Δυσφορία επικρατεί στα Βαλκάνια σχετικά με τις προοπτικές των έξι μελών της - Αλβανίας, Βοσνίας, Κοσσυφοπεδίου, Μαυροβουνίου, Βόρειας Μακεδονίας και Σερβίας - να ενταχθούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η έλλειψη προόδου σε ορόσημα όπως το ταξίδι χωρίς βίζα έχει οδηγήσει σε τέτοια αίσθηση απογοήτευσης, ώστε οι ηγέτες της Αλβανίας και της Σερβίας σκέφτονταν να μην συμμετάσχουν στη σύνοδο κορυφής Βαλκανίων-ΕΕ της Πέμπτης στις Βρυξέλλες.
Ο πρωθυπουργός της Αλβανίας Έντι Ράμα και ο πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς ανακοίνωσαν σήμερα Τετάρτη ότι επρόκειτο να αποχωρήσουν, ωστόσο ο Ράμα απλώς εξέφρασε τελικά την απογοήτευσή του στο Twitter:
«Θα παραβρεθούμε στη συνεδρίαση του Συμβουλίου της ΕΕ. Δεν θα έχουμε πολλά να ακούσουμε».
Στη Σερβία, τη μεγαλύτερη χώρα της περιοχής, ο ενθουσιασμός για ένταξη στην ΕΕ έχει μειωθεί τόσο πολύ, ώστε πλέον, το 44% των πολιτών είναι κατά και το 35% υπέρ, με το υπόλοιπο να είναι αβέβαιο, σύμφωνα με δημοσκόπηση της Ipsos τον Απρίλιο.
Δεν αναμένεται σημαντική πρόοδος
Προσχέδιο της δήλωσης της συνόδου κορυφής που επικαλείται το Reuters δείχνει ότι οι ηγέτες της ΕΕ θα συμφωνήσουν και πάλι σε «πλήρη και ξεκάθαρη δέσμευση ως προς την προοπτική ένταξης των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ».
Ωστόσο, η γρήγορη πρόοδος της Ουκρανίας προς το επίσημο καθεστώς υποψήφιας χώρας, που θα συμφωνηθεί στη σύνοδο κορυφής της Πέμπτης, έχει απλώς αυξήσει το αίσθημα ότι βρίσκονται στο περιθώριο, λένε οι βαλκανικές χώρες, ακόμη και αν όλες εκτός από τη Βοσνία και το Κοσσυφοπέδιο είναι ήδη υποψήφιες στην ΕΕ.
«Η Βόρεια Μακεδονία και η Αλβανία έχουν κάθε δικαίωμα να αναστατωθούν», δήλωσε η Ζβέζντα Κόβατς στο Ευρωπαϊκό Κίνημα στη Σερβία, μια μη κερδοσκοπική οργάνωση που πιέζει για την ένταξη της Σερβίας στην ΕΕ, αναφερόμενη στη διαδικασία διαπραγμάτευσης που έχει διακοπεί.
Η Βουλγαρία, μέλος της ΕΕ, μπλόκαρε το 2020 την έναρξη των ενταξιακών συνομιλιών με τη Βόρεια Μακεδονία για διαμάχη που σχετίζεται με την ιστορία και τη γλώσσα.
Η πρόοδος της Αλβανίας συνδέεται επίσημα από την ΕΕ με εκείνη της Βόρειας Μακεδονίας, η οποία έπρεπε ήδη να συμφωνήσει να διευθετήσει διαμάχη δεκαετιών με την Ελλάδα για το όνομά της για να ανοίξει τον δρόμο της προς την ένταξη στην ΕΕ.
Η Βόρεια Μακεδονία και η Αλβανία έπρεπε επίσης να περιμένουν το πράσινο φως από τη Γαλλία σχετικά με το ιστορικό τους ως προς τον σεβασμό των δημοκρατικών αξιών και την καταπολέμηση της διαφθοράς. Οι διπλωμάτες της ΕΕ δεν αναμένουν σημαντική πρόοδο στη σύνοδο κορυφής.
Με κοινή ατζέντα
Πάντως, οι πολιτικοί ηγέτες της Σερβίας, της Αλβανίας και της Βόρειας Μακεδονίας συμφώνησαν να προσέλθουν με κοινή ατζέντα στη Σύνοδο κορυφής ΕΕ - Δυτικών Βαλκανίων.
«Έπειτα από λεπτομερείς και εκτενείς διαβουλεύσεις οι ηγέτες των τριών χωρών αποφάσισαν να συμμετάσχουν στη σύνοδο κορυφής από κοινού, συμφωνώντας σε βασικές αρχές που θα τεθούν στο επίκεντρο των συνομιλιών με πολυάριθμους αξιωματούχους της ΕΕ», αναφέρεται στην ανακοίνωση που εξέδωσε η προεδρία της Δημοκρατίας της Σερβίας.