Σκληρές μνήμες από τις ωμότητες των τζιχαντιστών του Ισλαμικού Κράτους και τις εκτελέσεις ομήρων τα χρόνια που προήλαυναν στα εδάφη του Ιράκ και της Συρίας αναβιώνουν με την κυκλοφορία του βίντεο που φέρεται να απεικονίζει τον αποκεφαλισμό Ουκρανού αιχμαλώτου πολέμου από το «χέρι» του διαβόητου ρωσικού μισθοφορικού της Wagner. Μουδιασμένo το Κίεβο, «ανοίγει» νέα έρευνα για εγκλήματα πολέμου, διαμηνύοντας ότι δεν εκφοβίζεται από τις ρωσικές επιχειρήσεις ψυχολογικού πολέμου.
Στο επίμαχο βίντεο διάρκειας 90 δευτερολέπτων, που κυκλοφόρησε σε φιλορωσικά κοινωνικά δίκτυα και δεν έχει επαληθευτεί επί του παρόντος από ανεξάρτητες πηγές, ένας άνδρας με στολή παραλλαγής και κουκούλα αποκεφαλίζει ένστολο με το εθνόσημο της Ουκρανίας -το βίντεο φέρεται να είχε γυριστεί το καλοκαίρι.
Λίγες ημέρες νωρίτερα, στις 8 Απριλίου, είχαν κυκλοφορήσει άλλα δύο βίντεο που απεικονίζουν τις αποκεφαλισμένες σορούς δύο Ουκρανών στρατιωτών. Στους 14 μήνες που μετρά ο πόλεμος στην Ουκρανία έχουν δημοσιοποιηθεί και άλλα πλάνα με εκτελέσεις στρατιωτών, περιλαμβανομένου βίντεο στο οποίο άοπλος στρατιώτης πυροβολείται εν ψυχρώ αφότου φωνάζει «δόξα στην Ουκρανία»,
«Υπάρχει κάτι που κανείς στον κόσμο δεν μπορεί να αγνοήσει: Η ευκολία με την οποία αυτά τα κτήνη σκοτώνουν», δηλώνει ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ζητώντας διεθνή δράση και ενίσχυση της στρατιωτικής βοήθειας για την απόκρουση της Ρωσίας. Για το Κίεβο, η Ρωσία «είναι χειρότερη από το Ισλαμικό Κράτος», και το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ICC) πρέπει να επέμβει σε συνέχεια του εντάλματος σύλληψης που προσφάτως εξέδωσε για τον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν.
Οι τζιχαντιστές του ISIS είχαν υιοθετήσει στρατηγική τρομοκράτησης της διεθνούς κοινότητας την τριετία 2014-2017 με τη δημοσιοποίηση βίντεο με τις εκτελέσεις Αμερικανών, Βρετανών και Σύρων ομήρων, μεταξύ των οποίων ο δημοσιογράφους Τζέιμς Φόλεϊ και ο Βρετανός υπήκοος Άλαν Χένινγκ. Γονατιστοί όμηροι με πορτοκαλί στολές και δίπλα τους μασκοφόροι τζιχανιστές ντυμένοι στα μαύρα να κόβουν το νήμα της ζωής τους…
Τα βίντεο που έχουν «παγώσει» σήμερα τους Ουκρανούς εντάσσονται σε «επιχείρηση ψυχολογικού πολέμου από ένα κράτος-τρομοκράτη» που δεν στοχεύει μόνο την Ουκρανία, αλλά και τη Δύση, επισημαίνει η Ντάρια Ζαρίβνα, σύμβουλος της ουκρανικής προεδρίας. «Πρόκειται για ψυχολογική επιχείρηση με στόχο τον εκφοβισμό. Το ακροατήριο στο οποίο στοχεύουν δεν είναι μόνο η Ουκρανία, αλλά και οι δυτικές κοινωνίες», αναφέρει η Ουκρανή αξιωματούχος.
Με την επικείμενη εαρινή αντεπίθεση προς ανάκτηση ρωσοκρατούμενων εδαφών συνδέει ο έτερος σύμβουλος της ουκρανικής προεδρίας Μιχαήλο Ποντόλιακ τη χρονική στιγμή δημοσιοποίησης των βίντεο, λέγοντας ότι στοχεύουν στην κάμψη του ηθικού των Ουκρανών πολιτών και στρατιωτών.
Εκτελέσεις και τακτικές ψυχολογικού πολέμου
Για τις εκτελέσεις των αιχμαλώτων κατηγορούνται οι μισθοφόροι της Wagner, και δεν είναι ούτε η πρώτη φορά που ακολουθούν τις τακτικές του Ισλαμικού Κράτους, ούτε και τακτικές ψυχολογικού πολέμου. Εν μέσω της σφοδρής μάχης του Μπαχμούτ, ο αρχηγός της Wagner, Γεβγκένι Πριγκόζιν, είχε δημοσιοποιήσει βίντεο που έδειχναν φέρετρα με τις σορούς Ουκρανών στρατιωτών που «επαναπατρίζονταν» σε ελεγχόμενες από το Κίεβο περιοχές.
Ο στρατός του Πριγκόζιν έχει «παράδοση» στις εκτελέσεις αντιπάλων στα πεδία όπου επιχειρεί, καθώς και λιποτακτών. Στον πόλεμο της Συρίας άνδρες του μισθοφορικού στρατού, που συνδέεται με το Κρεμλίνο, βιντεοσκοπήθηκαν να χτυπούν έναν κρατούμενο με σφυρί πριν τον αποκεφαλίσουν και ακρωτηριάσουν τα άκρα του. Από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία έχουν κυκλοφορήσει αρκετά βίντεο που δείχνουν μέλη της Wagner να εκτελούν λιποτάκτες με το σφυρί-σύμβολο της βαναυσότητάς τους.
Πρώην μαχητής της Wagner που διέφυγε από τη Ρωσία, υποβάλλοντας αίτημα για τη χορήγηση πολιτικού ασύλου στη Νορβηγία στα τέλη του 2022, δήλωσε ότι αναγνωρίζει ως μισθοφόρους της Wagner τους άνδρες που εμφανίζονται στο βίντεο της εκτέλεσης του Ουκρανού αιχμαλώτου πολέμου. Ο Αντρέι Μεντβέντεφ δήλωσε στην μη κυβερνητική οργάνωση που τον βοήθησε να δραπετεύσει ότι τα ψευδώνυμα και οι κωδικές λέξεις που ακούγονται στο επίμαχο βίντεο παραπέμπουν «100% στην Wagner».
Σε πρόσφατη εκτίμησή του το εδρεύων στην Ουάσινγκτον think-tank Ινστιτούτο Μελέτης του Πολέμου (ISW) είχε αναφέρει ότι τα ρωσικά στρατεύματα εξακολουθούν «να διαπράττουν εγκλήματα πολέμου αποκεφαλίζοντας Ουκρανούς στρατιώτες στο Μπαχμούτ» -όπου μαίνεται η πλέον μακρά και πλέον αιματηρή μάχη του πολέμου-, επικαλούμενο φωτογραφία που έχει κυκλοφορήσει σε ρωσικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης με αποκεφαλισμένη σορό.
Η ομάδα Wagner έχει κατηγορηθεί για στυγνές δολοφονίες, βασανιστήρια, μαζικές εκτελέσεις και απαγωγές παιδιών σε Ουκρανία, Συρία, Λιβύη, Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, Σουδάν, Μάλι και Μοζαμβίκη. Οι Ηνωμένες Πολιτείες χαρακτήρισαν επίσημα τη Wagner «εγκληματική οργάνωση» τον περασμένο Ιανουάριο και επέβαλαν κυρώσεις στο δίκτυο υποστήριξής της παγκοσμίως.
Από ρωσικής πλευράς, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, χαρακτήρισε «αποτρόπαιο» το βίντεο με τον αποκεφαλισμό του Ρώσου αιχμαλώτου πολέμου, λέγοντας όμως ότι η γνησιότητά του πρέπει να επαληθευτεί και η Μόσχα θα διενεργήσει «έρευνα». Ο Αντρέι Μεντβέντεφ, δημοσιογράφος της κρατικής τηλεόρασης και μέλος του δημοτικού συμβουλίου της Μόσχας, υπαινισσόταν την ίδια στιγμή πως πίσω από όλα βρίσκεται το Κίεβο, υποστηρίζοντας πως η δημοσιοποίησή του ήλθε σε «καλή στιγμή» για να «κινητοποιηθεί» ο ουκρανικός στρατός πριν την επικείμενη αντεπίθεση.
Η αποστολή του ΟΗΕ στην Ουκρανία έχει εκφράσει αποτροπιασμό επισημαίνοντας ότι τα περιστατικά πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο πραγματικής έρευνας, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση ζητά λογοδοσία «για όλους τους δράστες και συνεργούς των εγκλημάτων πολέμου στην Ουκρανία».
«Δεν είναι ατύχημα. Δεν είναι μεμονωμένο συμβάν. Έχει επαναληφθεί στο παρελθόν. Συνέβη στην Μπούτσα. Χιλιάδες φορές. Όλοι πρέπει να αντιδράσουν. Κάθε ηγέτης. Μην περιμένετε να ξεχαστεί. Ο χρόνος θα περάσει. Δεν πρόκειται να ξεχάσουμε τίποτα. Ούτε θα συγχωρήσουμε τους δολοφόνους. Θα υπάρξουν νομικές συνέπειες για τα πάντα. Η τρομοκρατία πρέπει να ηττηθεί. Κανείς δεν θα καταλάβει αν οι ηγέτες δεν αντιδράσουν. Απαιτείται δράση τώρα», ήταν το μήνυμα του Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
