Σε συμφωνία κατέληξαν σήμερα 130 χώρες - όχι όμως και η Ιρλανδία, που διαπραγματεύονταν υπό την αιγίδα του ΟΟΣΑ - για τη μεταρρύθμιση της φορολόγησης των πολυεθνικών εταιρειών, η οποία προβλέπει κατά κύριο λόγο την επιβολή ενός φόρου «τουλάχιστον 15%» επί των κερδών των μεγαλύτερων ομίλων του κόσμου. Τη συμμετοχή της Ελλάδας στη συμφωνία γνωστοποίησε το ΥΠΟΙΚ.
Εννέα χώρες, μεταξύ των οποίων η Ιρλανδία και η Ουγγαρία, εμφανίστηκαν πολύ επιφυλακτικές στις προτάσεις που είχαν τεθεί στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και δεν υπέγραψαν την κοινή διακήρυξη.
Το κείμενο αυτό, που βασίζεται στη συμφωνία στην οποία είχαν καταλήξει στις αρχές Ιουνίου οι χώρες της G7, προβλέπει επίσης τη «δικαιότερη κατανομή» των κερδών μεταξύ των χωρών όπου έχουν την έδρα τους οι εταιρείες και εκείνων στις οποίες επικεντρώνεται η δραστηριότητά τους, ακόμη και χωρίς φυσική παρουσία. Ο όρος αυτός στοχεύει κυρίως στους κολοσσούς του διαδικτύου.
Ο παγκόσμιος ελάχιστος φόρος εταιρικού εισοδήματος βάσει του Πυλώνα 2 - με ελάχιστο συντελεστή τουλάχιστον 15% - εκτιμάται ότι θα δημιουργήσει περίπου 150 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ σε πρόσθετα παγκόσμια φορολογικά έσοδα ετησίως.
Πρόσθετα οφέλη θα προκύψουν επίσης από τη σταθεροποίηση του διεθνούς φορολογικού συστήματος και την αυξημένη φορολογική βεβαιότητα για τους φορολογούμενους και τις φορολογικές διοικήσεις.
Η υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Τζάνετ Γέλεν έκανε λόγο για «μια ιστορική ημέρα για την οικονομική διπλωματία», ενώ ο Γερμανός ομόλογός της Όλαφ Σολτς σχολίασε ότι πρόκειται για «ένα κολοσσιαίο βήμα προς τη δικαιότερη φορολόγηση» που «θα αλλάξει τα πάντα». Όπως υποστήριξε, η συμφωνία θα βοηθήσει τις χώρες να διασφαλίσουν ότι θα έχουν περισσότερους πόρους για να καλύψουν τις «σημαντικές προτεραιότητες», όπως είναι οι υποδομές και η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Σύμφωνα με τον Σολτς, οι 130 χώρες αντιπροσωπεύουν το 80% του παγκόσμιου ΑΕΠ και η συμφωνία αντικατοπτρίζει τις τεράστιες προσπάθειες που κατέβαλαν η Γερμανία και άλλες χώρες για να διασφαλίσουν τη δίκαιη φορολόγηση των μεγάλων τεχνολογικών εταιρειών, όπως η Amazon. Ο στόχος, πρόσθεσε, είναι να διασφαλιστεί ότι η G20 (οι είκοσι μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου) θα υιοθετήσει το σχέδιο αυτό στη σύνοδο που θα διεξαχθεί στη Βενετία στις 9-10 Ιουλίου.
Ο υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας Μπρουνό Λεμέρ είπε ότι αυτή η «Λύση των δύο πυλώνων για την αντιμετώπιση των φορολογικών προκλήσεων που εγείρονται από την ψηφιοποίηση της οικονομίας», όπως αναφέρεται στον ιστότοπο του ΟΟΣΑ, είναι «η σημαντικότερη διεθνής φορολογική συμφωνία που έχει επιτευχθεί εδώ και έναν αιώνα».
«Αυτό το σχέδιο των δύο πυλώνων θα αποτελέσει πολύτιμη βοήθεια για τις χώρες που θα πρέπει να κινητοποιήσουν τα φορολογικά έσοδά τους για να εξισορροπήσουν τους προϋπολογισμούς και τα δημόσια οικονομικά τους, επενδύοντας ταυτόχρονα στις αναγκαίες δημόσιες υπηρεσίες, τις υποδομές και τα μέτρα που απαιτούνται ώστε η ανάκαμψη μετά την Covid-19 να είναι ισχυρή και βιώσιμη», υπογραμμίζει ο ΟΟΣΑ στην ανακοίνωσή του.
Οι συμμετέχοντες στις διαπραγματεύσεις έχουν διορία μέχρι τον προσεχή Οκτώβριο ώστε «να ολοκληρώσουν τις τεχνικές λεπτομέρειες» και να προετοιμάσουν ένα σχέδιο υλοποίησης της συμφωνίας μέχρι το 2023.
Και η Ελλάδα στις 130 χώρες
Τη συμμετοχή της Ελλάδας στη συμφωνία γνωστοποίησε το ΥΠΟΙΚ. Αναλυτικά στη σχετική ανακοίνωση αναφέρονται τα εξής:
«Σήμερα, 1η Ιουλίου, στην Ολομέλεια του Περιεκτικού Πλαισίου του ΟΟΣΑ επιβεβαιώθηκε η συμφωνία 130 χωρών, που εκπροσωπούν περισσότερο από το 90% του παγκόσμιου ΑΕΠ, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, για μια νέα παγκόσμια φορολογική αρχιτεκτονική.
Η συμφωνία περιλαμβάνει σχέδιο δύο Πυλώνων για τη μεταρρύθμιση των διεθνών φορολογικών κανόνων, με στόχο οι πολυεθνικές επιχειρήσεις να καταβάλλουν στις χώρες όπου δραστηριοποιούνται τον φόρο που πράγματι τους αναλογεί. Το πλαίσιο της συμφωνίας επικαιροποιεί βασικά στοιχεία του παγκόσμιου φορολογικού συστήματος, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις της ψηφιακής οικονομίας και των νέων επιχειρηματικών μοντέλων του 21ου αιώνα που επιτρέπουν τη μεταφορά κερδών σε δικαιοδοσίες με χαμηλή φορολόγηση.
Ειδικότερα, η συμφωνία-πακέτο, που τελεί υπό τον συντονισμό του ΟΟΣΑ τα τελευταία 10 χρόνια, περιλαμβάνει τον Πρώτο Πυλώνα, ο οποίος προβλέπει σαφείς κανόνες για την κατανομή των δικαιωμάτων φορολόγησης ανά χώρα επί κερδών των μεγάλων πολυεθνικών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον χώρο της παγκοσμιοποιημένης ψηφιακής οικονομίας, ενώ ο Δεύτερος Πυλώνας, με στόχο και την αντιμετώπιση του φορολογικού ανταγωνισμού, αποσκοπεί στην επιβολή κατώτατου παγκόσμιου φορολογικού συντελεστή επιχειρήσεων τουλάχιστον 15%, προκειμένου για την προστασία της φορολογικής βάσης των χωρών.
Πρόσθετα οφέλη αναμένονται από τη σταθεροποίηση του διεθνούς φορολογικού συστήματος, την ενίσχυση της νομικής ασφάλειας των φορολογουμένων και τη διασφάλιση των φορολογικών εσόδων, απαραίτητων για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας.
Το σχέδιο εφαρμογής, καθώς και οι τεχνικές παράμετροι της συμφωνίας των δύο Πυλώνων, τα οποία οριοθετούνται σε κοινή δήλωση, θα οριστικοποιηθούν τον Οκτώβριο του 2021, ενώ η υλοποίησή της προγραμματίζεται για το 2023. Περαιτέρω ώθηση διαδικασιών για την επίτευξη ευρύτερης συναίνεσης αναμένεται στη Σύνοδο των G20, την επόμενη εβδομάδα.
Το Υπουργείο Οικονομικών παρακολουθεί στενά και συμμετέχει ενεργά στις σχετικές συζητήσεις του ΟΟΣΑ αναφορικά με το ζήτημα της φορολόγησης της ψηφιακής οικονομίας. Σε αυτό το πλαίσιο, χαιρετίζει και συμμετέχει στη συμφωνία της νέας αρχιτεκτονικής του παγκόσμιου φορολογικού συστήματος, δεδομένου ότι πρωτοβουλίες επιβολής μονομερών μέτρων φορολόγησης της ψηφιακής οικονομίας δεν διευκολύνουν την αντιμετώπιση των οικονομικών προκλήσεων που απορρέουν, κυρίως, από τα νέα επιχειρηματικά μοντέλα.
Με επιμονή και προσήλωση στην ενίσχυση των προσπαθειών για την επίτευξη συναίνεσης σε παγκόσμιο επίπεδο σχετικά με την αναμόρφωση και τον εκσυγχρονισμό που παγκόσμιου φορολογικού συστήματος, καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων φορολόγησης της χώρας μας στο πλαίσιο της νέας φορολογικής αρχιτεκτονικής, αλλά και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του ελληνικού φορολογικού συστήματος και της οικονομίας».