς τον Ιανουάριο ήταν στα 276,89 ευρώ για να πέσει τον Φεβρουάριο στα 156,24 ευρώ και τον Μάρτιο κάτω από τα 130 ευρώ.
Η πτώση που περνά στα τιμολόγια λιανικής θα γίνει ακόμη μεγαλύτερη τους επόμενους μήνες, καθώς παραδοσιακά ο Απρίλιος και ο Μάιος έχουν αέρηδες. Είναι μήνες με αυξημένη συμμετοχή των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα, άρα «πετούν» εκτός, λόγω χαμηλής ζήτησης, τις ακριβότερες μονάδες αερίου και λιγνίτη. Στον Αίολο και τον ήλιο, συνυπολογίστε ως υποβοηθητικό παράγοντα μείωσης των τιμών και ότι έφυγε το «βαρίδι» των 10 ευρώ / Mwh επί της τιμής των ποσοτήτων αερίου που προμηθεύονται για την παραγωγή ρεύματος οι ηλεκτροπαραγωγοί, με τους παρόχους να τιμολογούν τους λογαριασμούς Απριλίου, χωρίς αυτό.
Τέλειωσε η ενεργειακή κρίση;
Τα νέα είναι καλά. Καινούργια έργα ανανεώσιμων εντάσσονται στο δίκτυο, η ελληνική αγορά προσελκύει επενδυτικό ενδιαφέρον, η κυβέρνηση είναι προσανατολισμένη στην πράσινη μετάβαση, τίποτα θεωρητικά δεν δείχνει πως μπορεί να στραβώσει κάτι.
Θεωρητικά, αφού στην πράξη, η ενεργειακή κρίση δεν έχει τελειώσει. Εχουμε εφυσηχάσει από τα υψηλά επίπεδα στις ευρωπαϊκές αποθήκες, το πέρας του χειμώνα που ήταν ήπιος και τις χαμηλές τιμές του φυσικού αερίου. Η Goldman Sachs θυμίζει ότι το διαρθρωτικό έλλειμμα στα ευρωπαϊκά ισοζύγια φυσικού αερίου, το οποίο προκάλεσε η διακοπή των ρωσικών ροών δεν έχει ακόμη επιλυθεί. Το 2022, οι αποθήκες γέμισαν τουλάχιστον κατά 30% με ρωσικό αέριο και εφόσον αυτό φέτος δεν υπάρξει, τότε το ποσοστό θα χρειαστεί να καλυφθεί από την αγορά LNG. Αν επαληθευτεί η εκτίμηση του οικου, η αύξηση της ζήτησης μπορεί να προκαλέσει ακόμη και διπλασιασμό των σημερινών τιμών, με αέριο ξανά στα 100 ευρώ, αφού η προσφορά παραμένει περιορισμένη. Το επόμενο κύμα παγκόσμιων έργων προμήθειας LNG, που είναι υπό κατασκευήν, δεν αναμένονται πριν το 2025.
Σε αυτό το ρευστό τοπίο βρισκόμαστε ακόμη. Ασφαλή συμπεράσματα για το μέλλον δεν μπορούν να εξαχθούν. Η κατάσταση παραμένει ευμετάβλητη και η φράση - κλειδί είναι μια. Περισσότερες ΑΠΕ.
