Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε ανώτατο όριο τιμής για το φυσικό αέριο 275 ευρώ ανά μεγαβατώρα στα συμβόλαια TTF για τον επόμενο μήνα, δήλωσε ο Επίτροπος Ενέργειας της ΕΕ, Κάντρι Σίμσον, σε συνέντευξη Τύπου.
Δεδομένου ότι αυτή τη στιγμή η τιμή κινείται στα 119,9 ευρώ, γίνεται αντιληπτό ότι πρόκειται για έναν μηχανισμό ο οποίος θα ενεργοποιείται μόνο όταν οι τιμές φτάνουν στα ιλιγγιώδη επίπεδα του καλοκαιριού. Τον Αύγουστο η μεγαβατώρα είχε φτάσει στα 350 ευρώ.
Today, we propose to put a ceiling on the TTF gas price to protect our people and businesses from extreme price hikes.
— European Commission 🇪🇺 (@EU_Commission) November 22, 2022
The new mechanism aims to reduce the volatility on European gas markets while safeguarding the security of gas supply.
More about the new EU instrument ↓
«Ο μηχανισμός θα ενεργοποιηθεί αυτόματα όταν πληρούνται και οι δύο από τις ακόλουθες συνθήκες:
Πρώτον, όταν η τιμή διακανονισμού παραγώγου στο TTF υπερβαίνει τα 275 ευρώ για δύο εβδομάδες.
Δεύτερον, όταν οι τιμές TTF είναι 58 ευρώ υψηλότερες από την τιμή αναφοράς LNG για 10 συνεχόμενες ημέρες διαπραγμάτευσης εντός δύο εβδομάδων.
Όταν πληρούνται αυτές οι προϋποθέσεις, ο Οργανισμός Συνεργασίας των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας (ACER) θα ζητά αμέσως διόρθωση της αγοράς και θα ενημερώσει την Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών (ESMA) και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ). Την επόμενη ημέρα, ο μηχανισμός διόρθωσης τιμών θα τίθεται σε ισχύ και εντολές για παράγωγα TTF προμηνιαίου έτους που υπερβαίνουν το ανώτατο όριο τιμής ασφαλείας δεν θα γίνονται δεκτές. Ο μηχανισμός μπορεί να ενεργοποιηθεί από την 1η Ιανουαρίου 2023.
H Κάντρι Σίμσον σχολίασε πάντως στη συνέντευξη Τύπου της ότι αυτός ο μηχανισμός «δεν θα είναι η μαγική λύση που θα ρίξει τις τιμές του φυσικού αερίου»
Διασφαλίσεις για τον εφοδιασμό και τη σταθερότητα της αγοράς
Ο προτεινόμενος κανονισμός του Συμβουλίου περιλαμβάνει διασφαλίσεις για την αποφυγή διαταραχών στις ενεργειακές και χρηματοπιστωτικές αγορές. Προκειμένου να αποφευχθούν προβλήματα ασφάλειας του εφοδιασμού, το ανώτατο όριο τιμών περιορίζεται σε ένα μόνο προθεσμιακό προϊόν (TTF προθεσμιακά προϊόντα), έτσι ώστε οι φορείς της αγοράς να εξακολουθούν να είναι σε θέση να ανταποκρίνονται στα αιτήματα της ζήτησης και να προμηθεύονται φυσικό αέριο στην αγορά. Για να διασφαλιστεί ότι η ζήτηση φυσικού αερίου δεν θα αυξηθεί, η πρόταση απαιτεί από τα κράτη μέλη να κοινοποιήσουν εντός δύο εβδομάδων από την ενεργοποίηση του μηχανισμού διόρθωσης της αγοράς τα μέτρα που έχουν λάβει για τη μείωση της κατανάλωσης αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας.
Μόλις εγκριθεί η σημερινή πρόταση για μηχανισμό διόρθωσης της αγοράς στο Συμβούλιο, η Επιτροπή θα προτείνει επίσης την κήρυξη συναγερμού, βάσει του κανονισμού για εξοικονόμηση αερίου για έναν ασφαλέστερο χειμώνα που εγκρίθηκε τον Ιούλιο, ενεργοποιώντας την υποχρεωτική εξοικονόμηση αερίου για να διασφαλιστεί η μείωση της ζήτησης. Επιπλέον, θα υπάρχει συνεχής παρακολούθηση από την ESMA, την ΕΚΤ, τον Οργανισμό Συνεργασίας των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας (ACER), την Ομάδα Συντονισμού Αερίου και το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Διαχειριστών Συστημάτων Μεταφοράς Αερίου (ENTSO-G).
Η Επιτροπή προβλέπει ότι ο μηχανισμός διόρθωσης μπορεί να απενεργοποιηθεί αμέσως και ανά πάσα στιγμή. Αυτό μπορεί να συμβεί αυτομάτως, όταν η λειτουργία του δεν δικαιολογείται πλέον από την κατάσταση στην αγορά φυσικού αερίου, δηλαδή όταν το χάσμα μεταξύ της τιμής TTF και της τιμής LNG δεν καλύπτεται πλέον για 10 συνεχόμενες ημέρες διαπραγμάτευσης. Ο μηχανισμός μπορεί να απενεργοποιηθεί και με απόφαση αναστολής της Επιτροπής, όταν εντοπίζονται κίνδυνοι για την ασφάλεια του εφοδιασμού της Ένωσης, για τις προσπάθειες μείωσης της ζήτησης, για τις ροές φυσικού αερίου εντός της ΕΕ ή για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Υπάρχει επίσης η δυνατότητα για την Επιτροπή να αποτρέψει την ενεργοποίηση του μηχανισμού σε περίπτωση που οι αρμόδιες αρχές, συμπεριλαμβανομένης της ΕΚΤ, προειδοποιήσουν για την πραγματοποίηση τέτοιων κινδύνων.
Το χρονικό
Η σημερινή πρόταση βασίζεται σε ένα ευρύ φάσμα δράσεων που έχει λάβει η Επιτροπή για να αντιμετωπίσει το ζήτημα των υψηλών τιμών της ενέργειας κατά το παρελθόν έτος. Την άνοιξη του 2022, επέκτεινε την εργαλειοθήκη για τις τιμές ενέργειας από τον Οκτώβριο του 2021 με την ανακοίνωση σχετικά με τις βραχυπρόθεσμες παρεμβάσεις στην αγορά και τις μακροπρόθεσμες βελτιώσεις στον σχεδιασμό της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και στο σχέδιο REPowerEU. Πρότεινε επίσης νέες υποχρεώσεις ελάχιστης αποθήκευσης φυσικού αερίου και στόχους μείωσης της ζήτησης φυσικού αερίου για τη διευκόλυνση της ισορροπίας μεταξύ προσφοράς και ζήτησης στην Ευρώπη, και τα κράτη μέλη ενέκριναν γρήγορα αυτές τις προτάσεις πριν από το καλοκαίρι.
Οι τιμές αυξήθηκαν περαιτέρω τους καλοκαιρινούς μήνες, οι οποίοι χαρακτηρίστηκαν επίσης από ακραίες καιρικές συνθήκες που προκλήθηκαν από την κλιματική αλλαγή. Τον Σεπτέμβριο, η Επιτροπή πρότεινε πρόσθετα μέτρα έκτακτης ανάγκης για τη μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας και την αποκόμιση απροσδόκητων κερδών στον ενεργειακό τομέα για τη διανομή περισσότερων εσόδων στους πολίτες και τη βιομηχανία.
Στις 18 Οκτωβρίου, η Επιτροπή πρότεινε πρόσθετα μέτρα για την αντιμετώπιση των υψηλών τιμών του φυσικού αερίου ειδικά και την ενίσχυση της ασφάλειας του εφοδιασμού φυσικού αερίου μέσω κοινών αγορών, αλληλεγγύης προεπιλογής για εφαρμογή σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, ένα νέο σημείο αναφοράς τιμών για το LNG και ένα προσωρινό «ανάχωμα» για την αποφυγή ακραίων αυξήσεων αγορές παραγώγων. Πρότεινε επίσης τη νομική βάση για έναν μηχανισμό διόρθωσης της αγοράς για την αντιμετώπιση των εξαιρετικά υψηλών τιμών του φυσικού αερίου βραχυπρόθεσμα.
«Η πρόταση για έναν μηχανισμό διόρθωσης της αγοράς περιέχει στοιχεία για τη διατήρηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, τα οποία η Επιτροπή θεωρεί απαραίτητα. Η σημερινή πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου βασίζεται στο άρθρο 122 της Συνθήκης, που πρόκειται να εγκριθεί από ειδική πλειοψηφία κρατών μελών. Έχει σχεδιαστεί να είναι σε ισχύ για ένα έτος, αλλά μπορεί να παραταθεί μετά από αναθεώρηση που αναμένεται έως τον Νοέμβριο του 2023», επισημαίνεται επίσης στην ανακοίνωση. .
Μεγάλες πιέσεις άσκησαν τα 15 κράτη-μέλη (μεταξύ αυτών Ελλάδα, Πολωνία, Βέλγιο, Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία) που ζητούν την επιβολή πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου τονίζοντας ότι αυτό που θέλουν συγκεκριμένα από την Επιτροπή είναι να καταθέσει νομοθετική πρωτοβουλία και όχι κάποια άλλη μορφή πρότασης πριν από το Συμβούλιο των Υπουργών Ενέργειας στις 24 Νοεμβρίου, αλλιώς εμμένουν στο να μπλοκάρουν τον κανονισμό αλληλεγγύης.
Διαβάστε επίσης:Αναδρομικά από τον Ιανουάριο το γερμανικό «φρένο» στην τιμή του φυσικού αερίου
