Ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν θα μπορούσε να βασιστεί στο παρελθόν στην ισχυρή υποστήριξη των ψηφοφόρων του Τσιγδεμτέπε και άλλων χωριών και πόλεων σε όλη τη νοτιοανατολική Τουρκία, αλλά ένας τεράστιος σεισμός και η απελπιστικά μεγάλη καθυστέρηση στη διάσωση έχουν καταστήσει την άλλοτε αδιάσειστη στήριξη στο πρόσωπο του Τούρκου προέδρου αβέβαιη.
Υπάρχουν ενδείξεις ότι το κόμμα του AKP αντιλαμβάνεται όλο και περισσότερο ότι δεν μπορεί να θεωρεί δεδομένες τις ψήφους του παρελθόντος.
«Όλο αυτό το χωριό έχει ψηφίσει ΑΚΡ, παρόλο που κανείς δεν ξέρει γιατί», δήλωσε ένας οδηγός φορτηγού στο Τσιγδεμτέπε, το οποίο βρίσκεται σκαρφαλωμένο πάνω από χωράφια με βαμβάκι και σκόρδα στην επαρχία Καχρανμαράς, μια περιοχή όπου καταστράφηκαν ολόκληρα αστικά κέντρα.
«Ο σεισμός σίγουρα αλλάζει την άποψή μας, επειδή οι πρώτοι που ανταποκρίθηκαν και οι σκηνές άργησαν πολύ να φτάσουν», είπε.
Το πόσο μεγάλη πρόκληση αντιμετωπίζει ο Ερντογάν είναι δύσκολο να προσδιοριστεί, δεδομένης της έλλειψης δημοσκοπήσεων στην περιοχή.
Αλλά συνεντεύξεις του Reuters με σχεδόν 30 κατοίκους την περασμένη εβδομάδα στις επαρχίες Καχραμανμάρας, Αντιγιαμάν και Γκαζιαντέπ υποδηλώνουν ότι η πολιτική πίστη, ακόμη και μεταξύ των κάποτε σκληροπυρηνικών υποστηρικτών του Ερντογάν, μετατοπίζεται.
«Το μυαλό μου έχει αλλάξει εντελώς», δήλωσε ένας φοιτητής στην αγροτική Καχραμανμάρας, ο οποίος όπως και άλλοι δεν θέλησε να δώσει το όνομά του. «Αναπνέουμε για το ΑΚΡ εδώ, αλλά αυτός ο σεισμός άλλαξε τα πάντα για εμάς. Αυτοί οι άνθρωποι δεν ξέρουν τι κάνουν».
Η φονικότερη καταστροφή στη σύγχρονη ιστορία της Τουρκίας κατέστρεψε πόλεις και κωμοπόλεις και σκότωσε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους πριν από έναν μήνα, κυρίως σε ένα συντηρητικό προπύργιο που υποστηρίζει σθεναρά τον Ερντογάν και το AKP εδώ και δύο δεκαετίες.
Αν και αποτελεί μόνο ένα μικρό δείγμα των 14 εκατομμυρίων ανθρώπων που επλήγησαν από τους σεισμούς στη νοτιοανατολική Τουρκία, οι απόψεις των ερωτηθέντων ρίχνουν φως στο πώς αυτοί οι ψηφοφόροι, κυρίως της αγροτικής και εργατικής τάξης, θα μπορούσαν να επηρεάσουν τις προεδρικές και κοινοβουλευτικές εκλογές.
Πολλοί οργίζονται με την πολυετή πολιτική του ΑΚΡ για την δόμηση που επέτρεψε την ανέγερση οκταώροφων τσιμεντένιων διαμερισμάτων - χιλιάδες από τα οποία καταστράφηκαν στους σεισμούς.
Κάποιοι ενοχλήθηκαν από αυτό που θεώρησαν ως αναίσθητες δηλώσεις πολιτικών ηγετών, συμπεριλαμβανομένου του Ερντογάν, ο οποίος ζήτησε συγχώρεση την περασμένη εβδομάδα για την αντίδραση στον σεισμό που θα μπορούσε να ήταν ταχύτερη, ενώ κάποιοι άλλοι γελοιοποίησαν το σχέδιο της κυβέρνησης να ανοικοδομήσει την περιοχή σε μόλις ένα χρόνο.
Αλλά οι άνθρωποι της περιοχής παραδέχονταν ότι δυσκολεύονταν να φανταστούν να ψηφίζουν τα κόμματα της αντιπολίτευσης και τον νεοανακηρυγμένο υποψήφιό τους, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου.
Αξιωματούχος του κυβερνώντος κόμματος δήλωσε ότι θα «επαναπροσανατολίσουν» την προσοχή των κατοίκων στις προσπάθειες ανοικοδόμησης και τόνισε ότι κανείς άλλος εκτός από τον Ερντογάν δεν μπορεί να το κάνει αυτό γρήγορα. Ένας άλλος είπε ότι θα αναδείξουν την ανοικοδόμηση σε μια περιοχή όπου 227.000 κτίρια κατέρρευσαν ή αντιμετωπίζουν κατεδάφιση.
«Δεν είναι σοφό να γίνουν εκλογές»
Οι αξιωματούχοι εξέφρασαν για λίγο την ιδέα της καθυστέρησης των εκλογών πριν κάνουν τελικά πίσω και προχωρήσουν τελικά με εκλογική μάχη στις 14 Μαΐου, μια απόφαση που κάποιοι δυσκολεύονται να κατανοήσουν.
«Δεν είναι σοφό να γίνουν εκλογές τον Μάιο. Ο κόσμος πονάει, εμείς πονάμε ακόμα», δήλωσε ο Μαχμούτ, ασφαλιστής στην πόλη Μπέσνι, όπου μετά τον σεισμό είπε ότι άκουγε τα ξαδέλφια του κάτω από τα χαλάσματα για δύο ημέρες πριν σταματήσουν οι φωνές τους.
Το αίτημα του Ερντογάν για συγχώρεση δεν έγινε δεκτό θετικά, είπε, προσθέτοντας ότι συνήθως ψηφίζει το MHP.
«Υπάρχουν πολλοί που θέλουν να ψηφίσουν την αντιπολίτευση... και θα μπορούσα κι εγώ, αλλά δεν θα ψήφιζα τον Κιλιτσντάρογλου γιατί δεν έχει κερδίσει ούτε μία εκλογική αναμέτρηση», είπε.
Ο Μεχμέτ, 52 ετών, υπεργολάβος οικοδομών που ζει με τη σύζυγο και το παιδί του σε μια σκηνή στο Αντιγιαμάν, δήλωσε ότι «όλοι» ψηφίζουν τον Ερντογάν ως πρόεδρο και θα ψήφιζε και ο ίδιος, αλλά θα τιμωρούσε το κόμμα ΑΚΡ ψηφίζοντας το MHP.
Ο Μεχμέτ Αλί Κουλάτ, πρόεδρος της εταιρείας δημοσκοπήσεων MAK, δήλωσε ότι με βάση τους προηγούμενους σεισμούς οι επιζώντες τείνουν να κατηγορούν αρχικά την κυβέρνηση και στη συνέχεια να υποστηρίζουν όποιον ανοικοδομεί τα σπίτια.
Πάντως στο Ιγκντελί, όπου υπάρχουν μόνο περίπου 55 κτίρια, οι κάτοικοι του χωριού έστησαν τις δικές τους σκηνές και σκοπεύουν να τα ξαναχτίσουν μόνοι τους.
«Η κυβέρνηση των τελευταίων 20 ετών δεν εργάζεται για τους ανθρώπους», δήλωσε ο 70χρονος αγρότης Μεχμέτ. «Δεν πιστεύω ότι ούτε η αντιπολίτευση είναι στο ύψος των περιστάσεων. Αλλά χρειαζόμαστε μια θεμελιώδης αλλαγή», προσθέτει.
