Οι ηγέτες της ΕΕ προειδοποίησαν την Παρασκευή ότι «η φθηνή ενέργεια ανήκει στο παρελθόν» και συμφώνησαν να ενισχύσουν τις προετοιμασίες για περαιτέρω περικοπές στο ρωσικό φυσικό αέριο, κατηγορώντας τη Μόσχα ότι «εργαλειοποιεί» την ενέργεια μέσω μιας συμπίεσης του εφοδιασμού που η Γερμανία προειδοποίησε ότι θα μπορούσε να κλείσει εν μέρει τη βιομηχανία της.
Μια μέρα μετά τον ενθουσιασμό για την έναρξη της ενταξιακής διαδικασίας για το Κίεβο, η σύνοδος κορυφής της Παρασκευής στις Βρυξέλλες ήταν πέρασε σ' έναν νηφάλιο προβληματισμό, όπως αναφέρει το πρακτορείο Reuters, για τον οικονομικό αντίκτυπο της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, με αυξανόμενες ανησυχίες για τις αυξανόμενες τιμές και προειδοποιήσεις για έναν «σκληρό χειμώνα».
«Ο πληθωρισμός είναι μια σημαντική ανησυχία για όλους μας», δήλωσε ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ σε συνέντευξη Τύπου κατά τη λήξη της διήμερης συνόδου κορυφής. «Ο επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας ανεβάζει τις τιμές των τροφίμων, της ενέργειας και των εμπορευμάτων», είπε, προσθέτοντας ότι οι ηγέτες συμφώνησαν να συντονίσουν στενά τις απαντήσεις τους στην οικονομική πολιτική.
Η σύνοδος κορυφής συμφώνησε σε κάποια λίγα συγκεκριμένα βήματα, αλλά οι ηγέτες ανέθεσαν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να βρει περισσότερους τρόπους για να εξασφαλίσει "εφοδιασμό σε προσιτές τιμές" λόγω "της εργαλειοποίησης του φυσικού αερίου από τη Ρωσία".
Η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι η αναζήτηση εναλλακτικών προμηθειών βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη, με τις παραδόσεις LNG από τις ΗΠΑ να αυξάνονται κατά 75% φέτος σε σύγκριση με πέρυσι και τις παραδόσεις φυσικού αερίου στη Νορβηγία να αυξάνονται κατά 15%.
Εξάλλου, η εκτελεστική εξουσία της ΕΕ θα παρουσιάσει ένα σχέδιο ετοιμότητας για περισσότερες περικοπές φυσικού αερίου από τη Ρωσία στους ηγέτες τον Ιούλιο, είπε, προσθέτοντας: "Ελπίζουμε για το καλύτερο, προετοιμαζόμαστε για το χειρότερο. Αυτό κάνουμε αυτή τη στιγμή".
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα παρουσιάσει προτάσεις και επιλογές για συζήτηση σε μια επόμενη σύνοδο κορυφής της ΕΕ τον Οκτώβριο, συμπεριλαμβανομένης της εξέτασης εναλλακτικών σχεδίων αγοράς που θα περιελάμβαναν πιθανώς την αποσύνδεση του φυσικού αερίου από τη διαμόρφωση της τιμής αγοράς για την ηλεκτρική ενέργεια, είπε η φον ντερ Λάιεν.
«Δουλεύουμε σε διαφορετικά μοντέλα, όχι μόνο για να εξετάσουμε πώς να περιορίσουμε τις τιμές της ενέργειας ή τις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά και για να εξετάσουμε τον σχεδιασμό της αγοράς, με το ερώτημα: είναι ο σχεδιασμός της αγοράς που έχουμε σήμερα ακόμα κατάλληλος για το σκοπό της;», τόνισε
Ένα αμφιλεγόμενο ζήτημα είναι εάν οι κυβερνήσεις πρέπει να παρέμβουν για να περιορίσουν τις τιμές. Η Ισπανία και η Πορτογαλία έθεσαν ανώτατα όρια στις τιμές του φυσικού αερίου στην τοπική τους αγορά ηλεκτρικής ενέργειας αυτόν τον μήνα, αλλά άλλα κράτη προειδοποιούν ότι τα ανώτατα όρια τιμών θα διαταράξουν τις αγορές ενέργειας και θα εξαντλήσουν περαιτέρω τα κρατικά ταμεία, εάν οι κυβερνήσεις έπρεπε να πληρώσουν τη διαφορά μεταξύ της περιορισμένης τιμής και της τιμής στις διεθνείς αγορές φυσικού αερίου.
«Δύσκολος χειμώνας»
Οι ηγέτες των 27 χωρών της ΕΕ έριξαν την ευθύνη για την τεράστια άνοδο των τιμών και την πτώση της παγκόσμιας ανάπτυξης στον πόλεμο που ξεκίνησε ακριβώς πριν από τέσσερις μήνες.
"Η έννοια της φθηνής ενέργειας ανήκει στο παρελθόν και η έννοια της ρωσικής ενέργειας ανήκει ουσιαστικά στο παρελθόν και όλοι βρισκόμαστε στη διαδικασία εξασφάλισης εναλλακτικών πηγών", δήλωσε ο πρωθυπουργός της Λετονίας, Κριστζάνις Χάρις, προσθέτοντας ότι οι κυβερνήσεις πρέπει "να υποστηρίξουν εκείνα τα τμήματα της κοινωνίας που υποφέρουν περισσότερο ".
Μετά τις άνευ προηγουμένου κυρώσεις της Δύσης που επιβλήθηκαν για την εισβολή, δώδεκα ευρωπαϊκές χώρες έχουν πληγεί μέχρι στιγμής από περικοπές στις ροές φυσικού αερίου από τη Ρωσία.
«Είναι μόνο θέμα χρόνου να σταματήσουν οι Ρώσοι όλες οι αποστολές φυσικού αερίου», δήλωσε ένας αξιωματούχος της ΕΕ πριν από τις συνομιλίες της Παρασκευής. Ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ προειδοποίησε ότι η χώρα του οδεύει προς έλλειψη φυσικού αερίου εάν οι ρωσικές προμήθειες παραμείνουν τόσο χαμηλές όσο τώρα και ορισμένες βιομηχανίες θα έπρεπε να κλείσουν τον χειμώνα. «Οι εταιρείες θα έπρεπε να σταματήσουν την παραγωγή, να απολύσουν τους εργαζομένους τους, οι αλυσίδες εφοδιασμού θα κατέρρεαν, οι άνθρωποι να χρεωθούν για να πληρώσουν τους λογαριασμούς θέρμανσης», είπε στο περιοδικό Der Spiegel.
Η ΕΕ βασιζόταν στη Ρωσία για έως και το 40% των αναγκών της σε φυσικό αέριο πριν από τον πόλεμο - αυξάνοντας στο 55% για τη Γερμανία - αφήνοντας ένα τεράστιο κενό για να καλύψει μια ήδη περιορισμένη παγκόσμια αγορά φυσικού αερίου. Ο πληθωρισμός στις 19 χώρες που μοιράζονται το νόμισμα του ευρώ έχει εκτοξευθεί σε ιστορικά υψηλά πάνω από το 8% και η εκτελεστική εξουσία της ΕΕ αναμένει ότι η ανάπτυξη θα πέσει στο 2,7% φέτος. Ο επικεφαλής του Eurogroup, Πασκάλ Ντόνοχε προειδοποίησε ότι το μπλοκ πρέπει "να αναγνωρίσει τον κίνδυνο που θα μπορούσαμε να αντιμετωπίσουμε εάν ο πληθωρισμός ενσωματωθεί στις οικονομίες μας".
«Αν δεν δώσουμε προσοχή, τότε ολόκληρη η οικονομία της ΕΕ θα μπει σε ύφεση με όλες τις συνέπειές της», προειδοποιώντας ο Βέλγος πρωθυπουργός Αλεξάντερ Ντε Κρου, προειδοποιώντας για έναν πιθανό «σκληρό χειμώνα» μπροστά.
