Τι σημαίνει η αποχώρηση των ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού

Τι σημαίνει η αποχώρηση των ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού

Ο Donald Trump μοιάζει έτοιμος να θέσει υπό αμφισβήτηση ιστορικές συμμαχίες των ΗΠΑ και να καθοδηγήσει μια χώρα που δείχνει να θέλει να ακολουθήσει μια πορεία απομονωτισμού. Στο πλαίσιο της πολιτικής του, στόχος είναι να κάνει την “Αμερική Μεγάλη Ξανά” και το τελευταίο δείγμα κυβερνητικής γραφής του, με την απόφαση να αποχωρήσουν οι ΗΠΑ από την Συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή, σηματοδοτεί το πρώτο “ρήγμα” στις σχέσεις των ΗΠΑ με τον υπόλοιπο κόσμο.

Η εκλογή του Donald Trump δίκαια κέρδισε το παγκόσμιο ενδιαφέρον, καθώς ο πρόεδρος των ΗΠΑ, έχοντας τον έλεγχο του Λευκού Οίκου, είναι αυτός που καθορίζει το κατά πόσο η χώρα θα παραμείνει μια υπερδύναμη που επεμβαίνει οικονομικά και στρατιωτικά σε όποια χώρα επιθυμεί ή αν θα αποφασίσει να αποστασιοποιηθεί εν μέρει από από τη διεθνή πολιτική σκηνή.

Στην διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του, ο Trump είχε επικρίνει έντονα τη συμφωνία, την οποία και χαρακτηρίζει “φάρσα” που έχει ως στόχο την αποδυνάμωση της αμερικανικής βιομηχανίας. Ο ίδιος είχε εξαγγείλει την αποχώρηση των ΗΠΑ από την Συμφωνία του Παρισιού σε χρονικό διάστημα 100 ημερών από την επίσημη ανάληψη των προεδρικών καθηκόντων του.

Και κατά τη χθεσινή ανακοίνωση αποχώρησης από τη συμφωνία για το κλίμα ήταν ξεκάθαρος: "Αυτή η συμφωνία έχει λιγότερο να κάνει με το κλίμα και περισσότερο με το να κερδίζουν άλλες χώρες εις βάρος των ΗΠΑ". Μάλιστα, αναφέρθηκε συγκεκριμένα τόσο στην Κίνα, όσο και στην Ινδία για τις οποίες είπε ότι η συμφωνία του Παρισιού προβλέπει την κατασκευή εργοστασίων που χρησιμοποιούν άνθρακα ως καύσιμο, κάτι που όμως απαγορεύει στις ΗΠΑ. 

Στα τέλη του 2015 στο Παρίσι 195 χώρες και η Ευρωπαϊκή Ένωση κατέληξαν σε συμφωνία για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, η οποία προβλέπει κυρίως μια ριζοσπαστική ενεργειακή μετάβαση από την ορυκτή ενέργεια.

Οι μόνες δύο χώρες που δε συμμετέχουν στη Συμφωνία είναι η Συρία – για ευνόητους λόγους - και η Νικαράγουα γιατί επιθυμεί ένα πιο αυστηρό πλαίσιο για το κλίμα.

“Η κλιματική αλλαγή εγκυμονεί σήμερα περισσότερους κινδύνους από ποτέ άλλοτε, καθώς υπάρχουν κρίσεις που οφείλονται στο νερό, έλλειψη τροφίμων, περιορισμένη οικονομική ανάπτυξη, ασθενέστερη κοινωνική συνοχή και αυξημένοι κίνδυνοι ασφάλειας”, ανέφερε η Cecilia Reyes, Γενική Διευθύντρια Διαχείρισης Κινδύνων στην Zurich Insurance Group. Η εταιρεία συνεργάστηκε με 750 ειδικούς και πραγματοποίησαν μια έρευνα για το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, το οποίο για πρώτη φορά μετά από 11 χρόνια ιεράρχησε ως σημαντικό το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής.

Η στροφή αυτή των παγκόσμιων ηγετών αποτελεί συνέχεια της Συμφωνίας του Παρισιού, η οποία υπογράφηκε από 195 χώρες και σηματοδότησε την έναρξη του παγκόσμιου αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής.

Όπως αναφέρεται στην έκθεση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, “τα αποτελέσματα του Παρισιού είναι πολύ πιο φιλόδοξα από το αναμενόμενο: πρόκειται για μια συλλογική αναγνώριση των κινδύνων που προκύπτουν από την κλιματική αλλαγή, καθώς και από το κόστος της αδράνειας. Αυτά τα αποτελέσματα στέλνουν επίσης ένα αδιαμφισβήτητο σήμα στις αγορές ότι οι κυβερνήσεις είναι πρόθυμες να παραμερίσουν τις διαφορές τους και να κάνουν το καθήκον τους για την αντιμετώπιση της μεγαλύτερης από τις παγκόσμιες προκλήσεις”.

Should I stay or should I go?

Πολλά ηγετικά στελέχη πολυεθνικών εταιριών, μέλη του Κογκρέσου – Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικάνοι – πιέζουν ώστε οι ΗΠΑ να μείνουν εντός του πλαισίου εφαρμογής της συμφωνίας.

Οι εκτελεστικοί διευθυντές των εταιριών ExxonMobil Corp, Apple Inc, Dow Chemical Co, Unilever NV και Tesla Inc είναι μεταξύ των ηγετικών στελεχών αμερικανικών επιχειρήσεων που υποστηρίζουν την παραμονή των ΗΠΑ στην Συμφωνία του Παρισιού. Ο διευθύνων σύμβουλος της Tesla Ellon Musk έχει απειλήσει με παραίτηση από τα συμβουλευτικά όργανα του Λευκού Οίκου στην περίπτωση που ο Trump αποχωρήσει από τη συμφωνία.

Όπως αναφέρει δημοσίευμα στο Foreign Policy, τα πλεονεκτήματα που φέρει η συμμετοχή στη συμφωνία περιλαμβάνουν φορολογικά κίνητρα για την αιολική και ηλιακή ενέργεια που ανέπτυξαν με ταχύ ρυθμό την βιομηχανία ενέργειας, την αύξηση των θέσεων εργασίας αλλά και τη μείωση εκπομπών ρύπων που καταγράφηκε επί διακυβέρνησης Barack Obama.

Η κυβέρνηση Trump δείχνει να μη θέλει να καταλάβει τα προβλήματα που θα προκύψουν από την αποχώρηση από τη συμφωνία. Το ζήτημα της υγείας και της ασφάλειας τα αντιμετωπίζει ως “τεχνικές λεπτομέρειες”. Το μόνο επιχείρημα που δείχνει να αντιλαμβάνεται είναι ότι με την αποχώρηση των ΗΠΑ δημιουργείται ο απαιτούμενος χώρος ώστε η Κίνα να αποκτήσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην παγκόσμια αγορά.

Από την άλλη, υπάρχουν απόψεις που θέλουν τις ΗΠΑ εκτός Συμφωνίας για το “καλό” του υπόλοιπου κόσμου. Πιο συγκεκριμένα, οι ΗΠΑ είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός φυσικού αερίου στον κόσμο και προσπαθεί να προωθήσει την τεχνογνωσία και στις υπερπόντιες αγορές. Η ηλιακή ενέργεια αναμένεται να είναι η λιγότερο δαπανηρή τεχνολογία παραγωγής ηλεκτρισμού στον μεγαλύτερο μέρος του κόσμου έως το 2030 και το κόστος της αιολικής ενέργειας θα μειωθεί κατά 40% έως το 2040, σύμφωνα με το Bloomberg New Energy Finance.

Με αυτό το σκεπτικό, με την απόφασή του ο Trump, προσφέρει ένα δώρο στον υπόλοιπο κόσμο, καθώς χώρες όπως η Κίνα, η Ινδία αλλά και η Ευρώπη θα επικεντρωθούν σε αυτές τις όλο και πιο κερδοφόρες τεχνολογίες και αγορές. 

Πηγές: Politico, Bloomberg, Foreign Policy, World Economic Forum

Επιμέλεια: Δανάη Μαραγκουδάκη

Διαβάστε ακόμη:

- Η ΕΕ δεν θα επιβάλει κυρώσεις στις ΗΠΑ αν αποχωρήσουν από τη συμφωνία για το κλίμα

- Κρεμλίνο: Η συμφωνία του Παρισιού θα είναι λιγότερο αποτελεσματική χωρίς τις ΗΠΑ

- Έτοιμες να υπερασπισθούν την συμφωνία του Παρισιού ΕΕ και Κίνα