Στις τελευταίες κινήσεις του Τούρκου προέδρου σε σχέση με το αίτημα ένταξης της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ και την εξαγγελία επέκτασης των στρατιωτικών επιχειρήσεων, με φόντο τις επικείμενες εκλογές στη γειτονική χώρα, αναφέρεται ανάλυση του Reuters, όπου γίνεται λόγος για επέκταση των μετώπων που έχει ανοίξει η Άγκυρα με τους συμμάχους.
Η ανακοίνωση του Ταγίπ Ερντογάν, σύμφωνα με την οποία σύντομα, ξεκινούν στρατιωτικές επιχειρήσεις για την επέκταση των ασφαλών ζωνών που έχουν ήδη δημιουργηθεί πέρα από τα νότια σύνορα της Τουρκίας, αυξάνει τα ανοιχτά ζητήματα στη διαμάχη του με τους εταίρους, μετά την άρνησή του να αποδεχτεί ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στη συμμαχία, επισημαίνεται.
Αναλυτές αναφέρουν ότι η αιφνιδιαστική ανακοίνωση του Ερντογάν χθες Δευτέρα αντανακλά την πεποίθησή του ότι η Δύση δεν θα αντιταχθεί σε τέτοιες επιχειρήσεις τη στιγμή που χρειάζεται την υποστήριξη της Άγκυρας στην προσπάθεια των σκανδιναβικών χωρών να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ.
Η Τουρκία κατηγορεί τη Σουηδία και τη Φινλανδία ότι φιλοξενούν άτομα που συνδέονται με το παράνομο μαχητικό Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK). Και οι 30 χώρες του ΝΑΤΟ καλούνται να συμφωνήσουν με την αίτηση ένταξης των σκανδιναβικών κρατών.
Οι αναλυτές ανέφεραν ότι η ανακοίνωση του Ερντογάν έχει επίσης στόχο να ενισχύσει την υποστήριξή του από τις εθνικιστικές δυνάμεις τς χώρας, μετά από διακυβέρνηση δύο δεκαετιών, καθώς προετοιμάζεται για δύσκολες εκλογές το επόμενο έτος. Διασυνοριακές στρατιωτικές επιχειρήσεις ενίσχυσαν τη δημοτικότητά του στο παρελθόν.
Η Τουρκία έχει πραγματοποιήσει τρεις εισβολές στη βόρεια Συρία από το 2016, καταλαμβάνοντας εκατοντάδες χιλιόμετρα γης και ωθώντας τις δυνάμεις της σε βάθος περίπου 30 χιλιομέτρων μέσα στη χώρα, σε επιχειρήσεις που στοχεύουν κυρίως την πολιτοφυλακή YPG των Κούρδων της Συρίας που υποστηρίζονται από τις ΗΠΑ.
Έχει επίσης εντείνει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις κατά των μαχητών του PKK στο βόρειο Ιράκ τα τελευταία χρόνια. Η Τουρκία θεωρεί και τις δύο ομάδες ως ενιαία τρομοκρατική οντότητα. Οι σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ θεωρούν μόνο το PKK τρομοκρατική ομάδα και όχι το YPG.
Ο Ασλί Αϊντιντάσμπας, ανώτερος συνεργάτης στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων με έδρα την Κωνσταντινούπολη, δήλωσε ότι η κίνηση του Ερντογάν έχει στόχο να «δοκιμάσει» τις διαθέσεις των συμμάχων της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ.
Ο Ερντογάν ανακοίνωσε ότι οι επιχειρήσεις για την καταπολέμηση των απειλών στα σύνορα θα ξεκινήσουν μόλις οι ένοπλες δυνάμεις και οι υπηρεσίες πληροφοριών της Τουρκίας ολοκληρώσουν τις προετοιμασίες τους, ενώ οι αποφάσεις θα ληφθούν σε συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας την Πέμπτη.
Κουρδικός παράγοντας
Το YPG ή οι Μονάδες Άμυνας του Λαού αποτελούν βασικό τμήμα των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF), του συνασπισμού υπό την ηγεσία των Κούρδων, στον οποίο βασίζονται σε μεγάλο βαθμό οι Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να καταπολεμήσουν τους μαχητές του Ισλαμικού Κράτους από το 2014.
Σχολιάζοντας την ανακοίνωση του Ερντογάν, οι SDF κατηγόρησαν την Τουρκία ότι προσπαθεί να «αποσταθεροποιήσει την περιοχή» απειλώντας με στρατιωτική δράση στη βόρεια Συρία.
Οι SDF ανέφεραν επίσης ότι κατέρριψαν τουρκικό μη επανδρωμένο αεροσκάφος την Κυριακή το οποίο η Άγκυρα έχει χρησιμοποιήσει για επιτήρηση περιοχών υπό τον έλεγχο των Συριακών Δυνάμεων.
«Σε περίπτωση οποιασδήποτε επίθεσης, φυσικά θα αντισταθούμε και θα αντεπιτεθούμε. Η διεθνής κοινότητα αντιμετωπίζει τώρα μια σημαντική πρόκληση: θα συγκρατήσει ουσιαστικά την Τουρκία;», δήλωσε ο Τσιγουάν Μουλά Ιμπραήμ, εκπρόσωπος της αυτόνομης διοίκησης που ελέγχεται από τις SDF στη βορειοανατολική Συρία.
Το υπουργείο Εξωτερικών της Συρίας στη Δαμασκό δεν σχολίασε, ενώ δεν υπάρξε άμεση απάντηση ούτε από την Ουάσιγκτον. Ο Ερντογάν ανέφερε ότι η σχεδιαζόμενη στρατιωτική επιχείρηση θα αποκαλύψει ποιες χώρες σεβάστηκαν τις ανησυχίες της Τουρκίας για την ασφάλεια και ποιες όχι - ζήτημα στην καρδιά της τρέχουσας διαμάχης στο ΝΑΤΟ.
Ο Νταρίν Χαλίφα, αναλυτής για τη Συρία στο International Crisis Group, δήλωσε ότι μια τουρκική στρατιωτική κίνηση κατά του YPG θεωρούνταν πάντα πιθανή παρά τη σχετική ηρεμία στα σύνορα της Τουρκίας με τις περιοχές που ελέγχονται από το YPG στη βόρεια Συρία από το 2019.
Ενώ οι μεσολαβητές, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, κατάφεραν να κατευνάσουν τις εντάσεις τα τελευταία χρόνια, «η ουσία του ζητήματος - οι σχέσεις Τουρκίας-ΡΚΚ - δεν έχει αντιμετωπιστεί», πρόσθεσε ο ίδιος.
Οι επικείμενες εκλογές
Ο Ερντογάν ελπίζει να αξιοποιήσει το ζήτημα της ένταξης της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ προκειμένου να επιτύχει τον μακροχρόνιο στόχο του να δημιουργήσει ζώνη ασφαλείας χωρίς Κούρδους μαχητές κατά μήκος των συνόρων της Τουρκίας με τη Συρία, ανέφεραν αναλυτές.
Η κίνησή του έρχεται, καθώς οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η υποστήριξη προς τον Ερντογάν και το κυβερνών Κόμμα AKP υποχωρεί εν μέσω ολοένα και βαθύτερων οικονομικών δυσκολιών.
Η Τουρκία διεξάγει προεδρικές και κοινοβουλευτικές εκλογές το 2023. Ο Αϊντιντάσμπας ανέφερε ότι η Τουρκία έχει και στο παρελθόν προχωρήσει σε διασυνοριακές επιχειρήσεις πριν από εκλογές.
Αλλά μια μεγάλη στρατιωτική εισβολή εγκυμονεί κινδύνους. Εκτός από την παρουσία του YPG και η Ρωσία έχει αναπτύξει δυνάμεις στην περιοχή για να υποστηρίξει τον πρόεδρο της Συρίας Μπασάρ αλ Άσαντ.
Τα στρατεύματα των ΗΠΑ, οι αντάρτες που υποστηρίζονται από την Τουρκία, οι μαχητές που υποστηρίζονται από το Ιράν, οι τζιχαντιστές και οι συριακές κυβερνητικές δυνάμεις επιχειρούν επίσης σε εδάφη της βόρειας Συρίας.