Πολλές είναι οι χώρες της Ευρώπης που έχουν ήδη αρχίσει να παίρνουν μέτρα για το πώς θα διαχειριστούν την προμήθεια και την τροφοδοσία φυσικού αερίου σε περίπτωση που οι Ρώσοι κλείσουν τη στρόφιγγα. Η Ρωσία έχει δηλώσει ότι θα σταματήσει να προμηθεύει φυσικό αέριο, αν δεν πληρωθεί σε ρούβλια αλλά οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες έχουν αρνηθεί.
Η ΕΕ πάντως έχει κανόνες για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της διακοπής του εφοδιασμού με φυσικό αέριο, οι οποίοι διαχωρίζονται σε τρία επίπεδα κρίσης: έγκαιρη προειδοποίηση, συναγερμός και έκτακτη ανάγκη.
Τα κράτη μέλη οφείλουν να έχουν καταρτίσει πλάνο για το πώς θα αντιμετωπίσουν τον αντίκτυπο μιας ενδεχόμενης διακοπής του εφοδιασμού.
Σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, οι κυβερνήσεις μπορούν να παρέμβουν μόνο εάν τα μέτρα της αγοράς δεν επαρκούν για να εξασφαλίσουν προμήθεια στα νοικοκυριά και στους πελάτες που παρέχουν βασικές υπηρεσίες.
Ήδη, οι κυβερνήσεις έχουν ανακοινώσει τα σχέδια τους, τα οποία συγκεντρώνονται στα εξής:
ΑΥΣΤΡΙΑ
Η Αυστρία, η οποία προμηθεύεται περίπου το 80% του φυσικού αερίου της από τη Ρωσία, δήλωσε ότι έχει ενεργοποιήσει το πρώτο από τα τρία στάδια. Συγκεκριμένα, έχει κάνει πιο αυστηρή την παρακολούθηση της αγοράς φυσικού αερίου, αλλά δεν λαμβάνει επιπλέον μέτρα προς το παρόν για να εξασφαλίσει τον εφοδιασμό της. Μέτρα όπως το δελτίο φυσικού αερίου θα ισχύσουν μόνο εάν ενεργοποιηθεί η τρίτη φάση του σχεδίου έκτακτης ανάγκης.
ΒΡΕΤΑΝΙΑ
Εκπρόσωπος του Εθνικού Δικτύου έχει δηλώσει πως «η προσφορά συνεχίζει να είναι διαθέσιμη από ποικίλες πηγές. Το περιθώριο προσφοράς φυσικού αερίου αναμένεται να είναι επαρκές σε όλα τα σενάρια προσφοράς και ζήτησης.» Το Δίκτυο (σ.σ. National Grid) έχει μια σειρά από εργαλεία διαθέσιμα για τη διαχείριση τυχόν λειτουργικών απαιτήσεων, πρόσθεσε ο Βρετανός εκπρόσωπος.
Η Βρετανία προμηθεύεται περίπου το 3% του φυσικού αερίου από τη Ρωσία.
ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ
Η χώρα, η οποία καλύπτει πάνω από το 90% των αναγκών της σε φυσικό αέριο από τη Ρωσία, βρίσκεται σε συνομιλίες με το Αζερμπαϊτζάν για να αυξήσει τις εισαγωγές φυσικού αερίου και εξετάζει τρόπους εισαγωγής LNG μέσω τερματικών σταθμών στην Ελλάδα και την Τουρκία. Ο διαχειριστής του δικτύου φυσικού αερίου άνοιξε επίσης διαγωνισμό για υπόγεια γεώτρηση στο πλαίσιο ενός πλάνου για περίπου διπλασιασμό της αποθηκευτικής ικανότητας και προετοιμασίας για τυχόν διακοπές του εφοδιασμού.
ΔΑΝΙΑ
Το υπουργείο Ενέργειας είπε ότι η Δανία έχει εφαρμόσει το ίδιο σχέδιο έκτακτης ανάγκης με τη Γερμανία επειδή έτσι είναι το πλάνο της ΕΕ, αλλά πρόσθεσε ότι κάθε χώρα κάνει τη δική της αξιολόγηση. Η Δανία δεν έχει ενεργοποιήσει τη φάση της «έγκαιρης προειδοποίησης» του σχεδίου.
ΓΑΛΛΙΑ
Ο γαλλικός φορέας δικτύου μεταφοράς φυσικού αερίου GRT έχει θέσει σε εφαρμογή μέτρα -αν χρειαστούν- για τον περιορισμό της παροχής φυσικού αερίου στους πελάτες σε περίπτωση ελλείψεων και κάλεσε τους προμηθευτές της να κάνουν υπόγεια αποθήκευση ενόψει του επόμενου χειμώνα.
Τα μέτρα επιτρέπουν στην εταιρεία να δίνει εντολές για μείωση ή διακοπή της κατανάλωσης φυσικού αερίου εντός δύο ωρών σε μεγάλους καταναλωτές που είναι συνδεδεμένοι στο δίκτυό της και ζητά από τους διαχειριστές συστημάτων διανομής να κάνουν το ίδιο σε περίπτωση έλλειψης.
Η Γαλλία λαμβάνει περίπου το 20% του φυσικού της αερίου από τη Ρωσία.
ΓΕΡΜΑΝΙΑ
Η Γερμανία ενεργοποίησε την περασμένη εβδομάδα το πρώτο στάδιο «έγκαιρης προειδοποίησης» ενός σχεδίου έκτακτης ανάγκης. Το δεύτερο στάδιο θα ενεργοποιηθεί όταν η διακοπή της προσφοράς ή η υψηλή ζήτηση «χαλάσουν» τη συνήθη ισορροπία, αλλά μπορούν να διορθωθούν χωρίς παρέμβαση.
Το τρίτο επίπεδο είναι έκτακτης ανάγκη θα ενεργοποιηθεί αν τα μέτρα της αγοράς δεν θα μπορούν να διορθώσουν τις ελλείψεις και η ρυθμιστική αρχή δικτύου της Γερμανίας πρέπει να αποφασίσει πώς θα διανείμει τυχόν εναπομείνασες προμήθειες φυσικού αερίου.
Η Ρωσία αντιπροσώπευε το 55% των εισαγωγών φυσικού αερίου της Γερμανίας το 2021 και το 40% το πρώτο τρίμηνο του 2022.
ΕΛΛΑΔΑ
Βάσει του σχεδίου έκτακτης ανάγκης, η Ελλάδα, η οποία χρησιμοποιεί αέριο κυρίως για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, θα λάβει πρόσθετες ποσότητες LNG και θα αλλάξει τέσσερις μονάδες που λειτουργούν με φυσικό αέριο σε ντίζελ. Παράλληλα, η χώρα μας μπορεί να αυξήσει τις αγορές φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν, ενώ μπορεί να ενεργοποιηθεί και η εφεδρική ικανότητα καύσης άνθρακα. Το ρωσικό αέριο καλύπτει περίπου το 40% των ετήσιων αναγκών της χώρας.
ΙΤΑΛΙΑ
Ο υπουργός Οικολογίας Ρομπέρτο Τσινγκολάνι δήλωσε στο Radio24 αυτή την εβδομάδα ότι η Ιταλία μπορεί να βασιστεί σε επαρκή αποθέματα για να αποτρέψει μια κρίσιμη κατάσταση τους επόμενους μήνες, ακόμη κι αν έπρεπε να αναστείλει σύντομα τις εισαγωγές φυσικού αερίου από τη Ρωσία. Αργότερα πρόσθεσε ότι η Ιταλία θα πρέπει να ολοκληρώσει τις πρώτες της συμφωνίες για να αντικαταστήσει τις ροές από τη Ρωσία την επόμενη εβδομάδα, συμπεριλαμβανομένου φυσικού αερίου από την Αλγερία, τη Λιβύη και το Αζερμπαϊτζάν φέτος, και τις εισαγωγές LNG από αγορές όπως το Κατάρ, τις ΗΠΑ και τη Μοζαμβίκη. Η Ιταλία προμηθεύεται περίπου το 40% της προμήθειας φυσικού αερίου από τη Ρωσία.
ΟΛΛΑΝΔΙΑ
Η Ολλανδία λαμβάνει περίπου το 15%-20% του φυσικού της αερίου από τη Ρωσία. Η κυβέρνηση είπε ότι θα ζητήσει από τους πολίτες και τις επιχειρήσεις να χρησιμοποιούν λιγότερο φυσικό αέριο, αλλά δεν έχει ακόμη ενεργοποιήσει το σχέδιό της για την κρίση αερίου.
ΠΟΛΩΝΙΑ
Βάσει νόμου για τα υποχρεωτικά αποθέματα, σε περίπτωση κινδύνου για την ασφάλεια του εφοδιασμού, το υπουργείο Κλίματος της Πολωνίας υποβάλλει επίσημη πρόταση στην κυβέρνηση για την εισαγωγή περιορισμών στη χρήση φυσικού αερίου για τους καταναλωτές που θα επηρεάσουν πρώτα τη βιομηχανία και θα θωρακίσουν τα νοικοκυριά. «Δεν υπάρχει καμία ανάγκη και κανένας λόγος να ξεκινήσει αυτή η διαδικασία σε αυτό το σημείο», δήλωσε ο εκπρόσωπος του υπουργείου, Αλεξάντερ Μπρζόσκα.
Η Πολωνία λαμβάνει περίπου το 50% της ετήσιας ζήτησης φυσικού αερίου από τη Ρωσία.
ΙΣΠΑΝΙΑ ΚΑΙ ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ
Καμία χώρα της Ιβηρικής χερσονήσου δεν συγκαταλέγει τη Ρωσία στους κύριους προμηθευτές της.
