Στα Σκόπια οι θέσεις και τα υπουργεία μοιράζονται με βάση την εθνική προέλευση και όχι την πολιτική επάρκεια. Ο εθνικισμός βρίσκεται στο ζενίθ και τα πρόσωπα χρησιμοποιούνται για να ικανοποιηθούν τα βαθιά διαιρεμένα ακροατήρια. Δεν είναι μόνο το βαρύ τίμημα που αναγκάζεται να πληρώσει ο Ζόραν Ζάεφ, για να καθίσει ξανά στην καρέκλα του πρωθυπουργού. Είναι και το ολοένα πιο βαθύ ρήγμα του διχασμού στην κοινωνία.
Για να του πει το «ναι» ο Αλή Αχμέτι, ο Ζάεφ δέχθηκε να αποκτήσει η χώρα για πρώτη φορά Αλβανό πρωθυπουργό – έστω και τις τελευταίες 100 ημέρες - ενώ στο αλβανικό κόμμα DUI παρέδωσε την πρώτη αντιπροεδρία της κυβέρνησης, τα πιο σημαντικά υπουργεία και την προεδρία της Βουλής. Η χώρα περνά ξεκάθαρα σε αλβανικά χέρια.
«Αν δεν υπάρξει Αλβανός πρωθυπουργός, δεν θα υπάρξει κυβέρνηση», είχε διακηρύξει προεκλογικά ο Αχμέτι. Και παρά το γεγονός ότι ο Ζάεφ είχε απαντήσει πως «το ποιος θα γίνει πρωθυπουργός αποφασίζουν οι πολίτες και όχι τα κόμματα», τελικά υποχρεώθηκε να υποκύψει.
Οι κρίσιμες τελευταίες 100 ημέρες
Η παράδοση της πρωθυπουργίας κατά τις τελευταίες 100 ημέρες της κυβερνητικής θητείας είναι και συμβολική και ουσιαστική. Συμβολική, διότι καταρρίπτεται το τελευταίο οχυρό έναντι των αλβανικών διεκδικήσεων. Ουσιαστική, διότι στη γειτονική χώρα η τελική ευθεία προς κάθε εκλογική αναμέτρηση δημιουργεί συνεχώς εθνοτικές εντάσεις και καταγγελίες για μεροληπτική στάση.
Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, ενόψει των εκλογών του 2016, υπήρξε η Συμφωνία του Πρζν, βάσει της οποίας τις τελευταίες 100 προεκλογικές ημέρες θα σχηματίζεται υπηρεσιακή κυβέρνηση με την συμμετοχή όσων κομμάτων επιθυμούν να εισέλθουν σε αυτή, ώστε να διασφαλίζεται η ακεραιότητα της εκλογικής διαδικασίας. Μάλιστα στην τελευταία εκλογική αναμέτρηση, υπουργός Εσωτερικών είχε αναλάβει στέλεχος του VMRO.
Το 2015 το SDSM είχε δηλώσει πως δεν υπήρχαν προϋποθέσεις για αδιάβλητες εκλογές, οπότε οι τέσσερις ηγέτες, ο Νικόλα Γκρουέφσκι, ο Ζόραν Ζάεφ, ο Αλί Αχμέτι και ο Μεντούχ Θάτσι, έδωσαν το πράσινο φως ώστε τις τελευταίες εκατό ημέρες πριν από τις εκλογές να σχηματίζεται μια υπηρεσιακή κυβέρνηση, η λεγόμενη κυβέρνηση του Πρζν, που συμφωνήθηκε στην ομώνυμη πόλη, παρουσία του Επιτρόπου Χαν και του Αμερικανού πρεσβευτή.
Τώρα η συμφωνία καταργείται μονομερώς από τους δύο εταίρους και οι 100 αυτές ημέρες πηγαίνουν περίπατο, ενώ ακριβώς αυτές τις τελευταίες προεκλογικές 100 ημέρες στο τιμόνι θα βρίσκονται οι Αλβανοί. Με ό,τι αυτό συνεπάγεται, αφού θεωρείται βέβαιο πως τα άλλα κόμματα θα διαμαρτύρονται για το κάθε τι, επικαλούμενα μεροληπτικές συμπεριφορές. Και αυτοί που κυρίως θα διαμαρτύρονται – και μάλιστα εν μέσω προεκλογικής περιόδου – θα είναι τα εκτός κυβέρνησης αλβανικά κόμματα. Με κίνδυνο νέες εθνοτικές εξάρσεις.
Την ίδια ώρα, και τα άλλα κόμματα καταγγέλλουν αυτήν την μονομερή αλλαγή όρων στην εκλογική διαδικασία, με πρώτο το VMRO που υποστηρίζει ότι η συμφωνία του Πρζν φέρει διεθνή σφραγίδα και δεν μπορεί να αλλάξει χωρίς τη σύμφωνη γνώμη όλων των κομμάτων.
«Οι Αλβανοί δεν θα συγχωρήσουν»…
Ήδη οι αρχηγοί των αλβανικών κομμάτων που αρνήθηκαν να μπουν στην κυβέρνηση εμφανίζονται ιδιαίτερα ενοχλημένοι. Ο λόγος για τον Ζιαντίν Σέλα της Συμμαχίας για τους Αλβανούς και τον Αφρίμ Γκάσι της Εναλλακτικής, που κατέβηκαν μαζί στις εκλογές και στη νέα Βουλή διαθέτουν 12 βουλευτές.
Ο Σέλα υποστηρίζει ότι ο Αχμέτι «έκλεψε» τις ψήφους των Αλβανών - οπότε μπορεί κανείς να φανταστεί τι θα συμβεί κατά τις τελευταίες 100 προεκλογικές ημέρες. Με ανακοίνωσή τους, οι Σέλα και Γκάσι, δήλωσαν στις 14 Αυγούστου:
«Ο κόσμος πρέπει να ξέρει ότι οι Αλβανοί δεν θα συνεχίσουν να σπρώχνονται στην πόρτα, αγωνιζόμενοι να μπουν στην κυβέρνηση και υποτιμώντας την αξία τους στην πολιτική αγορά. Αν ο Νάσερ Ζίμπερι προταθεί για πρωθυπουργός, θα του δώσουμε τις 12 ψήφους μας. Αλλά αν το DUI δεν κρατήσει την υπόσχεσή του, βάσει της οποίας κέρδισε τις ψήφους, τότε δεν έχει δικαίωμα να μπει σε κυβέρνηση συνασπισμού και πρέπει να πάει στην αντιπολίτευση».
Το Σάββατο, 22 Αυγούστου, ο Σέλα κατήγγειλε το DUI ότι με την στάση του και την συμμετοχή του στις κυβερνήσεις συνασπισμού ήδη από το 2002, συμβάλλει στην μετανάστευση των Αλβανών, που εγκαταλείπουν απογοητευμένοι τη χώρα. Πρόσθεσε μάλιστα πως τα σλαβομακεδονικά κόμματα θέλουν μια «εθνικά καθαρή» χώρα και το DUI συμμετέχει σε μια διαρκή εθνοκάθαρση!
Στις 16 Αυγούστου – και ενώ γίνονταν οι διαπραγματεύσεις - το DUI με ανακοίνωσή του κάλεσε τα άλλα αλβανικά κόμματα να κάνουν πίσω από οποιαδήποτε διαπραγμάτευση με ένα από τα μεγάλα κόμματα, κατηγορώντας τους ομοεθνείς τους ότι προσπαθούν να κόψουν τον δρόμο του DUI.
«Αυτά τα κόμματα», αναφερόταν στην ανακοίνωση, «προσπαθούν να επιζήσουν την πολιτική σκηνή μέσα από αλβανικές ήττες και περιμένοντας στη σειρά για να προσφέρουν τις ψήφους τους στο SDSM και στο VMRO. Οι Αλβανοί δεν θα συγχωρήσουν τέτοια αναξιοπρεπή συμπεριφορά».
Μήνυμα μίσους από τον αδελφό του Αχμέτι
Μεγάλη αίσθηση προκάλεσε και το γεμάτο εθνικιστικό μίσος μήνυμα του αδελφού του Αλή Αχμέτι, Φεκρί Αχμέτι. Σε ένα βίντεο που ανέβασε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, εμφανίζεται να λέει ότι οι Αλβανοί πρέπει να ενωθούν με την Αλβανία για να σωθούν από τα… «σαγόνια» των αντιπάλων τους! Συγκεκριμένα αναφέρει:
«Πώς μπορούμε να είμαστε αδέλφια με τους εχθρούς μας που βάζουν σε κίνδυνο τη ζωή μας; Ο Αλβανός μόνο την Αλβανία μπορεί να αγαπά με όλη του την καρδιά. Στραφείτε προς την Αλβανία για να σωθείτε από αυτόν τον κίνδυνο, για να σωθείτε από τα σαγόνια τους. Αν είστε Αλβανοί πατριώτες, ενωθείτε όπως τον καιρό του Σκεντέρμπεη. Οι εχθροί μας περιμένουν να διχαστούμε, αλλά εμείς θα τους αφήσουμε να πέσουν νεκροί μέσα στο γινάτι τους. Θέλουν απλώς να κυριαρχούν πάνω μας».
«Κατεβάστε το κεφάλι! Συνθηκολογήσατε!»
«Κατεβάστε το κεφάλι και σιωπήστε, είναι σαφές ότι αναγκαστήκατε να συνθηκολογήσετε», έγραψε ο καθηγητής πανεπιστημίου και πρώην σύμβουλος στο υπουργείο Οικονομικών, Μπράνιμρ Γιοβάνοβιτς. Όπως είπε, ο Φατμίρ Μπεσίμι, ο νέος υπουργός των Οικονομικών, «είναι πολύ καλός οικονομολόγος, έχει διδακτορικό από την Βρετανία, εργάστηκε στην Εθνική Τράπεζα, αλλά άλλο αυτό και άλλο να εγκαταλείπεις τα οικονομικά του κράτους στο DUI. Το DUI, που εγκατέλειψε τις στολές παραλλαγής και φόρεσε κοστούμια, ενδιαφέρεται μόνο για το πώς θα κάνει παροχές στους ψηφοφόρους του και πώς θα τους διευκολύνει για να χτίζουν παράνομα κτίρια για τις επιχειρήσεις τους. Επομένως, μην λέτε πως η οικονομία είναι σημαντική για σας και πώς θα εστιάσετε σ’ αυτήν».
Η νέα κυβέρνηση δεν έχει ορκιστεί ακόμη, αλλά από τις ανακοινώσεις των δύο κομμάτων τα πράγματα εξελίσσονται ακριβώς όπως είχαμε προβλέψει.
Και μόνο ως αψιμαχία για τις εντυπώσεις μπορεί να εκληφθεί ο «διάλογος» Ζάεφ – Αχμέτι της 4ης Αυγούστου, όταν ο πρώτος δήλωσε πως «δεν μπορεί να γίνει κανείς πρωθυπουργός με 15 βουλευτές» για να του απαντήσει ο δεύτερος «δεν μπορείς να γίνεις πρωθυπουργός ακόμη και με 46 βουλευτές».
Πρωθυπουργός υπό επιτροπεία
Ο Ζόραν Ζάεφ θα είναι πρωθυπουργός υπό προθεσμία και επιτροπεία. Όχι μόνο θα παραδώσει την πρωθυπουργία σε πρόσωπο που θα προτείνει ο Αχμέτι, αλλά η γειτονική χώρα αποκτά για πρώτη φορά Αλβανό πρώτο αντιπρόεδρο κυβέρνησης, ένα είδος αναπληρωτή πρωθυπουργού, ενώ τα πιο νευραλγικά υπουργεία περνούν στα χέρια της αλβανικής μειονότητας.
Βάσει της συμφωνίας και όπως ανακοινώθηκε – αν και φημολογείται πως υπάρχουν διαφωνίες στο εσωτερικό του DUI ως προς την επιλογή των προσώπων - ο βουλευτής Αρτάν Γκρούμπι και εξ απορρήτων του Αχμέτι, θα είναι ο πρώτος αντιπρόεδρος της κυβέρνησης αρμόδιος για το πολιτικό σύστημα, ο Φατμίρ Μπιτίκι , αντιπρόεδρος για τις οικονομικές υποθέσεις, ο Μπουγιάρ Οσμάνι θα είναι ο νέος υπουργός των Εξωτερικών στη θέση του Νίκολα Ντιμιτρόφ, ο Φατμίρ Μπεσίμι θα είναι ο νέος υπουργός Οικονομικών, ο Ζετόν Σακίρι, στενός συνεργάτης του δημάρχου της Στρούγκας θα είναι ο νέος υπουργός Δημόσιας Διοίκησης και Κοινωνίας της Πληροφορίας, υπουργός Οικονομίας θα παραμείνει ο Κρέσνικ Μπεκτέσι και υπουργός Περιβάλλοντος θα παραμείνει ο Νάσερ Νουρεντίνι. Από το κόμμα Besa που κατέβηκε σε συνασπισμό με το SDSM, ο Αριανίτ Χότζα αναλαμβάνει το υπουργείο Γεωργίας, Δασών και Υδάτινων Πόρων.
Παραδόθηκαν αμαχητί
Δηλαδή, παραδόθηκαν στην αλβανική μειονότητα η λειτουργία του πολιτικού συστήματος – με ό,τι αυτό συνεπάγεται όσον αφορά στις εθνοτικές εντάσεις – το σύνολο της οικονομικής πολιτικής – δηλαδή ο κρατικός κορβανάς – η δημόσια διοίκηση – με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε προσλήψεις και προαγωγές στον δημόσιο τομέα – και η εξωτερική πολιτική – με ό,τι αυτό συνεπάγεται όσον αφορά στο όραμα για «Μεγάλη Αλβανία».
Δικαιολογημένα ο Γκρούμπι πανηγύρισε λέγοντας ότι τώρα τα Βαλκάνια διαθέτουν τρεις Αλβανούς υπουργούς των Εξωτερικών – Αλβανία, Κόσοβο, Σκόπια. «Γράψαμε Ιστορία», ανέφερε, αφήνοντας σαφώς να εννοηθεί ότι οι τρεις χώρες θα συντονίσουν την εξωτερική τους πολιτική.
Ο Γκρούμπι, ο τοποτηρητής δηλαδή του πρωθυπουργού, έσπευσε εξάλλου να ποζάρει κάνοντας με τα χέρια του το σήμα του αλβανικού αετού. Άλλωστε, μετά τις εκλογές, ο Αχμέτι είχε δηλώσει: «Ο αετός επέστρεψε στη φωλιά του»!
Σύμφωνα με τον αλβανόφωνη εφημερίδα «Koha», ο Ζάεφ δεν θα μπορεί πλέον να λαμβάνει καμιά απόφαση χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του Γκρούμπι. Η εφημερίδα έγραψε πως όλες οι αποφάσεις θα λαμβάνονται σε συμφωνία με τον πρώτο αντιπρόεδρο και αρμόδιο για την λειτουργία του πολιτικού συστήματος, ο οποίος ουσιαστικά θα έχει δικαίωμα βέτο.
Η εξασφάλιση της συγκεκριμένης αντιπροεδρίας, σε συνδυασμό με τα αξιώματα των υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών δεν αφήνουν περιθώρια ελιγμών στον Ζάεφ.
Την ίδια ώρα, η συμφωνία προέβλεπε ότι ο Ταλάτ Τζαφέρι θα παρέμενε πρόεδρος της Βουλής. Ο Τζαφέρι εξελέγη την Παρασκευή με 62 ψήφους, ενώ το VMRO καταψήφισε και οι Αλβανοί βουλευτές των άλλων κομμάτων αποχώρησαν από την Ολομέλεια, δίνοντας έτσι και το στίγμα για την μελλοντική στάση τους.
Τρία αλβανικά κόμματα στην εξουσία
Ποτέ στο παρελθόν η αλβανική μειονότητα δεν είχε λάβει τόσα πολλά. Με αντάλλαγμα τον πρωθυπουργικό θώκο, ο Ζόραν Ζάεφ πρόσφερε στον Αλή Αχμέτι όλα όσα ζήτησε προκειμένου το κόμμα του να στηρίξει τη νέα κυβέρνηση, όπου καθίσταται σαφές ότι το πάνω χέρι θα το έχουν οι Αλβανοί, αφού στηρίζεται από βουλευτές τριών αλβανικών κομμάτων: Οι τέσσερις βουλευτές του BESA, του αλβανικού κόμματος που στις εκλογές κατέβηκαν σε συνασπισμό με το SDSM του Ζάεφ (46 βουλευτές συνολικά), ο ένας (ο Μεντούχ Θάτσι) του DPA και βέβαια οι 15 του DUI.
Κάθε άλλο παρά τυχαία, ο Αχμέτι είχε πριν από μια εβδομάδα καλέσει όλα τα αλβανικά κόμματα να ενώσουν τις δυνάμεις τους προκειμένου να επιτευχθεί το καλύτερο αποτέλεσμα για τους Αλβανούς της χώρας.
Είναι αυτό το τρίτο κύμα παραχωρήσεων, μετά τον εμφύλιο του 2001 (που οι Αλβανοί με επικεφαλής τον Αχμέτι είχαν προκαλέσει) και μετά τις εκλογές του 2016, όταν νικητής είχε αναδειχθεί ο VMRO, αλλά το αλβανικό κόμμα DUI πρόσφερε τις ψήφους του προκειμένου πρωθυπουργός να ανακηρυχθεί ο Ζάεφ.
Μετά τον εμφύλιο του 2001, η χώρα έγινε απολύτως δίγλωσση και η αλβανική μειονότητα εξασφάλισε πολλά υπουργεία και συμμετοχή των ομοεθνών τους σε όλους τους θεσμούς – και στην αστυνομία. Μάλιστα, εν μέσω διαβουλεύσεων για τον σχηματισμό κυβέρνησης, υπογράφηκε το διάταγμα για να αλλάξουν τα σήματα στις στολές των αστυνομικών και να γίνουν δίγλωσσα – κάτι το οποίο ο Ζάεφ είχε παλιότερα αποκλείσει.
Το 2016, προκειμένου να σχηματιστεί εκείνη η κυβέρνηση Ζάεφ – Αχμέτι, η χώρα απέκτησε και τον πρώτο Αλβανό Πρόεδρο της Βουλής, τον Ταλάτ Τζαφέρι, καθώς και σημαντικά υπουργεία.
«Ενωθήκαμε το 2001, ενωθήκαμε για τον πρώτο Πρόεδρο της Βουλής, θα ενωθούμε και τώρα», είχε πει προεκλογικά ο Αχμέτι. Και το πέτυχε!
Από την πλευρά τους, οι ηγέτες της Συμμαχίας για τους Αλβανούς και της Εναλλακτικής, Σέλα και Γκάσι κατήγγειλαν την κυβέρνηση συνασπισμού ως «απάτη», αφού ο Αχμέτι είχε θέσει ως όρο Αλβανό πρωθυπουργό, ενώ ο Ζάεφ υποσχόταν μια κυβέρνηση χωρίς το DUI. Ανακοίνωσαν μάλιστα και εκδηλώσεις διαμαρτυρίας κατά του πρωτοφανούς συμβιβασμού.
Τα υπουργεία του Ζάεφ
Όπως όλα δείχνουν, για το SDSM του Ζάεφ δεν έμειναν πολλά:
Με το υπουργείο των Εξωτερικών να περνά στους Αλβανούς, ο Νίκολα Ντιμιτρόφ αναλαμβάνει αντιπρόεδρος για την Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση. Μια άλλη στενή συνεργάτιδα του Ζάεφ, η Ραντμίλα Σεκέρινσκα παραμένει στο υπουργείο Άμυνας, ο Λιούπτσο Νικόλοφσκι, επίσης στενός συνεργάτης του Ζάεφ, αναλαμβάνει αντιπρόεδρος για την καταπολέμηση της διαφθοράς. Επίσης η αριστερή ακτιβίστρια Μίλα Κάροφσκα επιστρέφει στο υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και ο Βένκο Φίλιπτσε παραμένει στο υπουργείο υγείας. Ο υπηρεσιακός πρωθυπουργός Όλιβερ Σπάσοφσκι ανταμείβεται με το υπουργείο των Εσωτερικών. Η Γιακόντα Σαχπάσκα αναλαμβάνει το υπουργείο Παιδείας, η Ιρένε Στέφοσκα το υπουργείο Πολιτισμού και ο Γκόραν Μίλεσκο από το Φιλελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα παραμένει υπουργός Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Επίσης, ο σύμβουλος του Ζάεφ για την εξωτερική πολιτική Μπόγιαν Μάριτσιτς αναλαμβάνει υπουργός Δικαιοσύνης και ο δήμαρχος του Στιπ Μπλαγκόι Μποτσβάρσκι αναλαμβάνει υπουργός Μεταφορών.
Καυγάς στο DUI για την μοιρασιά
Και σα να μην έφθαναν όλα αυτά, ακούστηκε πως και στο εσωτερικό του DUI υπήρξαν διαφωνίες για την μοιρασιά. Ειδική αναφορά έγινε στον πρώην δήμαρχο του Κάιρ, Ιζέτ Μετζίτι, που εμφανιζόταν ιδιαίτερα ενοχλημένος, αλλά και σε αρκετούς σκληροπυρηνικούς πρώην ηγετικά στελέχη του UCK. Ο Τύπος αναφέρει πως τώρα αναζητείται υπουργική καρέκλα για τον Μετζίτι, ο οποίος εξελέγη με υψηλό αριθμό ψήφων, ενώ ενοχλημένος εμφανίζεται και ο βουλευτής Άρμπεν Ζίμπερι, ανιψιός του Νάσερ Ζίμπερι. Το DUI είχε χρίσει τον Νάσερ Ζίμπερι υποψήφιο πρωθυπουργό κατά την προεκλογική περίοδο, αλλά ούτε γι’ αυτόν δεν βρέθηκε θέση στο κυβερνητικό σχήμα.
Ο (ανιψιός) Άρμπεν Ζίμπερι ήταν Διευθυντής Δημόσιας Υγείας όταν κατηγόρησε τον υπουργό Υγείας Φίλιπτσε ότι παρενέβη στην Επιτροπή Επιδημιολόγων για να ανοίξουν τα σύνορα, καθαρά με πολιτικά κριτήρια. Μια καταγγελία που προκάλεσε την απόλυση του Ζίμπερι.
Το γεγονός ότι ήδη υπάρχουν εσωκομματικές διαφωνίες στο DUI δείχνει επίσης ότι η νέα κυβέρνηση θα πατά συνεχώς πάνω σε αναμμένα κάρβουνα. Με δεδομένο ότι εξελέγη μεν πρόεδρος της Βουλής, αλλά αναμένεται η ψηφοφορία για παροχή ψήφου εμπιστοσύνης, οι διαβουλεύσεις συνεχίζονται. Για την ισχνή πλειοψηφία των 62 βουλευτών, οι ψήφοι του Μετζίτι και του Ζίμπερι είναι σημαντικές.
Λέγεται μάλιστα ότι ο Αχμέτι σκεπτόταν να θυσιάσει τον Οσμάνι, τοποθετώντας στη θέση του υπουργού των Εξωτερικών τον Γκρούμπι και τον Μετζίτι στη θέση του πρώτου αντιπροέδρου της κυβέρνησης.
Με λίγα λόγια, το παζάρι πήρε και έδωσε τόσο μεταξύ των δύο κομμάτων, όσο και στο εσωτερικό των κομμάτων.
Η σοφία του Αχμέτι και το θάρρος του Ζάεφ
«Το SDSM και το DUI εναρμονίζουν ήδη τα προγράμματά τους για ένα κοινό τετραετές κυβερνητικό πρόγραμμα. Θέλω να συγχαρώ τον Αχμέτι για την σοφία που επέδειξε κατά τις συνομιλίες, προκειμένου να εξασφαλίσουμε ένα καλύτερο μέλλον για τη χώρα και τους πολίτες», δήλωσε ο Ζάεφ στην κοινή συνέντευξη.
Από την πλευρά του ο Αχμέτι είχε πως είναι πεπεισμένος ότι κατέληξαν σε μια θετική συμφωνία και ότι αυτή η κυβέρνηση θα είναι η πλέον επιτυχημένη. «Πρέπει να συγχαρώ τον Ζάεφ για το θάρρος του», πρόσθεσε ο Αχμέτι, που μόλις ανακοίνωσε πως σε δέκα ημέρες θα καταθέσει ενώπιο του Δικαστηρίου της Χάγης για το Κοσσυφοπέδιο.\
Πανηγυρίζουν στα Τίρανα
Τις εξελίξεις στα Σκόπια παρακολουθούν στενά τα αλβανικά μέσα ενημέρωσης, που πανηγυρίζουν για την «ιστορική επιτυχία», με αλλεπάλληλους τίτλους: «Για δεύτερη θητεία Αλβανός πρόεδρος της Βουλής», «Αλβανός ο υπουργός των Εξωτερικών», «Αλβανοί στο τιμόνι της Β. Μακεδονίας»!
Πάντως, η Ένωση Διπλωματών χαιρέτισε την αποχώρηση του Ντιμιτρόφ από το υπουργείο των Εξωτερικών και με ανακοίνωσή τους οι διπλωμάτες της χώρας δήλωσαν πως δεν θα είναι εύκολο για τον επόμενο υπουργό να αποκαταστήσει την καταστροφή που αφήνει πίσω του «ο ίδιος και η κλίκα του». Υπενθύμισαν μάλιστα ότι ο Ντιμιτρόφ δίχασε το διπλωματικό σώμα σε «δικούς μας» και «δικούς τους», εμπόδισε την εξέλιξη πολλών, συμπεριφερόταν με αλαζονεία και ναρκισσισμό και συνεργαζόταν μόνο με το 10% του προσωπικού.
Γάμος συμφέροντος
Το τμήμα Σκοπίων της Deutsche Welle, που διάκειται φιλικά προς το SDSM του Ζάεφ, ανέφερε πως η νέα κυβέρνηση δεν είναι παρά ένας απογοητευτικός γάμος συμφέροντος, χωρίς καμία δυνατότητα σοβαρών μεταρρυθμίσεων.
Έγραψε στην ιστοσελίδα της DW ο δημοσιογράφος Μπόρις Γκεοργκίεφσκι: «Θυμάστε τον ενθουσιασμό του 2017, όταν το SDSM και το DUI σχημάτισαν κυβέρνηση μετά από μια δεκαετία διακυβέρνησης από το VMRO; Εκείνο το αίσθημα ενθουσιασμού και ελπίδας που παρέσυρε αν όχι όλη, αλλά ένα σημαντικό τμήμα της κοινωνίας; Τρία χρόνια αργότερα, η είδηση ότι τα ίδια δύο κόμματα συνεχίζουν την συνεργασία τους έγινε αποδεκτή με ανάμικτα συναισθήματα και με την απαισιοδοξία να επικρατεί της αισιοδοξίας». Προσθέτοντας ότι σχηματίζεται μια ασταθής κυβέρνηση που αργά ή γρήγορα θα βρεθεί αντιμέτωπη με τους δαίμονες της προηγούμενης. Και καταλήγοντας: «Υπάρχει κανείς που να πιστεύει πραγματικά ότι αυτή η κυβέρνηση, με το ιστορικό σχέσεων των δύο κομμάτων και τους συμβιβασμούς που έκαναν, έχει αρκετή κρίσιμη μάζα για σοβαρές μεταρρυθμίσεις;».
Λεηλασία του κράτους και των θεσμών
Και επειδή αμέσως μετά την ψήφο εμπιστοσύνης στη νέα κυβέρνηση αναμένονται πανηγυρισμοί και στον ΣΥΡΙΖΑ (που θα τα βρουν όλα ωραία και θα μιλάνε πάλι για το τέλος των εθνικισμών) η γερμανική Frankfurter Allgemeine Zeitung ήταν την Παρασκευή πολύ συγκεκριμένη στις αναφορές της:
Ο δημοσιογράφος Μίκαελ Μάρτενς έγραψε ότι στην γειτονική χώρα περισσότερη σημασία δεν έχει ποιος λέει κάτι, αλλά ποιας εθνικής προέλευσης είναι. Αυτό δεν είναι κάτι καινούργιο για τα δεδομένα της χώρας, αλλά η διαφοροποίηση γίνεται με όλο και αυξανόμενους ρυθμούς.
Η εφημερίδα κάνει αναφορά και στο ιστορικό συμμετοχής του DUI στις κυβερνήσεις. Και εδώ οι απόψεις διίστανται. Οι υποστηρικτές της Συμφωνίας της Αχρίδας λένε ότι το DUI έσωσε τη χώρα από μια σύγκρουση (σ.σ. στην πραγματικότητα το DUI είχε προκαλέσει τον εμφύλιο) και οι σκεπτικιστές πιστεύουν ότι το DUI έχει βρει τον τρόπο να λεηλατεί το κράτος, επειδή η εθνικότητα ή η κομματική κάρτα μέλους υπερισχύουν πάντα των προσόντων και των ικανοτήτων.
Όπως επίσης αναφέρει, «μετά από κάθε εκλογική αναμέτρηση το σλαβομακεδονικό κόμμα που κερδίζει διαπραγματεύεται με το κόμμα του Αχμέτι για μια από κοινού κατάληψη των θεσμών».
Η δε Συμφωνία της Αχρίδας (μετά τον εμφύλιο του 2001) είχε και άλλες συνέπειες: Επειδή πολλά κόμματα αγωνίζονται για να εξασφαλίσουν τις ψήφους των Αλβανών, διαγκωνίζονται συνεχώς μεταξύ τους για το ποιος θα παρουσιάσει τις περισσότερες διεκδικήσεις για την μειονότητα. Υπάρχει δηλαδή ένας ενδοαλβανικός ανταγωνισμός.
Και η εφημερίδα καταλήγει πως αυτό που συμβαίνει σήμερα όσον αφορά στο μοντέλο καταμερισμού της εξουσίας είναι ένα πείραμα που θυμίζει όλο και πιο πολύ τον Λίβανο! (σ.σ. στον Λίβανο ο πρόεδρος είναι απαραίτητα χριστιανός, ο πρωθυπουργός σουνίτης μουσουλμάνος και ο πρόεδρος της Βουλής σιίτης μουσουλμάνος).
Με την ελπίδα ότι αυτός ο σεχταρισμός, αυτός δηλαδή ο ακραίος και φανατικός δογματισμός να μην έχει τα ίδια αποτελέσματα με τον Λίβανο…
*Η Σοφία Βούλτεψη είναι βουλευτής Β3 Νοτίου Τομέα Αθηνών, Ν.Δ., πρώην υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ και κυβερνητική εκπρόσωπος, δημοσιογράφος.