Δυστυχώς για τους εραστές των πολύτιμων μετάλλων, οι εξαιρετικές επιδόσεις του χρυσού και - κυρίως - του ασημιού στην αρχή της προηγούμενης εβδομάδας ήδη αποτελούν παρελθόν. Όπως φαίνεται, η απότομη άνοδος τους μάλλον πρέπει να αποδοθεί στην – προσωρινή όπως αποδείχθηκε – επιστροφή της διάθεσης ανάληψης ρίσκου στους χρηματιστηριακούς επενδυτές. Τα επίπεδα των 1.730 δολαρίων/ουγγιά για τον χρυσό και των 21,30 δολαρίων/ουγγιά για το ασήμια απεδείχθη πως ήταν πολύ δύσκολο να διασπασθούν ανοδικά και από την Τετάρτη και μετά η πορεία και των δύο έγινε και πάλι πτωτική. Ο μεν χρυσός έχει κατέβει κοντά στα 1.670 δολάρια/ουγγιά, πλησιάζοντας επικίνδυνα προς τα χαμηλά των μέσων των 1.625 δολαρίων από τα οποία είχε ξεκινήσει πριν 10 μέρες την απότομη ανοδική κίνηση των 100 δολαρίων. Το ασήμι, όπως πάντα πιο ευμετάβλητο από τον χρυσό, έχει πλησιάσει τα 19,25 δολάρια/ουγγιά, αρκετά κάτω από τα 21 και πλέον δολάρια στα οποία είχε φθάσει την προηγούμενη Τρίτη.
Την πορεία των δύο πιο δημοφιλών πολύτιμων μετάλλων την είχαμε εξετάσει πριν μία εβδομάδα με την αφορμή της ξαφνικής ανόδου που παρουσίασαν και τα δύο.
Προσπαθώντας να εξηγήσουμε την άνοδο είχαμε υποθέσει πως οφειλόταν κυρίως στην αναπτέρωση των ελπίδων των επενδυτών για μία αλλαγή της στάσης της κεντρικής αμερικανικής τράπεζας. Τα σχετικά αρνητικά στοιχεία που ανακοινώθηκαν την Δευτέρα 3 Οκτωβρίου για την αμερικανική οικονομία έκαναν αρκετούς να πιστέψουν πως η Fed και ο διοικητής Πάουελ ίσως επηρεαστούν από αυτά και μαλακώσουν λίγο την στάση τους σχετικά με το πόσο ακόμα πρέπει να ανεβούν τα επιτόκια αναφοράς στις ΗΠΑ.
H αναπτέρωση των ελπίδων για το Fed Pivot προκάλεσε αυτό που ονομάζεται risk on στα χρηματιστήρια, δηλαδή την διάθεση ανάληψης ρίσκου. Το risk on για τις μετοχές και τα ομόλογα επεκτάθηκε και στα πολύτιμα μέταλλα. Σε συνδυασμό με την πτώση του δολαρίου, το οποίο είναι το μόνιμο καταφύγιο των επενδυτών το τελευταίο διάστημα, έδωσε καύσιμα στον χρυσό και το ασήμι με αποτέλεσμα την δυνατή κίνηση της 3ης και της 4ης Οκτωβρίου, η οποία ενισχύθηκε, σύμφωνα με τις πληροφορίες των διεθνών ειδησεογραφικών πρακτορείων, και από το γεγονός πως αρκετοί traders της αγοράς πολύτιμων μετάλλων είχαν πουλήσει χρυσό και ασήμι περιμένοντας περαιτέρω πτώση.
Τελειώνοντας, είχαμε επισημάνει πως η συνέχεια στην κίνηση των πολύτιμων μετάλλων, όπως και όλης της αγοράς εδώ που τα λέμε, θα ήταν συνάρτηση των οικονομικών νέων που περιμέναμε από τις ΗΠΑ, για την εξέλιξη της αγοράς εργασίας και τον πληθωρισμό.
Την Παρασκευή ήρθαν τα νέα για την αγορά εργασίας και, δυστυχώς για τις αγορές και όσους ονειρεύονταν το Fed Pivot, ήταν αρκετά καλά, δείχνοντας πως η οικονομία ακόμα δημιουργεί θέσεις εργασίας και το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε. Όπως ήταν λίγο πολύ αναμενόμενο, όλη η κίνηση που είχε ξεκινήσει την Δευτέρα με την άνοδο των αγορών μετοχών, την εξασθένηση του δολαρίου και την πτώση των αποδόσεων των ομολόγων σταδιακά αντιστράφηκε, παρασύροντας και τα πολύτιμα μέταλλα.
Ο χρηματιστηριακός δείκτης S&P 500 ο οποίος την Τετάρτη 5 Οκτωβρίου είχε ξεπεράσει λίγο τις 3.800 μονάδες, επέστρεψε προς τις 3.600 μονάδες και μάλιστα κάποια στιγμή κατέβηκε κάτω από αυτές αγγίζοντας τις 3.570 μονάδες που είναι το χαμηλότερο σημείο των τελευταίων 52 εβδομάδων. Το δολάριο δυνάμωσε και πάλι απέναντι στο Ευρώ και από τo 1 δολάριο/ευρώ ξαναπήγε κοντά στα 0,97 δολάρια/ευρώ, απέχοντας πολύ λίγο από το χαμηλότερο σημείο των τελευταίων ετών που είναι στο 0,955 δολάρια/ευρώ. Η απόδοση των δεκαετών ομολόγων του αμερικανικού δημοσίου ανέβηκε και πάλι προς το 4%, ενώ την προηγούμενη εβδομάδα είχε κατεβεί προς το 3,60%.
Κατά την άποψή μας, είναι φανερό πως αυτή την περίοδο στην αγορά κυριαρχούν ορισμένες αυτόματες κινήσεις που συνήθως ακολουθούν τις ανακοινώσεις οικονομικών νέων που έχουν σχέση με τον πληθωρισμό και την άνοδο των επιτοκίων. Όταν τα νέα κάνουν τους επενδυτές να θεωρήσουν πως υπάρχει περίπτωση η κεντρική τράπεζα να μαλακώσει την στάση της γιατί ο πληθωρισμός υποχωρεί ή η οικονομία αδυνατίζει, τότε σχεδόν αμέσως αρχίζει η άνοδος των μετοχών, η πτώση των αποδόσεων των ομολόγων και η εξασθένιση του δολαρίου. Μαζί με αυτά έχουμε και την εμφάνιση αγοραστών στα πολύτιμα μέταλλα. Αντίθετα, όταν τα οικονομικά νέα ή οι δηλώσεις των αξιωματούχων της Fed διαλύουν τις ελπίδες για εξασθένιση του πληθωρισμού και επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης των επιτοκίων, αμέσως αρχίζει η πτώση των μετοχών, η άνοδος του δολαρίου, η άνοδος των αποδόσεων των ομολόγων και βέβαια η πτώση των τιμών των πολύτιμων μετάλλων.
Οι λόγοι για τους οποίους ο χρυσός, και δευτερευόντως το ασήμι, δεν χαίρονται καθόλου με την άνοδο των επιτοκίων και, ακόμα περισσότερο, με την προοπτική της παραμονής τους σε υψηλά επίπεδα, έχουν αναλυθεί πολλές φορές στο Liberal Markets.
Στην ουσία αυξάνεται ο ανταγωνισμός απέναντι στον χρυσό, ο οποίος δεν προσφέρει καμία ετήσια απόδοση στους κατόχους του, ενώ οι καταθέσεις και τα – κατά τεκμήριο ασφαλή – ομόλογα του αμερικανικού δημοσίου προσφέρουν όλο και πιο σημαντικές αποδόσεις. Αυτές τις μέρες ας πούμε, όποιος αγοράσει ομόλογα του αμερικανικού δημοσίου ξέρει πως θα εξασφαλίσει αποδόσεις της τάξης του 4% ετησίως, σε αντίθεση με τις μηδενικές του χρυσού.
Ο δεύτερος εχθρός του χρυσού αυτή την περίοδο είναι το δολάριο, ειδικά για τους Αμερικανούς επενδυτές. Για τους κατόχους χρυσού και ασημιού που το νόμισμά τους είναι το Ευρώ, τα πράγματα είναι καλύτερα, καθώς η αδυναμία των δύο μετάλλων αντισταθμίζεται από την δύναμη του δολαρίου. Για να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι, από την αρχή του χρόνου ένας αμερικανός κάτοχος χρυσού χάνει περίπου 6.5% ενώ ένας Έλληνας κερδίζει λίγο περισσότερο από 7%.
Δεδομένου πως ακόμα δεν έχουμε μάθει πως εξελίχθηκε ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ τον Σεπτέμβριο, τουλάχιστον θεωρητικά υπάρχει μία ακόμα ελπίδα για τις αγορές και τα πολύτιμα μέταλλα. Αν αύριο Πέμπτη φανούν σημάδια εξασθένησής του είναι βέβαιο πως θα ενεργοποιηθούν και πάλι οι αυτόματες κινήσεις και θα επιστρέψει η διάθεση ανάληψης ρίσκου, με τα ανάλογα αποτελέσματα. Σε μία τέτοια περίπτωση, το ερώτημα θα είναι για πόσο θα κρατήσει αυτή η κίνηση. Όπως είδαμε τις προηγούμενες μέρες, για να συντηρηθεί η ανοδική κίνηση θα χρειαστεί σταθερή ροή θετικών ειδήσεων για τον πληθωρισμό, κάτι που μέχρι στιγμής έχει αποδειχθεί πολύ δύσκολο, έως αδύνατο θα λέγαμε. Όσο δεν γίνεται κάτι τέτοιο, οι αγορές θα είναι πολύ ευαίσθητες και θα τείνουν να ακολουθήσουν καθοδική πορεία με την πρώτη ευκαιρία.
Αναγκαστικά, η γενική εκτίμηση για τις αγορές θα ισχύει μέχρι νεωτέρας και για τον χρυσό και το ασήμι. Αυτό τουλάχιστον μας δείχνει η συμπεριφορά τους τις τελευταίες μέρες, αφού στην ουσία δεν κατάφεραν να ακολουθήσουν αυτόνομη πορεία και ακολούθησαν την γενικότερη πορεία των αγορών μετοχών και ομολόγων, παρακολουθώντας ταυτόχρονα και τις κινήσεις του δολαρίου. Φαίνεται πως οι επενδυτές δεν βλέπουν αυτή την στιγμή κάποιον ιδιαίτερο λόγο να ξεχωρίσουν τον χρυσό και το ασήμι από τις άλλες αξίες που διαπραγματεύονται στα χρηματιστήρια, παρά την πολύ μεγάλη και συνεχώς αυξανόμενη γεωπολιτική ένταση που θεωρητικά θα έπρεπε να ενισχύει τις τιμές τους ανεξάρτητα από την κατάσταση των χρηματιστηρίων.
Αυτό δεν είναι υποχρεωτικό να ισχύει για πάντα. Θα πρέπει να παρακολουθούμε στενά την συμπεριφορά τους για να προσπαθήσουμε να διακρίνουμε σημάδια αποστασιοποίησής τους από τους αυτοματισμούς που επικρατούν αυτή την στιγμή στα χρηματιστήρια. Προς το παρόν όμως το πιθανότερο σενάριο είναι αυτό που περιλαμβάνει την συνέχιση της ταλαιπωρίας του χρυσού και του ασημιού κάτω από το βάρος των ανοδικών επιτοκίων και του ισχυρού δολαρίου. Αν κάτι από αυτά τα δύο φανεί πως αλλάζει θα δούμε και την αντίστοιχη αλλαγή στην συμπεριφορά των πολύτιμων μετάλλων.
