«Είναι η χειρότερη εκδοχή του κράτους, το τελευταίο κατάλοιπο ενός κρατικού σοβιετικού συστήματος» επισημαίνει ο πρώην διευθύνων σύμβουλος της ΤΡΑΙΝΟΣΕ Θανάσης Ζηλιασκόπουλος, μιλώντας στους Financial Times, αναφορικά με τον ελληνικό σιδηρόδρομο, σε ένα εκτενή ρεπορτάζ που πραγματοποίησε η βρετανική εφημερίδα, με αφορμή την τραγωδία των Τεμπών που οδήγησε στο θάνατο 57 ανθρώπων.
Στην εφημερίδα μιλούν πρώην στελέχη και υπάλληλοι για μια διαχρονική τραγική εικόνα του σιδηροδρόμου την οποία έφεραν σε αυτή την κατάσταση οι διαδοχικές κυβερνήσεις που ξόδεψαν εκατομμύρια από κονδύλια της ΕΕ και της Ελλάδας σε υπερτιμημένες επενδύσεις που δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ, στην τοποθέτηση ατόμων σε καίριες θέσεις χωρίς τα κατάλληλα προσόντα και σε έναν σιδηρόδρομο με ακατάλληλο εξοπλισμό και κακή συντήρηση.
Σύμφωνα με τον κ. Ζηλιασκόπουλο «οι επενδύσεις έγιναν με βάση πολιτικά κριτήρια και όχι με βάση αυτά που χρειαζόταν η αγορά» και παρόλο την παρέμβαση των πιστωτών το 2010 για την αναμόρφωση του σιδηροδρόμου, η εταιρεία δεν αναμορφώθηκε ποτέ πραγματικά.
Ένα από τα μέτρα ήταν η μείωση του προσωπικού. Οι σιδηρόδρομοι της Ελλάδας απασχολούσαν 12.500 άτομα το 2010. Μετά την ανάμειξη της τρόικας, μόλις 2.600 παρέμειναν απασχολούμενοι στον ΟΣΕ και το 2021 οι αριθμοί μειώθηκαν περαιτέρω σε 2.000, αναφέρουν οι FT.
Άλλα μέτρα αναδιάρθρωσης περιελάμβαναν τον περιορισμό των γενναιόδωρων μισθολογικών συμφωνιών που είχαν εξασφαλίσει τα συνδικάτα για τους σιδηροδρόμους και τη μείωση των σιδηροδρομικών συνδέσεων με λίγους επιβάτες. Ωστόσο, η κουλτούρα άργησε να αλλάξει. Τα καύσιμα κλέβονταν διαρκώς από τα αποθέματα της εταιρείας και δωρεάν εισιτήρια μοιράζονταν ως πολιτικές χάρες, με την εταιρεία να αγωνίζεται να βγάλει κέρδη, σύμφωνα με τον Ζηλιασκόπουλο.
Μια άλλη πρόκληση για την ασφάλεια του δικτύου ήταν οι συχνές κλοπές χαλκού.
«Το δυστύχημα ήταν μια προδιαγεγραμμένη καταστροφή», σύμφωνα με πρώην στελέχη και εμπειρογνώμονες των μεταφορών, δεδομένης της κακής κατάστασης των υποδομών και του χρέους που συσσώρευσε ο ΟΣΕ, τα χρόνια πριν από την κρίση», αναφέρουν οι FT.
Τώρα, σημειώνει, η επιβατική κίνηση μεταξύ Αθήνας και Θεσσαλονίκης επανήλθε τη Δευτέρα για πρώτη φορά μετά το δυστύχημα, με τον υπουργό Μεταφορών Γιώργο Γεραπετρίτη να δίνει διαβεβαιώσεις ότι έχει αποκατασταθεί η ασφάλεια στη γραμμή, γνωστοποιώντας ότι οι αρχές σπεύδουν να ολοκληρώσουν το σύστημα σηματοδότησης και τηλεχειρισμού έως τον Σεπτέμβριο, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα ασφαλείας.
«Αυτό το σύστημα επρόκειτο να εγκατασταθεί το 2016, αλλά αναβλήθηκε επτά φορές. Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι αν το σύστημα ήταν στη θέση του η συντριβή θα είχε αποφευχθεί», σημειώνει, μεταξύ άλλων.