Του Γιάννη Μαντζίκου
Στο αμερικανικό Κογκρέσο, δηλαδή τα σώματα που αποτελούν τη Βουλή των Αντιπροσώπων και τη Γερουσία, οι Ρεπουμπλικανοί έχουν 250 μέλη σε σύνολο 535, εκ των οποίων η συντριπτική πλειοψηφία σπανίως καταφέρεται εναντίον του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ.
Η «εκκωφαντική» αυτή σιωπή αρκετών βουλευτών και των γερουσιαστών στους κόλπους του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος για τα όσα λέει (και κάνει) ο Αμερικανός πρόεδρος έχει γίνει αντικείμενο σκληρής κριτικής και σχολιασμού, ουκ ολίγες φορές, στα αμερικανικά μέσα. Ομως υπάρχει ένας βουλευτής ο οποίος όχι μόνο έχει υψώσει ανάστημα στον Τραμπ, αλλά φρόντισε να γίνει ανεξάρτητος παραιτούμενος από το Ρεπουμπλικανικό κόμμα, πρακτική που δεν είναι συνήθης στις ΗΠΑ.
Ο λόγος για τον Τζάστιν Αμάς, έναν από τους κυριότερους εκπροσώπους του φιλελεύθερου κινήματος στην άλλη όχθη του Ατλαντικού. Ανήμερα λοιπόν της επετείου Ανεξαρτησίας των ΗΠΑ στις 4 Ιουλίου, ο Αμάς με ένα άρθρο του στη «Washington Post» ανακοίνωνε την ανεξαρτητοποίησή του από το Ρεπουμπλικανικό κόμμα, αναφέροντας μεταξύ άλλων: «Οι γονείς μου ήταν μετανάστες, η Αμερική τους έδωσε τα πάντα, κυρίως τη δυνατότητα να ονειρεύονται, σήμερα αυτή η Αμερική που τη θεωρούμε δεδομένη μπορεί στο μέλλον να μη μας δώσει τίποτα». Το άρθρο αυτό ήταν το επιστέγασμα της διαφοροποίησης του «μοναχικού λύκου του φιλελευθερισμού από την Αμερική του Τραμπ» όπως σχολίαζε χαρακτηριστικά η «Washington Post».
Στις αρχές Μαΐου, ο Αμάς είχε ασκήσει έντονη κριτική στον Τραμπ, αναφέροντας μέσω twitter ότι «ο Ντόναλντ Τραμπ επέδειξε μια συμπεριφορά που θα μπορούσε να οδηγήσει στην αποπομπή του». Με τη δήλωση αυτή έγινε ο πρώτος ρεπουμπλικανός βουλευτής που έκανε λόγο για (ενδεχόμενη) καθαίρεση του Αμερικανού προέδρου. Από τα βέλη του βουλευτή από το Μίσιγκαν δεν ξέφυγε ούτε ο υπουργός Δικαιοσύνης, Ουίλιαμ Μπαρ, τον οποίο κατηγόρησε ότι «σκόπιμα» παραπλανά τον κόσμο όσον αφορά το περιεχόμενο της έρευνας του ειδικού εισαγγελέα Ρόμπερτ Μάλερ για τη ρωσική παρέμβαση στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ του 2016. Τέλος, σε μια σειρά μηνυμάτων στο twitter, o βουλευτής υποστήριξε ότι «λίγα μέλη του Κογκρέσου διάβασαν την έκθεση Μάλερ» που αναφέρει «πολλά δείγματα συμπεριφορών» τα οποία μπορεί να αντιστοιχούν στον χαρακτηρισμό «παρακώλυση του έργου της δικαιοσύνης».
Τον περασμένο Μάρτιο με αφορμή την κατάσταση έκτακτης ανάγκης που κήρυξε ο Τραμπ για να χρηματοδοτήσει το τείχος με το Μεξικό, ο Αμάς εξέφρασε ανοιχτά τη διαφωνία του. «Ο πρόεδρος παραβιάζει το συνταγματικό σύστημα. Δεν νομίζω ότι το Κογκρέσο μπορεί να δώσει εκτελεστική εξουσία σε έναν πρόεδρο με νομοθετήματα».
Όταν ένας 22χρονος «νεοναζιστής» οδήγησε το αυτοκίνητό του πάνω σε ένα πλήθος διαδηλωτών που διαμαρτύρονταν εναντίον μιας συγκέντρωσης υπέρμαχων της λευκής φυλής, στην πόλη Σάρλοτσβιλ, σκοτώνοντας μια γυναίκα, ο Τζάστιν Αμάς διερωτήθηκε μέσω twitter γιατί ο πρόεδρος δεν μπορούσε να καταδικάσει συγκεκριμένα τους υπέρμαχους της λευκής υπεροχής, κάνοντας σαφές ποιος ευθύνεται για τη δολοφονία στη διαμαρτυρία.
Δυο χρόνια πριν, τo 2017, όταν ο Τραμπ οδήγησε σε παραίτηση τον διευθυντή του FBI, Τζέιμς Κόμι, ο Αμάς δήλωνε ότι θεωρεί «παράξενη» την προεδρική ανακοίνωση και εξέφρασε την πρόθεση «να συστήσει ανεξάρτητη επιτροπή έρευνας για τη Ρωσία... Οταν απολύεις το πιο σεβαστό πρόσωπο στις ΗΠΑ, πρέπει να έχεις έναν πολύ καλό λόγο για να το κάνεις, κι εγώ δεν βλέπω κανέναν».
Πιστός στις ιδέες του
Ο Αμάς, όλα τα χρόνια της θητείας του στο Κογκρέσο (από το 2011) έχει αναδειχθεί ως ένας από τους πιο συνεπείς βουλευτές όσον αφορά την προάσπιση των ιδεών του φιλελεύθερου κινήματος. Σπούδασε νομικά και οικονομικά στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, ενώ θεωρεί τους Φρίντριχ Χάγιεκ και Φρεντερίκ Μπαστιά ως τους ανθρώπους από τους οποίους επηρεάστηκε η πολιτική του σκέψη. Αξίζει δε να σημειωθεί ότι είναι χριστιανός Ορθόδοξος.
Πέραν αυτών, ο Αμάς ανήκε από το 2015 στην άτυπη ομάδα των Ρεπουμπλικανών της Βουλής των Αντιπροσώπων με την ονομασία «Freedom Caucus» η οποία είχε βασικό σκοπό την ενίσχυση των φιλελεύθερων ιδεών. Σήμερα η ομάδα αυτή έχει 35 βουλευτές σε σύνολο 435. Παρά την αποχώρηση του Αμάς, λοιπόν, ο Ραούλ Λάμπραδορ, πρώην βουλευτής, υποστήριξε ότι ο βουλευτής από το Μίσιγκαν συνεχίζει να αποτελεί την «ψυχή και την καρδιά» του «Freedom Caucus». «Εν αντιθέσει με άλλους βουλευτές, όπως ο Μαρκ Μέντοους και ο Τζιμ Τζόρνταν, ο Τζάστιν δεν συντάχθηκε ποτέ με τις ιδέες του Τραμπ» προσθέτει ο Λάμπραδορ στο CNN. Πράγματι, ο βουλευτής από την 3η περιφέρεια του Μίσιγκαν έβλεπε αρνητικά όλες εκείνες τις επεκτατικές πολιτικές του Τραμπ που αυξάνουν τις κρατικές δαπάνες χωρίς όριο.
Τζάστιν για πρόεδρος;
Ένα πρόσφατο δημοσίευμα του περιοδικού «Vanity Fair» είχε τίτλο «Κατεβαίνει ο Τζάστιν Αμάς για πρόεδρος;» γεγονός που έριξε νερό στον μύλο των φημών ότι μπορεί να κατέλθει στις εκλογές του 2020 ως ανεξάρτητος υποψήφιος ή ακόμα και με το Φιλελεύθερο Κόμμα. Κανείς δεν είναι σε θέση να απαντήσει στο ερώτημα αυτό, με δεδομένο ότι ο Γκάρι Τζόνσον, άλλοτε κυβερνήτης στο Νέο Μέξικο και υποψήφιος δυο φορές για την προεδρία των ΗΠΑ με το Φιλελεύθερο Κόμμα (2012 και 2016) δεν έχει ανοίξει ακόμα τα χαρτιά του. Οπως υπολογίζει το ινστιτούτο Cato, μια εκ των σημαντικότερων δεξαμενών σκέψης στις ΗΠΑ που προωθούν τον φιλελευθερισμό, μεταξύ 7% και 22% των Αμερικανών αυτοπροσδιορίζονται ως φιλελεύθεροι, όμως κανείς δεν γνωρίζει αν αυτοί είναι πρόθυμοι να στηρίξουν μια ενδεχόμενη υποψηφιότητα του Αμάς. Ο ίδιος δεν δείχνει έτοιμος -ή τουλάχιστον έτσι δηλώνει- για το μεγάλο βήμα...
* Αναδημοσίευση από τον «Φιλελεύθερο» της 26ης Αυγούστου 2019.
Φωτογραφία: AP
