Διευκρινίσεις για τις αργίες του Πάσχα παρέχει προς τους εργαζόμενους η Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδας (ΓΣΕΕ). Ειδικότερα, όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, η Μεγάλη Παρασκευή (14/04/2023) είναι υποχρεωτική ημιαργία για τα εμπορικά καταστήματα.
- Σύμφωνα με τον νόμο, απαγορεύεται η απασχόληση των μισθωτών και η λειτουργία των καταστημάτων μέχρι τις 13:00 της Μεγάλης Παρασκευής.
Για τις υπόλοιπες επιχειρήσεις, η Μεγάλη Παρασκευή δεν περιλαμβάνεται στις υποχρεωτικές αργίες που ορίζει ο νόμος για τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα. Ωστόσο, οι ιδιωτικές επιχειρήσεις στη χώρα μας αργούν σε περίπτωση που η Μεγάλη Παρασκευή έχει χαρακτηριστεί αργία ή ημιαργία από διάταξη Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας (ΣΣΕ), από τον κανονισμό εργασίας της επιχείρησης, από επιχειρησιακή συνήθεια και έθιμο, κατά το οποίο η επιχείρηση παραμένει κλειστή την ημέρα αυτή.
Το Μεγάλο Σάββατο (15/04/2023) είναι εργάσιμη ημέρα για τους εργαζόμενους που νόμιμα απασχολούνται Σάββατο στον ιδιωτικό τομέα, εκτός αν έχει καθιερωθεί αργία ή ημιαργία από διάταξη ΣΣΕ, από τον κανονισμό εργασίας της επιχείρησης, από επιχειρησιακή συνήθεια και έθιμο, κατά το οποίο η επιχείρηση παραμένει κλειστή την ημέρα αυτή.
- Για την Κυριακή του Πάσχα (16/04/2023), ισχύει ο γενικός κανόνας της Κυριακής αργίας, δηλαδή απαγορεύεται η απασχόληση των εργαζομένων.
- Όσοι από τους μισθωτούς απασχοληθούν σε επιχειρήσεις που νόμιμα λειτουργούν κατά τις Κυριακές και τις λοιπές από τον νόμο αργίες δικαιούνται:
1) Αν αμείβονται με ημερομίσθιο, το σύνηθες καταβαλλόμενο ημερομίσθιό τους και προσαύξηση 75%, που θα υπολογιστεί στο νόμιμο ωρομίσθιό τους για όσες ώρες απασχοληθούν.
2) Αν αμείβονται με μηνιαίο μισθό, οφείλεται προσαύξηση 75%, που υπολογίζεται στο 1/25 του νόμιμου μισθού τους για όσες ώρες απασχοληθούν.
3) Αναπληρωματική ανάπαυση (ρεπό): Εφόσον οι εργαζόμενοι απασχοληθούν Κυριακή άνω των πέντε ωρών, δικαιούνται πρόσθετα και αναπληρωματική ανάπαυση (ρεπό) σε άλλη εργάσιμη ημέρα της εβδομάδας.
Σε περίπτωση που ισχύουν ευνοϊκότεροι όροι (π.χ. από ΣΣΕ, κανονισμό εργασίας, επιχειρησιακή συνήθεια ή έθιμο) ως προς τις προσαυξήσεις της αμοιβής για την εργασία σε ημέρα Κυριακής, (όπως και υποχρεωτικής αργίας), αυτοί υπερισχύουν.
- Η Δευτέρα του Πάσχα (17/04/2023) είναι από τον νόμο ημέρα υποχρεωτικής αργίας για όλες τις επιχειρήσεις.
Στις επιχειρήσεις που δεν λειτουργούν, καταβάλλεται, χωρίς κάποια προσαύξηση, το σύνηθες ημερομίσθιο σε όσους αμείβονται με ημερομίσθιο, ενώ σε όσους αμείβονται με μισθό καταβάλλεται ο μηνιαίος μισθός τους.
Οι εργαζόμενοι που θα απασχοληθούν δικαιούνται:
1) Αν αμείβονται με ημερομίσθιο, το συνήθως καταβαλλόμενο ημερομίσθιό τους και προσαύξηση 75%, που θα υπολογιστεί στο νόμιμο ωρομίσθιό τους για όσες ώρες απασχοληθούν.
2) Στην περίπτωση που οι εργαζόμενοι αμείβονται με μηνιαίο μισθό:
α) Αν πρόκειται για επιχειρήσεις που λειτουργούν νόμιμα κατά τις Κυριακές και τις λοιπές από τον νόμο αργίες, οφείλεται προσαύξηση 75%, που υπολογίζεται στο 1/25 του νόμιμου μισθού τους για όσες ώρες απασχοληθούν.
β) Αν πρόκειται για επιχειρήσεις που αργούν κατά τις Κυριακές και ημέρες αργίας και εκτάκτως θα λειτουργήσουν τη Δευτέρα του Πάσχα, οφείλεται το 1/25 του συνήθως καταβαλλομένου μισθού τους και επιπλέον προσαύξηση 75% επί του νόμιμου ημερομισθίου για όσες ώρες απασχοληθούν.
Παράλληλα, επισημαίνονται τα εξής:
- Οι διατάξεις της νομοθεσίας για την Κυριακή αργία, τις αργίες της περιόδου του Πάσχα, τον χρόνο εβδομαδιαίας ανάπαυσης των εργαζομένων και τις εξαιρέσεις από αυτές, ανάλογα με τη δραστηριότητα και τη φύση των εργασιών, περιέχονται στα άρθρα 193-209 του Κώδικα Ατομικού Εργατικού Δικαίου (ΠΔ 80/2022, Α΄ 222).
- Σε περίπτωση που ισχύουν ευνοϊκότεροι όροι (π.χ. από ΣΣΕ, κανονισμό εργασίας, επιχειρησιακή συνήθεια ή έθιμο) ως προς τις προσαυξήσεις της αμοιβής για την εργασία σε ημέρα υποχρεωτικής αργίας ή Κυριακής, αυτοί υπερισχύουν.
- Κατά τον χρόνο της εβδομαδιαίας ανάπαυσης και κατά τις ημέρες αργίας απαγορεύεται η καθ’ οιονδήποτε τρόπο απασχόληση του εργαζομένου.
- Κατά τις Κυριακές και τις ημέρες υποχρεωτικής αργίας, απαγορεύεται κάθε βιομηχανική, βιοτεχνική, εμπορική εργασία και κάθε επαγγελματική γενικά δραστηριότητα, πλην των εξαιρέσεων που αναφέρονται ρητά στη νομοθεσία.
- Όσες επιχειρήσεις δεν υπάγονται στις εξαιρέσεις του νόμου, δεν μπορούν να λειτουργήσουν νόμιμα και, συνεπώς, δεν μπορούν να απασχολούν εργαζόμενους, χωρίς να έχουν λάβει ειδική άδεια από την αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας και, σε περίπτωση επείγουσας ανάγκης, (κίνδυνος καταστροφής προϊόντων ή βλάβης εγκαταστάσεων ή υλικών), ύστερα από αναγγελία στην αστυνομία.
- Σε περίπτωση που ο εργοδότης απασχολήσει παράνομα το προσωπικό κατά την Κυριακή ή τις ημέρες υποχρεωτικής αργίας, τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι έξι μηνών και χρηματική ποινή.
Online υπολογισμός του Δώρου Πάσχα
Επίσης, υπενθυμίζεται ότι η καταβολή του Δώρου Πάσχα πρέπει να γίνει το αργότερο έως την Μεγάλη Τετάρτη (12 Απριλίου 2023). Σημειώνεται ότι υπάρχει η δυνατότητα online υπολογισμού του Δώρου, συμπληρώνοντας τα αντίστοιχα πεδία στην app εφαρμογή ή μέσω της ιστοσελίδας στον ακόλουθο σύνδεσμο: http://kepea.gr/calc-doro-pasxa.php
Σε περίπτωση που το Δώρο Πάσχα δεν καταβληθεί έγκαιρα, οι εργαζόμενοι-ες ή/και τα σωματεία μπορούν και πρέπει να προσφύγουν στην οικεία Επιθεώρηση Εργασίας, προκειμένου να συνταχθεί μηνυτήρια αναφορά.
Η μηνυτήρια αναφορά διαβιβάζεται στον Εισαγγελέα για την άσκηση ατομικής δίωξης σε βάρος του εργοδότη, ενώ, παράλληλα, διαβιβάζεται και στο οικείο αστυνομικό τμήμα για την κίνηση της αυτόφωρης διαδικασίας.
- Οι εργαζόμενοι-ες ή/και τα σωματεία τους έχουν το δικαίωμα να υποβάλουν μήνυση απευθείας στο αρμόδιο αστυνομικό τμήμα και να ζητήσουν την εφαρμογή της αυτόφωρης διαδικασίας.
